伯大尼的家庭
Pek-tāi-nî ê ka-têng
文獻資訊
項目 | 資料 |
---|---|
作者 | 鄭連坤 Tīⁿ Liân-khun |
卷期 | 台灣教會公報 |
卷期 | 第1035期 |
日期 | 1968/8 |
頁數 | 5-7 |
白話字(原文數位化)
Sèng-keng káng-kái:
Pek-tāi-nî ê ka-têng
Tīⁿ Liân-khun
1968.08.01 1035 hō P.5~p.7
Tī Iâ-so͘ ê kong seng-gâi tiong, ji̍t-ji̍t chiū-sī bô êng, phun-pho pháu-cháu, ià-siān, iau-gō, kan-khó͘, siū lâng kong-kek kap hoán-tuì, chóng-sī tī chit khoán ê chêng-hêng tiong, ū chi̍t keng ka-têng chiâⁿ-choè I siông-siông kiâⁿ kàu ê só͘-chāi. Tī chit ê ka-têng tit-tio̍h an-hioh, an-uì kap khin-sang, thang koh tit-tio̍h sin ê khuì-la̍t lâi kè-sio̍k I ê thoân-tō kiù lâng ê sū-kong. Taⁿ chit ê ka-têng bô m̄-sī Pek-tāi-nî ê ka-têng lah. Tī Hok-im-su lóng-chóng ū kì-chāi I saⁿ pái kàu tī chit ê ka-têng ê kì-sū tī-teh.
1) Lō͘-ka 10:38-42, lán tī chêng-hoē chiah saⁿ-kap khe-khó liáu ê só͘-chāi. Tī hit-sî Iâ-so͘ tú-tú chhin-chhiūⁿ chi̍t-uī sian-ti, iàu-kiû tio̍h kéng tio̍h hó ê hūn-gia̍h, lâi o-ló chē tī I ê kha-ē thiaⁿ I ê kà-sī ê Má-lī-a ê soán-te̍k.
2) Iok-hān 11:1-44, chit chām sī Pek-tāi-nî ê ka-têng tú-tio̍h toā būn-toê ê sî kín khì chhiáⁿ Iâ-so͘ lâi, ū Lia̍p-sat-lō͘ ê pīⁿ, sí kap koh-oa̍h ê sū. M̄-nā Iâ-so͘ ài kiâⁿ kàu tī chit ê ka-têng, chit ê ka-têng ê lâng tú-tio̍h toā būn-toê ê sî iā chin hó-táⁿ kín khì chhiáⁿ Iâ-so͘ kong-lîm in ê ka-têng. Taⁿ chit-chūn Iâ-so͘ ná-chún chi̍t uī chè-si chi̍t-iūⁿ teh chiáng-koán sí kap oa̍h-miā tī Siōng-tè ê bīn-chêng.
3) Iok-hān 12:1-11, chiū-sī kin-á-ji̍t só͘ beh siūⁿ ê só͘-chāi, Iâ-so͘ tī chia chhin-chhiūⁿ chi̍t uī ê kun-ông, só͘ ū ê lâng lóng sū-hōng I, Má-lī-a chiong it-chhè hōng-hiàn lâi pī-pān kun-ông ê bâi-chòng. Lán beh hó-hó lí-kái kin-á-ji̍t ê Sèng-keng chat ê í-chêng, tio̍h tāi-seng chù-ì í-siōng saⁿ-chām Sèng-keng ê iú-ki-tek ê koan-hē, án-ni chiū oē ke chin bêng-pe̍k Sèng-keng ê ò-biāu.
1) It-chhè ēng Iâ-so͘ choè tiong-sim
In chiū tī hia uī-tio̍h Iâ-so͘ pī-pān ê hng-tǹg(v.2). Chit ê kò͘-sū sī tuì chia khai-sí. Ngiâ-chih Iâ-so͘ kàu in ê ka-têng, chhiáⁿ I chē tī ka-têng ê toē-uī, ka-têng ê toā-soè lóng ēng I choè tiong-sim lâi tín-tāng.”Má-tāi teh su-hāu; Lia̍p-sat-lō͘ ia̍h sī tâng-toh ê chi̍t ê. Má-lī-a chiū the̍h chi̍t kun ke̍k kuì khì chin ê ná-ta̍t hiuⁿ-iû, boah Iâ-so͘ ê kha, koh ēng ka-kī ê thâu-mn̂g chhit I ê kha(v. 2,3). Í-siōng ê Sèng-keng ê biô-siá si̍t-chāi í-keng bô su-iàu sím-mi̍h khoán ê soat-bêng, suí kàu-ke̍k ê kong-kéng. Má-tāi thong-kè i ê ka-sū(kiám-chhái sī chin ki-khì-tek kang-chok), ēng thiàⁿ-sim kap chun-kèng ê sim-chêng lâi ló͘-le̍k, thong-kè i soè-soè ê chhiú-gē lâi ho̍k-bū Iâ-so͘. Má-lī-a chit hoê lâi kàu tī Iâ-so͘ ê kha-ē(tī Chú ê kha-ē, chit kù sī Má-lī-a ê te̍k-sek ê oē, Lō͘-ka 10:39; Iok-hān 11:32,12:3), ēng i só͘ pī-pān beh choè kè-chng ke̍k kuì-khì chin ê ná-ta̍t hiuⁿ-iû the̍h lâi hōng-hiàn hō͘ Iâ-so͘ lâi boah I ê kha, koh chiong i ê thâu-mn̂g lâi chhit i ê kha. Tng-sî Iû-thài lâng ê hū-jîn-lâng tī ta-pō͘-lâng ê bīn-chêng tháu thâu-mn̂g sī ke̍k-kî kiàn-siàu ê sū, chóng-sī Má-lī-a m̄-sī hiàn i ê bu̍t-chit, iā chiong i sim-chì, chiong it-chhè ê êng-kng lóng kui hō͘ Chú, chiong it-chhè ê kiàn-siàu kam-goān kui tī ka-kī. Lia̍p-sat-lō͘ tī chit-chām sui-jiân lóng bô hoat-giân, koh lóng bô sím-mih khoán te̍k-pia̍t ê piáu-hiān, chóng-sī thong-kè i kap Chú tâng toh, thang lâi piáu-hiān i sī oa̍h-oa̍h ê kiàn-chèng, in-uī Iû-thài lâng choē-choē uī-tio̍h i ê iân-kò͘, khì sìn Iâ-so͘(v.11). In-uī i khak-si̍t sī chi̍t ê koh-oa̍h ê lâng, chit ê sū beh hián-bêng Iâ-so͘ ê toā koân-lêng. Só͘-í Lia̍p-sat-lō͘ sī thong-kè i pún-sin, kap Chú cháiⁿ-iūⁿ tī i sin-chiūⁿ só͘ choè chiâⁿ ê sū lâi êng-kng Chú. Tī chit khoán ka-têng ko͘-sêng ê muí chit lâng lóng ēng Iâ-so͘ choè tiong-sim ê só͘-chāi, kó-jiân beh ū hiuⁿ-iû ê phang moá chhù(v.3).
2) Moá-sim ê kám-siā kap thiàⁿ-sim.
Chit-hoê chhiáⁿ Chú Iâ-so͘ lâi kàu in ê ka-têng, oân-choân sī beh piáu-bêng in moá-sim ê kám-siā choè bo̍k-tek. In-uī Iok-hān 11 chiūⁿ ū kì-chài Lia̍p-sat-lō͘ ê pīⁿ giâm-tiōng, jiân-āu soà sí-khì. Chóng-sī Lia̍p-sat-lō͘ bâi-chòng āu 4 ji̍t Iâ-so͘ chiah kàu in ê só͘-chāi, khì bōng-nih koh-oa̍h khí-lâi. Tuì Pek-tāi-nî ê ka-têng lâi khoàⁿ chit ê sī éng-oán boē thang boē kì-tit ê sū, tuì in muí chit lâng lâi kóng sī kám-siā kap kám-kek ê sū. uī-tio̍h án-ni in choân-ke chóng tōng-oân teh hó khoán-thāi Iâ-so͘ lâi piáu-bêng in ê kám-siā, lâi hián-bêng in cháiⁿ-iūⁿ thiàⁿ Iâ-so͘. Pek-tāi-nî chit ê ka-têng chit-chūn só͘ hián-bêng chit khoán kám-siā kap thiàⁿ-sim, tī lán muí chi̍t ê ka-têng m̄-chai oē thang khoàⁿ-chhut á boē? Lán kiám m̄-sī chhin-chhiūⁿ Lia̍p-sat-lō͘ chi̍t-iūⁿ í-keng ū keng-giām tio̍h tuì sí koh-oa̍h(Lô-má 6:3~11). Eng-kai tio̍h chhiong-moá kám-siā kap thiàⁿ Chú ê sim tī lán ê ka-têng chiah ha̍p-gî, chóng-sī si̍t-chêng bô tú-tú sī án-ni. Put-pêng, put-boán siông-siông teh hō͘ ka-têng ke-thiⁿ ho̍k-cha̍p kap khùn-lân, in-uī khiàm-kheh kám-siā ê sim, só͘-í uī-tio̍h sió-khoá ê tāi-chì soà nāu kàu pìⁿ hui-siông toā ê sū. Tì-kàu boē thang chhin-chhiūⁿ Lia̍p-sat-lō͘ ê iân-kò͘ choē-choē lâng lâi sìn Iâ-so͘, hit khoán suí ê sū-si̍t hoat-seng. Eng-kai Ki-tok-hoà ê ka-têng beh uī-tio̍h hit-ê ka-têng só͘-ū kám-siā ê khong-khì, lâi hō͘ choē-choē lâng siū kám-tōng chiah tio̍h.
3) Ke̍k kuì-khì ná-ta̍t hiuⁿ-iû.
Kám-siā kap tuì Iâ-so͘ ê thiàⁿ tek-khak m̄-sī kan-ta tī chhuì-tûn bé ê sū. Eng-kai tio̍h kú-thé-tek piáu-hiān tī goā-bīn chhut-lâi. Má-lī-a chit-chūn chiong ke̍k kuì-khì ê ná-ta̍t hiuⁿ-iû boah tī Iâ-so͘ ê kha, chit ê chiū-sī i ê kám-siā kap thiàⁿ-sim ê piáu-hiān lah. Tng-sî ná-ta̍t hiuⁿ-iû sī ke̍k-kî pó-poè ê mi̍h, khah siông tuì ìn-tō͘ chhut-sán, tī Iû-thài lâng ê siā-hoē, nā ū kuì-khì ê lâng-kheh lâi ê sî, chiū chiong hiuⁿ-iû chit-tih tih tī thâu-nih lâi piáu-sī hoan-gêng. Si-phian 23:5 só͘ kóng,”Lí ēng iû boah goá ê thâu-khak, goá ê phoe moá chhut-lâi”Chiū-sī teh kóng chit khoán chêng-hêng. Koh tuì ông iā tio̍h án-ni khoán-thāi(Ngá-kok 1:12”Ông chē i ê toh ê sî, goá ná-ta̍t ê hiuⁿ-iû chhèng-chhut i ê phang-bī”)Koh tuì sí-lâng iā tio̍h chit ê ná-ta̍t hiuⁿ-iû boah tī sin-si nih, tāi-khài Má-lī-a ū chiong chit ê hiuⁿ-iû boah tī i ê sió-tī Lia̍p-sat-lō͘ ê sin-thé chiah tio̍h. Taⁿ Má-lī-a beh piáu-sī i ê hoan-gêng, kám-siā, thiàⁿ Chú ê sim-chêng lâi boah Iâ-so͘ ê sî, tī bô phah-sǹg ê tiong-kan soah pìⁿ-choè chún-pī Iâ-so͘ ê bâi-chòng khì(v.7). Taⁿ Má-lī-a bô sioh i chit koàn ê mi̍h-kiāⁿ hoaⁿ-hí hōng-hiàn, goá siūⁿ kin-á-ji̍t ê ka-têng chin khiàm chit khoán cheng-sîn kiám m̄--sī? Beh hiàn kiáⁿ-jî hō͘ Siōng-tè tio̍h chiong kiáⁿ-jî tiong tē-it hó ê hōng-hiàn chiah ha̍p-gî, m̄-kú si̍t-chè-te̍k choē-choē pē-bú lóng sī kiáⁿ-jî khì kap lâng chham-ka Tāi-choan liân-khó khó boē tiâu, bô teh khì lah, chiah kóng Sîn-ha̍k-īⁿ bóng-tha̍k! Tuì chit khoán lâng hiàn-sin lâi tam-tng thoân-kàu ê kang, nā m̄-sī siōng Chú ê lîn-bín, si̍t-chāi kàu-gia̍h thang iu-siong ê sū.
4) Phoê phêng-chiá kap an-ui3-chiá
Chit ê kò͘-sū tiong chí-ū chi̍t hāng ê o͘-tiám. chiū-sī Iû-tāi tī hit sî hiâm Má-lī-a ê só͘ choè. Tuì hoāⁿ-chîⁿ ê lâng lâi khoàⁿ, chit kiāⁿ sī sī kàu-gia̍h lōng-huì ê sū, sî khek tieh tak sǹg-poâⁿ ê Iû-tāi khoàⁿ liáu chin boē choè-tit. M̄-kú i m̄-sī teh khek-liám, Sèng-keng kóng i sī chha̍t(v.6). Chiàu lán khoàⁿ, chit kiāⁿ sū sī kàu-gia̍h suí ê hêng-uî, si̍t-chāi oē kham-tit hō͘ lán choè bô-hoān, m̄-kú iā ū lâng beh hiâm lâi phoe-phêng. Tī kàu-hoē, tī ka-têng seng-oa̍h tiong, lán iā siông-siông tú-tio̍h chit khoán sū-si̍t. Só͘-í ū lâng teh hiâm bô tú-tú sī lóng m̄-hó ê hêng-uî. Lán bô pit-iàu loé-chì. Má-lī-a tī chèng-lâng tiong án-ni siū chek-pī, tek-khak kám-kak hui-siông ê kiàn-siàu. Kai-chài Chú suî-sî thoè i piān-kái koh lâi an-uì i, chiong i ê hêng-uî lâi bí-hoà, koh chhē-chhut sin ê ì-gī chhut-lâi. Chit ê si̍t-chāi sī lán teh oá-khò ê khuì-la̍t ê goân-thâu. Lán choē-choē ê sit-pāi, boē thang hō͘ Chú tit-tio̍h êng-kng ê sū, iáu-kú I iā beh sià-bián lán, hoán-tńg beh an-uì lán, bián-lē lán. Chit sè-kan nā chí-ū phoê-phêng-chiá bô an-uì-chiá, lán m̄-chai beh joā-nih loé-chì. Beh phoê-phêng lâng khah khoài, chhē lâng ê khoat-tiám sī hui-siông iông-īⁿ. Tī kàu-hoē, tī ka-têng si̍t-chāi chin khiàm-kheh chit khoán an-uì kó͘-lē lâng lah. Iû-tāi ka-tī thau-the̍h siū kau-tāi ê chîⁿ, iáu-kú ka-tī ê sū khǹg tī āu-bīn the phoê-phêng choè hó ê sū, lán iā beh hoat-kiàn chin-choē. Lán bô tek-khak iā sī hit-tiong-kan ê chi̍t-ê!? Kiû Chú lîn-bín.
漢羅(Ùi原文改寫)
聖經講解:
伯大尼的家庭
鄭連坤
1968.08.01 1035號P.5~p.7
佇耶穌的公生涯中,日日就是無閒,奔波跑走,厭僐,枵餓,艱苦,受人攻擊佮反對,總是佇這款的情形中,有一間家庭成做伊常常行到的所在。佇這個家庭得著安歇,安慰佮輕鬆,通閣得著新的氣力來繼續伊的傳道救人的事工。今這個家庭無毋是伯大尼的家庭lah。佇福音書攏總有記載伊三擺到佇這個家庭的記事佇咧。
1)路加10:38-42,咱佇前會才相佮科考了的所在。佇彼時耶穌拄拄親像一位先知,要求著揀著好的份額,來呵咾坐佇伊的跤下聽伊的教示的馬利亞的選擇。
2)約翰11:1-44,這站是伯大尼的家庭拄著大問題的時緊去請耶穌來,有拉撒路的病,死佮閣活的事。毋但耶穌愛行到佇這個家庭,這個家庭的人拄著大問題的時也真好膽緊去請耶穌光臨in的家庭。今這陣耶穌那準一位祭司一樣咧掌管死佮活命佇上帝的面前。
3)約翰12:1-11,就是今仔日所欲想的所在,耶穌佇遮親像一位的君王,所有的人攏事奉伊,馬利亞將一切奉獻來備辦君王的埋葬。咱欲好好理解今仔日的聖經節的以前,著代先注意以上三chām聖經的有機tek的關係,按呢就會加真明白聖經的奧妙。
1)一切用耶穌做中心
In就佇遐為著耶穌備辦的昏頓(v.2)。這個故事是對遮開始。迎接耶穌到in的家庭,請伊坐佇家庭的地位,家庭的大細攏用伊做中心來振動。「馬大咧伺候;拉撒路亦是同桌的一個。馬利亞就提一斤極貴氣真的哪噠香油,抹耶穌的跤,閣用家己的頭毛拭伊的跤(v.2,3)。以上的聖經的描寫實在已經無需要甚物款的說明,媠到極的光景。馬大通過伊的家事(檢采是真機器tek工作),用疼心佮尊敬的心情來努力,通過伊細細的手藝來服務耶穌。馬利亞這回來到佇耶穌的跤下(佇主的跤下,這句是馬利亞的特色的話,路加10:39;約翰11:32,12:3),用伊所備辦欲做嫁妝極貴氣真的哪噠香油提來奉獻予耶穌來抹伊的跤,閣將伊的頭毛來拭伊的跤。當時猶太人的婦人人佇查埔人的面前敨頭毛是極其見笑的事,總是馬利亞毋是獻伊的物質,也將伊心志,將一切的榮光攏歸予主,將一切的見笑甘願歸佇家己。拉撒路佇這站雖然攏無法額,閣攏無什麼款特別的表現,總是通過伊佮主同桌,通來表現伊是活活的見證,因為猶太人濟濟為著伊的緣故,去信耶穌(v.11)。因為伊確實是一個閣活的人,這個事欲顯明耶穌的大權能。所以拉撒路是通過伊本身,佮主怎樣佇伊身上所做成的事來榮光主。佇這款家庭構成的每這人攏用耶穌做中心的所在,果然欲有香油的芳滿厝(v.3)。
2)滿心的感謝佮疼心。
這回請主耶穌來到in的家庭,完全是欲表明in滿心的感謝做目的。因為約翰11上有記載拉撒路的病嚴重,然後紲死去。總是拉撒路埋葬後4日耶穌才到in的所在,去墓裡閣活起來。對伯大尼的加重來看這個是永遠袂通未記得的事,對in每這人來講是感謝佮感激的事。為著按呢in全家總動員咧好款待耶穌來表明in的感謝,來顯明in怎樣疼耶穌。伯大尼這個家庭這陣所顯明這款感謝佮疼心,佇咱每一個家庭毋知會通看出仔袂?咱kiám毋是親像拉撒路一樣已經有經驗著對死閣活(羅馬6:3~11)。應該著充滿感謝佮疼主的心佇咱的家庭才合宜,總是實情無拄拄是按呢。不平,不滿常常咧予家庭加添複雜佮困難,因為欠缺感謝的心,所以為著小可的代誌紲鬧到變非常大的事。致到袂通親像拉撒路的緣故濟濟人來信耶穌,彼款媠的事實發生。應該基督化的家庭欲為著彼個家庭所有感謝的空氣,來予濟濟人受感動才著。
3)極貴氣哪噠香油。
感謝佮對耶穌的疼的確毋是干焦佇喙唇尾的事。應該著具體tek表現佇外面出來。馬利亞這陣將極貴氣的哪噠香油抹佇耶穌的跤,這個就是伊的感謝佮疼心的表現lah。當時哪噠香油是極其寶貝的物,較常對印度出產,佇猶太人的社會,若有貴氣的人客來的時,就將香油這滴滴佇頭裡來表示歡迎。詩篇23:5所講,「你用油抹我的頭殼,我的phoe滿出來」就是咧講這款情形。閣對王也著按呢款待(雅各1:12「王坐伊的桌的時,我哪噠的香油衝出伊的芳味」)閣對死人也著這個哪噠香油抹佇身屍裡,大概馬利亞有將這個香油抹佇伊的小弟拉撒路的身體才著。今馬利亞欲表示伊的歡迎,感謝,疼主的心情來抹耶穌的時,佇無拍算的中間煞變做準備耶穌的埋葬去(v.7)。今馬利亞無惜伊這款的物件歡喜奉獻,我想今仔日的家庭真欠這款精神kiám毋是?欲獻囝兒予上帝著將囝兒中第一好的奉獻才合宜,毋過實際te̍k濟濟爸母攏是囝兒去佮人參加大專連考考袂牢,無咧去lah,才講神學院罔讀!對這款人獻身來擔當傳教的工,若毋是上主的憐憫,實在夠額通憂傷的事。
4)批評者佮安慰者
這個故事中只有一項的烏點。就是猶大佇彼時嫌馬利亞的所做。對扞錢的人來看,這件是是夠額浪費的事,時刻teh tak算盤的猶大看了真袂做得。毋過伊毋是咧剋斂,聖經講伊是賊(v.6)。照咱看,這件事是夠額媠的行為,實在會堪得予咱做無犯,毋過也有人欲嫌來批評。佇教會,佇家庭生活中,咱也常常拄著這款事實。所以有人咧嫌無拄拄是攏毋好的行為。咱無必要餒志。馬利亞佇眾人中按呢受責備,的確感覺非常的見笑。佳哉主隨時替伊辯解閣來安慰伊,將伊的行為來美化,閣揣出新的意義出來。這個實在是咱咧倚靠的氣力的源頭。咱濟濟的失敗,袂通予主得著榮光的事,猶過伊也欲赦免咱,反轉欲安慰咱,勉勵咱。這世間若只有批評者無安慰者,咱毋知欲偌爾餒志。欲批評人較快,揣人的缺點是非常容易。佇教會,佇家庭實在真欠缺這款安慰鼓勵人lah。猶大家己偷提受交代的錢,猶過家己的事囥佇後面咧批評做好的事,咱也欲發見真濟。咱無的確也是彼中間的一個!?求主憐憫。