我所尊敬數念的師友
Goá só͘ chun-kèng siàu-liām ê sū-iú
文獻資訊
項目 | 資料 |
---|---|
作者 | 王占魁 Ông Chiàm-khoe |
卷期 | 台灣教會公報 |
卷期 | 第939、940號 |
日期 | 1964/8 |
頁數 | 17-19 |
白話字(原文數位化)
GOÁ SÓ͘ CHUN-KÈNG SIÀU-LIĀM Ê SU-IÚ
Ông Chiàm-khoe
1964.08 939, 940 kî P.17-19
Lîm Ha̍k-kiong Bo̍k-su.
Lîm Ha̍k-kiong Bo̍k-su sī Ka-gī koān Bîn-hiông ê Ah-bú-làm lâng, sī tuì Ka-gī kàu-hoē tit-tio̍h tō-lí, sī chin chá ê thoân-tō, tī Chiong-hoà choè 16 nî ê bo̍k-su, liân 4 nî thoân-tō, kiōng toà 20 nî, choè thoân-kàu kiōng 37 nî. I tī 1857 nî 8 ge̍h 15 ji̍t chhut-sì, 1943 nî 8 ge̍h 4 ji̍t kè-sì, hióng-siū 86 hè; sui-jiân sī lī-khui lán 21 nî kú, iáu chin-choē lâng oē kì-tit i ê hó bô͘-iūⁿ. Te̍k-pia̍t i sī goá ê bo̍k-su, in-uī tī 1904 nî 5 ge̍h 15 ji̍t, goá ū tuì i niá soé-lé chìn-kàu, koh goá ū nn̄g ê gín-ná tuì i niá soé-lé, goá toà Tek-san kap Pak-táu, iā sī i teh choè sûn-hoê bo̍k-su ê sî. Goá iā bat choè i ê suî-oân, kā i koāⁿ pau-ho̍k-á khì sûn kàu-hoē; só͘-í goá beh chiong só͘ khoàⁿ, só͘ thiaⁿ, só͘ chiap-chhiok, i ê tuì lâng ê chhin-chhiat, pò͘-tō ê jia̍t-sim, káng-tō ê chin-kiàm, sī ū koân-ui, choè lâng khiam-pi phok-sò͘, bô kiû bêng, iā bô kiû lī, sī sìn-tô͘ ê chí-chiam, thoân-kàu-ka ê bô͘-hoān. I ê toān-kì ū lâng kā phian choè kio̍k-pún, iā bat tī En̂g-kng-pò nih siá choè bān-oā. Chóng-sī suî-lâng ê koan-kám put-tông.
Lūn i gō͘-tō ê koat-sim, uī tō-lí só͘ siū ê khún-tio̍k, chiàu goá só͘ bat ê, Lîm Bo̍k-su thang kóng sī tē it, thang pí-phēng chhin-chhiūⁿ Kū-iok ê Iok-pek, Mô͘-se, Tān-í-lí, Iok-sek; Sin-iok ê Sū-thê-hoán, Pó-lô.
Hàn chheh ū kóng, “Thian chiong kàng tāi-jīm u su jîn, pit sian khó͘ kî sim-chì, lô kî kun-kut, gō kî thé-hu, khong-hoa̍t kî sin, hut-loān kî só͘ uî, só͘-í tōng sim jím sèng, cheng ek kî só͘ put lêng.” Ì-sù sī kóng, Siōng-tè beh ēng hit lâng choè toā sū, tek-khak tio̍h tāi-seng kā i hùn-liān, chhin-chhiūⁿ n̂g-kim lo̍h hé-lô͘, pí-phēng Iok-sek beh hō͘ i choè cháiⁿ-siòng, lâi kiù Ai-ki̍p kok ê sìⁿ-miā kap i ê pún-cho̍k; tio̍h hō͘ i sī boē kè kok choè lô͘-châi, soà choè kaⁿ-siû, keng-kè 13 nî kú, chiah ko-seng i choè siòng-iâ. Lîm Bo̍k-su iā sī án-ni, hui-siông siū khó͘-chhó͘, sí-bông ê hām-hāi, ē-bīn oē siông-sè kóng.
1. I Ê KA-HONG: In ê mn̂g-hong sī ha̍k-būn ka, i ê a-kong sī Bō͘-liân, sī siù-châi, bûn-chiuⁿ hó, phín-tek kiam-iu, Bū-hong bōng-cho̍k Lîm Iú-lí, Iú-tiân, bûn kî bêng-i ê ha̍k-būn, lâi chhiáⁿ i choè in ê ka-têng kàu-su, Lîm Iú-lí choè kàu Chuí-su thê-tok, Bō͘-liân Sian-siⁿ ê phīⁿ chiū ke chin koân; koh Lîm Bo̍k-su ê lāu-pē Khiam-ek, iā sī tiòng siù-châi chìn kàu lím-seng, iā tī Ka-gī kà o̍h, Lîm Khé-tong, Tō͘ Tek-ian sī i ê ha̍k-seng, Lîm Khé-tōng ū tiòng chìn-sū, chiū sī Khiam-ek ê gâu chí-tō. Koh Lîm Bo̍k-su sui-jiân bô chìn-tiòng, tông-seng nâ-á iā koāⁿ kàu beh ui, án-ni i ê kong, pē, hiaⁿ lóng ū chìn-tiòng, thang chai sī sè-ka-té, sī bûn-bêng ê ka-têng, châi, sè lóng ū. Chit hō ka-têng beh chiap-siū lâng lia̍h choè hoan-á-kàu ê Ki-tok sī chin oh.
2. LÎM BO̍K-SU TIT-TIO̍H TŌ-LÍ Ê TŌNG-KI: I iā sī tha̍k-chheh lâng, bat tī Siang-khoe-kháu thè in jī hiaⁿ kà chheh. Tī 26 hè ê sî, ū chi̍t ji̍t beh khì chhù-piⁿ chi̍t uī sìn-tô͘ Keh Séng ê chhù, khoàⁿ tio̍h i chi̍t pún ióng-sim-sîn si, chiū hian khui tē it siú, tha̍k kóng, “Siōng-tè chhòng-chō thiⁿ kap toē; siⁿ chiâⁿ bān-mi̍h ta̍k hāng oē,” ûn-ûn. Bé-á kóng, “Siōng-tè ê un kóng boē chīn, chhe-khián Iâ-so͘ kiù bān-bîn.” I chiū siūⁿ i só͘ tha̍k hiah choē chheh m̄-bat tha̍k tio̍h kóng chhòng-chō thiⁿ toē ê Chú, bô ho̍k-sāi, che sī bông un poē gī. āu-lâi mn̄g che chheh tuì tó-uī lâi? ìn kóng, Tuì Ka-gī Ki-tok kàu-hoē hia the̍h--lâi. Lîm Bo̍k-su chiū kóng hoan-á-kàu. Lîm Bo̍k-su chiū ti̍t-ti̍t kā hiâm hoan-á-kàu án-choáⁿ m̄-hó. Keh Séng hō͘ hiâm tio̍h soà bô oē thang ìn, chí-ū kóng, koh nn̄g ji̍t chiū lé-pài, chhiáⁿ lí saⁿ-kap lâi khì lé-pài-tn̂g mn̄g sian-siⁿ, chiū oē chai chit ê tō-lí sī chin-lí. Kàu nn̄g ji̍t kàu, Lîm Bo̍k-su sim-lāi ū Sèng Sîn teh choè kang, bô khì boē pêng-an, só͘-í chiū kap Keh Séng hiaⁿ-tī khì. Kàu uī ê sî, lâng í-keng teh lé-pài lah, Lîm Bo̍k-su toà mn̄g(sic) goā teh khoàⁿ, chú-lí ê lâng sī lán kàu-hoē choè chho͘-kî ê thoân-tō-su Gô͘ Ì. Chiū-sī kong-pò Lí-chú-pit ê goā-kong. I khoàⁿ tio̍h thoân-tō ê teh hoah khiā, hoah chē; chèng-lâng ba̍k-chiu khoeh-khoeh, thoân-tō-su teh kî-tó, i lia̍h choè sī teh liām-chiù, chiū siūⁿ sī hoan-á-kàu bô chhò. Lé-pài soah, thoân-tō-su khoàⁿ tio̍h siⁿ-hūn lâng, chiū chhin-chhiat chhiáⁿ lāi-bīn chē, Keh Séng hiaⁿ-tī chiū kài-siāu kóng sī i ê chhù-piⁿ, ài beh lâi chhéng-kàu, só͘-í thoân-tō-su chiū chèng-bêng chit ê kàu, m̄-sī hoan-á-kàu, sī thiⁿ-téng kàu, chhòng-chō thiⁿ toē ê Chú chiah sī chin sîn, pu̍t-á sī lâng choè--ê, sī ēng chîⁿ boé lâi pài, lâng boé--ê, sī lâng ê; lâng su-iú--ê, chhòng-chō thiⁿ toē ê Chú sī chin sîn, sī kong--ê, chhin-chhiūⁿ muí kháu-chàu tiám ê teng-hé, sī suî lâng ê, nā ji̍t kng sī kong ê. Lîm Bo̍k-su thiaⁿ liáu bêng-pe̍k chiū chin hoaⁿ-hí, Gô͘ Thoân-tō koh sàng i kuí-nā pún chheh. I hit àm khì tī i ê chhin-chiâⁿ hia keh mî, hit mî hiah ê chheh lóng tha̍k liáu-liáu, Sèng Sîn khui i ê sim; m̄-nā chai chhòng-chō thiⁿ toē ê Chú tio̍h ho̍k-sāi; koh uī-tio̍h lán lâng ê choē ū chhe I to̍k-siⁿ ê Kiáⁿ Iâ-so͘ lâi thoè lán sí, hit ê thiàⁿ hiah toā, bô sêng-siū sī bông un poē gī ê lâng, tuì an-ni(sic), chiū chin hoaⁿ-hí tò-khì. Í-keng sìn, chiū siông-siông khì Keh Séng hiaⁿ-tī hia tâm-lūn tō-lí, lé-pài-ji̍t chiū hioh-khùn; m̄ kiaⁿ lâng chai, iā m̄ kiaⁿ lâng chhiò. Nā-sī m̄-káⁿ kā i ê lāu-bú kóng.
3. UĪ-TIO̍H TŌ-LÍ SIŪ TOĀ KHÚN-TIO̍K: Tī Hi-pek-lâi 2: 18 kóng, In-uī I (Chú Iâ-so͘) í-keng siū khó͘ lâi tú-tio̍h chhì, chiū oē pang-chān chiah ê siū chhì ê lâng. Só͘-í lán nā thiaⁿ Lîm Bo̍k-su ê siū khó͘ oē hō͘ lán tông-chêng, iā thang liáu-kái Ki-tok tuì tú-tio̍h khún-tio̍k ê lâng só͘ si-lo̍h ê pang-chān.
Ū chi̍t ji̍t lâng ngiâ Má-chó͘ tuì in mn̂g-kháu kè, ke-ke hō͘-hō͘ lóng pâi seng-lé teh thèng-hāu, in lāu-bú iā ū, kia̍h chi̍t pé hiuⁿ teh thèng-hāu beh pài, chiū kiò Ha̍k-kiong kín lâi, kia̍h hiuⁿ kiò i pài, kiû Má-chó͘ hō͘ i gâu tha̍k-chheh, chhin-chhiūⁿ i ê hiaⁿ tiòng siù-châi, sin-thé ióng-kiāⁿ, gâu thàn chîⁿ, chhoā hó bó͘. Lîm Bo̍k-su ìn kóng, Goá í-keng pài chin Sîn Siōng-tè lah, Má-chó͘ m̄-sī sîn, boē pó-pì lâng, i sī lâng ê chhiú só͘ choè ê, tio̍h hō͘ lâng kng, i ê saⁿ ka-kī boē-hiáu chhēng, thái oē pó-pì lâng; lāu-bú án-choáⁿ ko͘-chiâⁿ i to m̄ pài. āu-lâi chiū toā siū-khì, ti̍t mē, kóng lí kap lâng ji̍p hoan-á-kàu, bô kò͘ tio̍h lán chó͘-kong ê bīn-thé-phê, lín a-kong, lāu-pē, a-hiaⁿ, saⁿ tāi lâng lóng tiòng siù-châi, chhut kàu lí bô châi-tiāu, koh lâi sià chó͘ jio̍k chong, soà kóng, goá chhut-mn̂g lâng kiò goá siù-châi-niû, iā ū ê chheng lāu thài hu-jîn, taⁿ lí ji̍p chit hō hoan-á-kàu, chhiò phoà lâng ê chhuì. Liáu-āu ū sî ēng phah, ēng lāu-bú ê koân, ū sî chiū ēng nńg--ê, tī kiⁿ chhim iā chēng ê sî, ēng ba̍k-sái lâi ko͘-chiâⁿ kóng, Kiáⁿ ah, lí thiaⁿ lāu-bú ê oē, hó-hó lī-khui chit hō hoan-á-kàu, lí sī iú-hàu ê kiáⁿ, só͘-í tio̍h thiaⁿ lāu-bú ê oē, lâi hō͘ lāu-bú hoaⁿ-hí. Lîm Bo̍k-su ìn lāu-bú kóng, Tng sî goá teh poa̍h pháiⁿ kiáu, kiâⁿ chhò lō͘, lí lóng bô mē goá; taⁿ goá pài chin Sîn, kiâⁿ chiàⁿ lō͘, lí hoán-tńg mē goá, phah goá; goá kàu sí to bô pàng-sak chit ê Iâ-so͘. In lāu-bú koh khah siū-khì kóng, Lí nā m̄ thiaⁿ lāu-bú ê khó͘-khǹg, án-ni goá bô bīn thang kìⁿ lâng, chiū ēng chū-sat lâi háⁿ i. Lîm Bo̍k-su ū teh chù-ì khoàⁿ lāu-bú ê tōng-chēng, sī chhuì kóng nā-tiāⁿ, só͘-í kai-chài bô chhut-sū. Kì-jiân lāu-bú chó͘-tòng boē tiâu, chiū oāⁿ a-hiaⁿ, hit ê thêng-tō͘ he chiū ke kuí-nā pē ê kek-lia̍t, nā m̄-sī Chú ê khuì-la̍t kap i tī-teh, si̍t-chāi tòng boē tiâu. Thâu chi̍t-ē sī kiò i lâi khiā tī bīn-chêng, chhin-chhiūⁿ chè-si-thâu teh sím-mn̄g Pí-tek chi̍t-iūⁿ; kóng, Ha̍k-kiong, lí iā kap lâng khì ji̍p hoan-á-kàu, lí chin hó-táⁿ káⁿ poē chó͘. Lán sī bûn-bêng chi pang, lé-gī chi kok, lán sī Jû-kàu, Khóng-chú ê ha̍k-seng, lí án-choáⁿ khì hoan-á-kàu, kha ta̍h tang-iûⁿ toē, chia̍h tang-iûⁿ pn̄g, khì thàn se-iûⁿ kàu. Lîm Bo̍k-su kóng, Goá siú Khóng-chú ê kàu-hùn, i kóng, “Kau siā chi lé só͘-í sū Siōng-tè,” bô kóng sū Má-chó͘, Koan-im, Thó͘-toē kong. Koh Thong-ông kóng, Û uì Siōng-tè, m̄-sī kèng Má-chó͘, Sêng-hông; án-ni, goá chiàu Khóng-chú kap Thong-ông ê kàu-hùn, m̄-sī hoan-á-kàu, chiàⁿ-chiàⁿ sī sian ông chi tō, thiⁿ-téng ê kàu. Hiaⁿ Ha̍k-tun m̄-chún i hun-sò͘, chiū kóng, Sió-tī, goá kā lí kóng, lāu-pē, toā hiaⁿ bô tī-teh, tong-jiân goá tē jī--ê ài choè ka-tiúⁿ, só͘-í goá beh bēng-lēng lí tio̍h lī-khui hoan-á-kàu. Lîm Bo̍k-su kóng, goá kàu sí to bô pàng-sak chit ê Iâ-so͘.
Koh chìn chi̍t-pō͘: Chiū-sī choè Kī(忌)pān chhe-chhau kiò Ha̍k-kiong lâi, kā i kóng, Má-chó͘, Koan-im lí m̄ pài, taⁿ che sī lán chó͘-sian, i ū kong-lô tī lán, só͘-í lí bô pài, koat-toàn bô beh pàng lí kan-hiu. Lîm Bo̍k-su kóng, Chó͘-kong eng-kai kèng-pài, m̄-kú i to sí chin kú lah, kā pài i bô khoàⁿ-kìⁿ, kā kóng i iā bô thiaⁿ-kìⁿ, só͘-í goá m̄ pài. Hiaⁿ chiū siū-khì, kha-chiⁿ, kûn-thâu, làm, sàm, kòng, phah, koh ēng soh-á kā tiàu tī mn̂g-kháu ê chhiū-á, chhin-chhiūⁿ sí niau chi̍t iūⁿ, jiân-āu tāi-ke chiah siu chhe-chhau hó mi̍h lâi chia̍h, sīm-chì kap pêng-iú teh lim chiú lâi khoài-lo̍k. āu-lâi ū lāu a-pô khoàⁿ liáu m̄ jím sim, chiah kóng chêng kā tháu--lo̍h-lâi, Lîm Bo̍k-su iû-goân jím-siū.
Tē saⁿ pō͘: Ngī-hoat bô hāu, chiū oāⁿ nńg--ê, kiò i lâi, ēng hó chhuì kā i ko͘-chiâⁿ kóng, lí pêng-siông-sî to chin iú-hàu, thiaⁿ lāu-bú kap a-hiaⁿ ê chhuì, kin-á-ji̍t án-choáⁿ oē chiah put-hàu, goá chai lí siū hoan-á-kàu kā lí bê-he̍k khì, lí nā pàng-sak hit ê hoan-á-kàu, lí oē koh chiâⁿ-choè iú-hàu ê chheng-liân, lí nā koh bián-kióng, bô kú iā oē chìn-tiòng, chiū chhoā khah ū hó bó͘. Lîm Bo̍k-su lóng bô teh thiaⁿ, khah kóng bô beh lī-khui Iâ-so͘. In hiaⁿ chiū toā siaⁿ kóng, A-hiaⁿ hó-chhuì kā lí ko͘-chiâⁿ bô chêng, chū goá teh pān lâng ê tāi-chì, m̄-bat án-ni ko͘-chiâⁿ lâng, sī bēng-lēng sím-mi̍h, bô chi̍t lâng káⁿ uî-ke̍h, hoah chuí to oē kian-tàng, án-choáⁿ boē-oē hō͘ ka-kī ê sió-tī hâng-ho̍k, án-ni goá í-āu thài ū bīn-ba̍k thang pān lâng ê tāi-chì, nā án-ni, goá ēng sí lâi phoè lí. Chiū chiâⁿ-si̍t ēng soh-á pa̍k ām-kún, chi̍t thâu phoa̍h chiūⁿ jia-hong chiū tiàu kàu ki̍h-ko͘h8-háu, Lîm Bo̍k-su khoàⁿ m̄-sū-sè(sic), chiū kiò kiù-lâng, ke-lāi kap chhù-piⁿ chiū cháu lâi kiù, pìⁿ kàu chi̍t pîⁿ ê pá-hì. Ū lâng kā Ha̍k-tun kóng, Lí tha̍k-chheh tha̍k kàu chu-tian, sió-tī m̄ siū kà-sī soà beh sí hō͘ i khoàⁿ. Ū ê chiū kā Ha̍k-kiong kóng, Lí choè sió-tī, án-choáⁿ hiah put-hàu, lâi kā i khì-ló͘ kàu án-ni, lán chng--nih kan-ta hit ê bô hē-lo̍h lâng Keh Séng khì thiaⁿ, lí khoàⁿ, hiah ê thiaⁿ tō-lí ê lóng sī hiah ê n̂g-sng toā-tó͘-tháng, m̄-bat jī ê lâng, lí chin bô sioh-tio̍h lín ka-hong ê bêng-ū. Chit pō͘ iû-goân boē-oē keh-lī tī Ki-tok ê thiàⁿ.
Tē sì pō͘: Chit pō͘ sī sí-pō͘. Ū chi̍t ji̍t, Lîm Bo̍k-su tè-āu ji̍p lâi beh chia̍h-pn̄g, teh kám-siā, hō͘ in hiaⁿ-só khoàⁿ-kìⁿ, chiū toā siaⁿ jióng kóng, lí chit ê bô chêng bô gī ê, goá nā bô chú, lí beh chia̍h chhiⁿ mi̍h mah, lí bô kám-siā lí ê a-hiaⁿ. Chiū khì tâu in a-hiaⁿ, in a-hiaⁿ teh siūⁿ beh àn-choáⁿ lâi hō͘ chit ê tn̂g-bé-chhiⁿ hâng-ho̍k, koh thiaⁿ tio̍h in bó͘ teh tâu, chiū án-ni siū-khì hoat khí-lâi, kóng, Hó, lí kā goá kiò bó͘ lâng lâi, soà kā chioh hit tiâu thih-liān lâi. Chiū kiò Ha̍k-kiong lâi, bô thèng-hāu i chia̍h kàu pá, hō͘ i khiā tī tiong-ng, mn̄g kóng, Taⁿ bô beh koh kóng sím-mi̍h, chí-ū nn̄g kù oē hō͘ lí kéng, khoàⁿ lí beh Iâ-so͘, á-sī beh sìⁿ-miā. Lîm Bo̍k-su toā siaⁿ ìn, goá beh Iâ-so͘. Hó, beh kā lí tiàu hō͘ sí, khoàⁿ Iâ-so͘ oē lâi kā lì tháu lâi kiù lí á boē.
(Thāi-sio̍k).
漢羅(Ùi原文改寫)
我所尊敬數念Ê師友
王占魁
1964.08 939 期 P.17-19
林學恭牧師。
林學恭牧師是嘉義縣民雄ê鴨母坔人,是對嘉義教會得著道理,是真早ê傳道,佇彰化做16年ê牧師,連4年傳道,共蹛20年,做傳教共37年。伊佇1857年8月15日出世, 1943年8月4日過世,享壽86歲;雖然是離開咱21年久,猶真濟人會記得伊ê好模樣。特別伊是我ê牧師,因為佇1904年5月15日,我有對伊領洗禮進教,閣我有兩个囡仔對伊領洗禮,我蹛竹山佮北斗,也是伊teh做巡迴牧師ê時。我也捌做伊ê隨員,kā伊捾包袱仔去巡教會;所以我beh將所看,所聽,所接觸,伊ê對人ê親切,佈道ê熱心,講道ê真劍,是有權威,做人謙卑樸素,無求名,也無求利,是信徒ê指針,傳教家ê模範。伊ê傳記有人kā編做劇本,也捌佇榮光報nih寫做漫話.總是隨人ê觀點不同.
論伊悟道ê決心,為道理所受ê窘逐,照我所捌ê,林牧師通講是第一,通比並親像舊約ê約伯,摩西,但以理,約瑟;新約ê司提反,保羅。
漢冊有講:「天將降大任於斯人,必先苦其心志,勞其筋骨,餓其體膚,空乏其身,拂亂其所為,所以動心忍性,增益其所不能.」意思是講:上帝beh用hit人做大事,的確著代先kā伊訓練,親像黃金落火爐,比並約瑟beh予伊做宰相,來救埃及國ê性命佮伊ê本族;著予伊是賣過國做奴才,紲做監囚,經過13年久,chiah高升伊做相爺。林牧師也是按呢,非常受苦楚,死亡ê陷害,下面會詳細講。
1.伊ê家風: In ê門風是學問家,伊ê阿公是Bō͘-liân,是秀才,文章好,品德兼優, 霧峰望族林Iú-lí,Iú-tiân,聞其名伊ê學問,來請伊做in ê家庭教師,林 Iú-lí做到水師提督, Bō͘-liân先生ê鼻就加真懸;閣林牧師ê老父Khiam-ek,也是中秀才進到稟生,也佇嘉義教學,林 Khé-tong, Tō͘ Tek-ian是伊ê學生,林 Khé-tōng有中進士,就是Khiam-ek ê gâu指導。閣林牧師雖然無進中,童生籃仔也捾到beh ui,按呢伊ê公, 父,兄攏有進中,通知是世家底,是文明ê家庭,財,勢攏有。這號家庭beh接受人掠做番仔教ê基督是真oh.
2. LÎM牧師得著道理Ê動機:伊也是讀冊人,捌佇雙溪口替in二兄教冊。佇26歲ê時,有一日beh去厝邊一位信徒Keh Séng ê厝,看著伊一本養心神詩,就掀開第一詩,讀講:「上帝創造天佮地;生成萬物逐項會,」云云. 尾仔講:「上帝ê恩講袂盡,差遣耶穌救萬民。」伊就想伊所讀hiah濟冊毋捌讀著講創造天地ê主,無服侍,這是忘恩背義。後來問這冊對tó位來?應講,對嘉義基督教會遐提--來。林牧師就講番仔教。林牧師就直直kā嫌番仔教按怎毋好。Keh Séng予嫌著紲無話通應,只有講:閣兩日就禮拜,請你saⁿ-kap來去禮拜堂問先生,就會知這个道理是真理。到兩日到,林牧師心內有聖神teh做工,無去袂平安,所以就佮Keh Séng兄弟去。到位ê時,人已經teh禮拜lah, 林牧師蹛門外teh看,主理ê人是咱教會最初期 ê傳道師Gô͘ Ì.就是公報李主筆ê外公。伊看著傳道ê teh hoah徛,hoah坐;眾人目睭khoeh-khoeh,傳道師teh祈禱,伊掠做是teh唸咒,就想是番仔教無錯。禮拜煞,傳道師看著生份人,就親切請內面坐,Keh Séng兄弟就介紹講是伊ê厝邊,愛beh來請教,所以傳道師就證明這个教,毋是番仔教,是天頂教,創造天地ê主chiah是真神,佛仔是人做--ê,是用錢買來拜,人買--ê,是人ê;人私有--ê,創造天地ê主是真神,是公--ê,親像每口灶點ê燈火,是隨人ê,若日光是公ê. 林牧師聽了明白就真歡喜,Gô͘傳道閣送伊幾若本冊。伊hit暗去佇伊ê親晟遐隔暝, hit暝hiah-ê冊攏讀了了,聖神開伊ê心;毋若知創造天地ê主著服侍;閣為著咱人ê罪有差伊獨生ê囝耶穌來替咱死,hit ê疼hiah大,無承受是忘恩背義ê人,對按呢,就真歡喜倒去。已經信,就常常去Keh Séng兄弟遐談論道理,禮拜日就歇睏;毋驚人知,也毋驚人笑。若是毋敢kā伊ê老母講。
3.為著道理受大窘逐:佇希伯來2: 18講:因為伊(主耶穌)已經受苦來拄著試,就會幫贊chiah-ê受試ê人。所以咱若聽林牧師ê受苦會予咱同情,也通了解基督對拄著窘逐ê人所施落ê幫贊。
有一日人迎媽祖對in門口過,家家戶戶攏排牲禮teh聽候,in老母也有,舉一把香teh聽候beh拜,就叫學恭緊來,舉香叫伊拜,求媽祖予伊gâu讀冊,親像伊ê兄中秀才,身體勇健,gâu趁錢,娶好某。林牧師應講,我已經拜真神上帝lah,媽祖毋是神,袂保庇人,伊是人ê手所做ê,著予人扛,伊ê衫家己袂曉穿,thái 會保庇人;老母按怎ko͘-chiâⁿ伊都毋拜。後來就大受氣,直罵,講你佮人入番仔教,無顧著咱祖公ê面體皮,恁阿公,老父,阿兄,三代人攏中秀才,出到你無才調,閣來卸祖辱宗,紲講:我出門人叫我秀才娘,也有ê稱老太夫人,taⁿ你入這號番仔教,笑破人ê喙。了後有時用拍,用老母ê權,有時就用軟--ê,佇更深夜靜ê時,用目屎來ko͘-chiâⁿ講:囝ah,你聽老母ê話,好好離開這號番仔教,你是有孝ê囝,所以著聽老母ê話,來予老母歡喜。林牧師應老母講:當時我teh poa̍h歹kiáu,行錯路,你攏無罵我; taⁿ我拜真神,行正路,你反轉罵我,拍我;我到死都無放sak這个耶穌。In老母閣較受氣講:你若毋聽老母ê苦勸,按呢我無面通見人,就用自殺來háⁿ伊. 林牧師有teh注意看老母ê動靜,是喙講nā-tiāⁿ,所以佳哉無出事。既然老母阻擋袂tiâu,就換阿兄,彼个程度he就加幾若倍ê激烈,若毋是主ê氣力佮伊佇teh,實在擋袂tiâu.頭一下是叫伊來徛佇面前,親像祭司頭teh審問彼得一樣;講:學恭,你也佮人去入番仔教,你真好膽敢背祖.咱是文明之邦, 禮義之國,咱是儒教,孔子ê學生,你按怎去番仔教,跤踏東洋地,食東洋飯,去趁西洋教。林牧師講:我守孔子ê教訓,伊講:「郊社之禮所以事上帝,」無講事媽祖,觀音,土地公.閣湯王講:吾畏上帝,毋是敬媽祖,城隍;按呢,我照孔子佮湯王ê教訓,毋是番仔教,正正是先王之道,天頂ê教。兄Ha̍k-tun毋准伊分訴,就講:小弟,我kā你講,老父,大兄無佇teh,當然我第二--ê愛做家長,所以我beh命令你著離開番仔教。林牧師講:我到死都無放sak這个耶穌。
閣進一步:就是做忌辦chhe-chhau叫學恭來,kā伊講,媽祖,觀音你毋拜,taⁿ這是咱祖先,伊有功勞佇咱,所以你無拜,決斷無beh放你干休. 林牧師講:祖公應該敬拜,毋過伊都死真久lah, kā拜伊無看見,kā講伊也無聽見,所以我毋拜。兄就受氣,跤chiⁿ, 拳頭,làm, sàm,摃,拍,閣用索仔kā吊佇門口ê樹仔,親像死貓一樣,然後大家chiah收chhe-chhau好物來食,甚至佮朋友teh啉酒來快樂。後來有老阿婆看了毋忍心,chiah講情kā tháu--落-來,林牧師猶原忍受。
第三步: 硬法無效,就換軟--ê,叫伊來,用好喙kā伊ko͘-chiâⁿ講,你平常時都真有孝,聽老母佮阿兄ê喙,今仔日按怎會 chiah不孝,我知你受番仔教kā你迷惑去,你若放sak彼个番仔教,你會閣成做有孝ê青年,你若閣勉強,無久也會進中,就娶較有好某。林牧師攏無teh聽,較講無beh離開耶穌。In兄就大聲講:阿兄好嘴kā你ko͘-chiâⁿ無情,自我teh辦人ê代誌,毋捌按呢ko͘-chiâⁿ人,是命令甚乜,無一人敢違逆,喝水都會堅凍,按怎袂會予家己ê小弟降服,按呢我以後thài有面目通辦人ê代誌,若按呢,我用死來配你。就成實用索仔縛頷頸,一頭phoa̍h上遮風就吊到ki̍h-ko͘h8哮,林牧師看毋是勢,就叫救人,家內佮厝邊就走來救,變到一棚ê把戲.有人kā Ha̍k-tun講:你讀冊讀到書癲,小弟毋受教示紲beh死予伊看。有ê就kā 學恭講:你做小弟,按怎hiah不孝來kā伊氣惱到按呢,咱莊裡干但彼个無下落人Keh Séng去聽,你看,hiah-ê聽道理ê攏是hiah-ê黃酸大肚桶,毋捌字ê人,你真無惜著恁家風ê名譽。這步猶原袂會隔離佇基督ê疼。
第四步:這步是死步.有一日,林牧師綴後入來beh食飯,teh感謝,予in兄嫂看見,就大聲嚷講:你這个無情無義ê,我若無煮,你beh食生物mah,你無感謝你ê阿兄。就去投in阿兄,in阿兄teh想beh按怎來予這个長尾星降伏,閣聽著in某teh投,就按呢受氣發起來,講:好,你kā我叫某人來,紲kā借hit條鐵鍊來。就叫學恭來,無聽候伊食到飽,予伊徛佇中央,問講:Taⁿ無beh閣講甚乜,只有兩句話予你揀,看你beh耶穌,á是beh性命。林牧師大聲應,我beh耶穌。好,beh kā你吊予死,看耶穌會來kā你 tháu來救你á袂。
(待續)。