聖誕的禮物
SÈNG-TÀN Ê LÉ-MI̍H
文獻資訊
項目 | 資料 |
---|---|
作者 | 無lo̍h名 |
卷期 | 台灣教會公報 |
卷期 | 第924期 |
日期 | 1963/12 |
頁數 | 6 |
白話字(原文數位化)
SÈNG-TÀN Ê LÉ-MI̍H
Sîn-hi
1963.12.15 P.6~10
Chi̍t nî teh-beh koh kè-khì lah。 Piah-nih ê la̍h-ji̍t koh thiah nn̄g tiuⁿ chiū-sī Sèng-tàn-choeh。 Chin-choē lâng teh uī-tio̍h in só͘ thiàⁿ ê lâng boé Sèng-tàn lé-mi̍h。
Lē-gio̍k(麗玉)chū-jiân iā bô lē-goā, i tú-tú tuì i ê pêng-iú só͘ khui XX pah-hè-tiàm boé chi̍t tiuⁿ chū-tōng-chhia tò-tńg-lâi, i khǹg tī pâng-keng ê piah-tû-téng, chiū koáⁿ-kín khì chàu-kha chún-pī àm-tǹg。
Cha̍p-jī ge̍h ê thiⁿ-khì, Tâi-oân lâm-pō͘ iû-goân iā kám-kak léng。 Chóng-sī i jia̍t-chêng teh tán-hāu iāu-hoâ(耀華), koáⁿ-kín thoè-khûn tò-tńg-lâi hióng-siū i só͘ chún-pī sio-sio ê àm-tǹg, iā chiū kám-kak chin sio-lō。
La̍k-tiám, iāu-hoâ toà tio̍h ià-siān ê seng-khu ta̍h-ji̍p thiaⁿ-nih。 Lē-gio̍k koáⁿ-kín chông chhut-lâi su-hāu i。 tú-tú moá saⁿ hè ê Iok-hān, iā lâi teh a-pa tn̂g, a-pa té。 Ka-têng ná chhin-chhiūⁿ chhiong-moá khoài-lo̍k ê khì-hun, keng-kè hit ê àm-tǹg。
iāu-hoâ kin-nî chiah 30 hè, chū XX toā-o̍h ê goā-bûn-hē pit-gia̍p liáu-āu, chiū ho̍k-bū tī chi̍t keng sió-sió ê kong-si, choè chi̍t ê ge̍h-ji̍p 2,000 kho͘ ê Eng-bûn pì-su。 In-uī i ê tiong-sêng, tit-tio̍h thâu-ke ê sìn-iōng。 I kap Lē-gio̍k tī 4 nî chêng kiat-hun。 Lē-gio̍k kin-nî 25 hè, pit-gia̍p tī XX Séng-li̍p lú-o̍h Ko-tiong。 Ka-têng chin hó kè, koh chí-ū chi̍t ê hiaⁿ-ko, tong-jiân tī chhù-nih sī pē-bú só͘ ài-sioh ê chhiú-tiong bêng-chu, m̄-bat tam tio̍h sè-kan ê kan-khó͘。
Thiaⁿ-nih ê sî-cheng í-keng tân 8 ē, Iok-hān tī chhn̂g-nih teh khùn。 Lē-gio̍k tuì piah-tû téng the̍h i só͘ boé ê gio̍k tuì piah-tû téng the̍h i só͘ boé ê chū-tōng-chhia, sim-lāi toā-toā teh kî-thāi iāu-hoâ oē chheng-chàn i só͘ boé ê lé-mi̍h, chiū-sī beh sàng hō͘ in só͘ thiàⁿ ê Iok-hān ê。 ”Che sī boé beh hō͘ Iok-hān ê Sèng-tàn lé-mi̍h, in-uī lán ê chhù-piⁿ chiah ê gín-ná, ta̍k ê lóng ū sió hé-chhia, tiān-chhia, á-sī phùn-siā-ki, só͘-í lán ê Iok-hān iā eng-kai ū khah chhin-chhiūⁿ lâng ê thit-thô-mi̍h。”
“Joā-choē chîⁿ?” iāu-hoâ bô sím-mi̍h koan-sim teh mn̄g。
Lē-gio̍k ê kî-thāi ná chhin-chhiūⁿ bô siáⁿ sóng-khoài kóng: “120 kho͘, che sī Bí-kok hè, in-uī sī goá ê pêng-iú teh boē, bô thàn lán ê chîⁿ, chiàu Bí-kim 3 kho͘ boē lán, koh chit ê sī choè sio̍k ê, ū ê tio̍h Bí-kim 5 kho͘ á-sī 8 kho͘ leh。”
“Hah! 120 kho͘” iāu-hoâ tio̍h chi̍t kiaⁿ。 Ba̍k-chiu khoàⁿ Lē-gio̍k, chin giâm-siok kóng: “Lē-gio̍k, chhiáⁿ lí chēng-chēng thiaⁿ goá kóng, chi̍t ê tú-tú moá 3 hè ê gín-ná, lí kiám boē kì-tit, lán iáu khiàm Lí Sian-siⁿ 600 kho͘ ê kheh-thiaⁿ siat-pī huì, goá chi̍t ge̍h ji̍t ê sin-suí tio̍h the̍h 800 kho͘ choè chhù-sè, che kiám m̄ sī lí tiàm chháu-toē boē ha̍h, ko͘-put-chiong tio̍h lâi to͘-chhī kā lâng sè-chhù, sio̍k ê lí tiàm boē tiâu, hiâm khoân-kéng bái, chiah tio̍h chit keng, kap lâng khah oē pí-phēng tit ê。 Taⁿ lán ê chîⁿ-kun to iáu chin ân, koh 3 hè ê gín-ná iā bô su-iàu boé hiah hó ê sió khì-chhia, in-uī i iáu boē hiáu ka-kī thit-thô, lí si̍t-chāi lóng boē hiáu siūⁿ。” I kóng kàu chia, thêng chi̍t-ē-á koh kóng, “Goá hit-sî tha̍k kàu sió-o̍h pit-gia̍p, to m̄-bat chhēng tio̍h chi̍t siang o͘-o͘ ê ūn-tōng oê, thài ū chhin-chhiūⁿ lán ê Iok-hān 2, 3 siang phê-oê。 Koh hit-sî goá chi̍t niá chho͘-pò͘ pe̍h-saⁿ tio̍h chhēng chi̍t nî kú, thài ū chhin-chhiūⁿ Iok-hān ū hiah choē niá, lo̍k-tô-mn̂g ê goā-thò kap sím-mi̍h ‘lóng’ luī ê saⁿ-khò͘, chhin-chhiūⁿ hó-gia̍h lâng chi̍t poaⁿ。 Tong-jiân goá hit-sî m̄-bat bong--tio̍h chi̍t hāng ê thit-thô-mi̍h。 Lē-gio̍k, lí nā boē hiáu siūⁿ, goá khoàⁿ chai-hō bô kú chiū oē kàu tī lán ê mn̂g-kháu。”
Lē-gio̍k ba̍k-sái ti̍t-ti̍t tò, chhuì-tûn phê ti̍t-ti̍t chhoah, toā siaⁿ piān-hō͘ kóng, “Nā-sī chiàu lí ê ì-sù, chiū-sī lán iā tio̍h tò-tńg-khì lín 2, 30 nî chêng ê seng-oa̍h á-m̄-sī? Nā chiàu án-ni, Iok-hān chí-ū oē sái chhēng khah-khih ê chho͘-pò͘ saⁿ, koh kè choeh iā chí-ū chhēng chho͘-pò͘ oê chiū hó á m̄-sī? Goá án-ni choè kiám m̄-sī uī-tio̍h lí ê Iok-hān teh khó-lū, khoàⁿ oē hō͘ i khah chhin-chhiūⁿ lâng boē ?”
“Lí sī kè hō͘ sím-mi̍h lâng?” iāu-hoâ chin siū-khì toā siaⁿ jióng, “Goá só͘ ài ê sī oē hiáu phah-sǹg ê hū-jîn-lâng, Iok-hān kiám boē sái chhēng khah-khih-pò͘ ê saⁿ? Kiám boē sái chhēng chho͘-pò͘ oê? I put-kò sī chi̍t ê soè-hàn gín-ná。 Goá thàn joā-choē lí chiū beh khai joā-choē, nā-sī án-ni, lán ê hū-chè tī sî chiah oē chheng-chhó? Lí kan-ta ài biān-chú, ài kap lâng oē pí-phēng-tit, án-ni lí ê Iok-hān chiū oē chiâⁿ lâng lah? Goá m̄-sī bô teh koan-sim gín-ná, goá siūⁿ lán thàn iáu ióng-chòng ê sî chia̍h koá khó͘ bô iàu-kín, koh lêng-khó͘ hō͘ gín-ná chhēng chho͘ saⁿ, pò͘-oê, chiong-lâi poê-iúⁿ i ū siōng-chìn ê ki-hoē kap siū khah koân ê kàu-io̍k……”
Lē-gio̍k bô tán kóng liáu, chiū kóng, “Nā-sī án-ni, goá lóng bô teh thoè gín-ná phah-sǹg, goá m̄-sī lí só͘ thiàⁿ ê lâng? Goá m̄-sī hiân-hoē ê hū-jîn-lâng lah?”
“Sī。 Kan-ta oē-hiáu chéng-lí lāi-bīn, koan-sim Iok-hān ba̍k-chêng ê hióng-siū, m̄-sī goá só͘ thiàⁿ ê, tong-jiân boē thang sǹg choè sī hiân-chhe liông-bú。 Goá siūⁿ; chi̍t ê hū-jîn-lâng, ēng tiōng-hu só͘ thàn ê ge̍h-hōng, lóng lâi ēng choè thiam-chng ka-kū, kā gín-ná boé ko-kuì ê pò͘-liāu kap siōng-téng ê thit-thô-mi̍h, tì-kàu hū-chè, kiám sī hiân-hoē ê chú-hū?”
Lē-gio̍k si̍t-chāi jím boē tiâu, chiū kóng, “Nā-sī án-ni, goá m̄-sī lí ê hū-jîn-lâng lah。 Ah! Goá m̄-tio̍h khì lah……“ In ná jióng ná toā siaⁿ, nn̄g lâng ê kám-chêng ná chhin-chhiūⁿ boē thang bán-hoê ê khoán-sit。
Hit mî, iāu-hoâ the̍h i ê chím-thâu, poaⁿ i ê phē, khùn toà thiaⁿ-nih ê í-liâu téng。 Lē-gio̍k ka-kī chi̍t ê tó tī chhn̂g-nih, ná lâu ba̍k-sái, ná teh siūⁿ; goá tuì thiⁿ-kng chiū boâ kàu àm-sî, bô chi̍t sî-chūn ê hioh-khùn teh chéng-lí ka-têng, kiám m̄-sī uī-tio̍h iāu-hoâ? khoàⁿ oē thang hō͘ i khah khoàⁿ-oa̍h á-boē? Koh boé hó-mi̍h hō͘ Iok-hān, kiám m̄-sī teh thiàⁿ i ê hāu-siⁿ? Siūⁿ kàu chia boē bián-tit ná siūⁿ ná khì。 Goá ê thiàⁿ-chêng ná chhin-chhiūⁿ hô-chuí lâu lo̍h toā hái bô--khì。 Ah! goá ê jîn-seng si̍t-chāi m̄-ta̍t。 Ná siūⁿ chiū ná siong-sim, ná m̄-goān, ba̍k-sái ná chhin-chhiūⁿ hō͘-chuí lâm moá bîn-chhn̂g。 Chóng-sī m̄-chai sím-mi̍h sî ià-siān chiū khùn-khì。
Tē jī ji̍t thàu-chá, i khí-chhn̂g ê sî, iāu-hoâ í-keng chhut-khì, lóng bô saⁿ-sî。 Iok-hān ka-kī chi̍t ê tī thiaⁿ-nih teh thit-thô, i lóng m̄-chai cha-mî só͘ hoat-seng ê sū。 Che m̄-sī in jī-uī thâu chi̍t pái uī-tio̍h chîⁿ ê cheng-lūn, chóng-sī chí chi̍t pái sī choè lī-keng。
Lē-gio̍k koat-chì m̄-ài koh kìⁿ-tio̍h iāu-hoâ ê bīn, tuì chit-tia̍p khí éng-oán beh saⁿ-lī。 In-uī iāu-hoâ kóng i m̄-sī hiân-chhe liông-bú, che thài hō͘ i tòng boē tiâu。 Tong-sî goá nā chai i hiah-nih tàng-sng, khoàⁿ chîⁿ chhin-chhiūⁿ sìⁿ-miā, goá mā boē khì ài i。 Hô-hòng tong-sî tui kiû goá ê lâng hiah-nih choē。 Taⁿ lâi uī-tio̍h Sèng-tàn-choeh ê lé-mi̍h tó͘-khì。 Ah! beh chai……
Lē-gio̍k hut-jiân siūⁿ tio̍h, i ê lāu-bú tī i iáu-bē chhut-kè ê chìn-chêng, bat tuì i kóng: nā ū khùn-lân lóng thang tńg-lâi, m̄-bián tiàm goā-bīn teh siū-khó͘, lán tau iáu chhī lí oē pá。 Taⁿ sī goá tńg-khì ê ki-hoē lah。 Koh siūⁿ tio̍h i ê hiaⁿ-ko, tī i beh chhut-kè ê sî, chiong chi̍t tiuⁿ 1,000 kho͘ ê chûn-khoáⁿ-toaⁿ hō͘ i, kóng, che hō͘ lí kín-kip ê sî thang ēng, oē kì-tit m̄-sī beh hō͘ lí boé bí, iâm, chhâ-chháu ê só͘-huì, Lē-gio̍k 4 nî kú lóng bô ēng-tio̍h chit tiâu chîⁿ, iáu-kú khǹg tī gûn-hâng。 Taⁿ goá beh the̍h chhut chit tiâu chîⁿ choè goá ê lō͘-huì, iā boé koá tán-lō͘ tò-tńg lâi。 Hiān-chāi i ê hiaⁿ-ko tī Tâi pak teh choè seng-lí, i ê pē-bú iā lóng poaⁿ-khì tī hia。
Lē-gio̍k í-keng koat-tēng hó, seng the̍h oán-kū khì hêng, chiah beh khì niá chîⁿ, jiân-āu chē 16:30 ê Koan-kong hō te̍k-khoài chhia chiūⁿ pak。 I khì kiò Iok-hān lâi, kā i chhī-pn̄g, soà kā i chhēng suí saⁿ。
I koh chiong in toà 4 nî ê pâng-keng chéng-lí hó-sè, boē bián-tit kám-kak chin m̄-kam, in-uī tī chia in bat kè tio̍h chi̍t chām un-ài ê seng-oa̍h, te̍k-pia̍t sī Iok-hān chhut-sì liáu-āu。 Chóng-sī taⁿ lóng pìⁿ-chiâⁿ chi̍t tiûⁿ ê bîn-bāng, boē bián-tit ba̍k-sái ti̍t-ti̍t beh lâu--lo̍h-lâi, chóng-sī khoàⁿ-kìⁿ khó-ài ê Iok-hān tī piⁿ-á, soà oa̍t tuì piⁿ-á chhit khí ba̍k-sái。 I kiò chi̍t tiuⁿ 3 lián chhia, phō Iok-hān chhut-khì。
“Ma-ma, lán beh khì tó-uī?”
“Beh lâi-khì lín goā-kong hia thit-thô。”
“Pa-pa kiám ū beh khì? Goá iáu-bē kā i kóng ‘bye-bye’ leh。”
“Bô iàu-kín, i to bô tī-teh, i lēng-ji̍t oē lâi chhē lí。” In-uī Lē-gio̍k m̄-chai beh án-choáⁿ hoê-tap。
In kàu XX pah-hè-tiàm, ta̍k ê lâng chiū lóng chù-ba̍k teh khoàⁿ Iok-hān, in-uī i chhēng chin suí ê goā-thò, ko-kip phê-oê, koh siⁿ choè ū lâng iân, tì-kàu ta̍k ê lâng lóng ài lâi kā i phō。
Lē-gio̍k chin phaiⁿ-sè, tuì i ê pêng-iú Kuì-lân(桂蘭)kóng, “iāu-hoâ kóng Iok-hàn siuⁿ soè-hàn, boē hiáu sái, chin sit-lé, koh hêng lí。”
Chóng-sī Kuì-lân cháu-lâi, phō Iok-hān kóng, “Lē-gio̍k, lí sī lán tông-chhong ê tiong-kan choè hēng-hūn, ū hiah-nih hó ê tiōng-hu。 Tú-chiah Muî-gio̍k(梅玉)chiah lâi chhē goá, iā sī teh kóng; goán nā oē thang chhin-chhiūⁿ lí, m̄-chai beh joā-nih hēng-hok leh。 iāu-hoâ hiah-nih teh eng-chùn, koh tit-tio̍h chiah-nih tit lâng thiàⁿ ê Iok-hān。” “Iok-hān, lí oē-hiáu chhiùⁿ-koa boē? Chhiùⁿ chi̍t tè hō͘ a-î thiaⁿ hó bô?”
Iok-hān chiū chhiùⁿ: “Iâ-so͘ thiàⁿ goá! goá chai bêng……”
Chóng-sī Kuì-lân tio̍h ài khì chih lâng-kheh, i ná chhin-chhiūⁿ chin siān, teh kap hiah ê kò͘-kheh chih-chiap。
Lē-gio̍k chiū chhoā Iok-hān chhut-khì, Kuì-lân chí-ū ēng ba̍k-chiu sàng in lī-khui, in-uī i chin bô-êng。
Lē-gio̍k siūⁿ, taⁿ goá chit pái chiūⁿ-pak, m̄-chai koh joā-kú chiah oē thang koh lâi chhē i chiah ê pêng-iú。 Chiū kiò 3 lián chhia koh thoa i kàu Siù-gio̍k(秀玉)ê chhù, sī chi̍t keng chin toā keng ê chia̍h-tiàm。 Chi̍t-ē ji̍p-khì, Siù-gio̍k chiū cháu oá-lâi, koh Kuì-chu(貴珠) iā lâi tī chia, tāi-ke khoàⁿ-kìⁿ i hui-siông hoaⁿ-hí。 Koh Iok-hān te̍k-pia̍t tit lâng thiàⁿ, in-uī i kin-á-ji̍t te̍k-pia̍t oa̍h-tāng。
Kuì-chu tāi-seng khui chhuì: ”Lē-gio̍k, kè lí liáu siāng hó, choè hēng-hok。 Lí kiám chai Sò͘-koan(素娟)ê tiōng-hu siông-siông phah i 。 iā Bêng-bí(明美)í-keng tńg-khì in pē-bú ê chhù。 Goá kè hō͘ seng-lí lâng, kui nî bô chi̍t sî-á thang hioh-khùn, nā tú-tio̍h choeh-kî, lóng tio̍h kàu poàⁿ-mî 12 tiám goā chiah oē thang koaiⁿ-tiàm。 Taⁿ Sèng-tàn kè-khì sī sin-nî, koh lâi chiū-sī chhun-choeh, iā beh hù khai-ha̍k……chiū koh tú-tio̍h Sèng-tàn, nî-thâu boâ kàu nî-bé, nî-thâu iū-koh kàu。 Chit tia̍p sī sàng hè chhut-lâi, bô, soah ū thang hioh-khùn, goá nā choè lí, m̄-chai beh joā hēng-hok leh。”
Lē-gio̍k khoàⁿ-kìⁿ Kuì-chu ū-iáⁿ ke chin sán, bīn-sek chin bái, chóng-sī siūⁿ tio̍h ka-kī bô kú iā beh choè lâng ê oē-pìⁿ, boē bián-tit sim sng。 I siūⁿ in to m̄-chai leh, iāu-hoâ sī chi̍t ê khoàⁿ chîⁿ chhin-chhiūⁿ sìⁿ-miā ê siú-châi-lô͘。
Hit-sî Siù-gio̍k iā khui chhuì: “Ū-iáⁿ to tio̍h, lí siāng hó-miā, iāu-hoâ sī chhong-bêng léng-lī koh ū thiàⁿ-chêng tiōng-hu, goán ê thâu-ke nā ū iāu-hoâ ê 100 hūn 1 mā chiâⁿ hó, i nā thàn tio̍h chîⁿ, chiū-sī poa̍h-kiáu, lim-chiú kap kau-chè ēng liáu-liáu, lí si̍t-chāi choè hēng-hok。”
Lē-gio̍k kám-kak tiàm chia chí-ū cheng-ka i ê kan-khó͘, in-uī in boē liáu-kái i ê sim-chêng。 Chóng-sī iā m̄-ài hō͘ in chai cha-mî ê sū, chiū kap in saⁿ-sî ǹg gûn-hâng ti̍t-ti̍t khì, sim-lāi siūⁿ kóng, taⁿ hó, hō͘ iāu-hoâ ka-kī khì kè ko͘-toaⁿ bô bī ê Sèng-tàn-choeh kap kè sin-nî, in-uī i kóng goá m̄-sī hiân-chhe liông-bú。
Chóng-sī chi̍t-bīn chin kî-koài, uī-hô goán hiah ê tông-chhong pêng-iú thái lóng teh him-soān goá ê hun-in, iāu-hoâ ū sím-mi̍h khah iâⁿ lâng? Ū sím-mi̍h khah khó-chhú? I ná siūⁿ in pêng-iú só͘ kóng ê oē, boē bián-tit tông-kám; goá ê tiōng-hu m̄-bat bô lí ê siū-khì, pún-sin iā bô put-liông ê sī-hòⁿ, ta̍k-ji̍t ám-pn̄g āu, chiū chhoā Iok-hān kap goá khì kong-hn̂g sàn-pō͘, ū ka-têng ê koan-liām, i ka-kī chin khiām-séng, ū sî tuì goá ê iau-kiû chin m̄-kam phoà-huì, chóng-sī bô hō͘ goá sit-bāng。 Chóng-sī cha-mî uī-tio̍h 120 kho͘ ê oán-kū……I khoàⁿ i piⁿ-á ê Iok-hān iáu soè-hàn, boē-hiáu thit-thô, kiám-chhái sī ū iáⁿ。
I koh siūⁿ iāu-hoâ cha-mî só͘ kóng ê oē; kóng, ài i ê hū-jîn-lâng oē-hiáu phah-sǹg, ū-iáⁿ goá kan-ta uī-tio̍h Iok-hān ba̍k-chêng ê bu̍t-chit hióng-siū lâi siūⁿ, m̄-bat kè-e̍k i ê chiong-lâi, tuì án-ni kám-kak hui-siông ê hō͘-hoé。
Koh siūⁿ tio̍h choè cha-bó͘ gín-ná ê sî, kiaⁿ-liáu iāu-hoâ bô teh thiàⁿ i, siông-siông tī ge̍h-kng mî, ǹg thang-á goā ka-kī kî-tó kóng, “Chú ah! Kiû Lí hō͘ iāu-hoâ oē thiàⁿ goá, bô koh khì ài kî-thaⁿ ê cha-bó͘ gín-ná, in-uī goá chin thiàⁿ i。” Tng i hoê-sióng-kàu chia ê sî, í-keng kàu gûn-hâng ê mn̂g-kháu。
I khan Iok-hān ji̍p-khì, chiong 1,000 kho͘ ê bú, lī lóng niá chhut-lâi, chiū chē chhia kàu Lí Sian-siⁿ ê ka-kū-tiàm, chiong só͘ khiàm i ê 600 kho͘ hêng i。 Koh chhoā Iok-hān kàu chi̍t keng piān-i-tiàm, boé chi̍t su khah-khih ê tông-chong, í-ki̍p chi̍t siang kiû-oê hō͘ Iok-hān。 In tńg-lâi kàu chhù, í-keng 4 tiám。
Jī-cha̍p-sì mî sī Ki-tok-tô͘ choè hoaⁿ-hí ê sî, lâng-lâng ka-cho̍k thoân-oân, ū khoài-lo̍k ê chū-chhan teh khèng-chiok Chú Iâ-so͘ uī-tio̍h lán lâi chhut-sì。 Lē-gio̍k iû-goân bô lē-goā, tiàm tī chàu-kha teh bô-êng chhih-chhih, uī-tio̍h chún-pī iāu-hoâ in pē-kiáⁿ só͘ ài chia̍h ê chhài。 Iok-hān chhēng in a-bú tú-chiah boé tńg-lâi ê sin saⁿ, kám-kak chin moá-chio̍k, ka-kī tī pâng-lāi teh thit-thô。
Sî-cheng í-keng tân 6 ē, àm-tǹg iā lóng í-keng chún-pī piān。 Chóng-sī iāu-hoâ iáu-kú boē tńg-lâi, Lē-gio̍k choē-choē pái cháu khì mn̂g-kháu thàm-khoàⁿ iāu-hoâ tńg-lâi boē? Pêng-sî 6 tiám i chiū kàu chhù, taⁿ 5 hun…10 hun…25 hun……30 hun。 Hut-jiân Lē-gio̍k ê sim-lāi boē bián-tit koh chhin-chhiūⁿ cha-bó͘ gín-ná ê sî, kî-tó kóng, “Chú ah! Kiû Lí hō͘ iāu-hoâ bô koh siū-khì, koáⁿ-kín tńg-lâi, taⁿ goá bô beh koh kek i ê siū-khì lah。”
I kî-tó iáu-bē liáu, iāu-hoâ í-keng khui mn̂g ji̍p-lâi, nn̄g ki chhiú koāⁿ chin-choē lé-mi̍h。 Chi̍t-ē khoàⁿ-tio̍h Lē-gio̍k, chiū pàng hē i ê lé-mi̍h, phō i, ti̍t-ti̍t kā i chim kóng, “Lē-gio̍k, chin sit-lé, cha-mî goá ū kóng choē-choē bô chêng-lí ê oē, kiû lí sià-bián goá ê chhióng-pōng……”
“iāu-hoâ, goá koh-khah kè boē tit khì, kiû lí sià-bián……“ Hit-sî Iok-hān tuì pâng-keng chhut-lâi, kóng, “Pa-pa, lí-khoàⁿ leh……”
iāu-hoâ chi̍t-ē oa̍t-thâu chiū khoàⁿ-kìⁿ i ê Iok-hān thâu chi̍t pái chhēng chho͘-pò͘ saⁿ, kiû-oê, chóng-sī ná hián-chhut i ê chheng-siù, léng-lī kap tit lâng thiàⁿ。 Tng i beh khì phō Iok-hān ê sî, koh chi̍t pái chhin-bi̍t lâi chim Lē-gio̍k ê chhuì-tûn。
Goā-bīn ê pak-hong ná chhe ná léng, tì-kàu po-lê-thang lóng chhut-siaⁿ, léng-hong ū sî tuì mn̂g phāng kńg ji̍p-lâi, chóng-sī chit keng chhù chhiong-moá tio̍h bī-cheng-iú ê un-loán kap pêng-an。
In saⁿ ê lâng chin hoaⁿ-hí teh khui iāu-hoâ só͘ boé tńg-lâi ê lé-mi̍h, toh-téng hiah ê sio-sio ê chhài-thng iā í-keng chhèng kàu bô ian lah。
“Tiang, tiang……tiang。” Sî-cheng tân 12 ē, tuì hn̄g-hn̄g ê só͘-chāi ū thiaⁿ-kìⁿ chin hó thiaⁿ ê koa siaⁿ, “Pêng-an mî, Sèng-tàn mî……“ Ti̍t-ti̍t oá-lâi……
(1963:11, 26 mî 12 tiám thoat-kó)。
漢羅(Ùi原文改寫)
聖誕的禮物
Sîn-hi
一年teh欲閣過去lah。 壁裡的曆日閣拆兩張就是聖誕節。真濟人teh為著in所疼的人買聖誕禮物。
麗玉自然也無例外,伊拄拄對伊的朋友所開XX百貨店買一張自動車倒轉來,伊囥佇房間的壁櫥頂,就趕緊去灶跤準備暗頓。
十二月的天氣,台灣南部猶原也感覺冷。總是伊熱情teh等候耀華,趕緊退勤倒轉來享受伊所準備燒燒的暗頓,也就感覺真燒lō。
六點,耀華帶著厭倦的身軀踏入廳裡。 麗玉趕緊傱出來伺候伊。拄拄滿三歲的約翰,也來teh 阿爸長,阿爸短。家庭那親像充滿快樂的氣氛,經過彼个暗頓。
耀華今年才30歲,自XX大學的外文細畢業了後,就服務佇一間小小的公司,做一個月入2,000箍的英文秘書。因為伊的忠誠,得著頭家的信用。 伊佮麗玉佇4年前結婚。麗玉今年25歲,畢業佇XX省立女學高中。家庭真好過,閣只有一个兄哥,當然佇厝裡是爸母所愛惜的手中明珠,毋捌啖著世間的艱苦。
廳裡的時鐘已經霆8下,約翰佇床裡teh睏。麗玉對壁櫥頂提伊所買的自動車,心內大大teh期待耀華會稱讚伊所買的禮物,就是欲送予in所疼的約翰的。「這是買欲予約翰的聖誕禮物,因為咱的厝邊遮的囝仔,逐个攏有小火車,電車,抑是噴射機,所以咱的約翰也應該有較親像人的thit迌物。」
「偌濟錢?」耀華無甚麼關心teh問。
麗玉的期待那親像無啥爽快講:「120箍,這是美國貨,因為是我的朋友teh賣,無趁咱的錢,照美金3箍賣咱,閣這个是最俗的,有的著美金5箍抑是8箍 leh。」
「Hah!120箍」耀華著一驚。目睭看麗玉,真嚴肅講:「麗玉,請你靜靜聽我講:一个拄拄滿3歲的囝仔,你敢袂記得,咱猶欠你先生600箍的客廳設備費,我一月日的薪水著提800箍做厝稅,這敢毋是你踮草地袂合,姑不將著來都市共人稅厝,俗的你踮袂牢,嫌環境bái,才著這間,佮人較會比並得的。 Taⁿ咱的錢根都猶真絚, 閣3歲的囝仔也無需要買遐好的小汽車,因為伊猶未曉家己thit迌,你實在攏袂曉想。」伊講到遮,停一下仔閣講:「我彼時讀到小學畢業,都毋捌穿著一雙烏烏的運動鞋,thài有親像咱的約翰2,3雙皮鞋。閣彼時我一領粗布白衫著穿一年久,thài有親像約翰有遐濟領,駱駝毛的外套佮甚麼「lóng」類的衫褲,親像好額人一般。當然我彼時毋捌摸著一項的thit迌物。麗玉,你若袂曉想,我看災禍無久就會到佇咱的門口。」
麗玉目屎直直倒,喙唇皮直直掣,大聲辯護講:「若是照你的意思,就是咱也著倒轉去恁2, 30年前的生活抑毋是?若照按呢,約翰只有會使穿khah-khih的粗布衫,閣過節也只有穿粗布鞋就好抑毋是?我按呢做敢毋是為著你的約翰teh考慮,看會予伊較親像人袂?」
「你是嫁予甚麼人?」耀華真受氣大聲嚷,「我所愛的是會曉拍算的婦人人,約翰敢袂使穿khah-khih布的衫?敢袂使穿粗布鞋?伊不過是一个細漢囝仔。我趁偌濟你就欲開偌濟,若是按呢,咱的負債佇時才會清楚?你干焦愛面子,愛佮人會比並得,按呢你的約翰就會成人lah?我毋是無teh關心囝仔,我想咱趁猶勇壯的時食寡苦無要緊,閣寧可予囝仔穿粗衫,布鞋,將來培養伊有上進的機會佮受較懸的教育……」
麗玉無等講了,就講:「若是按呢,我攏無teh替囝仔拍算,我毋是你所疼的人?我毋是賢慧的婦人人lah?」
「是。干焦會曉整理內面,關心約翰目前的享受,毋是我所疼的,當然袂通算做是賢妻良母。我想;一个婦人人,用丈夫所趁的月俸,攏來用做添裝家具,共囝仔買高貴的布料佮上等的thit迌物,致到負債,敢是賢慧的主婦?」
麗玉實在忍袂牢,就講:「若是按呢,我毋是你的婦人人lah。 阿!我毋著去lah……」In那嚷那大聲,兩人的感情那親像袂通挽回的款式。
彼暝,耀華提伊的枕頭,搬伊的被,睏蹛廳裡的椅條頂。 麗玉家己一个倒佇床裡,那流目屎,那teh想;我對天光就磨到暗時,無一時陣的歇睏teh整理家庭,敢毋是為著耀華?看會通予伊較快活抑袂?閣買好物予約翰,敢毋是teh疼伊的後生?想到遮袂免得那想那去。我的疼情那親像河水流落大海無--去。阿!我的人生實在毋值。 那想就那傷心,那毋願,目屎那親像雨水淋滿眠床。總是毋知甚麼時厭siān就睏去。
第二日透早,伊起床的時,耀華已經出去,攏無相辭。約翰家己一个佇廳裡teh thit迌,伊攏毋知昨暝所發生的事。這毋是in二位頭一擺為著錢的爭論,總是只一擺是做離經。
麗玉決志毋愛閣見著耀華的面,對這霎起永遠欲相離。因為耀華講伊毋是賢妻良母,這thài予伊擋袂牢。當時我若知伊遐爾凍霜,看錢親像性命,我嘛袂去愛伊。何況當時追求我的人遐爾濟。Taⁿ來為著聖誕節的禮物賭氣。阿!欲知……
麗玉忽然想著,伊的老母佇伊猶未出嫁的進前,捌對伊講:若有困難攏通轉來,毋免踮外面teh受苦,咱兜猶飼你會飽。Taⁿ是我轉去的機會lah。 閣想著伊的兄哥,佇伊欲出嫁的時,將一張1,000箍的存款單予伊,講:這予你緊急的時通用,會記得毋是欲予你買米,鹽,柴草的所費,麗玉4年久攏無用著這條錢,猶過囥佇銀行。Taⁿ我欲提出這條錢做我的路費,也買寡等路倒轉來。現在伊的兄哥佇台北teh做生理,伊的爸母也攏搬去佇遐。
麗玉已經決定好,先提玩具去還,才欲去領錢,然後坐16:30的觀光號特快車上北。伊去叫約翰來,共伊飼飯,紲共伊穿媠衫。
伊閣將in蹛4年的房間整理好勢,袂免得感覺真毋甘,因為佇遮in捌過著一站恩愛的生活,特別是約翰出世了後。總是taⁿ攏變成一場的眠夢,袂免得目屎直直欲流落來,總是看見可愛的約翰佇邊仔,紲越對邊仔擦起目屎。伊叫一張3輦車,抱約翰出去。
「媽媽,咱欲去佗位?」
「欲來去恁外公遐thit迌。」
「爸爸敢有欲去?我猶未共伊講bye-bye leh。」
「無要緊,伊都無佇teh,伊另日會來揣你。」因為麗玉毋知欲按怎回答。
In到XX百貨店,逐个人就攏注目teh看約翰,因為伊穿真媠的外套,高級皮鞋,閣生做有人緣,致到逐个人攏愛來共伊抱。
麗玉真歹勢,對伊的朋友桂蘭講:「耀華講約翰傷細漢,袂曉駛,真失禮,閣還你。」
總是桂蘭走來,抱約翰講:「麗玉,你是咱同窗的中間最幸運,有遐爾好的丈夫。拄才梅玉才來揣我,也是teh講;阮若會通親像你,毋知欲偌爾幸福leh。 耀華遐爾teh英俊,閣得著遮爾得人疼的約翰。」「約翰,你會曉唱歌袂?唱一塊予阿姨聽好無?」
約翰就唱:「耶穌疼我!我知明……」
總是桂蘭著愛去接人客,伊那親像真siān,teh佮遐的顧客接接。
麗玉就chhoā約翰出去,桂蘭只有用目睭送in離開,因為伊真無閒。
麗玉想,taⁿ我這擺上北,毋知閣偌久才會通閣來揣伊遮的朋友。就叫3輦車閣拖伊到秀玉的厝,是一間真大間的食店。一下入去,秀玉就走倚來,閣貴珠也來佇遮,大家看見伊非常歡喜。閣約翰特別得人疼,因為伊今仔日特別活動。
貴珠事先開嘴:「麗玉,嫁你了上好,最幸福。你敢知素娟的丈夫常常拍伊。也明美已經轉去in爸母的厝。我嫁予生理人,歸年無一時仔通歇睏,若拄著節期,攏著到半暝12點外才會通關店。 Taⁿ聖誕過去是新年,閣來就是春節,也欲赴開學……就閣拄著聖誕,年頭磨到年尾,年頭又閣到。這霎是送貨出來,無,煞有通歇睏,我若做你,毋知欲偌幸福leh。」
麗玉看見貴珠有影加真瘦,面色真bái,總是想著家己無久也欲做人的話柄,袂免得心酸。 伊想in都毋知leh,耀華是一个看錢親像性命的守財奴。
彼時秀玉也開嘴:「有影都著,你上好命,耀華是聰明伶俐閣有疼情丈夫,阮的頭家若有耀華的100分1嘛成好,伊若趁著錢,就是跋筊,啉酒佮交際用了了,你實在最幸福。」
麗玉感覺踮遮只有增加伊的艱苦,因為in袂了解伊的心情。總是也毋愛予in知昨暝的事,就佮in相辭向銀行直直去,心內想講:taⁿ好,予耀華家己去過孤單無味的聖誕節佮過新年,因為伊講我毋是賢妻良母。
總是一面真奇怪,為何阮遐的同窗朋友thái攏teh欣羨我的婚姻,耀華有甚麼較贏人?有甚麼較可取?伊那想in朋友所講的話,袂免得同感,我的丈夫毋捌無理的受氣,本身也無不良的嗜好,逐日暗飯後,就chhoā約翰佮我去公園散步,有家庭的觀念,伊家己真儉省,有時對我的要求真毋甘破費,總是無予我失望。總是昨暝為著120箍的玩具……伊看伊邊仔的約翰猶細漢,袂曉thit迌,檢采是有影。
伊閣想耀華昨暝所講的話;講:愛伊的婦人人會曉拍算,有影我干焦為著約翰目前的物質享受來想,毋捌計畫伊的將來,對按呢感覺非常的後悔。
閣想著做查某囝仔的時,驚了耀華無teh疼伊,常常佇月光暝,向窗仔外家己祈禱講:「主阿!求你予耀華會疼我,無閣去愛其他的查某囝仔,因為我真疼伊。」當伊回想到遮的時,已經到銀行的門口。
伊牽約翰入去,將1,000箍的母,利攏領出來,就坐車到李先生的家具店,將所欠伊的600箍還伊。 閣chhoā約翰到一間便衣店,買一軀khah-khih的童裝,以及一雙球鞋予約翰。In轉來到厝,已經4點。
二十四暝是基督徒最歡喜的時,人人家族團圓,有快樂的主餐teh慶祝主耶穌為著咱來出世。麗玉猶原無例外,踮佇灶跤teh無閒chhih-chhih,為著準備耀華in爸囝所愛食的菜。約翰穿in阿母拄才買轉來的新衫,感覺真滿足,家己佇房內teh thit迌。
時鐘已經霆6下,暗頓也攏已經準備便。總是耀華猶過袂轉來,麗玉濟濟擺走去門口探看耀華轉來袂?平時6點伊就到厝,taⁿ 5分…10分…25分……30分。忽然麗玉的心內袂免得閣親像查某囝仔的時,祈禱講:「主阿!求你予耀華無閣受氣,趕緊轉來,taⁿ我無欲閣激伊的受氣lah。」
伊祈禱猶未了,耀華已經開門入來,兩支手捾真濟禮物。一下看著麗玉,就放下伊的禮物,抱伊,直直共伊唚講:「麗玉,真失禮,昨暝我有講濟濟無情理的話,求你赦免我的chhióng-pōng……」
「耀華,我閣較過袂得去,求你赦免……」彼時約翰對房間出來,講:「爸爸,你看leh……」
耀華一下越頭就看見伊的約翰頭一擺穿粗布衫,球鞋,總是那顯出伊的清秀,伶俐佮得人疼。當伊欲去抱約翰的時,閣一擺親密來唚麗玉的嘴唇。
外面的北風那吹那冷,致到玻璃窗攏出聲,冷風有時對門縫捲入來,總是這間厝充滿著未曾有的溫暖佮平安。
In三个人真歡喜teh開耀華所買轉來的禮物,桌頂遐的燒燒的菜湯也已經衝到無煙lah。
「Tiang,tiang……tiang。」時鐘霆12下,對遠遠的所在有聽見真好聽的歌聲,「平安暝,聖誕暝……」直直倚來……
(1963:11, 26 暝 12點脫稿)。