聖徒攏著歡喜
Sèng-tô͘ Lóng Tio̍h Hoaⁿ-hí
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第1043、1044期合刊 |
| 日期 | 1968/12 |
| 頁數 | 32 |
白話字（原文數位化）
Sèng-tàn si kài-siāu Sèng-tô͘ Lóng Tio̍h hoan-hí
LO̍H Î-TŌ
1968.12.01 1043-1044 ha̍p khan hō P.32
Che sī chi̍t siú 14 sè-kí Lia̍p-teng-gú kap Tek-gú hūn-ha̍p ê si, koan-hē chok-chiá, chiàu thoân-soat sī chi̍t uī siu-su (修士) Heinrich Suso (1366 sí, ū ê kóng sī 1300－1365) só͘ siá ê. Chiàu Suso kóng: Ū chi̍t àm, i phoà-pīⁿ tó tī chh5-nih, hut-jiân khoàⁿ-kìⁿ chi̍t tuī thiⁿ-sài teh thiàu-bú, iā lâi kham i ê chhiú hō͘ i chìn-ji̍p sîn-pì kài. Hit ê choè thâu ê thiⁿ-sài ū chhiùⁿ chin hoaⁿ-hí koan-hē soè-hàn Iâ-so͘ ê koa, chiū-si “In Dulci Jubilo”. Suso ê pīⁿ-thiàⁿ tuì án-ni chek-sî hó khì, āu-lâi chiū siá chit siú i tuì thiⁿ-sài só͘ thiaⁿ tio̍h ê si.
Chit siú “Sèng-tô͘ lóng tio̍h hoaⁿ-hí” choè chá ê chhau-pún sī tī Tek-kok Leipzig tāi-ha̍k (A. D. 1400), āu-lâi tē-it pái chhut-pán tī Joseph Klug ê Geistliche Lieder. 1535 nî, Lō͘-tek Má-teng tī i só͘ phian ê choè-āu chi̍t-pún Sèng-si (Geystliche Lieder 1545) lāi, chiong chit siú si tē 3 chat koan-hē Má-lī-a ê sû kái-choè sek-ha̍p tī Sin-kàu ê cheng-sîn (Tâi-gú Sèng-si séng-lio̍k chit-chat).
Koan-hē In Dulci Jubilo ê tiāu, tāi-seng chhut-hiān tī Kulg ê kàu-hoē si-koa (1535), chóng-sī i ê lâi-goân khó-lêng khah chá (14 á-sī 15 sè-kì thâu). Koan-hē chit siú si le̍k-sú siōng ū hoat-seng chi̍t-hāng chhò-gō͘, chiū-sī tng Thomas Helmore teh gián-kiù Piae Contiones ê sî, tuì kó͘-chá ê kì phó͘ hoat bô chheng-chhó, chiū tī tē 6 sió-chat hia ū nn̄g ê hiān-chāi ê 16 hun im-hû ê, i khoàⁿ choè sī khah tn̂g ê im, tì-kàu soà ke chi̍t sió-chat chhut-lâi. Neale teh hoan-e̍k ê sî, iā uī-tio̍h beh ha̍h phó͘, só͘-í tī muí chat ê tē saⁿ choā lóng ke-thiⁿ 2 jī chiū-sī News! News! Joy! Joy! kap peace! peace! Khó-sioh, chit ê chhò-gō͘ iā thoân lâi Tâi-oân. Pit-chiá ta̍k-pái chhiùⁿ kàu hia ê sî lóng kám-kak chin bô chū-jiân. āu-lâi gián-kiù chiah chai-iáⁿ kó-jiân ū chhò-gō͘, Sèng-si Pō͘-hoē í-keng ū siu-kái, sui-bóng lán ê e̍k-bûn bô oân-choân chiàu Neale ê, chóng-sī phó͘ iāsī m̄-tio̍h. ǹg-bāng tī sin ìn ê Sèng-si oē tit siu-kái, chhiáⁿ tāi-ke teh gîm ê si lóng séng-lio̍k tē 7 sió-chat hit nn̄g im, iā muí chi̍t ê tē saⁿ choā oāⁿ choè í-hā ê khoán-sit:
-
Chù-ì goán só͘ pò hok-im,
-
Thiaⁿ bû-hān chiok-hok khoài-lo̍k.
-
Bián kiaⁿ hûn-bōng tit pêng-an.
Chit ê tiāu sī sù lio̍k phah (%), muí sió chat sǹg 2 pán, m̄-thang gîm siuⁿ-bān, m̄nā 4 pō͘, chiū kan-ta gîm tē it pō͘ tāi-ke choê-chhiùⁿ iā hui-siông hó-thiaⁿ. Winfred Do͘glas (1867－1944) kóng tī 1741 nî Co͘ntvon Zinzendrof kap i ê Moravian hiaⁿ-tī tī Pensylvania ê Bethlehem chhiùⁿ chit siú si, 4 nî āu in ēng 13 chióng ê gú-giân siâng-sî chhiùⁿ, koh ēng kau-hióng-ga̍k phoāⁿ-chàu, si̍t-chāi sī khong-chiân ê kiat-chok. ǹg-bāng lán ta̍k pái teh gîm ê sî oē siūⁿ koa-sû ê ì-sù, phoè-ha̍p hó thiaⁿ ê soân-lu̍t, hō͘ lán “ēng si, ēng koa, ēng sîn ê hù, tāi-ke saⁿ ìn-tap. ēng sim gîm-si chok-ga̍k lâi o-ló Chú” (Í-hut-ó͘ 5：19).
漢羅（Ùi原文改寫）
聖誕詩介紹聖徒攏著歡喜
駱維道
1968.12.01 1043-1044合刊號P.32
這是一首14世紀拉丁語佮德語混合的詩，關係作者，照傳說是一位修士(修士) Heinrich Suso (1366死，有的講是1300－1365)所寫的。照Suso講：有一暗，伊破病倒佇床裡，忽然看見一隊天使咧跳舞，也來堪伊的手予伊進入神秘界。彼个做頭的天使有唱真歡喜關係細漢耶穌的歌，就是「In Dulci Jubilo」。Suso的病痛對按呢即時好去，後來就寫這守伊對天使所聽著的詩。
這首「聖徒攏著歡喜」做早的抄本是佇德國Leipzig大學(A.D.1400)，後來第一擺出版佇Joseph Klug的Geistliche Lieder。1535年，路德馬丁佇伊所編的最後一本聖詩(Geystliche Lieder 1545)內，將這首詩第3節關係馬利亞的詞改做適合佇新教的精神(台語聖詩省略這節)。
關係In Dulci Jubilo的調，代先出現佇Kulg的教會詩歌(1535)，總是伊的來源可能較早(14抑是15世紀頭)。關係這首詩歷史上有發生一項錯誤，就是當Thomas Helmore咧研究Piae Contiones的時，對古早的記譜法無清楚，就佇地6小節遐有兩个現在的16分音符的，伊看做是較長的音，致到紲加一小節出來。Neale咧翻譯的時，也為著欲合譜，所以佇每節的第三逝(choā)攏加添2字就是News！News！Joy！Joy！佮peace！peace！可惜，這个錯誤也傳來台灣。筆者逐擺唱到遐的時攏感覺真無自然。後來研究才知影果然有錯誤，聖詩部會已經有修改，雖罔咱的譯文無完全照Neale的，總是譜也是毋著。向望佇新印的聖詩會得修改，請大家咧吟的詩攏省略第7小節彼兩音，也每一个第三choā換做以下的款式：
1. 注意阮所報福音，
2. 聽無限祝福快樂。
3. 免驚墳墓得平安。
這的調是四六拍(%)，每小節算2板，毋通吟傷慢，毋但4部，就干焦吟第一部大家齊唱也非常好聽。Winfred Do͘glas (1867－1944)講佇1741年Co͘ntvon Zinzendrof佮伊的Moravian兄弟佇Pensylvania的Bethlehem唱這首詩，4年後in用13種的語言siâng時唱，閣用交響樂伴奏，實在是空前的節奏。向望咱逐擺咧吟的時會想歌詞的意思，配合好聽的旋律，予咱「用詩，用歌，用神的賦，大家相應答。用心吟詩作樂來呵咾主」(Í-hut-ó͘ 5：19)。