上帝所配合的

Siōng-tè só͘ phoè-ha̍p ê

文獻資訊

項目	資料
作者	鄭連坤 Tīⁿ Liân-khun
卷期	台灣教會公報
卷期	第1040期
日期	1968/10
頁數	3-6

白話字（原文數位化）

SÈNG-KENG KÁNG-KÁI (7a)

SIŌNG-TÈ SÓ͘ PHOÈ-HA̍P Ê

Tīⁿ Liân-khun

1968.10.15  1040 hō  P.3-6

Téng-kî ū saⁿ-kap siūⁿ Siong-gū ê jîn-seng kap tuì-oā ê sè-kài ê būn-toê. Taⁿ tī lán it-seng tiong chit nn̄g hāng tē it tù-hiān thang thé-giām ê chiū-sī tuì kiat-hun lâi chiâⁿ-choè hu-hū ê tiong-kan. Só͘-í kin-á-ji̍t lán tuì tē-it khí-chho͘ ê kiat-hun ê kò͘-sū lâi siūⁿ kàu Ki-tok-kàu kiat-hun-koan.

1) Goá só͘ siūⁿ boē chhut ê kî-biāu.

“Goá só͘ siūⁿ boē chhut ê kî-biāu ū saⁿ hāng:

Liân goá só͘ m̄chai ê ū sì hāng.

Chiū-sī eng-chiáu tī khong-tiong ê lō͘;

Choâ tī chio̍h-poâⁿ téng ê lō͘;

Chûn tī hái-tiong ê lō͘;

Lâm kap lú kau-ha̍p ê lō͘”

(Chim-giân 30:18－19).

Chim-giân kì-chiá tī chia só͘ kóng Lâm kap lú kau-ha̍p ê lō͘, si̍t-chāi sī ke̍k-kî kî-biāu ê sū. I tī chia só͘ teh pau-hâm ê sī loân-ài ê sîn-pì kap siⁿ-kiáⁿ ê sîn-pì tī-teh (Thoân-tō 11:5; Si-phian 139:13－16). Pó-lô tī Í-hut-só͘ 5 chiuⁿ soat-bêng kiat-hun būn-toê ê sî iā ū kóng, “Chit ê ò-biāu toā ah; goá kóng i, lâi chí Ki-tok kap kàu-hoē (v 32). Hun-in sui-jiân sī jîn-seng tiong ke̍k-kî phó͘-piàn-tek ê sū-si̍t, iáu-kú nā chim-chiok siūⁿ, si̍t-chāi sī chi̍t hāng siūⁿ boē chhut ê kî-biāu, siāng-sî sī chi̍t kiāⁿ ke̍k toā ê ò-biāu siāng-sî sī chi̍t kiāⁿ ke̍k toā ê ò-biāu lah. Tuì chit ê ò-biāu ū chin-choē khoán ê hong-hoat lâi khe-khó, chhin-chhiūⁿ tuì Siā-hoē-ha̍k, Seng-bu̍t-ha̍k, á-sī Kàu-io̍k-ha̍k ê li̍p-tiûⁿ oē thang chhē chhut tap-àn, chóng-sī lán choè chi̍t ê Ki-tok-tô͘ eng-kai tio̍h cháiⁿ-iūⁿ lâi lí-kái nih? Tong-jiân lán tek-khak tio̍h tuì Sèng-keng lâi chhē chhut hit ê kái-tap. Lán nā hian-khui Sèng-keng ê sî, tek-khak beh tio̍h chi̍t kiaⁿ, in-uī Sèng-keng tuì khí-thâu kàu lō͘-bé lóng ēng kiat-hun ê ò-biāu lâi soat-bêng Siōng-tè kap I ê soán-bîn ê koan-hē. Tuì Chhòng-sè-kì 2 chiūⁿ kóng-khí kiat-hun ê khí-thâu kàu Khé-sī-lio̍k 19 chiuⁿ pò lán chai Iûⁿ-ko ê hun-iân uî-chí, kî-tiong Ngá-kok choân pún, Hô-se-a su lóng sī ēng kiat-hun ê phì-jū kóng-khí Sîn jîn ê koan-hē. Sin-iok tiong Iâ-so͘ iā Siông-siông thê-khí kiat-hun ê iàu-tō, Pó-lô tī I Ko-lîm-to 7 chiuⁿ iā ū chin Siông-sè ê gī-lūn. Lán kin-á-ji̍t chí-ū tuì Chhòng-sè-kì ê thâu 3 chiuⁿ lâi saⁿ-kap siūⁿ chiū hó.

2) Tī Chú só͘ chiok-hok ê lo̍k-hn̂g.

Sèng-keng ê thâu chi̍t pún, Chhòng-sè-kì 1 chiuⁿ kàu 3 chiuⁿ ê tiong-kan ū kóng-khí Ki-tok-kàu kiat-hun ê tiōng-iàu chin-lí chin-choē tī-teh:

i) Siōng-tè chhòng-chō lâm kap lú ê sū (1:26－31).

ii) Siōng-tè tī I ê chhòng-chō ê tia̍t-sū tiong lâi chō lâm kap lú, koh kā in phoè-ha̍p chiâⁿ-choè hu-hū (2:18－25).

iii) Chit ê tē-it tuì ê hu-hū cháiⁿ-iūⁿ tuī-lo̍h lī-khui Siōng-tè thang kiaⁿ ê kì-sū (3:1－24).

① Siōng-tè chhòng-chō lâm kap lú (1:26－31).

uī-tio̍h sím-mi̍h iân-kò͘ Siōng-tè lâi chhòng-chō lâm kap lú neh? Lán éng-oán boē thang chai chit ê ò-biāu, lán chí-ū chai Siōng-tè I kî-biāu ê sèng chí-ì ê tiong-kan lâi chhòng-chō lâm kap lú ê sū-si̍t nā-tiāⁿ. “Siōng-tè kóng. Lán tio̍h chō lâng chhin-chhiūⁿ lán ê siōng, chiàu lán ê khoán” (1:26). Tī chia Siōng-tè ēng ho̍k-sò͘ ê lán sī sím-mi̍h ì-sù? Ū chin-choē ké-soeh, kàu chit chūn iáu bô khak-tēng ê tap-àn. Ū lâng kóng chit ê ho̍k-sò͘ sī to-sîn-kàu só͘ lâu ê hûn-jiah (痕跡), sī pau-koat thian-kun téng thian-siōng ê chûn-chāi, ū lâng kóng sī teh piáu-hiān Sîn só͘ ū ê sio̍k-sèng, sī ông-chiá ê ho̍k-sò͘; koh ū lâng chú-tiuⁿ sī piáu-sī chun-kèng kap kèng-uì ê ho̍k-sò͘, sī Sîn chū-kí khó-lū ê ho̍k-sò͘ téng. Goá teh siūⁿ, choè hó ê tap-àn chiū-sī chit ê ho̍k-sò͘ sī teh piáu-bêng Sam-uī it-thé ê Siōng-tè ê hêng-uî. Jîn-luī ê siū chō, chū khí-thâu chiū kap it-chhè ê oa̍h-mi̍h ū oân-choân ê koh-iūⁿ, in-uī jîn-luī ū chiàu Sam-uī it-thé ê Siōng-tè ê siōng lâi chō, ū chit khoán Siōng-tè ê siōng (Imago Dei) chiū-sī jîn-luī choè toā ê kong-êng kap te̍k-koân, in-uī án-ni lâng chiah oē thang koán-lí it-chhè ê oa̍h-mi̍h (1: 26). Sèng-keng chiap-soà kóng, “Siōng-tè chiū chhòng-chō lâng chhin-chhiūⁿ I ka-kī ê siōng, chiàu Siōng-tè ê siōng chhòng-chō i; chhòng-chō in lâm-ê, lú-ê” (1:27). án-ni lâng tek-khak sī lâm á-sī lú ê chûn-chāi, bô hit hō m̄ chiâⁿ lâm, m̄ chiâⁿ lú ê chûn-chāi. Siōng-tè chhòng-chō lâm kap lú lóng chhin-chhiūⁿ I ê siōng, hit ê ì-sù sī beh hō͘ lâm kap lú tī siong-tuì koan-hē (confrontation) tiong lâi oa̍h. Chhòng-sè-kì 1:28 í-hā chiū chiok-hok lâng beh cháiⁿ-iūⁿ tī-lí bān-mi̍h, soà beh siⁿ-thoàⁿ choē-choē. án-ni í-keng ū kóng-bêng chhòng-chō lâm lú ê ò-biāu kap kiat-hun ê sîn-pì, chóng-sī tī tē jī chiuⁿ beh hō͘ lán koh-khah bêng-liâu hit ê ò-biāu ê chin-chhoé, uī-tio̍h beh chhē-chhut chit ê ò-biāu, goá chiong Chhòng-sè-kì tē jī chiuⁿ kap tē saⁿ chiuⁿ pí-kàu lâi siūⁿ, in-uī nā án-ni choè ke chin bêng koh ke chin chhù-bī.

② Tī chhòng-chō tia̍t-sū tiong ê kiat-hun (2:18－25).

Chhòng-chō ê kì-sū tī Sèng-keng tiong ū kì-chài nn̄g pái, tē it chiuⁿ sī sio̍k chè-si chu-liāu (P典), tē jī chiuⁿ sī sio̍k Iâ-hô-hoa chu-liāu (J典), lán chit chūn tuì J典 lâi siūⁿ í-hā 8 hāng ê būn-toê, ǹg-bāng oē thang kap tē 3 chiuⁿ ná pí-kàu ná siūⁿ hit ê chu-bī.

1) Lâng toaⁿ-sin ka-kī toà m̄-hó (2:18). Hi-lia̍p ê Tiat-ha̍k-ka Aristole bat kóng, lâng sī siā-kau ê tōng-bu̍t. Si̍t-chāi lâng boē thang ka-kī seng-chûn, tī ko͘-to̍k, ko͘-li̍p tiong boē thang khiā-chāi, it-tēng tio̍h saⁿ pang-chān saⁿ chiàu-kò͘. Siōng-tè kóng, Lâng toaⁿ-sin ka-kī toà m̄-hó, Goá beh kā i chō chi̍t ê pang-chān ê (v. 18), án-ni pī-chō-chiá ê te̍k-sek chiū-sī “Kiōng-chûn-sèng.” koh chit ê kiōng-chûn sī tī kò͘-tēng ê nn̄g ê jîn keh tiong hoat-seng ê. Siōng-tè kóng kā i, chiū-sī te̍k-pia̍t uī-tio̍h hit ê lâng lâi choè phoè-ngó͘ ê, m̄-sī uī-tio̍h pa̍t-lâng ê. Kā i chō chi̍t ê pang-chān ê, goân-bûn ê ì-sù sī uī-tio̍h i chō chi̍t ê sek-ha̍p ê pang-chān-chiá (a helper fit for him. R. S. V.). Siōng-tè khoàⁿ A-tong ka-kī chi̍t lâng, án-ni m̄ hó, só͘-í te̍k-pia̍t uī-tio̍h i lâi chō chi̍t ê choè sek-ha̍p ê pang-chān-chiá hō͘ i. Kiat-hun ê chin-si̍t ê ì-gī í-keng tī chia bêng-bêng kóng chhut-lâi.

2) Chhoā it-chhè ê tōng-bu̍t (2:19, 20). Siōng-tè ēng thô͘ choè chin-choē oa̍h-mi̍h, chhoā in hō͘ hit lâng, i chiū kā in hō-miâ, tān-sī chhē bô chi̍t ê thang choè i ê pang-chān lâi phit-phoè i. Chit ê sī tong-jiân ê sū, in-uī kiat-hun eng-kai sī nn̄g ê jîn-keh chiah oē hoat-seng ê sū. Martin Bunber kóng, I and it (ū jîn-keh ê kap bô jîn-keh ê) ê tiong-kan boē thang sêng-li̍p lâi-óng koan-hē, chí-ū tī I and yo͘ (lí kap goá) ê tiong-kan chiah ū chin-si̍t ê jîn-keh koan-hē. Nā-sī tī kiat-hun ê le̍k-sú-chiūⁿ bat hoat-seng bô chū-jiân ê koan-hē, chhin-chhiūⁿ siù-kan (bestiality) ê sū sī Siōng-tè giâm-giâm tī lu̍t-hoat tiong kìm-chí ê sū (Chhut 22: 19; Lī-bī-kì 18:23; Sin-bēng-kì 27:21).

3) Siōng-tè hō͘ hit ê lâng khùn tāng-bîn (2:21).

Tī Sèng-keng tiong khùn ū nn̄g khoán ê í-sù tī-teh. Chi̍t hāng sī piáu-sī sèng-kau, (chhin-chhiūⁿ 4:1 hit lâng kap i ê bó͘ Hā-oa tâng-pâng), koh chi̍t hāng sī sí. Tī chia Siōng-tè hō͘ A-tōng khùn tāng-bîn, chiū-sī teh chí i khùn kàu chhin-chhiūⁿ sí-khì chi̍t-poaⁿ-iūⁿ. án-ni Siōng-tè teh chhòng-chō i ê phit-phoè ê sî, i put-tàn oân-choân bô kan-sia̍p m̄-chai-iáⁿ, chiū-sī oân-choân pī-tōng, lóng bô the̍h-chhut sím-mi̍h iau-kiû, hi-bōng kap goān-bōng, chí-ū chhíⁿ khí-lâi ê sî chiap-siū Siōng-tè uī-tio̍h i só͘ sin chhòng-chō ê phoè-ngó͘. Só͘-í lán eng-kai chai-iáⁿ kiat-hun si̍t-chāi sī thiⁿ-toē ê Chú-cháiⁿ Siōng-tè só͘ chhòng-chō ê, m̄-sī lâng ê chok-uî. “God is everything, man is nothing” (Siōng-tè sī it-chhè ê it-chhè, lâng sî khang-hi), chiū-sī it-poaⁿ siā-hoē to sêng-jīn ê, in só͘ ēng thian-chok-chi-ha̍p, chiū-sī teh piáu-bêng chit ê ì-sù.

4) Pau-ba̍t i ê bah (2:21).

Siōng-tè tuì ta-po͘-lâng the̍h i ê hia̍p-kut liáu-āu, ū choè chi̍t kiāⁿ chin chiu-tò ê sū, chiū-sī kì-chài kóng pau ba̍t i ê bah, chit ê sī piáu-bêng Siōng-tè hū-chek it-chhè, koh hū-chek kàu thàu-té ê ì-sù. Sū-si̍t-siōng tī lâm lú kan nā bô chit khoán Siōng-tè ê i-tī, chin khùn-lân sêng-li̍p sì-chiàⁿ ê koan-hē. In-uī bô ū Siōng-tè hū-chek ê só͘-chāi, lâm lú koan-hē chí-ū sī piàn-choè hō͘-siong siong-hāi ê seng-oa̍h.

5) ēng hia̍p-kut chō cha-bó͘-lâng (2:22).

Siōng-tè m̄-sī koh chi̍t pái ēng thô͘-hún lâi chō hū-jîn-lâng (2:7), sī ēng ta-po͘-lâng ê chi̍t-pō͘-hūn lâi chō hū-jîn-lâng, só͘-í nn̄g lâng chiah oē chiâⁿ-choè chi̍t-thé. In-uī hū-jîn-lâng khak-si̍t sī ta-po͘-lâng ê chi̍t-pō͘-hūn (I Ko͘ 11:8, 9 11, 12). Chhut-miâ ê Matthew Henry kóng liáu chin ū chhù-bī, “Hū-jîn-lâng sī tuì A-tong ê hia̍p-kut chō-sêng ê, m̄-sī tuì i ê thâu-khak the̍h khí-lâi, nā án-ni, hū-jîn-lâng káⁿ oē peh-chiūⁿ ta-po͘-lâng ê thâu-khak lâi koán-hat i; koh iā m̄-sī tuì ta-po͘-lâng ê kha the̍h lâi chō, soà lâi thún-ta̍h hū-jîn-lâng. Hū-jîn-lâng sī tuì ta-po͘-lâng ê heng-chêng the̍h chhut-lâi, só͘-í kap i pêng-téng, koh tī i ê chhiú-ē tit-tio̍h pó-hō͘, koh oá-kūn i ê sim-chōng lâi chiâⁿ-choè i ê sim-koaⁿ.”

6) Chhoā lâi chiū-kūn hit lâng (2:22).

Tī chit chām thang khoàⁿ-chhut Siōng-tè uī-tio̍h in nn̄g lâng, chhin-sin tam-jīm chú-lé-jîn, chú-hun-jîn, chèng-hun-jîn kap kài-siāu-jîn ê kang-chok. It-chhè lóng sī chhut tī Siōng-tè bí-biāu ê an-pâi lâi sêng-chiū. Tī kiat-hun ê koán-hē lán tek-khak tio̍h sêng-jīn Siōng-tè chiū-sī lán ê it-chhè ê it-chhè. Lâm lú kan ê kiōng-chûn ê koan-hē tek-khak tio̍h koh chìn chi̍t pō͘ kàu Sîn jîn ê kiōng-chûn koan-hē. In-uī lâng chí-ū oá-khò Siōng-tè chiah oē seng-chûn.

7) Goá kut-lāi ê kut, bah-lāi ê bah (2:23).

Hit lâng khoàⁿ tio̍h Siōng-tè chhoā lâi ê hū-jîn-lâng chiū hoaⁿ-hí chhiùⁿ chi̍t siú si kóng:

Taⁿ chit ê sī goá kut-lāi ê kut,

Bah-lāi ê bah;

Beh chheng-choè cha-bó͘-lâng (Isha). in-uī i sī tuì ta-po͘-lâng (Ish) the̍h-chhut.

Tī chèng tōng-bu̍t ê tiong-kan, boē thang chhē tio̍h chin-si̍t ê pang-chān, taⁿ í-keng tit-tio̍h chin-si̍t ê ti-kí lah. Kut-lāi ê kut, bah-lāi ê bah, chiū-sī piáu-bêng choè chhin-bi̍t ê koan-hē. Tiong-kok lâng iā sī kóng ngó͘-lûn tiong hu-hū sī choè chhin-bi̍t ê. Tī chit ê só͘-chāi chiah oē sêng-li̍p lí kap goá ê koan-hē, in-uī pêng-téng, ū chú-thé sèng ê jîn-keh-tek kiat-ha̍p tī in tiong-kan.

8) Ang-bó͘ nn̄g lâng pîⁿ-pîⁿ thǹg-pak-theh iā bô kiàn-siàu (2:25).

In nn̄g lâng tit-tio̍h Siōng-tè ê chiok-hok, khai-sí kiōng-tông ê seng-oa̍h, só͘-í pí-chhú kan ê koan-hē oē thang pó-chhî sîn-sèng kap sûn-kiat. Sèng (性) goân-lâi eng-kai sī sèng (聖) ê. Goá ū chi̍t kù oē chin ài thiaⁿ koh chin ài ēng ê, “The sexual union is the sacramental union.” (Sèng ê ha̍p-it chiū-sī sèng lé-tián ê ha̍p-it), hu-hū kan tek-khak tio̍h pó-chhî chit khoán ê koan-hē, chit ê chiū-sī sîn-sèng ê ài (agape).

漢羅（Ùi原文改寫）

聖經講解(7a)

上帝所配合的

鄭連坤

1968.10.15  1040號P.3-6

頂期有相佮想相遇的人生佮對話的世界的問題。今佇咱一生中這兩項第一著現通體驗的就是對結婚來成做夫婦的中間。所以今仔日咱對第一起初的結婚的故事來想到基督教結婚觀。

1)     我所想袂出的奇妙。

「我所想袂出的奇妙有三項：

連我所毋知的有四項。

就是鷹鳥佇空中的路；

蛇佇石磐頂的路；

存佇海中的路；

男佮女交合的路」

(箴言30：18－19)。

箴言記者佇遮所講男佮女交合的路，實在是極其奇妙的事。伊佇遮所咧包含的是戀愛的神秘佮生囝的神秘佇咧(傳道11：5；詩篇139：13－16)。保羅佇以弗所5章說明結婚問題的也有講，「這个奧妙大啊；我講伊，來chí基督佮教會(v 32)。婚姻雖然是人生中極其普遍tek的事實，猶過若斟酌想，實在是一項想袂出的奇妙，siāng時是一件極大的奧妙siāng時是一件極大的奧妙啦。對這个奧妙有真濟款的方法來稽考，親像對社會學，生物學，抑是教育學的立場會通揣出答案，總是咱做一个基督徒應該著怎樣來理解呢？當然咱的確著對聖經來揣出彼个解答。咱若掀開聖經的時，的確欲著一驚，因為聖經對起頭到路尾攏用結婚的奧妙來說明上帝佮伊的選民的關係。對創世記2上講起結婚的起頭到啟示錄19章報咱知羊羔的婚筵為止，其中雅各全本，何西阿書攏是用結婚的譬喻講起神人的關係。新約中耶穌也常常提起結婚的要道，保羅佇哥林多前書7章也有真詳細的議論。咱今仔日只有對創世記的頭3章來相佮想就好。

2)     佇主所祝福的樂園。

聖經的頭一本，創世記1章到3章的中間有講起基督教結婚的重要真理真濟佇咧：

i)      上帝創造男佮女的事(1：26－31)。

ii)     上帝佇伊的創造的秩序中來造男佮女，閣共in配合成做夫婦(2：18－25)。

iii)     這个第一對的夫婦怎樣墮落離開上帝通驚的記事(3：1－24)。

①    上帝創造男佮女(1：26－31)。

為著甚物緣故上帝來創造男佮女呢？咱永遠袂通知這个奧妙，咱只有知上帝伊奇妙的聖旨意的中間來創造男佮女的事實若定若定。「上帝講。咱著造人親像咱的像，照咱的款」(1：26)。佇遮上帝用複數的咱是啥物意思？有真濟假說，到這陣猶無確定的答案。有人講這个複數是多神教所留的痕跡(痕跡)，是包括天軍等天象的存在，有人講是咧表現神所有的屬性，是王者的複數；閣有人主張是表示尊敬佮敬畏的複數，是神自己考慮的複數等。我咧想，做好的答案就是這个複數是咧表明三位一體的上帝的行為。人類的受造，自起頭就佮一切的活物有完全的各樣，因為人類有照三位一體的上帝的像來造，有這款上帝的像(Imago Dei)就是人類最大的光榮佮特權，因為按呢人才會通管理一切的活物(1：26)。聖經接紲講，「上帝就創造人親像伊家己的像，照上帝的像創造伊；創造in男的，女的」(1：27)。按呢人的確是男仔是女的存在，無彼號毋成男，毋成女的存在。上帝創造男佮女攏親像伊的像，彼个意思是欲予男佮女佇相對關係(confrontation)中來活。創世記1：28以下就祝福人欲知影治理萬物，紲欲生湠濟濟。按呢已經有講明創造男女的奧妙佮結婚的神秘，總是佇第二章欲予咱閣較明瞭彼个奧妙的真髓，為著欲揣出這个奧妙，我將創世記第二章佮第三章比較來想，因為若按呢做加真明閣加真趣味。

②    佇創造秩序中的結婚(2：18－25)。

創造的記事佇聖經中有記載兩擺，第一章是屬祭司資料(P典)，第二章是屬耶和華資料(J典)，咱這陣對J典來想以下8項的問題，向望會通佮第三章那比較那想彼个滋味。

1)     人單身家己蹛毋好(2：18)。希臘的哲學家Aristole捌講，人是社交的動物。實在人袂通家己生存，佇孤獨，孤立中袂通徛在，一定著相幫贊相照顧。上帝講，人單身家己蹛毋好，我欲共伊造一个幫贊的(v.18)，按呢被造者的特色就是「共存性。」閣這个共存是佇固定的兩个人格中發生的。上帝講共伊，就是特別為著彼个人來做配偶的，毋是為著別人的。共伊造一个幫贊的，原文的意思是為著伊造一个適合的幫贊者(a helper fit for him.R.S.V.)。上帝看亞當家己一人，按呢毋好，所以特別為著伊來造一个做適合的幫贊者予伊。結婚的真實的意義已經佇遮明明講出來。

2)     Chhoā一切的動物(2：19，20)。上帝用土做真濟活物，chhoā in予彼人，伊就共in號名，但是揣無一个通做伊的幫贊來匹配伊。這个是當然的事，因為結婚應該是兩个人格才會發生的事。Martin Bunber講，I and it (有人格的佮無人格的)的中間袂通成立來往關係，只有佇伊and yo͘ (你佮我)的中間才有真實的人格關係。若是佇結婚的歷史上捌發生無自然的關係，親像獸姦(bestiality)的事是上帝嚴嚴佇律法中禁止的事(出22：19；利未記18：23；申命記27：21)。

3)     上帝予彼个人睏重眠(2：21)。

佇聖經中睏有兩款的意思佇咧。一項是表示性交，(親像4：1彼人佮伊的某夏娃同房)，閣一項是死。佇遮上帝予亞當睏重眠，就是咧指伊睏到親像死去一般樣。按呢上帝咧創造伊的匹配的時，伊不但完全無干涉毋知影，就是完全被動，攏無提出甚物要求，希望佮願望，只有醒起來的時接受上帝為著伊所新創造的 配偶。所以咱應該知影結婚實在是天地的主宰上帝所創造的，毋是人的作為。「God is everything，man is nothing」(上帝是一切的一切，人時空虛)，就是一般社會都承認的，in所用天作之合，就是咧表明這个意思。

4)     包密伊的肉(2：21)。

上帝對查埔人提伊的脅骨了後，有做一件真周到的事，就是記載講包密伊的肉，這个是表明上帝負責一切，閣負責到透底的意思。事實上佇男女間若無這款上帝的醫治，真困難成立四正的關係。因為無有上帝負責的所在，男女關係只有是變做互相傷害的生活。

5)     用脅骨造查某人(2：22)。

上帝毋是閣一擺用塗粉來造婦人人(2：7)，是用查埔人的一部分來造婦人人，所以兩人才會成做一體。因為婦人人確實是查埔人的一部分(I Ko͘ 11：8，9 11，12)。出名的Matthew Henry講了真有趣味，「婦人人是對亞當的脅骨造成的，毋是對伊的頭殼提起來，若按呢，婦人人敢會peh上查埔人的頭殼來管轄伊；閣也毋是對查埔人的跤提來造，紲來thún踏婦人人。婦人人是對查埔人的胸前提出來，所以佮伊平等，閣佇伊的手下得著保護，閣倚近伊的心臟來成做伊的心肝。」

6)     Chhoā來就近彼人(2：22)。

佇這chām通看出上帝為著in兩人，親身擔任主禮人，主婚人，證婚人佮介紹人的工作。一切攏是出佇上帝美妙的安排來成就。佇結婚的關係咱的確著承認上帝就是咱的一切的一切。男女間的共存的關係的確著閣進一步到神人的共存關係。因為人只有倚靠上帝才會生存。

7)     我骨內的骨，肉內的肉(2：23)。

彼人看著上帝chhoā來的婦人人就歡喜唱一首詩講：

今這个是我骨內的骨，

肉內的肉；

欲稱做查某人(Isha)。因為伊是對查埔人(Ish)提出。

佇眾動物的中間，袂通揣著真實的幫贊，今已經得著真實的知己啦。骨內的骨，肉內的肉，就是表明做親密的關係。中國人也是講五倫中夫婦是最親密的。佇這个所在才會成立你佮我的關係，因為平等，有主體性的人格tek結合佇in中間。

8)     翁某兩人平平褪腹裼也無見笑(2：25)。

In兩人得著上帝的祝福，開始共同的生活，所以彼此間的關係會通保持神聖佮純潔。性原來應該是聖的。我有一句話真愛聽閣真愛用的，「The sexual union is the sacramental union。」(性的合一就是聖禮典的合一)，夫婦間的確著保持這款的關係，這个就是神聖的愛(agape)。