故事:水雞變皇帝
KÒ͘-SŪ:Suí-koe pìⁿ Hông-tè
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 拾穗生 |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第984號 |
| 日期 | 1966/6 |
| 頁數 | 21 |
白話字（原文數位化）
KÒ͘-SŪ:Suí-koe pìⁿ Hông-tè
拾穗生
1966.06.15 Khioh Be̍h-suī第17期 P.21-22
Kó͘-chá kó͘-chá ū chi̍t ê hông-tè, i ê cha-bó͘-kiáⁿ lóng chin suí kî-tiong soah-bé cha-bó͘-kiáⁿ tē it suí. Kiong-siâⁿ ê hū-kūn ū chi̍t ê chin ām ê toā chhiū-nâ, chhiū-nâ-lāi ū chi̍t châng chin lāu kó͘-chhiū Phô͘-tê chhiū（菩提樹）, chhiū-thâu hia ū chi̍t khut chuí-choâⁿ, nā thiⁿ-khì joa̍h ê sî, chit ê soè cha-bó͘-kiáⁿ chiū khì chhiū-nâ-lāi, chē tiàm chuí-choâⁿ piⁿ chhiu-chhìn, nā bô liâu ê sî, chiū the̍h ēng n̂g-kim só͘ choè hit lia̍p kiû hiat koân hiat kē lâi sîn, i chin ài chit khoán ê thit-thô. Ū chi̍t pái sîn liáu liù-chhiú, ka-la̍uh tī thô͘-kha, soà lìn tuì chuí-khut lo̍h-khì, ba̍k-chiu kim-kim khoàⁿ i tîm lo̍h-khì, chuí chin chhim, té khoàⁿ boē tio̍h. Ông lú tiàm hia háu, ná háu ná toā siaⁿ, háu lóng boē soah. Hut-jiân-kan ū chi̍t ê siaⁿ tuì ông lú kóng: Sī án-choáⁿ, háu kàu án-ni, liân chio̍h-thâu mā oē siong-sim? Ông lú siūⁿ chit ê siaⁿ m̄-chai tuì tó-uī lâi? Tī i ê sin-piⁿ sì-koè khoàⁿ, khoàⁿ tio̍h chi̍t chiah chin puî ê suí-koe-á, pháiⁿ khoàⁿ ê thâu-khak chhun tuì chuí-bīn chhut-lâi. Ah! Lí tī chuí-lāi the bùn-lâi bùn-khì, goá n̂g-kim ê kiû ka-la̍uh tuì chuí-té lo̍h-khì, thái boē m̄-kam lâi háu. Suí-koe-á ìn i: Tiām-tiām, m̄-bián háu, goá ū hoat-tō͘, goá nā khioh khí-lâi hō͘ lí, lí be sím-mi̍h pò-tap goá? Khoàⁿ lí ài sím-mi̍h? goá ê saⁿ, goá ê chin-chu pó-chio̍h, goá tì n̂g-kim ê bián-liû? Suí-keo-á kóng, hiah ê goá lóng bô ài, lí nā ū thiàⁿ goá, lâi kap goá choè pêng-iú, chia̍h ;n̄g ê sî kap lí chē choè-hoé, lí chin suí n̂g-kim ê phiat-á hō͘ goá chia̍h, chin suí ê poe hō͘ goá lim, koh hō͘ goá khùn tiàm lí khó ài ê bîn-chhn̂g, lí nā kap goá iok-sok chiah ê, goá chiū lo̍h-lâi kā lí khioh. Ông lú kóng, Hó, hó, kiû nā khioh khí-lâi hō͘ goá, bô-lūn lí ài sím-mi̍h, lóng kap lí iok-sok(chhuì sī án-ni ìn i, sim sī siūⁿ gōng suí-koe, o͘ pe̍h kóng, lí tiàm chuí-lāi, kap lí ê tâng-phoāⁿ saⁿ-kap chhiùⁿ koa oē ēng-tit, iā siūⁿ beh kap lâng choè pêng-iú).
Suí-koe thiaⁿ tio̍h i hoaⁿ-hí kap i iok-sok, thâu-khak chiū bùn-lo̍h chuí-té, kè bô joā-kú chiū koh phû khí-lâi, kiû kā tī chhuí-nih, pûn tuì chháu-á hia khì. Ông lú koh khoàⁿ tio̍h hiah suí ê thit-thô-mi̍h, chiū chin hoaⁿ-hí, khioh khí-lâi; ná thiàu ná kiâⁿ thán-hoâiⁿ cháu tò khì. Suí-koe-a toā siaⁿ kóng, Thèng-hāu leh, thèng-hāu leh! Chhoā goá choè-hoé khì, goá boē thang chhin-chhiūⁿ lí kiâⁿ hiah kín. Suí-jiân joā toā siaⁿ iā bô chhái-kang, i bô teh kā thiaⁿ, koáⁿ-kín tò-khì. Kàu chhù, suí-koe-á ê sū lóng boē kì-tit. Khó-lîn ê suí-koe bô só͘-chāi thang toà, chiū koh tò-tńg khì chuí-khut-á.
Keh ji̍t, ông lú, hông-tè kap ke-lāi choân-pō͘ ê lâng chē toh, ēng n̂g-kim ê phiat-á teh chia̍h ê sî, thiàu chi̍t-ē, thiàu chi̍t-ē, tuì tāi-lí-chio̍h ê gîm-á ti̍t-ti̍t thiàu khí-lâi, chiū phah mn̂g, Hông-tè ê cha-bó͘-kiáⁿ siāng soah-bé ê lâi kā goá khui mn̂g, ông lú chiū khì, sím-mi̍h lâng teh kiò mn̂g? Chi̍t-ē khui, khoàⁿ tio̍h hit chiah suí-koe-á lâi chē tī mn̂g-kháu, mn̂g chhut toā la̍t khām lo̍h-khì, koh kā koaⁿ leh, tò-tńg lâi chē tī i ê toh-uī, chin hoân-ló. Hông-tè chai i ê cha-bó͘-kiáⁿ sim-koaⁿ pho̍k-pho̍k-chhéng, chiū mn̄g, lí teh kiaⁿ sím-mi̍h, sī kuí-á beh kā lí lia̍h khì sī bô? M̄ sī, sī thó-iàm ê suí-koe-á. Suí-koe á chhē lí beh chhòng sím-mi̍h tāi-chì? Pa pa, cha-hng goá khì chhiū-nâ-lāi, chē tī chuí-choâⁿ piⁿ, goá n̂g-kim ê kiû ka-la̍uh tuì chuí-khut-á lo̍h khì, goá tī hia teh háu, suí-koe-á khioh khí-lâi hō͘ goá, i it-tit pài-thok goá tio̍h kap i choè pêng-iú, boē kham-tit i ko͘-chiâⁿ, chiū ín i, kap i iok-sok, goá siūⁿ suí-koe-á sī tiàm tī chuí-nih, thái oē lâi kàu chia, chit tia̍p tī goā bīn beh li̍p-lâi. iū-koh phah mn̂g, toā siaⁿ kiò, “Ông ê soah-bé cha-bó͘-kiáⁿ, kā goá khui mn̂g. Lí boē kì-tit mah? Lí chá-ji̍t kā goá kóng, tī chheng-liâng ê chuí-piⁿ. Ông ê soah-bé cha-bó͘-kiáⁿ, kā goá khui.”
Hông-tè thiaⁿ-kìⁿ chiū kóng, Lí kap lâng iok-sok ê tāi-chì, bô-lūn cháiⁿ-iūⁿ, tio̍h chiàu iok-sok khì khui. Mn̂g khui, suí-koe-á tè ông lú thiàu ji̍p-lâi, chē tiàm i ê í-á kha, lí kā goá lia̍h khí-lâi téng-bīn, ông lú teh tiû-tû. āu-lâi hông-tè ê bēng-lēng, tuì í-á kàu tī toh-téng, chē tiàm toh-téng chiū kóng, Lí n̂g-kim ê poe the̍h khah oá--lâi, lán nn̄g lâng thang choè-hoé lim, ông lú chiàu án-ni choè, ta̍k lâng lóng chai, he m̄-sī ông lú só͘ hoaⁿ-hí ê. Suí-koe-á ti̍t-ti̍t chia̍h, ông lú chi̍t chhuì to thun boē lo̍h-khì. Suí-koe-á chiū kóng, Pak-tó͘ chia̍h pá, siān-siān, chhoā goá lâi-khì lí chin suí ê pâng-keng, suí-suí kìn ê chhu-kun chhu teh, lán 2 lâng tiàm hia khùn kiám m̄ chin hó? Ông lú háu chhut-lâi, soà kiaⁿ, léng-léng ê suí-koe-á bong to bô ài, koh kóng beh tiàm goá chheng-khì ê bîn-chhn̂g khùn, hit-tia̍p hông-tè siū-khì, kóng, Bô-lūn cháiⁿ-iūⁿ, tī lí kan-khó͘ ê sî pang-chān lí, āu-lait chiū bô beh chhap lâng, kiám ū hit hō lí-khì. Ông lú chiong nn̄g ki chńg-thâu-á tuì suí-koe-á ni teh chiūⁿ khì lâu-téng, he tiàm piah-kak hia, ông lu ka-kī tó tiàm bîn-chhn̂g, suí-koe-á thiàu chhut-lâi kóng, Chin siān, chin siān, goá ài chhin-chhiūⁿ lí tó tī bîn-chhn̂g sóng-khoài, kā goá lia̍h khí-lâi, nā m̄, goá beh tuì lín lāu-pē siōng sò͘. Ông lú thiaⁿ liáu chin siū-khì, suí-koe-á lia̍h khí-lâi, toā la̍t tuì piah-nih siak khì, Taⁿ hō͘ lí khì sóng-khoài, thó-iàm ê suí-koe-á.
Chi̍t-ē kā khoàⁿ, ka-la̍uh lo̍h-lâi koh m̄-sī suí-koe-á, sī chi̍t ê chin suí, hō͘ lâng ê ba̍k-chiu khoàⁿ tio̍h cin ì-ài ê hông thài-chú, chit ê thài-chú ông lú ê lâu-pē khoàⁿ liáu iā chin kah-ì, chit ê thài-chú sī ông lú ê hó pêng-iú, iā sī hông-tè ê kiáⁿ-sài. Thaài-chú tuì ông lú kóng, Siūⁿ bîn-á-ji̍t saⁿ-kap tò-lâi khì ka-kī ê kok. Keh thin-kng, ji̍t-thâu kiò in khí-lâi ê sî, chi̍t tiuⁿ bé-chhia 8 chiah pe̍h bé, thâu-khak tì pe̍h Tô-chiáu（鴕鳥）ê mn̂g, n̂g-kim ê liān-á, chhia-āu khiā chi̍t ê siàu-liân hông-tè chīn-tiong ê jîn-sîn ハインリヒ. Chit ê tiong-sîn tuì tiān-hā pìⁿ suí-koe-á ê sî chin siong-sim, kiaⁿ-liáu sim-chōng piak-phoà, phah 3 ê thih-kho͘ kho͘ tiàm heng-khám, chit tiun bé-chhia sī lâi ngiâ-chih siàu-liân hông-tè tò-khì in pún-kok, ハインリヒ hō͘ in nn̄g lâng ji̍p-khì chē lāi-bīn, i iû-goân kiā tī chhia-āu, hông-tè hō͘ ông lú kiù chhut-lâi hoaⁿ-hí kàu tòng boē tiâu. Chhia kiâⁿ bô joā hn̄g, hut-jiân-kan thiaⁿ tio̍h chi̍t siaⁿ “khiang,” chhin-chhiūⁿ kòng-phoà sím-mi̍h mi̍h ê khoán. Thài-chú sì-koè khoàⁿ kóng, ハインリヒ bé-chhia pháiⁿ-khì. Tiān-hā, m̄-sī bé-chhia pháiⁿ, sī goá heng-khám ê kho͘-á, chin toā hoân-ló ê sî kho͘--ê. (Lí chē tī chuí-khut ê sî-chūn), tī lō͘-tiong chi̍t pái koh chi̍t pái thiaⁿ-kìⁿ khiang-khiang ê siaⁿ, muí chi̍t pái thài-chú chiū siūⁿ sī bé-chhia pháiⁿ-khì, che sī tiān-hā kiù chhut-lâi chin khoài-lo̍k ê ji̍t, i sim-koaⁿ chin sóng-khoài, kho͘ tī heng-khám ê kho͘-á lóng pe soàⁿ-khì.
漢羅（Ùi原文改寫）
故事：水雞變皇帝
古早古早有一個皇帝，伊ê 查某囝攏真suí其中soah尾查某囝第一suí。 宮城ê附近有一個真暗ê大樹林，樹林內有一叢真老古樹菩提樹（菩提樹），樹頭hia有一窟水泉，若天氣熱ê時， 這個細查某囝就去樹林內，坐tiàm水泉邊秋凊，若無聊ê時，就the̍h用黃金所做hit粒球hiat koân hiat kē來sîn，伊真愛這款ê thit-thô。有一擺sîn了liù手， ka-la̍uh tī土腳，soà lìn tuì水窟落去，目睭金金看伊沉落去，水真深， 底看boē tio̍h。 王女tiàm hia哮， ná哮ná大聲，哮攏boē soah。忽然間有一個聲對王女講:是按怎，哮到án-ni，連石頭mā會傷心？ 王女想這個聲m̄知tuì tó位來？ tī伊ê身邊四界看，看著一隻真肥ê水雞仔， 歹看ê頭殼伸tuì水面出來。 Ah！你tī水內teh bùn來bùn去，我黃金ê球ka-la̍uh tuì水底落去， thái會m̄甘來哮。 水雞仔應伊恬恬，m̄免哮，我有法度，我若拾起來hō͘你，你be甚麼報答我？看你ài甚麼？我ê衫，我ê珍珠寶石，我tì黃金ê冕旒？ 水雞仔講：hiah-ê我攏無ài，你若有疼我，來kap我做朋友，食；用ê時kap你坐做夥，你真suí黃金ê phiat仔 hō͘我食，真suí ê杯hō͘我lim， koh hō͘我睏tiàm你可愛ê眠床，你若kap我約束chiah-ê，我就落來kā你拾。 王女講：好，好，球若拾起來hō͘我，無論你ài甚麼，攏kap你約束(嘴是án-ni應伊，心是想戇水雞， 烏白講：你tiàm水內， kap你ê同伴相kap唱歌會用得，也想beh kap人做朋友)。
水雞聽著伊歡喜kap伊約束，頭殼就bùn落水底， 隔無joā久就koh浮起來，球咬tī嘴裡， pûn tuì草仔hia去。 王女koh看著hiah suí ê thit-thô-物，就真歡喜，拾起來； ná跳ná行坦橫走tò去。 水雞仔大聲講：聽候leh， 聽候leh！ Chhoā我做夥去，我boē-thang親像你行hiah緊。 雖然joā大聲也無彩工，伊無teh kā聽，趕緊倒去。到厝， 水雞仔ê事攏boē記得。可憐ê水雞無所在thang toà，就koh 倒轉去水窟仔。
隔日，王女，皇帝kap家內全部ê人坐桌，用黃金ê phiat-á teh食ê時，跳一下，跳一下， tuì大理石ê gîm-á直直跳起來，就拍門，皇帝ê查某囝 siāng soah尾ê來kā我開門， 王女就去，甚麼人teh叫門？一下開，看著 hit隻水雞仔來坐tī門口，門出大力khām落去， koh kā關leh， 倒轉來坐tī伊ê桌位，真煩惱。皇帝知伊ê查某囝心肝pho̍k-pho̍k-chhéng，就問，你teh驚甚麼，是鬼仔beh kā你掠去是無？ m̄是，是討厭ê水雞仔。 水雞仔chhē你beh chhòng甚麼代誌？ 爸爸，昨昏我去樹林內，坐tī水泉邊，我黃金ê球ka-la̍uh tuì水窟仔落去，我tī hia teh哮， 水雞仔拾起來hō͘我，伊一直拜託我tio̍h kap伊做朋友， boē堪得伊姑成，就應伊， kap伊約束，我想水雞仔是tiàm tī水裡， thái會來到chia，這tia̍p tī 外面beh入來。又koh拍門，大聲叫， “王ê soah尾查某囝， kā我開門。你boē記得mah？你早日kā我講：tī清涼ê水邊。王ê soah尾查某囝， kā我開。”
皇帝聽見就講：你kap人約束ê代誌，無論怎樣， tio̍h照約束去開。門開， 水雞仔tè王女跳入來，坐tiàm伊ê椅仔腳，你kā我掠起來頂面，王女teh躊躇。後來皇帝ê命令， tuì椅仔到tī桌頂，坐tiàm桌頂就講：你黃金ê杯the̍h khah 倚來，咱兩人thang做夥lim， 王女照án-ni做，逐人攏知， he m̄是王女所歡喜ê。 水雞仔直直食， 王女一嘴to吞boē落去。 水雞仔就講：腹肚食飽，siān-siān， chhoā我來去你真suí ê房間， suí-suí絹ê chhu巾 chhu teh，咱2人tiàm hia睏kiám m̄真好？ 王女哮出來，soà驚，冷冷ê水雞仔摸to無愛， koh講beh tiàm我清氣ê眠床睏， hit-tia̍p皇帝受氣，講：無論怎樣， tī你艱苦ê時幫贊你，後來就無beh chhap人， kiám有hit號理氣。 王女將兩隻指頭仔tuì水雞仔 ni teh上去樓頂， he tiàm壁角hia， 王女家己倒tiàm眠床， 水雞仔跳出來講：真siān，真siān，我ài親像你倒tī眠床爽快， kā我掠起來，若m̄，我beh tuì恁老父上訴。 王女聽了真受氣， 水雞仔掠起來，大力tuì壁裡siak去， Taⁿ hō͘你去爽快，討厭ê水雞仔。
一下kā看， ka-la̍uh落來koh m̄是水雞仔，是一個真suí，hō͘人ê目睭看著真意愛ê皇太子，這個太子 王女ê老父看了也真合意，這個太子是王女ê好朋友，也是皇帝ê囝婿。太子對王女講：想明仔日相kap倒來去家己ê國。 隔天光，日頭叫in起來ê時，一張馬車8隻白馬，頭殼戴白鴕鳥（鴕鳥）ê毛，黃金ê鍊仔， 車後khiā一個少年皇帝盡忠ê人臣ハインリヒ。 這個中神tuì殿下變水雞仔ê時真傷心，驚了心臟piak破， 拍三個鐵箍箍tiàm胸坎， 這張馬車是來迎接少年皇帝倒去in本國， ハインリヒ hō͘ in兩人入去坐內面，伊猶原khiā tī車後，皇帝hō͘王女救出來歡喜到tòng boē tiâu。 車行無joā遠，忽然間聽著一聲”khiang，”親像kòng破甚麼物ê款。 太子四界看講：ハインリヒ馬車歹去。 殿下， m̄是馬車歹，是我胸坎ê 箍仔，真大煩惱ê時箍--ê。 (你坐tī水窟ê時陣)， tī路中一擺 koh一擺聽見khiang-khiang ê聲，每一擺太子就想是馬車歹去，這是殿下救出來真快樂ê日，伊心肝真爽快， 箍tī胸坎ê箍仔攏飛散去。