Hiān-tāi Sìn-gióng Uí-jîn Pa-te̍k Kàu-siū kán-kài(3)

文獻資訊

項目 資料
作者 Lí Tiōng-ga̍k Lí Tiōng-ga̍k
卷期 台灣教會公報
卷期 第908期
日期 1963/4
頁數 7

白話字(原文數位化)

Hiān-tāi Sìn-gióng Uí-jîn Pa-te̍k Kàu-siū kán-kài(3)

Lí Tiōng-ga̍k

1963.04.15  P.7

Pa-te̍k Kàu-siū pún-sin bat èng Bí-kok Ki-tok-kàu cha̍p-chì (Christian century)         ê iau-kiû, tī 1938 nî ê sî, chi̍t pái chiong i tī 1928 nî kàu 1938 nî (42 hè kàu 52 hè) ê tiong-kan ê keng-kè, kán-tan siá choè chū-toān.  āu-lâi kàu 1948 nî ê sî, ū koh chiong i 1938 nî kàu 1948 nî ê 10 nî kú ê keng-kè, siá choè kan-tan ê chū-toān.  Kàu choè kūn 1958 nî chiah koh siá chi̍t pái, 62 hè kàu 72 hè ê tiong-kan ê kán-tan ê chū-toān.  Tuì chit lāi-bīn lóng oē thang khoàⁿ chhut i ê choè lâng kap i ê sìn-gióng seng-oa̍h ê khài-iàu.  Tuì i só͘ siá chit saⁿ pái ê kán-tan ê chū-toān só͘ oē thang khoàⁿ chhut ê chi̍t hāng te̍k-sek, chiū-sī i tuì Sèng-keng ê chin-lí hui-siông giâm-keh, tiong-si̍t, m̄-khéng iông-ún chi̍t tiám-á ê hô͘-tô͘ kap chhò-gō͘.

Nā chiàu Tiong-kok ê kó͘ sèng-hiân Khóng-chú só͘ kóng, “ Sù-si̍p jî put-he̍k” chiū-sī kóng kàu sì-cha̍p hè chiū só͘ siūⁿ, só͘ choè boē siū bê-he̍k, boē uī-tio̍h beh soán-te̍k chiàⁿ-lō͘ lâi chhau-hoân.  Tú chhin-chhiūⁿ án-ni, Pa-te̍k Kàu-siū kàu tī i sì-cha̍p goā hè hia ê sî, ū nn̄g hāng te̍k-pia̍t hián-tù ê kám-kak, chiū-sī kóng i ê choè lâng si̍t-chāi sī kàu chit-chām chiah toā khai-sí.  Koh chi̍t hāng, chiū-sī kàu chi̍t chām si̍t-chè-chiūⁿ ê chek-jīm chiū ke chin tāng. Chiàu i só͘ kóng, tī hit tiong-kan i ê lāu-bú kè-sin, iā i ê choē-choē ê lāu-su, choē-choē ti̍t-ti̍t kè-sì, i ê hō͘-chìn ti̍t-ti̍t chhut-thâu, kàu i 52 hè hit-sî, i ê nn̄g ê hāu-siⁿ lóng í-keng sī teh gián-kiù Sîn-ha̍k ê lâng, sīm-chì í-keng ū nn̄g ê sun-á, iû-kî sī i tī sū-gia̍p-chiūⁿ ū kám-kak tio̍h eng-kai tio̍h hū chek-jīm, choè lâng ê thâu-chêng, choè lâng ê bô͘-hoān, só͘-í ka-kī m̄-bián tui-kiû, iā ū choè boē liáu ê kang teh tán-hāu i, in-uī i tuì i ê choè lâng ê pún-hūn í-keng chai-iáⁿ kàu chin chheng-chhó.

Tī chit tiong-kan i só͘ choè ê, tû-khí kà-chheh kap tù-chheh í-goā, chiàu i ka-kī só͘ kóng, ū kuí hāng khah hián-tù ê, chiū-sī kok-goā ê lú-hêng, í-ki̍p tuì Tek-kok ê kok-ka chú-gī ê tò͘-cheng.  I kóng chū i chia̍h kàu 40 kuí hè, chí-ū sī tī Suī-se, Tek-kok kap Hô lân chí 2-3 kok ê lāi-bīn teh seng-oa̍h, chóng-sī kàu 1929 nî thâu pái kàu Ì-tāi-lī, liáu-āu chiū bat kàu Eng-kok, Teng-boa̍t, Ò-tē-lī, chiat-khek chiah ê kok-ka, chiah kám-kak-tio̍h chū kàu-taⁿ bô khì hóng-būn chiah ê kok-ka sī chin bô-chhái.  In-uī kàu hit-tia̍p liáu-āu, i chiū koan-sim tī Phó͘-sè Kàu-liân ūn-tōng.  Kàu chit-tia̍p i chiah koh-khah bêng-pe̍k sè-kài ê chèng kàu-hoē, goân-lâi sī i ê Sîn-ha̍k só͘ teh ho̍k-bū ê.  Koh ū chiah ê chèng kàu-hoē sī chi̍t ê kàu-hoē lāi ê chèng kàu-hoē.  Koh hō͘ i bêng-liâu chiah ê chàn-sêng Phó͘-sè Kàu-liân ūn-tōng ê lâng, í-ki̍p bô ài Phó͘-sè kàu-hoē ê lâng ê bô saⁿ-tâng ê só͘-chāi, tuì án-ni i ū koh-khah kám-kak hiàn-sin ê hoaⁿ-hí, lâi uī-tio̍h chit-hāng Phó͘-sè kàu-hoē ūn-tōng tio̍h-boâ, in-uī i khoàⁿ choè che sī sio̍k tī Chú ê chi̍t ê kàu-hoē, í-ki̍p sio̍k tī chit sè-kan ê lóng-chóng ê kàu-hoē pîⁿ-pîⁿ sī bô boē ēng-tit ê.

Tī chit 10 nî kú ê tiong-kan, i ū keng-giām tio̍h sit-khì pêng-iú, tông-chì ê khó͘-thàng, chi̍t hong-bīn chiū-sī goân-lâi chiàu khoàⁿ sī kap i siāng-khoán su-siúⁿ, chú-tiuⁿ ê kuí-nā ê Sîn-ha̍k-chiá, chhin-chhiūⁿ Pin-la̍p(ブルンナー), Ko-ka-ni-tián (ゴーガルテン), á-sī Muî-ní-chû (メルツ) chiah ê lâng, hō͘ i hoat-hiān tio̍h tī sìn-gióng su-sióng chiū ū boē thang it-tì ê só͘-chāi.  Chhin-chhiūⁿ Pin-la̍p sī in-uī chhái-chhú chū-jiân Sîn-ha̍k ê hoat-tō͘, hō͘ Siōng-tè ê khé-sī pìⁿ-choè ēng lâng ê tì-sek, lí-sèng oē thang liáu-kái ê, tuì án-ni Pa-te̍k Kàu-siū soà kap i lī-khui.  Koh kî-û nn̄g ê chiū-sī in-uī tuì tī tong-sî ê to̍k-chhâi-chiá Hi-thek-lia̍p(ヒトラ) ê kok-ka chú-gī ū kè-thâu thò-hia̍p.  Pa-te̍k Kàu-siū chiah kap in lī-khui.

漢羅(Ùi原文改寫)

現代信仰偉人巴德教授簡介(3)

Lí Tiōng-ga̍k

巴德教授本身捌應美國基督教雜誌(Christian century)的要求,佇1938年的時,一擺將伊佇1928年到1938年(42歲到52歲)的中間的經過,簡單寫做自傳。後來到1948年的時,有閣將伊1938年到1948年的10年久的經過,寫做簡單的自傳。  到最近1958年才閣寫一擺,62歲到72歲的中間的簡單的自傳。  對這內面攏會通看出伊的做人佮伊的信仰生活的概要。對伊所寫這三擺的簡單的自傳所會通看出的一項特色,就是伊對聖經的真理非常嚴格,忠實,毋肯容允一點仔的糊塗佮錯誤。

若照中國的古聖賢孔子所講:「四十而不惑」就是講到四十歲就所想,所做袂受迷惑,袂為著欲選擇正路來操煩。拄親像按呢,巴德教授到佇伊四十外歲遐的時,有兩項特別顯著的感覺,就是講伊的做人實在是到這站才大開始。閣一項,就是到一站實際上的責任就加真重。照伊所講:佇彼中間伊的老母過身,也伊的濟濟的老師,濟濟直直過世,伊的後進直直出頭,到伊52歲彼時,伊的兩个後生攏已經是teh研究神學的人,甚至已經有兩个孫仔,尤其是伊佇事業上有感覺著應該著負責任,做人的頭前,做人的模範,所以家己毋免追求,也有做袂了的工teh等候伊,因為伊對伊的做人的本份已經知影到真清楚。

佇這中間伊所做的,除去教冊佮著冊以外,照伊家己所講:有幾項較顯著的,就是國外的旅行,以及對德國的國家主義的鬥爭。 伊講自伊食到40幾歲,只有是佇瑞西,德國佮荷蘭chí 2-3國的內面teh生活,總是到1929年頭擺到義大利,了後就捌到英國,Teng-boa̍t,奧地利,捷克遮的國家,才感覺著自到taⁿ無去訪問遮的國家是真無彩。因為到彼霎了後,伊就關心佇普世教聯運動。到這霎伊才閣較明白世界的眾教會,原來是伊的神學所teh服務的。  閣有遮的眾教會是一个教會內的眾教會。閣予伊明瞭遮的贊成普世教聯運動的人,以及無愛普世教會的人的無相同的所在,對按呢伊有閣較感覺獻身的歡喜,來為著這項普世教會運動著磨,因為伊看做這是屬佇主的一个教會,以及屬佇這世間的攏總的教會平平是無袂用得的。

佇這10年久的中間,伊有經驗著失去朋友,同志的苦痛,一方面就是原來照看是佮伊siāng款思想,主張的幾nā个神學者,親像Pin-la̍p(ブルンナー),Ko-ka-ni-tián (ゴーガルテン),抑是Muî-ní-chû (メルツ)遮的人,予伊發現著佇信仰思想就有袂通一致的所在。親像Pin-la̍p是因為採取自然神學的法度,予上帝的啟示變做用人的知識,理性會通了解的,對按呢 Pa-te̍k教授紲佮伊離開。閣其餘兩个就是因為對佇當時的獨裁者Hi-thek-lia̍p(ヒトラ)的國家主義有過頭妥協。Pa-te̍k教授才佮in離開。