聖德太子
Sèng-tek Thài-chú
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 拾穗生 |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第978號 |
| 日期 | 1966/3 |
| 頁數 | 18 |
白話字（原文數位化）
Sèng-tek Thài-chú
拾穗生
Khioh Be̍h-suī第10期1966.03.15 P.18-19
iōng-bêng Thian-tông（用明天皇）ê hông-hō͘ Hia̍t-suī-pō͘ hông-lú（穴穗部皇女）, ū chi̍t mî bāng-kìⁿ khoàⁿ tio̍h chi̍t ê n̂g-kim sek ê hê-siūⁿ, goá ū chi̍t ê kai-toāⁿ beh lâi kiù chit sè-kan, lí ê lāi-bīn chiām-sî chioh goá toà. Hông-lú mn̄g I, lí sī sím-mi̍h lâng? Goá sī kiù-sè ê Phô͘-sat, toà tī Se-hong, ún-ku 572 nî, chiaⁿ-ge̍h chhoe-it ji̍t tī khiong-lāi ûn-á sàn-pō͘, kiâⁿ kàu bé-tiâu ê sî-chūn, pak-tó͘ ti̍t- ti̍t chhui-chūn chhin-chhiūⁿ beh siⁿ ê khoán, khoài-khoài siⁿ chhut-lâi ê chiū-sī Kì-hō͘ hông-chú（廄戶皇子）, āu-lâi kiò-choè Sèng-tek Thài-chú.
Kun-suî ê lâng chiū koáⁿ-kín phō ji̍p-khì khùn-pâng（寢殿）. Hut-jiân-kan êng-kng chhàn-lān, phang-bī moá chhú, 4 ge̍h ji̍t kóng oē chiū chhin-chhiūⁿ toā-lâng. Keh-nî ê 2 ge̍h 15 ji̍t chá-khí, ǹg tang-pêng, chhiú ha̍p-ha̍p liām Lâm-bû o-mî-tô-hu̍t. Poeh hè ê sî, tuì Tiâu-sián lâi chi̍t ê chhut-miâ ê hê-siūⁿ kiò-choè 日羅, i ê seng-khu kah ná chhin-chhiūⁿ oē hoat kng, tuì hông-tè, kuì-cho̍k kàu bûn-bú pah-koaⁿ lóng chhut-lâi ngiâ-chih. Thài-chú iā beh chhut-lâi khoàⁿ chit ê hi-hán ê lâng, chiū chhah tiàm chin-choē gín-ná ê tiong-kan, Jit-lô tiâu-kang kiâⁿ oá thài-chú hia, I tio̍h chi̍t kiaⁿ chiū beh cháu, Ji̍t-lô kā i kiâⁿ lé, hit sî Ji̍t-lô seng-khu ê kng siā--chhut-lâi, thài-chú ba̍k-bâi kap ba̍k-bâi ê tiong-kan iā hoat-chhut kng, tāi-ke khoàⁿ liáu chin kî-koài, tuì in nn̄g lâng uî teh kiâⁿ-lé.
Thài-chú kàu I ê a-ko͘推古天皇chē uī ê sî thoè liāu-lí chèng-sū（攝政）, ū sî tuì chá-khí chiū chin-choē lâng khoeh ji̍p gê-mn̂g, tuì thài-chú siōng-sò͘. Thài-chú án-nit siūⁿ, “Chèng-tī chiū-sī thiaⁿ peh-sìⁿ ê siaⁿ, hō͘ i oē oa̍h khí-lâi.” Bô-lūn joā-nih hā-chiān ê lâng lâi, i lóng thiaⁿ in kóng, ū sî 10 goā ê choè chi̍t pái lâi. Kū-nî lóng bô hō͘, choh-sit lâng chin kan-khó͘, kin-nî chìn-kòng ê cho͘-chhek chhiáⁿ kiám khah chió. Goán tāi-ke ū chham-siông kóng kè, Goá sī teh phah chio̍h, khí biō hit pêng put-sî teh koáⁿ i tio̍h khah kín, tio̍h kah kín, chóng-sī chha̍k-á bô kàu, chiáⁿ kiò phah thih sai-hū koáⁿ-kín phah. Goá kā lí kóng, cha-ji̍t goá khì Phiàn-kong-soaⁿ hia（片岡山）khoàⁿ-kìⁿ chi̍t ê lâng chhēng chí-sek ê phàu.
Chin iàu-kín, tang-pâng hia ū chin-choē tâng thang ku̍t.
Goá chêng ū kóng kè lah, tio̍h ài khui cuí-tî. Chiah ê lâng choê siaⁿ án-ni kóng, Thài-chú lóng bô iàu-kín, chēng-chēng thiaⁿ in kóng.
Koan-hē chìn-kòng ê cho͘-chhek goá chai-iáⁿ, kū-nî kui nî bô lo̍h-hō͘ goá iā chai, goá oē uī lín phah-sǹg, chha̍k-á bô kàu, m̄-sī phah thih sai-hu ê pîn-toāⁿ. Kā goá thong-ti tang-pêng ū tâng, nā bô lām tâng boē thang choè ióng ê chha̍k-á.
Phiàn-kong-soaⁿ ê lâng goá iā chai, sī chi̍t ê chin khó-lîn ê lâng, chí-sek ê phàu, kî-si̍t sī goá thǹg hō͘ I chhēng ê. Khui tî, tī khòng-hān ê ji̍t iàu-kín tio̍h chún-pī ê, chiah ê chit pêng lóng oē siat-hoat. Thài-chú lâng kā I chheng choè 廄戶豐聰耳皇子, ì-sù sī m̄-sī kan-ta hī-khang thiaⁿ nā-tiāⁿ. Thài-chú ū choè 17 tiâu ê hiàn-hoat, thâu chi̍t tiâu “和為貴”. Hô-pêng choè tē it iàu-kín, lâng bô tāi-ke siong-hó boē ēng-tit, choè chèng-tī-ka thâu chi̍t hāng, chiū-sī ài thaiⁿ peh-siⁿ ê siaⁿ, kā I chiap-siū hō͘ kok-ka thài-pêng.
X X X X X
Chú Iâ-so͘ kóng, Hō͘ lâng hô-pêng ê lâng ū hok-khì, in-uī in beh chheng choè Siōng-tè ê kiáⁿ (Thài 5:9). Siōng-tè chin ài lâng hô-hó, lâng nā oē chun-thàn kiâⁿ i ê chí-ì, kap I siāng khoán, chiū-sī I ê kiáⁿ.
Chheh-nih ū kóng=Giâu ê kiáⁿ put-siàu, Sùn ê kiáⁿ iā put-siàu. Put-siàu sī bô sio-siāng, Kóng Giâu kap Sùn nn̄g lâng ê kiáⁿ lóng bô chhin-chhiūⁿ in lāu-pē ê khoán, só͘-í boē kham-tit soà-chiap ông-uī, só͘-í Giâu niū Sùn choè kông-tè, Sùn niū Ú choè hông-tè.
Thài-pêng iûⁿ chiàn-cheng ê sî, Ji̍t-pún kun tī Huī-li̍p-pin kap Má-lâi-a, u chin choē pi-chám ge̍k-thāi ê hêng-uî. Só͘-í chiàn-āu Hui-li̍p-pin lâng, tuì Ji̍t-pún chin bô hó-kám, chóng-sī キリノTāi-thóng-léng, m̄-nā kan-ta tuì Ji̍t-pún phài lâi ê tāi-sài tiàu lâi kìⁿ-bīn kap i khan-chhiú nā-tiāⁿ, bô-lūn sím-mi̍h kai-kip nā lâi lóng kap i khan-chhiú. Ū chi̍t ê Ki-tok-tô͘ khoàⁿ-kìⁿ キリノ Chóng-thóng kap 東久邇成子夫人 khan-chhiú ê siá-chin, chi̍t pêng sī キリノ Chóng-thóng ê cha-bó͘-kiáⁿ, tiong-ng sī 秩父宮妃殿下, kā lâng kóng i kám-kak kàu ba̍k-sái giōng beh lín lo̍h-lâi, chit khoán hô-hâi khan-chhiú ê kong-kéng, si̍t-chāi sī chin suí, tuì Ki-tok ê thiàⁿ eng-kai tāi-ke tio̍h chiâⁿ-choè ci̍t thé, chheh-nih ū chi̍t kù oē kóng, 仁者無敵(tha̍k i Ko 13:4-7). Hō͘ lâng hô-pêng si̍t-chāi sī chin oh-tit ê sū, ū kuí-nā ê si̍t-lē, ū chheng-liân hu-hū chi̍t lâng chip chi̍t phiah kóng lóng boē hó-sè, iā ū ta-ke sim-pū ì-chì boē hô-ha̍p tì-kàu lī-hun (Si 12:7). Goá ài hô-pêng, chóng-sī goá khui chhuì, in chiū beh cheng-chiàn. Hô-pêng khah khoah ê ì-sù sī pêng-an, á-sī an-lêng寧安, chit jī Lêng--jī thiah-khui lâi koé-seh,？=Biân: Chhù-koà, lāi-bīn ū sim-koaⁿ chiū-sī ū lâng, koh lo̍h-khì chiū-sī Huih（血）, ū Chú ê pó-huih. 丁 Koat: Kau-á tuì kau-á lâu ji̍p ta̍k lâng ê sim, chhù-lāi chiū ū an-lêng. 寧jī, Ji̍t-pún oē chiū-sī ヤスラカ.オタヤカ.
Hō͘ lâng 和睦, hô-bo̍k ū lâng e̍k choè chè-chō hô-pêng, lán ta̍k ji̍t kóng oē kiâⁿ-ta̍h lóng sī teh chè-chō, m̄-sī chè-chō hô-pêng, chiū-sī chè-chō kiû-siû, oàn-hūn, siū-khì, saⁿ-chiⁿ, ū sî hō͘ Iâ-so͘ hoaⁿ-hí, ū sî hō͘ Mô͘-kuí hoaⁿ-hí. uī-tio̍h án-ni, lán tek-khak tio̍h ta̍k sî kín-sīn, m̄-thang hō͘ Mô͘-kuí ū phāng thang ji̍p.
Cheng-chú kóng i chi̍t ji̍t séng-chhat 3 pái: (1) uī-tio̍h kā lâng tô͘-bô͘ tāi-chì ū chīn-tiong bô? (2) Kap pêngiú kau-poê ū sìn-si̍t bô? (3) Lâng thoân hō͘ lán--ê ū khì ha̍k-si̍p bô?
Iû-thài lâng chin tuì-tiōng pêng-an, àn-choáⁿ thái án-ni? Tha̍k in ê le̍k-sú chiū oē chai, Chú-chêng B. C. 586 nî, Iâ-lō͘-sat-léng bia̍t-bô liáu-āu, bô chi̍t sî ū pêng-an. Só͘-í bô-lūn saⁿ gū-thâu, á-sī lī-pia̍t, á-sī phoe-sìn lóng kóng pêng-an, Sèng-chheh ū kì chin-choē uī, boē thang lóng siá.
Tāi-piáu-tek ê. Chhòng 29:6, koh tuì in kóng I pêng-an mah? Kóng pêng-an. Tān 4:1, Goān lín toā hióng-siū pêng-an. Iâ-so͘ kà ha̍k-seng iā sī án-ni. ám-thài 10:12, 13, Hit ê chhù nā oē kham-tit, chiū hō͘ lín ê pêng-an kàu tī i, nā boē kham-tit, chiū hō͘ lín ê pêng-an kui tī lín. Iok-hān 20:21, Iâ-so͘ kā in kóng, Goān lín pêng-an. Sin-io̍k 22 tiuⁿ phoe-sìn, biō--iá pêng-an chi u Ngá-kok su kap I Iok-hān 2 chiuⁿ, chóng-sī Ngá-kok 2:16 ū kóng, Thang an-jiân khì, pêng-an ê goân-thâu sī Siōng-tè. Si-phian 29:11, Iâ-hô-hoa beh ēng pêng-an sù-hok I ê peh-sìⁿ. Iâ-so͘ beh lī-pia̍t ê sî kā I ê ha̍k-seng kóng, Goá ēng pêng-an lâu-teh hō͘ lín; goá chiong goá ê pêng-an siúⁿ-sù lín (Iok-hān 14:27). Pó-lô kóng, Siōng-tè ê kok sī gī kap pêng-an kap tī Sèng Sîn ê hoaⁿ-hí (Lô-má 14:17). Tē 2 sè-kài tāi-chiàn káng-hô liáu-āu, lâng chiū phah-sǹg oē eng-oán hô-pêng, bô-gî gō͘ kàu kin-á-ji̍t bô chi̍t sî ê an-lêng. Só͘-í hiān-chāi kiû hô-pêng ê lâng pí-kàu sim-koaⁿ chheng-khì ê lâng khah choē, sī pàng-sak kun-pún, tô͘-bô͘ be-liu.
Siōng-tè ū éng-ún Í-sek-lia̍t lâng kóng, In nā chun-thàn I ê lû-hoat, siú I ê kài-bēng lâi kiâⁿ, chiū beh kā in lo̍h ki̍p-sî ê hō͘, hō͘ thó͘-toē chhut thó-sán chhiū-ba̍k ké-chí, iā beh siúⁿ-sù pêng-an hō͘ in, tó-teh khùn bô lâng oē phah kiaⁿ in, kā in tû-khì ok-to̍k kap to-kiàm, nā tuì-te̍k lâi, lín 5 lâng beh koáⁿ 100 lâng, 100 lâng beh koáⁿ chit bān lâng, tuì-te̍k beh tī lín ê bīn-chêng tó tī to ē.
Goá beh khoàⁿ-kò͘ lín, hō͘ lín seng-ióng chin choē, iā beh kap lín kiàn-li̍p Goá ê iok. Goá beh choè lín ê Siōng-tè, lín beh choè Goá ê peh-sìⁿ (Li-bi-kì 26:3-9, 12).
Iâ-so͘ kóng, Ū goá ê bēng-lēng, koh siú i ê lâng, chit ê chiū-sī thiàⁿ goá; thiàⁿ goá ê lâng, beh tit-tio̍h goá ê Pē thiàⁿ i, goá iā beh thiàⁿ i (Iok-hān 14:21).
Hô-pêng ū nn̄g khoán:
(1) Kap Sîn hô-hó. Che sī hô-epn̂g ê ki-chhó͘, Ki-tok sī hô-pêng ê Jîn-kun (Í-sài-a 9:6). Pó-lô kóng, Ichiong si̍p-jī-kè ê huih lâi sêng-chiū hô-pêng (Ko-lô-se 1:20).
(2) Kap lâng hô-hó. Lán choè Ki-tok-tô͘, tio̍h ài choè hô-pêng ê kang-chok= chhòng-chō hô-pêng, cheng-ka hô-pêng, pó-hō͘ hô-pêng. Lângkap lâng bô ū chin-chiàⁿ ê hô-pêng, chiū-sī lâng kap Sîn bô ū chèng-tong ê koan-hē. Pó-lô kóng, Hō͘ Ki-tok ê hô-pêng tī sim-lāi choè chú (Ko-lô-se 3:15). ēng Í-hut-só͘ 5:1,2 choè kiat-sok: Lín kì-jiân choè Siōng-tè só͘ thiàⁿ ê kiáⁿ, tio̍h o̍h Siōng-tè. iā tio̍h kiâⁿ tī jîn-ài.
漢羅（Ùi原文改寫）
聖德太子
拾穗生
拾麥穗第10期1966.03.15 P.18-19
用明天皇（用明天皇）ê 皇后穴穗部皇女（穴穗部皇女），有一暝夢見看著一個黃金色ê 和尚，我有一個階段beh來救這世間，你ê內面暫時借我toà。 皇女問伊，你是甚麼人？我是救世ê 菩薩， toà tī 西方， 隱居572年，正月初一日tī 宮內ûn-á散步，行到馬寮ê時陣，腹肚直直催陣親像beh生ê款，快快生出來ê就是廄戶皇子（廄戶皇子），後來叫做聖德太子。
跟隨ê人就趕緊抱入去睏房（寢殿）。忽然間榮光燦爛，芳味滿取， 4月日講話就親像大人。隔年ê 2月15日早起， ǹg東爿，手合合念南無阿密陀佛。八歲 ê時， tuì 朝鮮來一個出名ê 和尚叫做日羅，伊ê身軀kah ná親像會發光， tuì皇帝，貴族到文武百官攏出來迎接。 太子也beh出來看這個稀罕ê人，就插tiàm真濟囡仔ê中間，日羅 tiâu工行oá 太子 hia，伊tio̍h一驚就beh走，日羅 kā伊行禮， hit時日羅身軀ê光射--出來， 太子目眉kap目眉ê中間也發出光，大家看了真奇怪， tuì in兩人圍teh行禮。
太子到伊ê阿姑推古天皇坐位ê時替料理正事（攝政），有時tuì早起就真濟人khoeh入衙門， tuì 太子上訴。 太子 án-nit想， “政治就是聽百姓ê聲， hō͘伊會活起來。” 無論joā-nih下賤ê人來，伊攏聽in講：有時10 goā ê做一擺來。舊年攏無雨，作穡人真艱苦，今年進貢ê 租粟請減 khah少。阮大家有參詳講過，我是teh拍石， 去廟hit爿不時teh趕伊tio̍h khah緊， tio̍h kah 緊，總是鑿仔無夠， 請叫拍鐵師傅趕緊拍。我kā你講，昨日我去片岡山hia（片岡山）看見一個人穿紫色ê袍。
真要緊，東房hia有真濟銅thang掘。
我前有講過lah， tio̍h ài 開水池。 Chiah ê人齊聲án-ni講， 太子攏無要緊，靜靜聽in講。
關係進貢ê 租粟我知影，舊年kui年無落雨我也知，我會為恁拍算，鑿仔無夠， m̄是拍鐵師傅ê 貧憚。 Kā我通知東爿有銅，若無lām銅boē-thang做勇ê鑿仔。
片岡山ê人我也知，是一個真可憐ê人，紫色ê袍，其實是我thǹg hō͘伊穿ê。開池， tī抗旱ê日要緊tio̍h準備ê， chiah ê這爿攏會設法。 太子人kā伊稱做廄戶豐聰耳皇子，意思是m̄是kan-ta耳孔聽nā-tiāⁿ。 太子有做17條 ê憲法，頭一條”和為貴”。和平做第一要緊，人無大家相好boē用得，做政治家頭一項，就是ài聽百姓ê聲， kā伊接受hō͘國家太平。
X X X X X
主耶穌講：hō͘人和平ê人有福氣，因為in beh稱做上帝ê 囝 (Thài 5:9)。上帝真ài人和好，人若會遵thàn行伊ê旨意， kap伊siāng款，就是伊ê 囝。
冊裡有講 堯ê囝不孝， 舜ê囝也不孝。 不孝是無相像，講堯 kap舜兩人ê 囝攏無親像in老父ê款，所以boē堪得續接王位，所以堯讓順做皇帝，舜讓禹做皇帝。
太平洋戰爭ê時，日本軍tī 菲律賓kap 馬來亞，有真濟悲慘虐待ê行為。所以戰後菲律賓人， tuì日本真無好感，總是キリノ；大統領， m̄-nā kan-ta tuì日本派來ê大使召來見面kap伊牽手nā-tiāⁿ，無論甚麼階級若來攏kap伊牽手。有一個基督徒看見キリノ；總統kap東久邇成子夫人牽手ê寫真，一爿是キリノ；總統ê查某囝，中央是秩父宮妃殿下， kā人講伊感覺到目屎giōng beh lín落來， 這款和諧牽手ê光景，實在是真suí， 對基督ê疼應該大家tio̍h成做一體，冊裡有一句話講：仁者無敵(讀I Ko 13:4-7)。 Hō͘人和平實在是真oh得ê事，有kuí-nā ê實例，有青年夫婦一人執一phiah講攏boē好勢，也有ta-ke新婦意志boē和合致到離婚 (詩 12:7)。我ài和平，總是我開嘴， in就beh爭戰。和平khah闊ê意思是平安， á是安寧寧安， 這字寧字拆開來koé-seh，宀 = Biân:厝蓋，內面有心肝就是有人， koh落去就是血（血），有主ê寶血。 丁 Koat:溝仔 tuì溝仔流入逐人ê心，厝內就有安寧。 寧字，日本話就是ヤスラカ。オタヤカ。
hō͘人和睦，和睦有人譯做記號和平，咱逐日講話行踏攏是teh製造， m̄是製造和平，就是製造仇讎，怨恨，受氣，相爭，有時hō͘耶穌歡喜，有時hō͘魔鬼歡喜。為著 án-ni，咱的確tio̍h 逐時謹慎， m̄-thang hō͘魔鬼有縫thang入。
真主講伊一日省察三擺: (1)為著 kā人圖謀代誌有盡忠無？ (2) Kap 朋友交陪有信實無？ (3)人傳hō͘咱--ê有去學習無？
猶太人真對重平安， àn-choáⁿ thái án-ni？讀in ê歷史就會知，主前B. C. 586年，耶路撒冷滅無了後，無一時有平安。所以無論saⁿ 遇頭， á是離別， á是批信攏講平安，聖冊有記真濟位， boē-thang攏寫。
代表tek ê。 創29:6， koh對in講伊平安mah？講平安。但4:1，願lín大享受平安。耶穌kà學生也是án-ni。 馬太10:12， 13， hit-ê厝若會堪得，就hō͘ lín ê平安到tī伊，若boē堪得，就hō͘ lín ê平安歸tī lín。約翰20:21，耶穌kā in講：願lín平安。 新約21張批信，廟--iá平安就雅各師 kap伊約翰2章，總是雅各2:16有講：Thang安然去，平安ê源頭是上帝。詩篇29:11，耶和華beh用平安賜福伊ê百姓。耶穌beh離別ê時kā伊ê學生講：我用平安留teh hō͘ lín；我將我ê平安賞賜lín (約翰14:27)。保羅講：上帝ê國是義kap平安kap tī聖神ê歡喜(羅馬14:17)。 第二世界大戰講和了後，人就拍算會永遠和平，無疑誤到今仔日無一時ê安寧。所以現在求和平ê人比較心肝清氣ê人khah濟，是放sak根本，圖謀尾溜。
上帝有應允以色列人講：In若遵趁伊ê律法，守伊ê誡命來行，就beh kā in落及時ê雨， hō͘土地出土產樹木果子，也beh賞賜平安hō͘ in，倒teh睏無人會拍驚in， kā in除去惡毒kap刀劍，若對敵來， lín 5人beh趕100人， 100人beh趕一萬人，對敵beh tī lín ê面前倒tī刀ē。
我beh看顧lín， hō͘ lín身勇真濟，也beh kap lín建立我ê約。我beh做lín ê上帝， lín beh做我ê百姓(利未記 26:3-9， 12)。
耶穌講：有我ê命令， koh守伊ê人， 這個就是疼我；疼我ê人， beh得著我ê父疼伊，我也beh疼伊(約翰14:21)。
和平有兩款:
(1) Kap神和好。這是和平ê基礎，基督是和平ê人君(以賽亞9:6)。保羅講：伊將十字架ê血來成就和平(歌羅西1:20)。
(2) Kap人和好。咱做基督徒， tio̍h ài做和平ê工作 創造和平，增加和平，保護和平。 人kap人無有真正ê和平，就是人kap神無有正當ê關係。保羅講：Hō͘基督ê和平tī心內做主(歌羅西3:15)。用以弗所5:1，2做結束: Lín既然做上帝所疼ê囝， tio̍h學上帝。也tio̍h行tī仁愛。