訪問地動ê災民
Hóng-būn toē-tāng ê chai-bîn
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 劉華義 Lâu Hoâ-gī |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第927號 |
| 日期 | 1964/2 |
| 頁數 | 8 |
白話字（原文數位化）
Hóng-bûn(sic) Toē-tāng ê Chai-bîn
Lâu Hoâ-gī
1964.02.01 927 kî P8-9
Chiaⁿ-ge̍h 18 àm ê mî-thâu, tng ha̍k-seng uī-tio̍h kî-khó choan-sim ēng kang ê sî, hut-jiân toā toē-tāng lîm-kàu, soà-chiap tiān-hé iā sit-khì. An-chēng ê ha̍k-hn̂g tu̍t-jiân hián-chhut sió-khoá ê hun-loān. Tī o͘-àm tiong cháu chhut-lâi tī an-choân ê tiâⁿ-nih ê tông-o̍h, tī sim-thâu pho̍k-pho̍k-chhéng tiong, teh kóng-khí kuí bió kan só͘ keng-giām tio̍h ê kiaⁿ-hiâⁿ sim-chêng.
Si̍t-chāi chin toā ê toē-tāng. Siūⁿ-khí tī 19 nî chêng chhin-sin keng-giām tio̍h Sin-hoà ê toē-tāng; chhù-the̍h tó-hoāi, sí-siong moá koe-bīn……Kám-kak chit pái bô khah su hit pái ê toā. Kai-chài Sîn-ha̍k-īⁿ ê kiàn-tiok-bu̍t bô tó-hoāi, chí-ū tī o͘-àm tiong thiaⁿ-tio̍h chhù-hiā lak--lo̍h-lâi ê siaⁿ. Sim-lāi kî-tó, ǹg-bāng chit ê toē-tāng ū kiaⁿ bô hiám（有驚無險）
Keh chá-khí tuì pò-choá khoàⁿ-tio̍h Ka Lâm toē-hng siū chai giâm-tiōng ê siau-sit. Pò-choá só͘ pò--ê, iā sī chho͘-pō͘ ê tiāu-cha, só͘-í tû-khí Ka-gī chhī tuì toē-tāng só͘ ín-khí ê toā hé-chai í-goā, chai-chêng（災情） bô sím-mi̍h bêng. Kàu pài 1 (20) ē-po͘, tuì Ka-gī lâi ê siau-sit chiah chai Pe̍h-hô, Tong-san, Toā-lāi, San-siōng téng ê toē-hng ū giâm-tiōng ê sún-siong.
Jī-it chá-khí, kap Lâm Tiong ê I-liâu-thoân kàu Toā-lāi chng. Kó-jiân khoàⁿ-tio̍h moá-moá tó-hoāi ê chhù-the̍h, bô tó--ê iā í-keng chiâⁿ-choè guî-hiám ka-ok, boē thang koh khiā-khí. Só͘ khoàⁿ-tio̍h ê, sī hāu-phiaⁿ-phè kap chng-kak, at-chi̍h ê sam-thiāu, kap phah-pháiⁿ ê ka-kū. Chí-ū kàu-hoē Khó͘ Tiúⁿ-ló ê chhù an-choân khiā-chāi.
Goán hun choè nn̄g tuī. Chi̍t tuī sī tī kàu-hoē ê tiâⁿ-nih lâi khai-sí gī-chín, ū pah-goā ê chai-bîn lâi chiū i, khah choē sī siū-siong--ê, kap léng tio̍h--ê. (In-uī lóng toà tī tiâⁿ-nih, tì-kàu kám-mō͘). Sūn-soà pun só͘ pī-pān khì ê mī-pau hō͘ in chí-ki. Koh chi̍t tuī khì hóng-būn sìn-tô͘ lâi an-uì in.
Kàu goán khì ê sî, í-keng kè 3 ji̍t, chai-bîn pí-kàu khah léng-chēng lah. iáu oē ēng-tit ê ka-kū kap mi̍h-kiāⁿ chha-put-to ū iah chhut-lâi, chóng-sī tī in ê bīn-chiūⁿ oē thang khoàⁿ-chhut “beh cháiⁿ-iūⁿ choè hó” hit khoán ê khoà-lū kap gông-ngia̍h. Kám-kak in chin loán-jio̍k kap tio̍h-kip, chē tī lîm-sî tah ê pò͘-lî ē teh thó͘-khuì.
M̄-bián kú, chí-ū kuí-bió kan nā-tiāⁿ, chêng-hêng chiū toā piàn. Hō͘ lán thang kéng-séng, nā bô ka-kī pī-pān piān……
Sîn-ha̍k-īⁿ ê tông-o̍h boē kò͘-tit kî-khó, chì-goān kàu Pe̍h-hô, Tong-san khì hia̍p-chō͘ chai-bîn, tit-tio̍h in hoaⁿ-hí chiap-la̍p.
Jī-jī (pài 3), Sîn-ha̍k-īⁿ koh chó͘-chit ho̍k-bū-tuī kàu San-siōng kap Toā-lāi. San-siōng ê lé-pài-tn̂g ê chi̍t phìⁿ piah oân-choân tó lī-lī, boē thang sú-iōng. Ha̍k-seng tī hia pang-chān chheng-lí ê kang-chok.
Goá koh kap ha̍k-seng kàu Toā-lāi chng, tī hia choè chheng-lí ê kang. Goán ū chéng-lí tó-hoāi ê chhiûⁿ-piah, hō͘ chhia-lō͘ khah hó kiâⁿ, iā ū tuì Tiong Tiong, kong-hoâ Lú Tiong chioh 4 niá pò͘-pîⁿ lâi tah, uī-tio̍h chi̍t koá chai-bîn m̄-bián siū hong-song. Koh iā ū hia̍p-chō͘ tàu iah mi̍h-kiāⁿ, ū kā in chhē-tio̍h kim-khoân siū kám-siā.
Chit nn̄g ji̍t kàu tī Toā-lāi ê chai-toē, goá só͘ kám-kak ê.
1. Lán kàu-hoē tī chit pái ê piáu-hiān (m̄-sī chin toā, in-uī chai-chêng giâm-tiōng, só͘ choè ê kang sī ná chhin-chhiūⁿ tih chuí tī jia̍t ê chio̍h-thâu téng), ū lâu chhim-khek ê ìn-siōng tī chai-bîn ê náu-tiong. Lán m̄-sī tuì só͘ choè ê lâi thó kong-lô, chóng-sī ū hō͘ in khah chai Ki-tok-kàu sī sím-mi̍h.
2. Lán ū chhut-tōng I-liâu-thoân, ha̍k-seng, khì gī-chín kap hia̍p-chō͘ chheng-lí kang-chok, koh Lú Soan iā hoat-tōng hoē-oân bō͘-chi̍p kū i-ho̍k, choè mī-pau téng lâi kiù-hō͘ chai-bîn. ǹg-bāng chit hō kang-chok oē thang khah phó͘-piàn, koh khah ū ki-tōng-tek ê oa̍h-tāng. Beh án-choáⁿ pun hō͘ chai-bîn, beh pun sím-mi̍h mi̍h-kiāⁿ hō͘ in, che lóng tio̍h ha̍p hit sî ê sū chêng kap khiàm-kheh.
3. Koh chit khoán kiù-hō͘ ê kang, nā oē thang jú kín jú hó. Chit pang lán chhut-tōng ê sî, í-keng keng-kè 3, 4 ji̍t lah. Tng in tú-tio̍h chai-lān, iā m̄ chai-iáⁿ beh án-choáⁿ choè ê sî, tī hit sî lán nā oē thang pang-chān in, sī koh-khah oē an-uì in.
4. Chit hō kiù-hō͘ ê kang-chok, m̄-thang tī ba̍k-chêng kuí ji̍t kú nā-tiāⁿ, tio̍h gián-kiù beh án-choáⁿ lâi pang-chān in, kiám-chhái tio̍h kàu chi̍t ê kî-kan, hō͘ in tuì huí-hoāi tiong khí-lâi tiông-kiàn in ê seng-oa̍h.
5. Tī in chit khoán put-an ê sî, lán ê kàu-hoē put-tān kiong-kip jio̍k-thé-siōng ê khiàm-kheh; m̄-chai ū sím-mi̍h thang pang-chān in cheng-sîn-siōng ê khang-hu kap kiaⁿ-hiâⁿ á-bô? Hō͘ in ū goân-khì thang khí-lâi, tī ǹg-bāng lâi tiông-kiàn in ê seng-oa̍h, chiū-sī pau-hâm cheng-sîn seng-oa̍h.
Chóng kóng, lán tuì chit pang ê piáu-hiān, thang tām-po̍h siū an-uì. In-uī lán ū chīn lán ê le̍k-liōng lâi choè chiah ê ha̍p-sî ê kang. Kiû Chú chiok-hok lán só͘ choè ê kang. Siāng-sî kiû Chú an-uì kap lîn-bín chiah ê tī chai-lān tiong ê tông-pau. Lán siū-un tit-tio̍h pêng-an ê, tio̍h saⁿ-kap khí lâi taⁿ in ê taⁿ, ēng án-ni lâi chīn Ki-tok ê hoat. Chin ǹg-bāng hiah ê chai-bîn oē chū-le̍k keng-seng, tuì hiā-phè tiong lâi khí-chō ka-gia̍p. Kiû Chú oē khui lō͘ kap sù khuì-la̍t tī in ê téng-bīn.
漢羅（Ùi原文改寫）
訪問地動ê災民
劉華義
1964.02.01 927 期 P8-9
正月18暗ê暝頭，當學生為著期考專心用功ê時，忽然大地動臨到，紲接電火也失去。安靜ê學園突然顯出小可ê紛亂。佇烏暗中走出來佇安全ê埕裡ê同學，佇心頭pho̍k-pho̍k-chhéng中，teh講起幾秒間所經驗著ê驚惶心情。
實在真大ê地動。想起佇19年前親身經驗著新化ê地動;厝宅倒壞，死傷滿街面……。感覺這擺無較輸hit擺ê大。佳哉神學院ê建築物無倒壞，只有佇烏暗中聽著厝瓦落--落來ê聲。心內祈禱，向望這个地動有驚無險。
隔早起對報紙看著嘉南地方受災嚴重ê消息。報紙所報--ê,也是初步ê調查，所以除起嘉義市對地動所引起ê大火災以外，災情無啥物明.到拜一 (20)下晡，對嘉義來ê消息chiah知白河，東山，大內，山上等ê地方有嚴重ê損傷。
二一早起，佮南中ê醫療團到大內莊.果然看著滿滿倒壞ê厝宅，無倒--ê也已經成做危險家屋，袂通閣徛起。所看著--ê，是hāu-phiaⁿ-phè佮磚角，at折ê杉柱，佮扑歹ê家具。只有教會許長老ê厝安全徛在。
阮分做兩隊.一隊是佇教會ê埕裡來開始義診,有百外ê災民來就伊,較濟是受傷--ê，佮冷著--ê. (因為攏蹛佇埕裡,致到感冒)。順紲分所備辦去ê麵包予in止饑。閣一隊去訪問信徒來安慰in.
到阮去ê時，已經過3日，災民比較較冷靜lah. 猶會用得ê家具佮物件差不多有挖出來，總是佇in ê面上會通看出「beh怎樣做好」hit款ê掛慮佮gông-ngia̍h.感覺in真軟弱佮著急，坐佇臨時搭ê布簾下teh吐氣。
毋免久，只有幾秒間nā-tiāⁿ,情形就大變.予咱通警醒，若無家己備辦便……
神學院ê同學袂顧得期考，志願到白河，東山去協助災民，得著in歡喜接納.
二二(拜3)，神學院閣組織服務隊到山上佮大內。山上ê禮拜堂ê一p片壁完全倒離離,袂通使用。學生佇遐幫贊清理ê工作。
我閣佮學生到大內莊,佇遐做清理ê工。阮有整理倒壞ê牆壁，予車路較好行，也有對長中，光華女中借4領布棚來搭,為著一寡災民毋免受風霜。閣也有協助鬥挖物件，有kā in揣著金環受感謝。
這兩日到佇大內ê災地,我所感覺ê.
1.咱教會佇這擺ê表現(毋是真大，因為災情嚴重，所做ê工是ná親像滴水佇熱ê石頭頂)，有留深刻ê印象佇災民ê 腦中。咱毋是對所做ê來討功勞，總是有予in較知基督教是啥物。
2.咱有出動醫療團，學生，去義診佮協助清理工作，閣女宣也發動會員募集舊衣服，做麵包等來救護災民。向望這號工作會通較普遍,閣較有機動的ê活動。Beh按怎分予災民，beh分啥物物件予in,這攏著合hit時ê事情kap欠缺。
3.閣這款救護ê工,若會通愈緊愈好。這pang咱出動ê時，已經經過3, 4日lah. 當in拄著災難，也毋知影beh按怎做ê時，佇hit時咱若會通幫贊in,是閣較會安慰in.
4.這號救護ê工作，毋通佇目前幾日久nā-tiāⁿ,著研究beh按怎來幫贊in, kiám-chhái著到一个期間，予in對毀壞中起來重建in ê生活。
5.佇in這款不安ê時，咱ê教會不但供給肉體上ê欠缺;毋知有啥物通幫贊in精神上ê空虛kap驚惶á無？予in有元氣通起來，佇向望來重建 in ê生活，就是包含精神生活。
總講：咱對這pang ê表現，通淡薄受安慰。因為咱有盡咱ê力量來做chiah-ê合時ê 工.求主祝福咱所做ê工. Siāng時求主安慰佮憐憫chiah-ê佇災難中ê同胞。咱受恩得著平安ê,著saⁿ-kap起來擔in ê擔,用按呢來盡基督ê法.真向望hiah-ê災民會自力更生,對瓦phè中來起造家業。求主會開路佮賜氣力佇in ê頂面。