Má-in醫生傳 (完)
Má-in I-seng-toān (oân)
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 周淑慧 Chiu Siok-huī |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第929號 |
| 日期 | 1964/3 |
| 頁數 | 7-8 |
白話字（原文數位化）
MÁ-IN I-SENG-TOĀN（oân） (Duncan Main of China)
P. J. Doherty chok
Chiu Siok-huī e̍k
1964.03.01 929 kî P.7-8
Cha̍p káu sè-kí sī Ki-tok-kàu toā chìn-tián ê sî-tāi, choè ū kòng-hiàn ê chiū-sī sè-kài kok toē-khu ê soan-kàu-su. Má-in I-seng chiū-sī chit khoán lâng ê chi̍t ê. Choân-phiⁿ khan-chài tī Pún-pò beh kàu poàⁿ nî, 11 pái, hō͘ tho̍k-chiá liáu-kái chá-chêng ê soan-kàu-su ê sū-chek. Soà kî-thāi lán tī soan-kàu tē jī sè-kí, iā oē sán-seng chit khoán jîn-bu̍t kap sū-chek.
Phian-chiá chù
Tē 9 chiuⁿ
Chiah ê kang-chok kó-jiân kè-sio̍k chìn-hêng. 1937 nî 8 ge̍h, tng Ji̍t-pún chhim-lio̍k Tiong-kok, tī Hâng-chiu put-toān tâu chà-tân, chū-chāi ê kun-tuī toā-kûn chìn-ji̍p, pīⁿ-īⁿ lāi ê pài-tn̂g kî-tó ê lâng iā ná choē.
Cha̍p-it ge̍h, Ji̍t-kun chiūⁿ-lio̍k Hâng-chiu oan, kiông-pek Tiong-kok-kun thiat-thè, pīⁿ-īⁿ put-tek-put iā tio̍h chīn choè khoài ê sok-tō͘ thiat-thè, chóng-sī ū 600 ê hoān-chiá-siong-tiōng boē thang thiat-thè ê-lâu--teh, chit-oân iā lâu--teh. Tuì-te̍k chân-khok bô-chêng, chiū chhim-ji̍p chhī-lāi.
Sèng-tàn-choeh oá-kūn ê sî, chhī-tiúⁿ kap koaⁿ-oân iā lóng thiat-thè lah! Te̍k-jîn uī-tio̍h i ê kò͘-hiong sim-chêng cha̍p-hun tîm-tāng. Tng i tī hia teh pò-kò siau-sit ê sî, hut-jiân chin toā chín-tōng ê siaⁿ.
“He sī sím-mi̍h?” Sú Tek-tun I-seng mn̄g. “Hit tiâu choè hó ê sin kiô, chiū-sī Tìn-tang hô-téng ê kiô siū chà-hoāi lah.” “Goá it-seng bē bat kám-kak chiah-nih iô-tāng.” I án-ni kóng.
Sèng-tàn mî kàu lah. Siōng-ngó͘ 9 tiám cheng, chhī lûn-hām. Soan-kàu-su, chit-oân tú-hó teh chong-sek pài-tn̂g. Hut-jiân-kan in thiaⁿ-tio̍h kín-kip cheng toā tân ê siaⁿ, chí-ū chhun chi̍t tâi ê siau-hông-chhia sái kàu tī toā-mn̂g ê só͘-chāi, sái ê lâng toā siaⁿ teh hoah, “Ji̍t-kun í-keng kàu tī chhī ê pak-mn̂g lah!”
Keng-kè bô kú chhia koh sái lâi, chóng-sī chit pái sī Ji̍t-pún lâng teh sái. Sú Tek-tun I-seng sàng chi̍t tiuⁿ phoe hō͘ Ji̍t-pún chí-hui-koaⁿ, iau-kiû i pó-hō͘ īⁿ-lāi siū siong ê lâng kap tô-lān ê hū-lú.
Chit ê koaⁿ-oân tò-tńg lâi pò-kò, kóng in khak-si̍t boē siū hāi. Sú Te̍k-tun chhiáⁿ i tī soan-kàu-su ê chhù chia̍h-pn̄g, kî-thaⁿ ê chū-bîn iā ū tô-lān tī chia ê, só͘-í sī bô saⁿ-bat ê lâng saⁿ-kap chē toh iōng chhan, ū Ji̍t-pún ê koaⁿ-oân, Tiong-kok ê siong-jîn, Hoat-kok ê lâi-pin, Eng-kok kap Tiong-kok ê i-seng.
Sú Tek-tun I-seng tō-khiám kóng, “Chin sit-lé, ēng chho͘-iân piān-chhài.” Nā-sī hit ê Hoat-kok lâng ìn kóng, “Chit khoán sî-chūn, oē thang ū án-ni chiū chin hó lah!”
Hit sî ū chi̍t ê lâng chông ji̍p-lâi, hoah kóng, “In khan bé ji̍p-khì lán ê suí ê thiaⁿ……,” i khoàⁿ-tio̍h Ji̍t-pún peng tī hia, soà tò-thè. In ê ko-ki̍p koaⁿ-oân kā i gîn chi̍t-ē kóng, “Bô lí ê tāi-chì.”
Teh chia̍h ê sî, in thiaⁿ-kìⁿ koe-lō͘ ū chhèng-siaⁿ, chhù tó-hoāi ê siaⁿ, hū-jîn-lâng âu-kiò ê siaⁿ. Te̍k-jîn thiàu-khí-lâi, nā-sī koaⁿ-oân pí chi̍t-ē, i chiah koh chē lo̍h-khì. Hoat-kok lâng kia̍h i ê keng-thâu kóng, “Chiàn-cheng chiū-sī chhin-chhiūⁿ án-ni.”
Í-āu sò͘ seng-kî ê tiong-kan, pīⁿ-īⁿ iā sī chhiong-moá kín-tiuⁿ. Ge̍h-ge̍h siū siong ê lâng tuì saⁿ lí hn̄g ê chiàn-soàⁿ sàng lâi, muí ji̍t Kok-chè i-liâu pīⁿ-īⁿ ê kiù-hō͘-chhia lóng chhut-khì, i ê pe̍h chhia tī Hâng-chiu ê koe-bīn siông-siông thang khoàⁿ-tio̍h, koh ū kng bí á-sī kui tàⁿ ê hî khì pun hō͘ iau-gō ê lān-bîn.
Ū chi̍t ji̍t, in chó͘-chit chi̍t ê tuī khì kàu bû-jîn-tó kiù siū siong ê lâng. Sú Tek-tun kap Lâu Te̍k-jîn choè thâu-chêng. Tng in keng-kè pīⁿ-īⁿ mn̂g-kháu ê sî, in chhiò-chhiò ǹg nn̄g ê hū-jîn-lâng-toā-mn̂g ê pó-hō͘-chiá-chhéng-an, chiū-sī Hui-lī I-seng kap Ka-ní-tek Ko͘-niû, in tī hia teh chó͘-chí liû-bâng kap kun-jîn chìn-ji̍p.
In ê kiù-hō͘-chhia keng-kè poàⁿ hong-hoè ê chhī. Só͘ ū oē thang so͘-sàn ê lâng lóng í-keng so͘-sàn liáu, chí-ū pîn-khùn kap bû só͘ oá-khò ê lâng lâu-teh. Pún-toē kap goā-kok ê Ki-tok-tô͘ chīn-liōng tī kàu-hoē kap chhiah-si̍p-jī-hoē tiong-sim pang-chān in.
In khoàⁿ-kìⁿ chi̍t kûn oá 50 ê chó-iū ê hū-lú ǹg lān-bîn tiong-sim teh kiâⁿ, thâu-chêng chhoā lō͘ ê sī Chek-kang ê chú-kàu, i pó-hō͘ in bián siū Ji̍t-kun khi-hū.
Chi̍t lō͘ in keng-kè siū huí-hoāi, siū chhiúⁿ-kiap ê siong-tiàm. Lō͘-tiong in khoàⁿ-tio̍h chi̍t ê gín-ná the tī chi̍t keng tāi-khài sī i ê chhù ê chhù-piah. Í-keng pīⁿ kàu bô la̍t thang âu-kiò. In hû i chē chiūⁿ kiù-hō͘-chhia, kàu in tú-tio̍h chi̍t ê chhin-chhiat e 5 lāu-lâng, chiū-sī tuì siang hong-bīn lóng ū bêng-bōng ê lâng, chiah kau hō͘ i. I chiū chhoā hit ê gín-ná khì in ê iâⁿ, tī hia thang ióng-io̍k i.
Sú Tek-tun I-seng kóng, “Che sī chin kî-biāu ê sū, liân hê-siūⁿ iā tī kang-chok siōng kap lán ū chin hó ê iú-gî, koh tī iâⁿ-lāi i iā iông-ún lâng thoân Ki-tok-kàu. Ko̍k-ke, lí ê thê-gī chin hó, kóng lán tio̍h lâi kè-e̍k kiù-hō͘ ê liân-ha̍p hoē-gī. Khoàⁿ ah! lán ū Lô-má Thian-chú-kàu, Sèng-kong-hoē, Tiúⁿ-ló-hoē kap kok-chè siōng ta̍k iūⁿ ê lâng.” Tiap-á-kú in tiām-tiām, am chhuì siám thô͘-hún kap am-cham ê khong-khì. Jiân-āu Lâu Te̍k-jîn ēng i an-chēng ê siaⁿ-tiāu ìn kóng,
“Goá siūⁿ kè-khì ê hun-piat bô su-iàu lah!-Tang, sai, chiàu lí kóng, á-sī bô tâng ê chong-kàu bêng-sû, lóng m̄-sī tiōng-iàu ê lah! Chí-ū chi̍t hāng ê hun-piat, chiū-sī uī-tio̍h Hô-pêng ê Jîn-kun ê lâng kap m̄-sī ê lâng.”
Hit sî kiù-hō͘-chhia thêng lo̍h-lâi, in boē thang koh chìn-chêng, 6 ê kiù-hō͘-oân lo̍h chhia. In tī hia thó-lūn in ê kè-e̍k. In tio̍h chin sió-sim chìn-ji̍p bû-jîn-tó thang kiù siū siong ê lâng, nā bô chin sió-sim, khó-lêng siū siang-hong ê kun-tuī khui chhèng.
In ū nn̄g ê Tiong-kok lâng, chi̍t ê Ji̍t-pún lâng, nn̄g ê Un-chiu lâng kap soan-kàu-su. In saⁿ-kap chìn-chêng khì choè in i-liâu ê kang-chok.
(Choân bûn oân).
漢羅（Ùi原文改寫）
MÁ-IN醫生傳（完） (Duncan Main of China)
P. J. Doherty作
周淑慧 譯
1964.03.01 929 期 P.7-8
十九世紀是基督教大進展ê時代，最有貢獻ê就是世界各地區ê宣教師。Má-in醫生就是這款人ê一个。全篇刊載佇本報beh到半年，11擺，予讀者了解早前ê宣教師ê事蹟。紲期待咱佇宣教第二世紀，也會產生這款人物佮事蹟。
編者註
第9章
Chiah-ê工作果然繼續進行。1937年8月，當日本侵略中國，佇杭州不斷投炸彈，駐在ê軍隊大群進入，病院內ê拜堂祈禱ê人也ná濟。
十一月，日軍上陸杭州灣,強迫中國軍撤退,病院不得不也著盡最快ê速度撤退,總是有600个患者-傷重袂通撤退ê-留--teh,職員也留--teh.對敵殘酷無情，就深入市內。
聖誕節倚近ê時，市長佮官員也攏撤退lah!Te̍k-jîn為著伊ê故鄉心情十分沉重。當伊佇遐teh報告消息ê時，忽然真大振動ê聲。
「He是甚乜？」Sú Tek-tun醫生問。「Hit 條做好ê新橋,就是鎮東河等ê橋受炸壞lah.」「我一生未捌感覺chiah-nih搖動。」伊按呢講。
聖誕暝到lah.上午9點鐘,市淪陷。宣教師，職員拄好teh裝飾拜堂。忽然間in聽著緊急鐘大tân ê聲，只有賰一台ê消防車駛到佇大門ê所在，駛ê人大聲teh喝，「日軍已經到佇市ê北門lah!」
經過無久車閣駛來，總是這擺是日本人teh駛. Sú Tek-tun醫生送一張批予日本指揮官,要求伊保護院內受傷ê人佮逃難ê婦女。
這个官員倒轉來報告，講in確實袂受害。Sú Tek-tun請伊佇宣教師ê厝食飯，其他ê住民也有逃難佇遮ê,所以是無相識ê人saⁿ-kap坐桌用餐,有日本ê官員，中國ê商人，法國ê來賓，英國佮中國ê醫生。
Sú Tek-tun醫生道歉講：「真失禮，用粗筵便菜。」若是彼个法國人應講,「這款時陣，oē通有按呢就真好lah!」
Hit時有一个人chông入來，喝講：「In較尾入去咱ê媠ê廳。。。。。。，」伊看著日本兵佇遐，紲倒退。In ê高級官員kā伊gîn一下講：「無你ê代誌。」
Teh食ê時，in聽見街路有銃聲，厝倒壞ê聲，婦jîn人喉叫ê聲。Te̍k-jîn跳起來，若是官員比一下，伊chiah閣坐落去。法國人舉伊ê肩頭講：「戰爭就是親像按呢。」
以後數星期ê中間，病院也是充滿緊張。月月受傷ê人對三里遠ê戰線送來，每日國際醫療病院ê救護車攏出去，伊ê白車佇杭州ê街面常常通看著，閣有扛米á是規擔ê魚去分予枵餓ê難民。
有一日，in組織一个隊去到無人島救受傷ê人。Sú Tek-tun佮Lâu Te̍k-jîn做頭前。當in經過病院門口ê時，in笑笑向兩个婦jîn人-大門ê保護者-請安，就是Hui-lī醫生佮Ka-ní-tek姑娘，in佇遐teh阻止流氓佮軍人進入。
In ê救護車經過半荒廢ê市。所有oē通疏散ê人攏已經疏散了，只有貧困佮無所倚靠ê人留teh.本地佮外國ê基督徒盡量佇教會佮赤十字會中心幫贊in.
In看見一群倚50个左右ê婦女向難民中心teh行，頭前chhoā路ê是浙江ê主教，伊保護in免受日軍欺負。
一路in經過受毀壞，受搶劫ê商店.路中in看著一个囡仔the佇一間大概是伊ê厝ê厝壁。已經病到無力通喉叫。In扶伊坐上救護車，到in拄著一个親切e 5老人，就是對雙方面攏有名望ê人，chiah交予伊。伊就chhoā彼个囡仔去in ê營,佇遐通養育伊.
Sú Tek-tun醫生講：「這是真奇妙ê事,連和尚也佇工作上佮咱有真好ê友誼，閣佇營內伊也容允人傳基督教。Ko̍k-ke,你ê提議真好，講咱著來計劃救護ê聯合會議。看ah!咱有羅馬天主教，聖公會，長老會佮國際上逐樣ê人。」Tiap仔久in恬恬，am喙閃土粉佮am-cham ê空氣。然後Lâu Te̍k-jîn用伊安靜ê聲調應講，
「我想過去ê分別無需要lah!-東, 西,照理講：á是無同ê宗教名詞,攏毋是重要ê lah!只有一項ê分別，就是為著和平ê人君ê人佮毋是ê人。」
Hit時救護車停落來，in袂通閣進前，6个救護員隻落車。In佇遐討論in ê計劃。In著真小心進入無人島通救受傷ê人，若無真小心，可能受雙方ê軍隊開銃。
In有兩个中國人，一个日本人，兩个溫州人佮宣教師。In saⁿ-kap進前去做in醫療ê工作。
(全文完)。