啉水治百病
Lim chuí tī pah pīⁿ
文獻資訊
項目 | 資料 |
---|---|
作者 | 康佳音 Khng Ka-im |
卷期 | 台灣教會公報 |
卷期 | 第933號 |
日期 | 1964/5 |
頁數 | 13-14 |
白話字(原文數位化)
LIM CHUÍ TĪ PAH PĪN
Khng Ka-im
1964.05.01 933 kî P.13-14
Goá oē kì-tit kè-lū-pó iáu-bē tī kàu-hoē te̍k-iok chhui-siau ê í-chêng, í-keng ū kóng-kò, iā tī chhī-bīn chhui-siau, kè-sò͘ sī chi̍t ê 150.00 (āu-lâi tī kàu-hoē boē 180.00, si̍t-chāi siuⁿ kuí, sui-bóng ū kóng chiong só͘ thàn ê chîⁿ beh choè pò͘-tō ê lō͘-ēng, iáu-kú tio̍h tī 150.00 ê lāi-bīn lâi thê-chhut chiah tio̍h). Sui-bóng ū soat-bêng-su, iā ū choē-choē kóng-kò, ná chhin-chhiūⁿ chhui-siau boē kiâⁿ ê khoán. Nî goā chêng, goá ū chi̍t ê pêng-iú khì te̍k-iok chhui-siau the̍h chi̍t ê beh lâi boē goá, goá khoàⁿ hit ê ko͘-chō(sic) kán-tan, m̄ siong-sìn hit ê kè-lū ê le̍k-liōng hiah toā (chiàu soat-bêng-su, soè-khún, iâm-hun lóng oē tit tû-khì, iú-ki-chit a-mô͘-nî-a (ammonia) chit iā khó-í tû-khì, chha-put-to nā ū kè-lū-pó chiū m̄-bián hiâⁿ kún-chuí, lim chhiⁿ-chuí chin an-choân, sīm-chì chhàu khut chuí to khó-í lim. Goá kā hit ê pêng-iú kóng, chiàn-cheng tiong peng-sū ê hêng-lông (行囊) iā ū phoè-pī chit khoán mi̍h-kiāⁿ, tāi-khài tuì oē-seng ū pang-chān; chóng-sī 100% ê kè-lū lêng-le̍k, che tāi-khài sī siong-gia̍p kóng-kò. I kóng, “Ū mah! che sī Tâi-oân Tāi-ha̍k ê kiám-cha chèng-bêng.” Goá kóng, “án-ni hó, lán lâi kán-tan ê chhì-giām.” Goá chiū ēng siau-sng-gûn (消酸銀液水)lâi tih tī bô lī ê chuí, lī kè ê chuí kap cheng-liû-chuí, chiah hoat-hiān tû cheng-liû-chuí í-goā lóng hoat-hiān sio-siāng thêng-tō͘ ê pe̍h-lô. thang kóng tuì iâm-hun ê tû-khiok lóng bô hāu-le̍k. Hit ê pêng-iú í-āu chiū bô koh boē chit khoán mi̍h-kiāⁿ.
M̄-chai tī-sî kè-lū-pó soà cháu tuì kàu-hoē lâi, sīm-chì kóng oē tī pah pīⁿ, sui-jiân khí kè, iáu koh toā liû-hêng khí-lâi. Chóng-sī goá lóng bô ì-sù beh chhì khoàⁿ. Chóng-sī goá ê hū-jīn-lâng(sic) seng-khu sán-sán, i iā khì boé chi̍t ê lâi ēng, liáu-āu kó-jiân ū khah puî ê khoán, chiū chin tek-ì, soà tàu chhui-siau kuí-nā ê, koh khoàn-iú goá iā tio̍h lim chuí, tì-kàu goá hoán-tuì, koan-bōng ê li̍p-tiûⁿ iā soà iô-tāng. Chóng-sī goá tuì lim chuí oē puî ê lí-iû iáu-kú siūⁿ sī chhin-chhiūⁿ ti-bah, á-sī ti-koaⁿ koàn chuí teh hàm-phu̍h, m̄-sī chin-chiàⁿ puî, in-uī chi̍t ji̍t lim hiah choē chuí, io-chí(腎臟)boē tit tī kuí tiám cheng lāi pâi-siat chuí-hun lóng liáu.
Ū chi̍t ê pêng-iú tī Ko-hiông I-ha̍k-īⁿ io̍h-ha̍k-hē choè chú-jīm, kap goá thó-lūn lim chuí ê sū. I iā kóng tuì sin-thé ū lī-ek, chhiⁿ-chuí iā pí kún-chuí khah ū êng-ióng á-sī ū 電氣イオン, che tuì sin-thé iā chin hó. iā soà kó͘-bú goá lim, goá chiah kóng, “Sī lah, nā-sī lim chuí tī pah pīⁿ goá iā kak-gō͘ beh lim, in-uī kì-jiân goá choè i-seng bô hoān-chiá thang khoàⁿ, bô siu-ji̍p, chiū goá saⁿ tǹg tio̍h lim chuí. chóng-sī goá ū saⁿ hāng giâu-gî ài kái-koat. (1) Goá ê só͘-chāi sī ēng chuí-hia̍p-á chuí kè soa-lāu, in-uī chio̍h-hoe hun chin tāng, goá tī 3 nî chêng hoat-seng io-chí kiat chio̍h, kiaⁿ-liáu í-āu chài-hoat. (2) In-uī Pîn-tong pîⁿ-iûⁿ sī chhiong-chek(沖積)toē-tài, chuí-goân chhián, kiaⁿ-liáu kè-lū-pó bô kàu le̍k-liōng thang lī tiāu chiah ê lâ-sâm ù-oè, í-āu éng-hióng goá ê kiān-khong.” āu-lâi goá ū ēng kè-lū-pó lī goá ê soa-lāu chuí the̍h 500c.c., khì Ko-hiông I-ha̍k-īⁿ kiám-giām, kiat-kó ū thong-ti. “In-uī kè-lī lêng-le̍k put-chí chha, só͘ ū ê put-sûn-bu̍t iáu chin-choē, só͘-í 不適於飲用.” Goá chiah bô si̍t-hêng lim chuí.
注意:chêng-hāng só͘ ēng ê kè-lū-pó sī sin--ê, chiah ēng chi̍t lé-pài nā-tiāⁿ. Só͘-í tī chia goá ài thê-chhíⁿ chuí-chit kiám-cha tio̍h ài giâm-keh. Kè-lū-pó siong-jîn iā teh thoè lâng kiám-cha ê khoán, chóng-sī khah hó tio̍h tī oē-seng ki-koan. Nā-sī 沖積平原ê chū-bîn beh lim chuí, tû-khí(sic) chuí-tō í-goā, tī chhân-nih ê tē hô-chuí (ka-kī chhèng khí-lâi ê chuí, chuí chhim ū 2--3 cha̍p tn̄g) khah an-choân. Nā-sī ponp(sic) chuí goá siūⁿ m̄-thang lim. Nā-sī chhin-chhiūⁿ Koan-á-niá á-sī soaⁿ-lāi ê soaⁿ-choâⁿ tong-jiân chuí-chit iā put-chí hó, chóng-sī iā tio̍h kiám-cha. Sui-jiân chuí-chit bô būn-toê, “Lim chuí tī pah pīⁿ” chit ê lí-lūn iáu tio̍h kî-thāi i-kài kap kho-ha̍k hong-bīn ê chhú-āu ê gián-kiù kap chèng-bêng.
Chóng-sī koan-liân chit ê tāi-chì, tī lé-pài-ji̍t lé-pài soah pò-kò ê tiong-kan, bo̍k-su soà kóng-khí chîⁿ ê tāi-chì, teh chhui-siau mi̍h-kiāⁿ, goá kám-kak chin m̄ koàn-sì. Lán chai chá sî giâm-siú an-hioh-ji̍t tō bô boé boē, goá choè thoân-tō kiáⁿ kám-kak liân lé-pài tō sio̍k-hoà chin-choē lah. Tuì chit hāng ǹg-bāng tong-kio̍k-chiá to-to khó-lū, sui-bóng sī uī-tio̍h kàu-hoē ê lī-ek lâi kóng, kiám bô pa̍t ê hong-sek.
漢羅(Ùi原文改寫)
啉水治百病
康佳音
1964.05.01 933期 P.13-14
我會記得過濾寶猶未佇教會特約推銷ê以前,已經有廣告,也佇市面推銷,價數是一个150.00 (後來佇教會賣180.00,實在傷貴,雖罔有講將所趁ê錢beh做佈道ê路用,猶過著佇150.00 ê內面來提出chiah著)。雖罔有說明書,也有濟濟廣告,ná親像推銷袂行ê款。年外前,我有一個朋友去特約推銷提一个beh來賣我,我看hit-ê構造簡單,毋相信hit-ê過濾ê力量hiah大(照說明書, 細菌,鹽分攏會得除去,有機質a-mô͘-nî-a (ammonia)質也可以除去,差不多若有過濾寶就毋免hiâⁿ滾水,啉生水真安全,甚至臭窟水都可以?。我kā hit-ê朋友講:戰爭中兵士ê行囊也有配備這款物件,大概對衛生有幫贊;總是100% ê過濾能力,這大概是商業廣告。伊講:「有mah!這是台灣大學ê檢查證明。」我講,「按呢好,咱來簡單ê試驗。」我就用消酸銀(消酸銀液水)來滴佇無濾ê水,濾過ê水佮蒸餾水,chiah發現除蒸餾水以外攏發現sio-siāng程度ê白lô。通講對鹽分ê除卻攏無效力。hit-ê朋友以後就無閣賣這款物件。
毋知佇時過濾寶紲走對教會來,甚至講oē治百病,雖然起價,猶閣大流行起來。總是我攏無意思beh試看。總是我ê婦仁人身軀sán-sán,伊也去買一个來用,了後果然有較肥ê款,就真得意,紲鬥推銷幾若个,閣勸誘我也著啉水,致到我反對,觀望ê立場也紲搖動。總是我對啉水oē肥ê理由猶過想是親像豬肉,á是豬肝灌水teh hàm-phu̍h,毋是真正肥,因為一日啉hiah濟水,腰子(腎臟)袂得佇幾點鐘內排洩水分攏了。
有一個朋友佇高雄醫學院藥學系做主任,kap我討論啉水ê事。伊也講對身體有利益,生水也比滾水較有營養á是有電氣イオン,這對身體也真好。也紲鼓舞我啉,我chiah講:「是lah,若是啉水治百病我也覺悟beh啉,因為既然我做醫生無患者通看,無收入,就我三頓著啉水。總是我有三項僥疑愛解決。(1)我ê所在是用水hia̍p仔水過沙漏,因為石灰分真重,我佇3年前發生腰子結石,驚了以後再發。 (2)因為屏東平洋是沖積地帶,水源淺,驚了過濾寶無夠力量通濾掉chiah-ê lâ-sâm污穢,以後影響我ê健康。」後來我有用過濾寶濾我ê沙漏水提500c.c。,去高雄醫學院檢驗,結果有通知。「因為過濾能力不止差,所有ê不純物iáu真濟,所以不適於飲用。」我chiah無實行啉水。
注意:前項所用ê過濾寶是新--ê, chiah用一禮拜nā-tiāⁿ。所以佇遮我愛提醒水質檢查著愛嚴格。過濾寶商人也teh替人檢查ê款,總是較好著佇衛生機關。若是沖積平原ê住民beh啉水,除去水道以外,佇田裡ê地河水(家己chhèng起來ê水,水深有2-3十丈)較安全。若是ponp水我想毋通啉。若是親像關仔嶺á是山內ê山泉當然水質也不止好,總是也著檢查。雖然水質無問題,「啉水佇pah病」這个理論猶著期待醫界佮科學方面ê此後ê研究kap證明。
總是關連這个代誌,佇禮拜日禮拜煞報告ê中間,牧師紲講起錢ê代誌,teh推銷物件,我感覺真毋慣勢。咱知早時嚴守安歇日tō無買賣,我做傳道囝感覺連禮拜tō俗化真濟lah。對這項向望當局者多多考慮,雖罔是為著教會ê利益來講:敢無別个方式。