Beh cháiⁿ-iūⁿ khah-iâⁿ ín-iú

文獻資訊

項目 資料
作者 無lo̍h名
卷期 台灣教會公報
卷期 第958號
日期 1965/5
頁數 12

白話字(原文數位化)

Beh cháiⁿ-iūⁿ khah-iâⁿ ín-iú

Ji̍t-pún San-sek Kun-pêng siá.

Si Khêng-hoa e̍k.

1965.05.15 P.12-13

Lâng tī it-seng tiong-kan lóng oē tú-tio̍h chin-choē ín-iú bê-he̍k. Chóng-sī boē ēng-tit kóng tú-tio̍h ín-iú chiū-sī bái, sī lâng hō͘ ín-iú khì chiah sī bái. Tú chhin-chhiūⁿ koân ê toā-chhiū, chiū khah oē tú-tio̍h toā hong chhe, nā chin-si̍t beh choè lâng ê lâng, chiū oē gâu tú-tio̍h ín-iú, put-kò nā oē-hiáu khò Siōng-tè, chiū oē thang sèng-kè chit khoán ê ín-iú.

Ū chi̍t pái, ū chi̍t ê m̄-sī sìn Siōng-tè ê thâu-ke, chhoā i chi̍t ê pài Siōng-tè ê lô͘-po̍k chhut-khì phah la̍h, nn̄g lâng kiâⁿ kàu lō͘-tiong teh tâm-lūn ê sî, thâu-ke kā chit ê lô͘-po̍k kóng, “Lí to sī sìn Iâ-so͘ ê lâng thài oē chi̍t nî thàng thiⁿ chhiâng-chāi kóng ū Mô͘-kuí ài kā lâng ín-iú, ài kóng Mô͘-kuí oē lâi chhì-thàm, sī án-choáⁿ thài oē hiah-nih bô chì-khì? Chhin-chhiūⁿ goá iā bô sìn Siōng-tè, iā bô sìn Iâ-so͘, m̄-kú iā m̄-bián kiaⁿ kuí-á lâi án-choáⁿ chhì-thàm.” Hit ê lô͘-po̍k thiaⁿ liáu chiū kā i kóng, “Thâu-ke, m̄-kú án-ni neh, lán chit-má lâi-khì phah la̍h, chhin-chhiūⁿ kóng nā ēng soàⁿ ê chhèng-chí kā phah chiáu, phah tio̍h kuí-nā chiah, án-ni lán beh seng lâi kā lia̍h tó chi̍t chiah neh? sī beh seng kā lia̍h hit chiah phah tio̍h giān-giān boē pe ê, á-sī beh seng kā lia̍h hit chiah tio̍h khin-siong iáu oē kún-liòng hit chiah neh? Bián kóng mā beh seng kā lia̍h hit chiah tio̍h khin-siong iáu oē kún-liòng beh koh pe khì hit chiah, nā-sī hit chiah tio̍h tāng-siong í-keng giān-giān hit chiah chiū kā pàng lō͘-bé. Tú chhin-chhiūⁿ án-ni, thâu-ke lí iā bô sìn Siōng-tè, iā bô ài sìn Iâ-so͘, khoàⁿ sī án-choáⁿ choè, chū án-ni choè. Taⁿ án-ni, chhiáⁿ lí mài siū-khì, nā-sī hō͘ Mô͘-kuí lâi khoàⁿ, sī tú chhin-chhiūⁿ tio̍h tio̍h tāng-siong ê chiáu-á, nā kā pàng leh, mā í-keng boē kún-liòng, boē hō͘ cháu-khì, m̄-kú nā-sī goá sǹg sī chhin-chhiūⁿ tio̍h tio̍h khin-siong, sìⁿ-miā sǹg sī iáu-kú pó oē tiâu, só͘-í nā kā pàng-teh, it-tēng oē hō͘ cháu-khì, só͘-í chiū oē chiong tāng-siong ê thâu-ke lí kā pàng-teh, it-bī lâi beh chì-tī goá.” Só͘-í kî-si̍t, nā-sī ka-kī kóng pêng-sò͘ lóng m̄-bat tú-tio̍h siáⁿ ín-iú, á-sī kóng pêng-sò͘ m̄-bat tú-tio̍h Mô͘-kuí ê chhì-thàm, hit khoán ê lâng boē thang kóng chiū-sī i ê phín-sèng jîn-keh sī chin ko-siōng, tian-tò sī sui-jiân tuí-tio̍h ín-iú guî-hiám, iáu-kú m̄-chai-iáⁿ guî-hiám, só͘-í chiah ná kiâⁿ ná chìn-ji̍p choē-ok ê hām-khiⁿ. Si̍t-chāi tio̍h chai, chit ê sè-kan sī boē ēng-tit siuⁿ khò-sè, nā-sī án-ni, beh cháiⁿ-iūⁿ thang lâi khah iâⁿ chit sè-kan ê ín-iú neh?

Tē 1: Choè iàu-kín ê, chiū-sī tio̍h ài chīn-liōng m̄-thang khì chiū-kūn guî-hiám ê ín-iú. Kó͘-chá ê kek-giân iā ū kóng, “Lâng m̄-thang kun-chú pit sīn kî to̍k,” chiū-sī kun-chú lâng tī lâng bô khoàⁿ-kìⁿ ê sî tio̍h kín-sīn i ê só͘ kiâⁿ, ǹg-bāng bián-tit hō͘ ín-iú khah iâⁿ lâi hām-lo̍h choē-koà. Koh kóng, “ Beh khì lia̍h kuí ê, tian-tò khì hō͘ kuí lia̍h-khì,” ì-sù chiū-sī m̄-thang chiong pún-sin khì thâu-mn̂g chhì hé, sī tio̍h chīn-liōng lâi siám-pī khah hó. Kó͘-chá Ji̍t-pún ū chi̍t ê kiàm-su̍t ê bêng-jîn kiò-choè Thióng-goân Pok-thoân (Tzukahara Bokuden) ū chi̍t ê tô͘-tē, beh kiâⁿ kè ok-bé ê ka-chiah-āu, chin gâu siám-sin, thiàu chi̍t-ē chiū siám lī guî-hiám ê só͘-chāi, bián khì hō͘ bé that--tio̍h. Chóng-sī Bokuden pún-sin khiok lóng ài siám kàu hn̄g-hn̄g ê só͘-chāi, sin-khu phak kàu chin kē, bián-tit kiâⁿ kūn bé só͘ teh kè ê só͘-chāi. Khó-kiàn thang chai, kiâⁿ oá guî-hiám ê só͘-chāi tián chi̍t-ē hó kha-chhiú lâi siám-lī guî-hiám, chū-jiân sī khoàⁿ tio̍h chin pún-sū, chóng-sī ū sî tian-tò oē gō͘ toa sū. Nā-sī chin-chiàⁿ ū pún-sū koh lāi-hâng ê lâng, tian-tò sī bô ài pún-sin khì thâu-mn̂g chhì hé, só͘-í piáu-hiān tio̍h te̍k-pia̍t ū suí ê pō͘-sò͘. Lán ê Sèng-keng iā ū kóng, “Bo̍h-tit hō͘ goán ji̍p tī chhì, tio̍h kiù goán thoat-lī hit ê pháiⁿ ê.” Thang chai choè lâng iû-goân sī chīn-liōng mài khì chhin-kūn guî-hiám ū ín-iú ê só͘-chāi.

Tē 2: Koh lâi iáu chi̍t hāng iàu-kín ê, chiū-sī tio̍h oá-khò Siōng-tè lâi soé-tû sim-lāi ê choē-ok ù-oè, tuì án-ni thang tit-tio̍h lāi-sim ê khuì-la̍t, bián tì-kàu hō͘ choē-ok ín-iú khah iâⁿ khì. Sèng-keng ū kóng, “Choē-ok ê chêng-io̍k hō͘ lán uī-tio̍h sí kiat ké-chí.” Che tú chhin-chhiūⁿ la̍t-chí, nā tuì goā-bīn khoàⁿ choan-choan chhì, hō͘ lí boē bong boē the̍h--tit, iā bô hoat-tō͘ thang kā phah hō͘ phoà, chóng-sī nā kàu sêng-se̍k i oē ka-kī piak-phoà, lóng m̄-bián lán kā i tāng chhiú. Chhin-chhiūⁿ chit khoán lāi-bīn ê ín-iú oē ka-kī ín kuí ji̍p the̍h, kap choē-ok ka-kī chhoàn-thong, chiū m̄-bián kā táⁿ-kek iā oē ka-kī phoà. Chit khoán bái ê sim-koaⁿ, nā beh kā i koé-oāⁿ, tek-khak tio̍h tāi-seng chiong pún-sin só͘ hoān ê choē hoán-hoé, sìn-gióng Ki-tok lâi chiap-siū I ê chín-kiù, tû che í-goā pèng bô pa̍t hāng ê hoat-tō͘.

Tē 3: Koh chìn chi̍t pō͘, lâng m̄-nā tio̍h tuì siau-ke̍k ê hong-bīn lâi tî-hông ín-iú, chiū-sī tio̍h chìn chi̍t pō͘ chek-ke̍k lâi kiâⁿ hó ê tāi-chì. Nā-sī kan-ta siau-ke̍k-tek lâi tî-hông ín-iú, sui-jiân ū sêng-kong, iā sī bián khì hō͘ ín-iú khah iâⁿ khì jî-í. Chóng-sī nā-sī tit-tio̍h Siōng-tè sià-bián choē, hó-táⁿ lâi kiâⁿ hó, tuì án-ni chū-jiân oē thang tû pháiⁿ, koh oē thang khah iâⁿ bê-he̍k. Ū chi̍t kù oē kóng, teh chìn-kong ê tiong-kan, chū-jiân chiū ū tî-hông ê hó pō͘-sò͘ tī-teh, chiū-sī chit ê ì-sù. Sèng-keng nih iā ū án-ni kóng, m̄-thang hō͘ pháiⁿ khah iâⁿ khì, tio̍h ài khah iâⁿ pháiⁿ, chiū-sī chit ê ì-sù lah.

Tē 4: Nā koh chìn chi̍t pō͘ lâi kóng, beh khah iâⁿ ín-iú, chiū-sī tio̍h ài ū ióng-kám kap koat-toàn. “Mô͘-kuí ê bīn thâu chi̍t pái khoàⁿ tio̍h sī chin pháiⁿ khoàⁿ, chóng-sī khoàⁿ kè nn̄g pái, 3 pái ê tiong-kan chiū oē ná koàn-sì.

Só͘-í khah kóng to sī tio̍h kín-sīn kéng-séng, chhin-chhiūⁿ Chú Iâ-so͘ gū-tio̍h Mô͘-kuí ê tiⁿ-giân bi̍t-gú ê ín-iú, iáu-kú kì-jiân hoat-hiān tio̍h sī ín-iú, chiū toàn-jiân chek-pī Mô͘-kuí kóng, “Sat-tàn thè-kì goá ê āu-bīn.” ín-iú sī oē iû chhián ji̍p chhim ê, sī oē chin khoài koàn-sì ê, khah kóng to sī tio̍h ióng-kám koat-toàn, li̍p-khek ki̍p-sî kū-choa̍t, khì-sak.

漢羅(Ùi原文改寫)

Beh 怎樣khah贏引誘

人tī一生中間攏會tú-著真濟引誘迷惑。總是boē用得講tú-著引誘就是bái,是人hō͘引誘去chiah是bái。 Tú親像koân ê大樹,就khah 會tú-著大風吹,若真實beh做人ê人,就會gâu tú-著引誘,不過若會曉靠上帝,就會thang聖-kè chit款ê引誘。

有一擺,有一個m̄是信上帝ê頭家,chhoā 伊一個拜上帝ê奴僕出去拍獵,兩人行到路中teh談論ê時,頭家kā 這個奴僕講:「你to是信耶穌ê人thài會一年thàng 天chhiâng在講有魔鬼愛kā人引誘,愛講魔鬼會來試探,是按怎thài會hiah-nih無志氣?親像我也無信上帝,也無信耶穌,m̄-kú也m̄免驚鬼仔來按怎試探。」hit個奴僕聽了就kā伊講,「頭家,m̄-kú án-ni neh,咱chit-má來去拍獵,親像講若用散ê槍子kā拍鳥,拍著幾nā隻, án-ni咱beh先來kā掠tó一隻neh?是beh 先kā掠hit隻拍著giān-giān boē 飛 ê, 抑是beh 先 kā掠hit隻著 輕傷 iáu會滾-liòng hit隻neh?免講mā beh 先kā掠hit隻著 輕傷iáu oē 滾-liòng beh koh飛去hit隻,若是hit隻著重傷已經giān-giān hit隻就kā放路尾。Tú親像án-ni,頭家你也無信上帝,也無ài信耶穌,看是按怎做,自án-ni做。Taⁿ án-ni,請你mài受氣,若是hō͘魔鬼來看,是tú親像著著重傷ê鳥仔,若kā放leh, mā已經boē 滾-liòng, boē hō͘走去,m̄-kú若是我算是親像著著輕傷,性命算是iáu-kú 保會tiâu,所以若kā放teh,一定會hō͘走去,所以就會將重傷ê頭家你kā放teh,一味來beh chì-治我。」所以其實,若是家己講平素攏m̄-bat tú-著啥引誘,抑是講平素m̄-bat tú-著魔鬼ê試探,hit款ê人boē-thang講就是伊ê 品行人格是真高尚,顛倒是雖然tuí-著引誘危險,iáu-kú m̄-知影危險,所以chiah ná行ná進入罪惡ê陷坑。實在著知,這個世間是boē用得siuⁿ 靠勢,若是án-ni, beh怎樣thang來khah贏這世間ê引誘neh?

第一:最要緊ê,就是著ài盡量m̄-thang去就近危險ê引誘。古早ê格言也有講:「人m̄-thang 君子必慎其獨,」就是君子人tī人無看見ê時著謹慎伊ê所行,ǹg望免得hō͘引誘khah贏來陷落罪過。Koh講:「beh去掠幾個,顛倒去hō͘ 鬼掠去,」意思就是m̄-thang將本身去頭毛試火,是著盡量來閃避khah好。古早日本有一個劍術ê名人叫做Thióng-goân Pok-thoân(Tzukahara Bokuden)有一個徒弟,beh行過惡馬ê ka-chiah-後,真gâu閃身,跳一下就閃離危險ê所在,免去hō͘馬踢--著。總是Bokuden本身卻攏愛閃到遠遠ê所在,身軀phak到真kē,免得行近馬所teh過ê所在。可見thang知,行oá危險ê所在展一下好腳手來閃離危險,自然是看著真本事,總是有時顛倒會誤大事。若是真正有本事koh內行ê人,顛倒是無愛本身去頭毛試火,所以表現著特別有suí ê步數。咱ê聖經也有講:「莫得hō͘阮入tī試, 著救阮脫離hit個歹ê。」Thang知做人猶原是盡量mài去親近危險有引誘ê所在。

第二:Koh來iáu一項要緊ê,就是著倚靠上帝來洗除心內ê罪惡污穢,對án-ni thang得著內心ê氣力,免致到hō͘罪惡引誘khah贏去。聖經有講:「罪惡ê情慾hō͘咱為著死結果子。」這tú親像栗子,若對外面看專專刺, hō͘你boē 摸boē the̍h--得,也無法度thang kā 拍hō͘破,總是若到成熟伊會家己piak-破,攏m̄免咱kā伊重手。親像這款內面ê 引誘會家己引幾入the̍h, kap 罪惡家己串通,就m̄免kā打擊也會家己破。這款bái ê心肝,若beh kā 伊改換,的確著事先將本身所犯ê罪反悔,信仰基督來接受伊ê拯救,除這以外並無別項ê法度。

第三: Koh進一步,人m̄-nā著對消極ê方面來持防引誘,就是著 進一步積極來行好ê代誌。若是kan-ta消極-tek來持防引誘,雖然有成功,也是免去hō͘引誘khah贏去而已。總是若是得著上帝赦免濟,好膽來行好,對án-ni自然會thang除歹, koh 會thang khah贏迷惑。有一句話講:teh進攻ê中間,自然就有持防ê好步數tī-teh,就是這個意思。聖經裡也有án-ni講:m̄-thang hō͘ 歹khah贏去,著愛khah贏歹,就是這個意思lah。

第四:Nā koh 進一步來講:beh khah贏引誘,就是著愛有勇敢kap決斷。「魔鬼ê面頭一擺看著是真歹看,總是看過兩擺, 三擺 ê中間就會ná慣勢。

所以khah講to是著謹慎警醒,親像主耶穌遇著魔鬼ê 甜言蜜語 ê引誘,iáu-kú既然發現著是引誘,就斷然責備魔鬼講:「撒旦退去我ê後面。」引誘是會由淺入深ê,是會真快慣勢ê, khah講to是著勇敢決斷,立刻及時拒絕,棄sak。