PYUMA教會近況
PYUMA KÀU-HOH7 KŪN-HÓNG
文獻資訊
項目 | 資料 |
---|---|
作者 | 無lo̍h名 |
卷期 | 台灣教會公報 |
卷期 | 第912期 |
日期 | 1963/6 |
頁數 | 11 |
白話字(原文數位化)
PYUMA KÀU-HOH7 KŪN-HÓNG
(註:KÀU-HOH7 eng-kai sī KÀU-HOĒ)
S.C. Lo̍h
1963.06.15 912 kî p.11-12
Tâi-tang hū-kūn só͘ uī Pyuma (彪馬) cho̍k ū hun-soàⁿ tī 8 ê hiuⁿ-siā teh khiā-khí. Phó͘-thong teh kóng ‘Poeh-siā’ chiū sī teh chí Pyuma cho̍k ê ì-sù teh kóng. m̄-kú goân-lâi Pyuma sī chí-khí Lâm-ông hit cho̍k nā-tiāⁿ, í-goā iáu ū Ti-pún, Siā-má-kan, Lī-ka, Thài-pêng-chhoan, Siōng Pîn-N̂g, Hā Pîn-N̂g kap Chho͘-lo̍k (Lêng-kè-me̍h chāi-lāi ) chiah ê hiuⁿ-siā. Só͘-í tû-khì Lâm-ông í-goā, kî-thaⁿ ê hiuⁿ-siā ê lâng khah bô ài hō͘ lâng kiò-choè Pyuma. Chóng kóng, in tāi-ke khah ài ēng ‘Poeh-siā’ chit ê bêng-chheng, sui-bóng sī án-ni, ēng ‘Pyuma’ lâi tāi-piáu Poeh-siā iā m̄-sī put-kai. In-uī chá tuì Pyuma chit chhoan ū chhut in Poeh-siā ê ông, kiò-choè Pi-lâm ông, teh tī-lí Pi-lâm hiong hū-kūn Poeh-siā cho̍k. Hiān-chāi tang Tâi-oân ê san-toē, pîⁿ-toē san-pau kè-kiōng ū Ami, Bunun, Drukai, Paiwan, Pyuma, Tar oko, kap Yami chiah ê 7 cho̍k. Kî-tiong chin chá chiū chhut gâu lâng khah choē ê, chiū-sī Pyuma cho̍k. Tuì in ê lāi-bīn í-kip in ê hō͘-è ū chhut Sèng chèng-hú uí-oân, i-seng, koān-tiúⁿ, gī-oân, kéng-chhat só͘-tiúⁿ, kok-hāu hāu-tiúⁿ, im-ga̍k-ka chi-choē ê lē. án-ni Pyuma cho̍k khiok sī iu-siù ê bîn-cho̍k, sui-bóng in ê lâng-gia̍h ha̍p-oá bô ta̍t chi̍t bān lâng, chóng-sī chá-chêng in ū Ami cho̍k choè in ê lô͘-lē ê sú-si̍t. Chá Pyuma cho̍k bat cheng-ho̍k Ami cho̍k, tì-kàu Ami cho̍k sio̍k in tī-lí, choè in ê lô͘-lē . Só͘-í kàu hiān-chāi Ami cho̍k chheng Pyuma cho̍k choè Aldaalda (ì-sù sī tuì-te̍k alda ê hok-sò͘.
Tī kè-khì Pyuma cho̍k sui-bóng ū bîn-cho̍k-siōng put-chí thang khoa-kháu ê hui-hông ê le̍k-sú. Chóng-sī in ê lêng-sèng-siōng sī lī Ki-tok ê kiù-un chin hn̄g.
Tuì 10 goā nî chêng, kì-chiá chiū kám-kak iáu ū tiâu-goā khó-lîn ê iûⁿ, bô lâi ín-chhoā in boē an-sim, (in-uī pún-lâng ê kang-chok toā-pō͘-hūn sī tuì Ami cho̍k ê thoân-kàu), chiū tuì Lâm-ông khai sí, āu lâi kàu Lī-ka, Ti-pún téng hong-bīn choè kang, chóng-sī hāu-kó chin bān. Sui-bóng kè-khì iā siông-siông chio Tân Chín-chong Koān-tiúⁿ tàu èng-oān choè-tīn khì in ê hiuⁿ-siā, á-sī tī koān-tiúⁿ ê kong-koán lī-iōng te̍k-pia̍t ê chū-hoē tuì in thoân hok-im, in ê hoán-èng chin bān.
Lī-ka ê hiuⁿ-siā iā bat tī chin kú ê tiong-kan, muí lé-pài ê pài sì àm óng-hoê chē kha-ta̍h-chhia n̄g tiám goā cheng soà-chiap choè kang, tit tio̍h Loē-tē-hoē ê Kí Kuì-pêng Ko͘-niû (Miss Giebel) kap Ai Ko͘-niû (Miss Ashby) téng choè-tīn pang-bâng, hāu-kó iā sī chin iú-hān. In-uī Thian-chú-kàu lâi Tâi-tang hong-bīn khai-sí choè kang, choē-choē lâng ui-tio̍h in teh pun ê kiù-chè-phín lâi siū bê-he̍k. Chi̍t pêng ēng bu̍t-chit; chi̍t pêng ēng Sèng-keng; kám-siā Siōng-tè, sī I ê Sèng Sîn ū choè kang ; hō͘ hiah ê thâu-náu pí-kàu-tek kán-tan ê Pyuma ê tông-pau, ná ti̍t-ti̍t khùn chhíⁿ khí-lâi. Te̍k-pia̍t choè-kūn chit n̄g nî lâi, ū ke-thiⁿ kuí-nā ê put-chí iú-le̍k ê chí-tō kai-kip ê lâng, tuì in kóng khí Sèng-keng ê chin-lí-Siōng-tè ê oē hō͘ in thiaⁿ ê sî, in kèng-jiân koat-sim jīn Chú Iâ-so͘ Ki-tok choè in ê Kiú-chú. In put-chí ū An-tek-liat, Hui-le̍k kap Pó-lô ê cheng-sîn, hiān-chāi iáu put-chí phah-piàⁿ uī Chú choè kiàn-chèng, teh ín-chhoā kok siā iú-le̍k ê thâu-lâng lâi kui Chú.
Choè-kūn iā ū ti̍t-tio̍h chi̍t ê tuì chin chá chiū teh ín-chhoā ê iú-le̍k-chiá Má Tì-lé koat-sim saⁿ-kap tī Chú ê bīn-chêng hōng-hiàn koat-sim ê kî-tó. I sī tiàm chho͘-lo̍k, koh sī Pyuma cho̍k í-goā kî-thaⁿ kok cho̍k só͘ kong-jīn ê san-toē ê chóng thâu-ba̍k. Kūn-lâi sin-thé khah lám, iā ū khì Hoa-liân M.C.C. Pīⁿ-īⁿ ji̍p-īⁿtī-liâu. Sì ge̍h bé tng oán-tong kui Chú só͘ phài lâi ê Rev.H.B.Williams tī Tâi-tang hong-bīn kā lán hia̍p-chō͘ thoân-kàu ê kî-kan tiong, pún-lâng ū chhoā i khì thàm Má Tì-lé. Williams Bo̍k-su ēng Chú ê tō-lí khoàn-bián i, i iā kap i saⁿ kap kî-tó. I piáu sī goān-ì chiap-la̍p Iâ-so͘ choè Kiú-chú, iā hoaⁿ-hí tàu kó͘-bú hiah ê siông-siông lâi chhē i ê san-toē tāi-piáu lâi tui-kiû Chú ê chin-lí. In-uī i sī choè hū-kīn kok cho̍k ê hó ê kò͘-būn. Kong-ho̍k āu siū chèng-hú ko-kip koaⁿ-oân ín-kiàn ê san-toē tāi-piáu chiū-sī i.
Hiān-chāi Poeh-siā cho̍k tû Chho͘-lo̍k, Ti-pún í-goā, lóng ū khí lé-pài-tn̂g. Thoân-kàu-chiá Sèng-keng ha̍k-īⁿ pit-gia̍p ê ū n̄g ê teh choè kang, í-goā iáu ū n̄g ê chì-goān ê soān-tō-su teh chí-tō. Kang-chok jîn-oân iáu chin khiàm, goán ū chīn-liōng teh chai-poê hoaⁿ-hí tàu heng-khí ho̍k-im ê kang-lâng, hō͘ in hū-chek chí-tō bû bo̍k ê kàu- hoē. Kám-siā Siōng-tè, Lī-ka kàu-hoē ê Tân Siông-lîm Tiúⁿ-ló tuì ji̍p sìn liáu-āu, tàu phun-cháu kok siā, ke̍k-le̍k teh ín-chhoā hit toē-hng ê iú-le̍k-chiá, iā ū teh cho͘-chit Se-pō͘ kàu-hoē hóng-būn-thoân, hō͘ hiah ê iú-le̍k ê tāi-piáu thàm lán choè a-hiaⁿ ê kàu-hoē kap kî-thaⁿ ê ki-koan, chiū-sī pīⁿ-īⁿ, ha̍k-hāu téng, liáu-āu iā teh kî-thāi oē thang tit-tio̍h chham-ka tī té-kî ê chìn-siu-pan siū hùn, hō͘ in tit-tio̍h sio̍k lêng ê chai-bat, liáu-āu thâng tī in ê cho̍k tiong uī Chú hoat kng. Chhiáⁿ khoàⁿ Pò ê hiaⁿ-chí, uī-tio̍h chiah ê Poeh-siā cho̍k ê lêng-hûn ê tit-kiú kap chiah ê chí-tō-chiá kî-tó, ǹg-bāng Chú ê Sîn beh toā-toā choè kang tī in ê tiong-kan. Só͘-í “ Lán chiah ê oē ê lâng èng-kai tio̍h tam-tài boē ê lâng ê loán-jio̍k” ( Lô-má 15:1,2). Chhiáⁿ tāi-ke uī-tio̍h Tâi-oân San-toē kok cho̍k tiong, tē it bān siⁿ ê ké-chí Pyuma cho̍k ê tit-kiù lâi koan-sim.
漢羅(Ùi原文改寫)
PYUMA教會近況
S.C. Lo̍h
1963.06.15 912 期 p.11-12
台東附近所謂彪馬族有分散 tī 8 個鄉社 teh 企起。普通 teh 講『八社』就是 teh 指彪馬族 ê 意思 teh 講。M̄-kú 原來彪馬是指起南王 hit 族 nā 定,以外 iáu 有知本、社馬kan、利加、太平村、上檳榔、下檳榔 kap 初鹿 (Lêng-kè-me̍h 在內) chiah 個鄉社。所以除去南王以外,其他 ê 鄉社 ê 人較無ài hō͘ 人叫做彪馬。總講,in 大家較愛用 『八社』這個名稱,雖罔是 án-ni ,用『彪馬』來代表八社也 m̄ 是不該。因為早 tuì 彪馬這村有出 in 八社 ê 王,叫做卑南王,teh 治理卑南鄉附近八社族。現在東台灣 ê 山地,平地山胞計共有阿美、布農、魯凱、排灣、彪馬、太魯閣 kap 耶美 chiah ê 7 族。其中真早就出 gâu 人較濟--ê ,就是彪馬族。Tuì in ê 內面以及 in ê 後裔有出省政府委員、醫生、縣長、議員、警察所長、國校校長、音樂家真濟 ê 例。án-ni 彪馬族卻是優秀 ê 民族,雖罔 in ê 人額合倚無達一萬人,總是早前 in 有阿美族做 in ê 奴隸 ê 史實。早--彪馬族 bat 征服阿美族,致到阿美族屬 in 治理,做 in ê 奴隸。所以到現在阿美族稱彪馬族做 Aldaalda (意思是對敵 alda ê 複數)。
Tī 過去彪馬族雖罔有民族上不只 thang 誇口 ê 輝煌ê 歷史。總是 in ê 靈性上是離基督 ê 救恩真遠。
Tuì 10 外年前,記者就感覺 iáu 有tiâu 外可憐 ê 羊,無來引 chhoā in 未安心,( 因為本人 ê 工作大部分是對阿美族 ê 傳教),就 tuì 南王開始,後來到利加、知本等方面做工,總是效果真慢。雖罔過去也常常招陳振宗縣長tàu 應援做陣去in ê 鄉社,抑是 tī 縣長 ê 公館利用特別 ê 聚會對 in 傳福音,in ê 反應真慢。
利加 ê 鄉社也 bat tī 真久 ê 中間,每禮拜 ê 拜四暗--往回坐腳踏車 2 點外鐘續接做工,得著內地會 ê 紀桂平姑娘 ( Miss Giebel ) kap Ai姑娘(Miss Ashby )等做陣幫忙,效果也是真有限。因為天主教來台東方面開始做工,濟濟人為著in teh 分 ê 救濟品來受迷惑。一旁用物質;一旁用聖經;感謝上帝,是伊 ê 聖神有做工,hō͘ hiah 個頭腦比較得簡單 ê 彪馬 ê 同胞,那直直睏醒起來。特別最近這 2 年來,有加添幾若個不只有力 ê 指導階級 ê 人,對 in 講起聖經 ê 真理-上帝 ê 話 hō͘ in 聽 ê 時,in 竟然決心認主耶穌基督做 in ê 救主。In 不只有安得烈,腓力 kap 保羅 ê 精神,現在 iáu 不只扑拚為主做見証,teh 引 chhoā 各社有力 ê 頭人來歸主。
最近也有得著一個 tuì 真早就 teh 引 chhoā ê 有力者馬智禮決心相 kap tī 主 ê 面前奉獻決心 ê 祈禱。伊是 tiàm 初鹿,koh 是彪馬族以外其他各族所公認 ê 山地 ê 總頭目。近來身體較 lám,也有去花蓮 M. C. C.病院入院治療。 4月尾當遠東歸主所派來 ê Rev .H.B. Williams tī 台東方面 kā 咱協助傳教 ê 期間中,本人有 chhoā 伊去探馬智禮。Williams 牧師用主 ê 道理勸勉伊,伊也 kap 伊相 kap 祈禱。伊表示願意接納耶穌做救主,也歡喜 tàu 鼓舞 hiah 個常常來 chhoē 伊 ê 山地代表來追求主 ê 真理。因為伊是做附近各族 ê 好 ê 顧問。光復後受政府高級官員引薦 ê 山地代表就是伊。
現在八社族除初鹿,知本以外,攏有起禮拜堂。傳教者聖經學院畢業--ê有 2 個 teh 做工,以外 iáu 有 2 個志願 ê 宣道師 teh 指導。工作人員 iáu 真欠,阮有盡量 teh 栽培歡喜 tàu 興起福音 ê 工人,hō͘ in 負責指導無牧 ê 教會。感謝上帝,利加教會 ê 陳松林長老 tuì 入信了後,tàu 奔走各社,極力 teh 引 chhoā hit 地方 ê 有力者,也有 teh 組織西部教會訪問團,hō͘ hiah 個有力 ê 代表探咱做阿兄 ê 教會 kap 其他 ê 機關,就是病院,學校等,了後也 teh 期待會 thang 得著參加 tī 短期 ê 進修班受訓,hō͘ in 得著屬靈 ê 知 bat,了後 thang tī in ê 族中為主發光。請看報 ê 兄姊,為著 chiah 個八社族 ê 靈魂 ê 得救 kap chiah 個指導者祈禱,向望主 ê 神 beh 大大做工 tī in ê 中間。所以『咱 chiah ê 會 ê 人應該得擔帶 boē ê 人ê 軟弱』(羅馬 15:1, 2)。請大家為著台灣山地各族中, 第一慢生 ê 果子彪馬族 ê 得救來關心。