和平的日
Hô-pêng ê ji̍t
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第1040期 |
| 日期 | 1968/10 |
| 頁數 | 17-18 |
白話字（原文數位化）
Hô-pêng ê ji̍t
N̂G SIOK-HUĪ
1968.10.15 1040 hō P.17-18
Tī Kong-ho̍k-choeh, hoê-ek 20 nî chêng kong-ho̍k tong-sî, (ka-hū N̂g Sū-bēng Bo̍k-su, ) khiā tī Bí-kun kap Ji̍t-kun ê tiong-kan, lâi chiok-tó…
Kong-ho̍k tong-sî, ka-hū tī Oân-lîm Kàu-hoē bo̍k-hoē, goán iā lóng toà tī hia. Tī Oân-lîm ê tang-pêng chē chhia chiâⁿ tiám cheng kú, chiū kàu hong-kéng bí-lē ê sió-soaⁿ, soaⁿ-téng ū Ji̍t-pún ê sîn-siā.
Tī chit ê soaⁿ-kha ū chi̍t só͘-chāi kiò choè Kok-bîn tō-tiûⁿ, tī hia koaiⁿ Bí-kok ê hû-ló͘, in chhuì-chhiu hô͘-hô͘, chhēng phoà-saⁿ, thǹg chhiah kha, the̍h pùn-ki hō͘ Ji̍t-pún hiàn-peng kam-tok teh choè-kang. Koh hit tong-sî Ji̍t-pún peng chin pháiⁿ, ū sî kiâⁿ lō͘ kè ê lâng tìm hun-sái tī lō͘-nih, Bí-kok hû-ló͘ beh khioh khí-lâi chia̍h ê sî, hō͘ Ji̍t-pún peng sai, that, si̍t-chāi chin khó-lîn. Í-chêng chit ê só͘-chāi sī chi̍t ê chin suí ê iû-lám-toē; taⁿ in-uī koaiⁿ Bí-kok hû-ló͘ soà pìⁿ-choè chân-jím khó-phàⁿ ê kìm-hn̂g, chin chió lâng káⁿ kiâⁿ-kàu, kiaⁿ-liáu siū hiâm-gî lâi liân-luī, chiū lóng oa̍t tuì piⁿ-á tèⁿ bô-khoàⁿ kiâⁿ kè.
Hit-sî tī kàu-hoē iā ū choē-choē ap-pek, teh lé-pài ê í-chêng tio̍h seng ǹg tang-pêng Kiong-siâⁿ iâu-pài 2 lé, 2 phek-chhiú, chhiùⁿ “Khi-mi-ga-yo”, (Ji̍t-pún kok-koa, Sèng-si ê thâu chi̍t bīn) liáu, chiah ū khai-sí lé-pài. Ū sî tī lé-pài ê sî iā ū chhēng su-ho̍k ê hiàn-peng lâi, in m̄-sī beh lâi lé-pài, sī beh chhē khang chhē phāng hām-hāi kàu-hoē. Te̍k-pia̍t tī goán ê chhù koh khah sī án-ni. In-uī goá ê sian-hū sī choè bo̍k-su, koh toā-hiaⁿ khì tī Eng-kok tha̍k-chheh. Chha-put-to ū làng ji̍t bô lâng lé-pài ū hiàn-peng lâi chē kui-po͘, mn̄g tang mn̄g sai, m̄-bat ké-bat khoàⁿ-chheh ia̍h kah jû chháng-chháng. Si̍t-chāi hō͘ lâng sim put-an koh kín-tiuⁿ. Hit sî sian-hū sin-thé khiàm-an lī-khui kàu-hoē só͘-khai tī chhī-goā chēng-ióng. Kìⁿ-nā khong-si̍p ê sî lóng chin-choē chhù-piⁿ ê lâng lâi bih goán ê hông-khong-hô, in-uī in sī bī-sìn-chiá, koh in khui hông-khong-hô ê sî lóng ū ku̍t tio̍h sí-lâng kut, só͘-í chin kiaⁿ, m̄-káⁿ bih in ê. Sui-jiân goán ê iā ū ku̍t tio̍h chit khoán, chóng-sī in chai goán sī sìn Siōng-tè ê ka-têng, kap goán choè-hé sī khah pêng-an. Chiàn-cheng ná ke̍k-lia̍t, siông siông khong-si̍p, nā kè liáu chiū khoàⁿ-tio̍h hiàn-peng koh lâi chhē mâ-hoân.
Ū chi̍t ji̍t goán khoàⁿ tio̍h hū-kūn ê Ji̍t-pún lâng chū-chi̍p tī goán tuì-bīn ê Ji̍t-pún lâng ê chhù, in lóng chē hó-sè (正座) tī tha-tha-mih teh thiaⁿ siu-im-ki, ta̍k lâng àⁿ-thâu teh háu. Kè bô joā kú hiàn-png koh lâi iū-koh lâi goán tau. Goán chiàu-siông beh hó-lé khoán-thāi i, chóng-sī chit-pái hiàn-peng ê thài-tō͘ bô siāng-khoán, chin kheh-khì, kóng-oē chin un-jiû tuì lāu-pē kho̍k-kho̍k kiâⁿ-lé, ēng Ji̍t-gú kóng: “N̂g Bo̍k-su, toā-toā ài pài-thok lí, chhiáⁿ lí m̄-thang the-sî, kap goá lâi khì Bí-peng hû-ló͘-iâⁿ pò, in chai chi̍t ê hô-pêng ê siau-sit.” goán lóng bo̍k-bêng kî-biāu. Goân-lâi sī Ji̍t-pún Hông-tè thong-kè siu-im-ki soan-chiàu Ji̍t-pún í-keng bû tiâu-kiāⁿ hâng-ho̍k lah. Lāu-pē chin bān chiah kóng, “Lí ài goá kap lí khì sī bô?” i kóng, “Sī, goán tú-chiah khui kín-kip hoē-gī, koat-tēng beh pài-thok lí kap goán khì, goán chai tī chit ê koe-nih ū chin-choē lâng khiā-khí, chóng-sī goán chí-ū kéng lí chi̍t ê beh choè hô-pêng sù-chiá, in-uī goán chai lí sī Siōng-tè ê po̍k-jîn, lí só͘ kàu ê só͘-chāi Siōng-tè ê pêng-an iā beh kàu tī hia. Chhiáⁿ lí koáⁿ-kín chhēng bo̍k-su saⁿ kap goán lâi-khì.” Hit sî lāu-pē m̄-sī oē-hiáu kóng Eng-gú, liân ji̍t-siông ê oē to kóng boē chin hó-sè, in-uī i phoà-pīⁿ. Goán chiū pang-chān lāu-pē bô chū-iû ê sin-khu chhēng bo̍k-su saⁿ sàng i chhut-mn̂g. Tú-tú hit-sî kàu-hoē ê Pò͘ Tiúⁿ-ló iā lâi, chiū chē i ê jîn-le̍k-chhia kap hiàn-peng khì. Kè kuí-nā tiám-cheng ê thiâm-chēng ê sî-kan, bô hui-ki, bô chuí-lê ê siaⁿ, tāi-ke chē tī tha-tha-mih kî-tó. Jîn-le̍k-chhia ê siaⁿ, chi̍t ē khoàⁿ lāu-bē pêng-an tńg-lâi lah. Tāi-ke sio-chiⁿ mn̄g kóng, “A-pa lí sī khì chhòng sím-mi̍h?” Lāu-pē chin thiâm-chēng bān-bān chi̍t kù chi̍t kù kóng chhut-lâi Goá khì Bí-peng hû-ló͘-iâⁿ, in khoàⁿ-tio̍h chi̍t ê bo̍k-su ji̍p-lâi, in chin gông-ngia̍h, chēng-chēng chù-sîn khoàⁿ goá. In-uī chêng-kàu-taⁿ m̄-bat ū bo̍k-su lâi kàu chit só͘-chāi. Goá kiâⁿ kàu tiong-ng, Ji̍t-peng. Bí-peng lóng chin kín-tiuⁿ, kî-thāi goá m̄-chai beh kóng sím-mi̍h oē. Hit sî goá gia̍h khí siang-chhiú hiòng Ji̍t-peng, Bí-peng kóng, “Goān Pē Siōng-tè ê un-tián, Iâ-so͘ Ki-tok ê thiàⁿ-thàng, Sèng Sîn ê siong-thong kap lín chèng lâng tī-teh. A-men.” Chiok-tó āu, goá khoàⁿ Bí-peng lâu ba̍k-sái lâu kah sì-lâm-suî, Ji̍t-peng àⁿ-thâu kèng-lé iā ū teh ak-chhiú ê. In tī chit ê hô-pêng ê sùn-kan, lióng-kun lóng ēng hô-pêng ê thài-tō͘, kám-khài bû-liōng ê sim-chêng lâi bêng-pe̍k chiàn-sèng chiá kap chiàn-pāi chiá ê miā-ūn ê kau-oāⁿ.
Lāu-pē kóng, goá boē thang boē kì-tit chit-pái ê kám-kek, choè Siōng-tè ê tāi-giân chiá kā I ê peh-sìⁿ chiok-hok, si̍t-chāi Hô-pêng ê Jîn-kun kap lâng saⁿ-kap tī-teh.
漢羅（Ùi原文改寫）
和平的日
黃淑惠
1968.10.15 1040號P.17-18
佇光復節，回憶20年前光復當時，(家父黃俟命牧師，)徛佇美軍佮日軍的中間，來祝禱…
光復當時，家父佇員林教會牧會，阮也攏蹛佇遐。佇員林的東爿坐車成點鐘久，就到風景美麗的小山，山頂有日本的神社。
佇這個山跤有一所在叫做國民道場，佇遐關美國的俘虜，in喙鬚hô͘-hô͘，穿破衫，褪赤跤，提畚箕予日本憲兵監督咧做工。閣彼當時日本兵真歹，有時行路過的人tìm薰屎佇路裡，美國俘虜欲抾起來食的時，予日本兵sai，踢，實在真可憐。以前這個所在是一個真媠的遊覽地；今因為關美國俘虜紲變做殘忍可怕的禁園，真少人敢行到，驚了受嫌疑來連累，就攏越對邊仔佯無看行過。
彼時佇教會也有濟濟壓迫，咧禮拜的以前著先向東爿宮城遙拜2禮，2拍手，唱「Khi-mi-ga-yo」，(日本國歌，聖詩的頭一面)了，才有開始禮拜。有時佇禮拜的時也有穿私服的憲兵來，in毋是欲來禮拜，是欲揣空揣縫陷害教會。特別佇阮的厝閣較是按呢。因為我的先父是做牧師，閣大兄去佇英國讀冊。差不多有làng日無人禮拜有憲兵來坐規晡，問東問西，毋捌假捌看冊亦佮jû chháng-chháng。實在予人心不安閣緊張。彼時先父身體欠安離開教會疏開佇市外靜養。見若空襲的時攏真濟厝邊的人來覕阮的防空壕，因為in是袂信者，閣in開防空壕的時攏有掘著死人骨，所以真驚，毋敢覕in的。雖然阮的也有掘著這款，總是in知阮是信上帝的家庭，佮阮作伙是較平安。戰爭那劇烈，常常空襲，若過了就看著憲兵閣來揣麻煩。
有一日阮看著附近的日本人聚集佇阮對面的日本人的厝，in攏坐好勢(正座)佇塌塌米咧聽收音機，逐人向頭咧哮。過無偌久憲兵閣來又閣來阮兜。阮照常欲好禮款待伊，總是這擺憲兵的態度無siāng款，真客氣，講話真溫柔對老爸kho̍k-khok8行禮，用日語講：「黃牧師，大大愛拜託你，請你毋通推辭，佮我來去美兵俘虜營報，in知一個和平的消息。」阮攏莫名奇妙。原來是日本皇帝通過收音機宣照日本已經無條件降服lah。老爸真慢才講，「你愛我佮你去是無？」伊講，「是，阮拄才開緊急會議，決定欲拜託你佮阮去，阮知佇這個街nih有真濟人徛起，總是阮只有揀你一個欲做和平使者，因為阮知你是上帝的僕人，你所到的所在上帝的平安也欲到佇遐。請你趕緊穿牧師相佮阮來去。」彼時老爸毋是會曉講英語，連日常的話都講袂真好勢，因為伊破病。阮就幫贊老爸無自由的身軀穿牧師相送伊出門。拄拄彼時教會的布長老也來，就坐伊的人力車佮憲兵去。過幾若點鐘的恬靜的時間，無飛機，無水螺的聲，大家坐佇塌塌米祈禱。人力車的聲，一下看老爸平安轉來lah。大家相爭問講，「阿爸你是去創啥物？」老爸真恬靜慢慢一句一句講出來我去美軍俘擄營，in看著一個牧師入來，in真gông-ngia̍h，靜靜注神看我。因為前到今毋捌有牧師來到這所在。我行到中央，日兵。美兵攏真緊張，期待我毋知欲講甚麼話。彼時我夯起雙手向日兵，美兵講，「願爸上帝的恩典，耶穌基督的疼痛，聖神的相通佮恁眾人佇咧。阿門。」祝禱後，我看美兵流目屎流甲四淋垂，日兵向頭敬禮也有咧握手的。In佇這個和平的瞬間，兩軍攏用和平的態度，感慨無量的心情來明白戰勝者佮戰敗者的命運的交換。
老爸講，我袂通袂記得這擺的感激，做上帝的代言者共伊的百姓祝福，實在和平的人君佮人相佮佇咧。