故事:三個醫生

Kò͘-sū: saⁿ ê i-seng

文獻資訊

項目	資料
作者	拾穗生
卷期	台灣教會公報
卷期	第980號
日期	1966/4
頁數	21

白話字（原文數位化）

Kò͘-sū: saⁿ ê i-seng

拾穗生

1966.04.15 Khioh Be̍h-suī第13期 P.21-22

Saⁿ ê goā-kho i-seng, tāi-ke chham-siông beh ēng in ê kī-su̍t lâi iû sè-kài, chiū chhut-hoat, kàu àm, hioh tī chi̍t keng lú-siā, chú-lâng mn̄g in tuì tó-uī lâi, beh khì tó-uī? In ìn, goán beh ēng goán ê chhiú-oán lâi iû sè-kài. Chú-lâng kóng, Taⁿ chiong lín ê kī-su̍t hō͘ goán khoàⁿ, thâu chi̍t ê kóng: Goá chhiú-tê-á chām khí-lâi, bîn-á chá-khí oē koh chiap hó-hó. Tē 2 ê kóng: Goá ê sim-koaⁿ ó͘ khí-lâi, bîn-á-ji̍t oē koh ji̍p hó-hó. Tē 3 ê kóng: Goá ê ba̍k-chiu-jîn ó͘ khí-lâi, bîn-á-jit5 koh ji̍p lo̍h-khì, iā oē iū-goân hó-hó.

Chiah oē goā-kho I ta̍k lâng ū chah chi̍t koàn soè-koàn ê io̍h-iû, bô-lūn sím-mi̍h siong, boah suî-sî hó.

Saⁿ lâng lóng chiàu in só͘ kóng, chhiú-tê-á, sim-koaⁿ, ba̍k-chiu-jîn, lóng the̍h chhut-lâi hē tī poâⁿ-nih, lú-koán ê chú-lâng, I chiū bēng-lēng chhe-ēng ê cah-bó͘ gín-ná, the̍h khì chhài-tû-á lāi, chim-chiok siu hó-sè.

Chóng-sī chit ê cha-bó͘ gín-ná ū kau-poê chi̍t ê peng-á, ta̍k lâng khùn tiām-chēng ê sî, chit ê peng-á lâi lah, mn̄g khoàⁿ ū mi̍h thang chia̍h bô? Hit ê cha-bó͘ gín-ná chū khì khui chhài-tû-á mn̂g, the̍h chit hāng, hit hāng chhut-lâi, chin hoaⁿ-hí chē tiàm I sin-piⁿ, kóng tang kóng sai. Chhài-tû-á mn̂g soà bod7 kì-tit koaiⁿ, niau-á lâi lah; sim, ba̍k-chiu, chia̍h liáu, chhiú-tê-á soà kā chhut-khì. Chia̍h pá siu phiat-á beh koaiⁿ tû-á mn̂g, chiah chai chú-lâng só͘ kau-tāi hiah ê iàu-kín ê mi̍h-kiāⁿ, poâⁿ-á lóng khang-khang, chiah tio̍h toā kiaⁿ, kóng, Taⁿ hāi lah, beh cháiⁿ-iūⁿ? bîn-á-ji̍t goá oē chhám, tuì hit ê peng-á kóng. Peng-á ìn kóng, Chhiáⁿ chēng-chēng, goá oē pang-chān lí, goā-kháu chhâ-kè cha-hng sí-hêng tiàu-sí chi̍t ê chha̍t-á, i ê chhiú goá kā chām lâi, tuà-tí sī tó chi̍t ki, chiâⁿ-chhiú á-sī tò-chhiú? Cha-bó͘ gín-ná kóng, chiàⁿ-chhiú; chiū kia̍h chi̍t ki chin lāi ê chhài-to hō͘ I, chiong choē-jîn chiàⁿ-chhiú chām lâi hō͘ i, koh chiong hit ê chiah niau-á ê ba̍k-chiu ó͘ khí-lâi. Taⁿ chhiú í-keng ū, ba̍k-chiu-jîn iā ū, m̄-kú iáu khiàm chi̍t ê sim-koaⁿ, beh cháiⁿ-iūⁿ. Chóng-sī hit lâng kóng, Bián-hoân-ló, ē-kha ti-tiâu ū ti tó tī hia bô? ìn kóng, Ū. Peng-á chiū lo̍h-khì, chiong ti ê sim-koaⁿ ó͘ khí-lâi, cha-bó͘ gín-ná chiū chiong chiah ê mi̍h khioh tiàm poâⁿ-á, koh the̍h khì siu tiàm tû-á lāi, ta-po͘ lâng tò-khì, i chiū pêng-an tó teh khùn.

Keh thin-kng, hiah ê i-seng chiū kā chhe-ēng ê cha-bó͘ gín-ná thó hiah ê mi̍h, i chiū khì phâng lâi hêng in. Chi̍t ê chiū chiong chha̍t-á ê chhiú the̍h lâi chiap tī ka-kī ê chhiú, ia̍h-iû boah chiū hó-hó liâm--leh? Tē 2 ê, chiong niau ê ba̍k-chiu-jîn ji̍p lo̍h-khì. Tē 3 ê, chiong ti ê sim iā ji̍p lo̍h-khì, io̍h-iû boah lóng hó-hó, thâu-ke tiàm piⁿ-á khoàⁿ kàu sîn-sîn, sì-koè kā lâng kog2, chêng-kàu-taⁿ I m̄-bat khoàⁿ tio̍h chit khoán ê biāu-hoat. Saⁿ lâng lú-koán huì la̍p liáu chiū khí-sin, kiâⁿ bô joā-hn̄g, hit ê ji̍p ti-sim ê lâng, bô beh kap lâng saⁿ-kap kiâⁿ, kàu phian-phiah lah-sap ê só͘-chāi I chiū chông-khì, chhin-chhiūⁿ ti, tiàm hia iah, tiàm hia phiⁿ, in nn̄g lâng tuì saⁿ-á-ku khiú-the, iā bô lō͘-ēng, I ê chhiú chiū lâi poāⁿ khui. Tē 2 ê iā ū koh-iūⁿ, siông-siông luî I ê ba̍k-chiu, kóng, hiaⁿ-tī ah, che m̄-sī goá ê ba̍k-chiu, bô khoàⁿ-kìⁿ, beh poa̍h lo̍h-khì, kā goá khan leh. Chhin-chhiūⁿ chit khoán ê chêng-hêng, 3 lâng kiâⁿ kàu ji̍t àm, ū chi̍t keng lú-koán chiū chhoā ji̍p-khì hioh, khoàⁿ-kìⁿ piah-kak hia toh ê thâu-chêng chi̍t ê hó-gia̍h lâng tī hia teh sǹg chîⁿ, chiap chha̍t-á chhiú ê lâng, chiū sô-oá khì sin-piⁿ, tiàm hia sô-kha liám-chhiú, 2,3 pái siūⁿ beh chhun-khì, lóng bô ki-hoē, tng-tán hit lâng bīn oa̍t tuì āu-piah khì, tuì hiah ê ná soaⁿ ê chîⁿ chiū kā la̍k chi̍t toā la̍k, I ê tâng-phoāⁿ khoàⁿ-kìⁿ chiū kóng, “Hiaⁿ-tī ah, lí chhòng sím-mi̍h nih, choè chha̍t boē sái-tit, tio̍h ài chai kiàn-siàu.”（註四書與羞惡之心非人也）. I ìn, goá to bô ài, m̄-kú bô hoat-tō͘, chit ê chhiú-tê-á, bô khì the̍h tòng-boē tiâu, tiàm chia ngia̍uh-ngia̍uh-chhoah, m̄-nā boē sái-tit. “Chù-kái: Lô-má 7:19, goá só͘ ì-ài ê hó, goá bô khì kiâⁿ; goá só͘ m̄ ài ê pháiⁿ, hoán-tńg put-sî khì kiâⁿ. Chhiáⁿ koh tha̍k 20-25.

Kàu 3 lâng tó lo̍h-khì khùn ê sî, sit-chāi chin àm, chhiú chhun khì to bô khoàⁿ-kìⁿ chńg-thâu-á, hit ê ji̍p niau ba̍k-chiu ê, hut-jiân-kan kiò hit nn̄g ê khí-lâi kóng, Hiaⁿ-tī, lí khoàⁿ, hia nn̄g chiah pe̍h niáu-chhú teh thiàu lâi thiàu-khì, ū khoàⁿ-kìⁿ bô? Nn̄g lâng peh khí-lâi, lóng bô khoàⁿ-kìⁿ sím-mi̍h. Hit ê chiū kóng, lán ū kî-koài, lán ka-kī ê mi̍h bô the̍h tò tńg-lâi, bô koh chi̍t pài lâi-khì chhē hit ê lāu-lâng boē sái-tit, I phiàn lán. Keh chá-khí 3 lâng chiū kàu chêng ê lú-koán, kā chú-lâng kóng, lí nā-sī chiong goán si̍t-chāi ê mi̍h hêng goán, chi̍t ê chiap lo̍h-khì sī chha̍t-á ê chhiú, chi̍t ê sī niau ê ba̍k-chiu, koh chi̍t ê sī ti ê sim-koaⁿ. Chú-lâng kóng, bô tek-khak sī hit ê cha-bó gín-ná choè ê, khì kiò I lâi, chóng-sī hit ê cha-bó͘ gín-ná khoàⁿ-kìⁿ in 3 lâng tò-tńg lâi, tuì āu-bé-mn̂g cháu chhut-khì lóng bô tò lâi, hit 3 lâng chiū tuì chú-lâng kóng, chîⁿ khah choē lâi chiū hó, nā bô, ū âng ê koe oē pe khì lí ê chhù-téng, (ì-sù sī beh kā pàng hé sio chhù). Thiaⁿ-tio̍h án-ni, chiū chiong chhù lāi ê chîⁿ lóng khêng chhut-lâi hō͘ in, 3 lâng chiū the̍h khì, kàu-gia̍h thang ēng chi̍t-sì-lâng, m̄-hú khah án-choáⁿ to m̄-ta̍t-tio̍h ka-kī ê seng-khu só͘ ū ê khì-kū khah-hó.

漢羅（Ùi原文改寫）

故事：三個醫生

三個外科醫生，大家參詳beh用in ê 技術來遊世界，就出發，到暗，歇tī一間旅社，主人問in tuì tó位來， beh去tó位？ In應，阮beh用阮ê手腕來遊世界。主人講：Taⁿ將lín ê 技術 hō͘阮看，頭一個講:我手蹄仔 斬起來， 明仔早起會 koh接好好。 第二個講:我ê心肝挖起來，明仔日會 koh入好好。 第三個講:我ê目睭仁挖起來， 明仔日koh入落去，也會猶原好好。

chiah會外科伊逐人有chah一罐 細罐 ê藥油，無論甚麼傷，抹隨時好。

三人攏照in所講：手蹄仔，心肝，目睭仁，攏the̍h出來hē tī盤裡， 旅館ê主人，伊就命令差用ê 查某囡仔， the̍h去菜廚仔內， 斟酌收好勢。

總是這個查某囡仔有交陪一個兵仔， 逐人睏恬靜ê時， 這個兵仔來lah，問看有物thang食無？ Hit個查某囡仔chū去開菜廚仔門， the̍h 這項， hit項出來，真歡喜坐tiàm伊身邊，講東講西。 菜廚仔門soà boē記得關，貓仔來lah；心，目睭，食了，手蹄仔soà咬出去。食飽收phiat仔 beh關廚仔門， chiah知主人所交代hiah-ê要緊ê物件， 盤仔攏空空， chiah tio̍h大驚，講：Taⁿ害lah， beh怎樣？明仔日我會慘， tuì hit個兵仔講。 兵仔應講，請靜靜，我會幫贊你，外口柴架昨昏死刑吊死一個賊仔，伊ê手我kā 斬來， 到底是tó一支，正手á是左手？ 查某囡仔講：正手；就kia̍h一支真利ê菜刀 hō͘伊，將罪人正手斬來hō͘伊， koh將hi個食貓仔 ê目睭挖起來。 Taⁿ手已經有，目睭仁也有， m̄-kú iáu欠一個心肝， beh怎樣。總是hit人講：免煩惱， 下腳 豬tiâu有豬倒tī hia無？應講，有。 兵仔就落去，將豬ê心肝挖起來， 查某囡仔就將chiah-ê物拾tiàm 盤仔， koh the̍h去收 tiàm 廚仔內， 查甫人tò去，伊就平安倒 teh睏。

隔天光， hiah-ê醫生就kā差用ê 查某囡仔討hiah-ê物，伊就去捧來還 in。一個就將賊仔 ê手the̍h來接 tī家己ê手，藥油抹就好好連--leh？ 第二個，將貓ê目睭仁入落去。 第三個，將豬ê心也入落去，藥油抹攏好好，頭家tiàm邊仔看到神神，四界kā人講，chêng到taⁿ伊m̄-bat看著這款ê 妙法。 三人旅館費la̍p了就起身，行無joā遠， hit-ê入豬心ê人，無beh kap人相kap行，到偏僻lah-sap ê所在伊就chông去，親像豬， tiàm hia iah， tiàm hia phiⁿ， in兩人tuì衫仔裾khiú-teh，也無路用，伊ê手就來搬開。 第二個也有各樣，常常luî伊ê目睭，講：兄弟ah，這m̄是我ê目睭，無看見， beh跋落-去， kā我牽leh。親像這款ê情形， 3人行到日暗，有一間旅館就chhoā入去歇，看見壁角hia toh ê頭前一個好額人tī hia teh算錢， 接賊仔手ê人，就sô-oá去身邊， tiàm hia sô腳 liám手， 2，3擺想beh伸去，攏無機會，當等hit人面oa̍t tuì後壁去， tuì hiah-ê ná山ê錢就kā la̍k一大la̍k，伊ê同伴看見就講：”兄弟ah，你chhòng甚麼nih，做賊boē使得， tio̍h ài知見笑。”（註四書與羞惡之心非人也）。伊應，我to無愛， m̄-kú無法度， 這個手蹄仔，無去the̍h tòng-boē tiâu， tiàm chia ngia̍uh-ngia̍uh-chhoah， m̄-nā boē 使得。 “註解:羅馬7:19，我所意愛ê好，我無去行；我所m̄愛ê歹，反轉不時去行。請koh讀20-25。

到3人倒落去睏ê時， 實在真暗，手伸去to無看見指頭仔， hit-ê入貓目睭ê，忽然間叫hit兩個起來講：兄弟，你看， hia兩隻白老鼠teh跳來跳去，有看見無？兩人peh起來，攏無看見甚麼。 Hit-ê就講：咱有奇怪，咱家己ê物無the̍h 倒轉來，無koh一擺來去chhē hit-ê老人boē 使得，伊騙咱。隔早起3人就到前ê旅館， kā主人講：你若是將阮實在ê物還阮，一個接落去是賊仔 ê手，一個是貓 ê目睭， koh一個是豬ê心肝。主人講：無的確是hit-ê 查某囡仔做ê，去叫伊來，總是hit-ê查某囡仔看見in 3人倒轉來來， tuì後尾門走出去攏無倒來， hit 3人就對主人講：錢khah濟來就好，若無，有紅ê雞會飛去你ê厝頂， (意思是beh kā放火燒厝)。聽著 án-ni，就將厝內ê錢攏khêng出來hō͘ in， 3人就the̍h去，夠額thang用一世人， m̄-kú khah án-choáⁿ to m̄值著家己ê身軀所有ê器具khah好。