寬容
Khoan-iông
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 陳添登 Tân Thiam-teng |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第862號 |
| 日期 | 1960/10 |
| 頁數 | 15 |
白話字（原文數位化）
Khoan-iông
Tân Thiam-teng
1960年10月862期 15-16
Kin-á-ji̍t ài ēng “ēng khoan-iông khoán-thāi chèng-lâng” lâi saⁿ-kap ha̍k-si̍p. Lán Ki-tok-kàu ê tō-lí hun chò nn̄g toā pō͘-hūn, chiū-sī kàu-lí kap si̍t-chián. Kàu-lí chiū-sī sìn-gióng ê loē-iông. Si̍t-chián chiū-sī kun-kù kàu-lí ê Ki-tok-tô͘ hêng-uî.Nn̄g hāng lóng chiâu-pī chiah ū Ki-tok-tô͘ hó ê phín-keh. Khoan-iông sī Ki-tok-tô͘ tek-hēng ê chi̍t hāng. Sèng-keng put-chí tiōng-sī chit ê tek-hēng, tī Ko-lîm-to 13 chiuⁿ só͘-uî “Jîn-ài ê koa “ teh kóng jîn-ài sī sím-mi̍h , thâu chi̍t kù chiū kóng, “Jîn-ài sī gâu khoan-iông……” Ka-lia̍p-thài 5:22, Sèng Sîn ê koé-chí ê tiong-kan , “Khoan-iông” sī kî-tiong ê chi̍t hāng.(Thun-lún iā thang hoan-e̍k chò khoan-iông). Kî-thaⁿ iáu ū chin choē só͘-chāi khoan-iông ê kà-sī. Thang chai khoan-iông sī Ki-tok-tô͘ ài ló͘-le̍k ha̍k-si̍p ê tek-hēng.
Taⁿ khoan-iông sī sím-mi̍h? “Khoan” sī khoan-tāi, khoan-khoah; “iông “ sī iông-la̍p, sī khoan-tāi iông-la̍p ê ì-sù. Lâng teh kóng sim-tn̂g khoah, tō͘-liōng khoah, lâng ê lé-mē, huí-pòng, á-sī sím-mi̍h ge̍k-jíⁿ ê giân-sû, te̍k-tuì ê thài-tō͘, to͘ kā i iông-la̍p , kā i kám-hoà. Chhin-chhiūⁿ lán choh-sit lâng ê toā-chàu, bô lūn tek-chhì, toā chhâ, chhâ-in to͘ kā iông-la̍p, soà sio-sio khì. Goá bat thiaⁿ chi̍t ê lāu tiúⁿ-ló teh kóng, Bó͘ chi̍t ê bo̍k-su-niû sèng-chêng chin lia̍t, pháiⁿ sèng-tē, nā bô tèng-ì chiū mē, lé, jiáng . Nā-sī hi̍t ê bo̍k-su chin gâu khoan-iông. Bat ū pêng-iú kā i an-uì, i hoán-tńg kóng, “Hó ka-chai goá chhoā-tio̍h i, nā bô, i kè-tio̍h pa̍t-lâng, hit ê ka-têng ún-tàng chin chhiⁿ-chhám.” Che sī khoan-iông ê chi̍t ê lē. Khoan-iông ê tuì-hoán chiū-sī sim-tn̂g e̍h, m̄-nā boē iông-ún lâng, liân pa̍t-lâng ê sêng-kong chhut-miâ iā ba̍k-khang-chhiah, khí chit-tò͘. Ū nn̄g ê hiaⁿ-tī toà siāng chi̍t tè chhù, siông-siông oan-ke lóng m̄ khoan-iông, āu-lâi ná lī-keng, soà tuì in ê chhù ê cháu-lông ê tiong-ng uî khí-lâi, bô lâi-óng. Chit pêng bô chàu-kha, hit pêng bô e̍k-keng, goān-ì hō͘ put-piān, m̄-ài saⁿ kau-óng. In án-ni saⁿ kek-khì lâi hāi ka-ki. Tī choè-kīn ê cha̍p-chì tha̍k-tio̍h kóng, Ū chi̍t ê cha-bó͘ gín-ná teh chhit in sió-tī chhia-tó gû-ni tī toh-téng ê sî, i ê lāu-pē tò-lâi, lia̍h chò i chhia-tó ê ti̍t-ti̍t kā mē. Cha-bó͘ gín-ná cháu-khì pâng-nih háu. āu-lâi lāu-pē chai m̄-sī i chhia-tó ê, khì kā hoē m̄-tio̍h kiò i chhut-lâi thit-thô. Nā-sī i kóng, “ M̄ lah, lâng beh tiàm chia siū-khì”. Lán lâng ū chū-jîn ê sim-lí, nā siū gō͘-hoē, khoàⁿ-khin , á-sī bú-jio̍k ê sî, oē ka-ki khó-lîn ka-kī , siūⁿ kóng i sī sè-kài choè khó-lîn ê, m̄ chia̍h , m̄ kóng oē. Tī hu-hū kan, pē-kiáⁿ kan siông-siông ū chit khoán tāi-chì, che sī bô khoan-iông ê piáu-hiān. Goá só͘ bat ê chi̍t ê chheng-liân chhut-goā chia̍h thâu-lō͘, siū i ê téng-si ê chi̍t ê ngó͘-ge̍k , hō͘ i chò bô-lí ê kang-chok. I chin kek-khì, kóng beh chò kàu sí hō͘ i khoàⁿ, kó-jiân bô kú phuì-huih, āu-lâi liâu-ióng kuí-nā tang, bô hó, sí-khì. Siōng-si iā ū m̄-tio̍h, chóng-sī i bô khoan-iông kek-khì, tì-chhú hoat-seng pháiⁿ ê kiat-kó.
Lán beh cháiⁿ-iūⁿ ha̍k-si̍p khoan-iông? Ū lâng kóng, teh-beh siū-khì ê sî tio̍h tuì I sǹg kàu 100 chiah kóng oē. Ū chi̍t ê kàu-oân tuì hiah ê kà boē hiáu ê ha̍k-seng, nā teh-beh siū-khì ê sî, chiū ǹg o͘-pang ûn-ûn-á chhit o͘-pang , āu-lâi siū-khì soah chiah tuì ha̍k-seng kóng oē. Chit khoán thoàn-liān jím-nāi ê hong-hoat iā ū lī-ek. Chóng-sī tī Sèng-keng ū koh khah chek-ke̍k ê hong-hoat hō͘ lán thang ha̍k-si̍p.
1) Siūⁿ tuì-hong ê li̍p-tiûⁿ.
Chā-ji̍t tī Pak-káng chē chhia ê sî, tú ū chi̍t ê hū-jîn-lâng toā siaⁿ teh mē. Sī i ū kià lâng kā i chài bí lâi chhia-thâu, taⁿ chhia teh-beh hoat, i iáu-boē chài lâi teh tio̍h-kip, tú hit chūn chài bí ê kàu, hi̍t ê hū-jîn-lâng bô sè-jī toā siaⁿ kā mē, “Kā lí kóng chài lâi chhia-thâu, lí sī chài khì tó-uī sí!” Hit lâng kā i kóng, “ Lí ê bí-tē phoà-khang goá koh pa̍k hō͘ hó chiah iân-chhiân.” Hit ê hū-jîn-lâng thiaⁿ liáu chin pháiⁿ-sè, in-uī lâng sī hō͘ i pài-thok ê, siōng-chhiáⁿ ka-kī ê bí-tē ū phoà-khang, lóng bô siū lâng ê li̍p-tiûⁿ, ti̍t-ti̍t kā lâng mē. Lán ê Chú kóng, “ Lín ài lâng cháiⁿ-iūⁿ khoàn-thāi lín, iā tio̍h án-ni khoán-thāi lâng.” oāⁿ oē kóng , tio̍h ēng sim pí sim, siūⁿ tuì-hong ê li̍p-tiûⁿ.
2) Siūⁿ-khí Chú Iâ-so͘ ê thài-tō͘.
Ká-sú lí sim iáu m̄-goān, tio̍h siūⁿ Chú ê khoan-iông. I hō͘ lâng lé-mē , phuì-noā, siàn chhuì-phoé, lêng-jio̍k, chóng-sī lóng bô siū-khì. Tī si̍p-jī-kè téng kiû Pē sià-bián hiah ê lâng, chi̍t khoán ê khoan-iông! Lán só͘ siū ê boē pí I só͘ siū ê khah tāng , lán kiám boē thang o̍h I ê khoan-iông ma̍h?
3) Siūⁿ Siōng-tè cháiⁿ-iūⁿ khoan-iông lán.
Lán lóng sī siū un ê. Chêng ngó͘-ge̍k Siōng-tè, tuì I ê khoan-iông chiâⁿ chò I ê kiáⁿ-jî. Chú Iâ-so͘ siat ê phì-jū kóng, siū sià-bián chè-bū ê lâng lia̍h khiàm I sió-khoá ê khì koaiⁿ-kaⁿ. Bô m̄-sī kà-sī lán tio̍h kám-siā Siōng-chú ê khoan-iông lâi khoan-iông pa̍t-lâng.
4) Kî-tó , tuì Siōng-tè kóng. lán ê tō͘-liōng sui-jiân toā, iáu-kú bô kàu thang té sè-chiūⁿ it-chhè ê khó͘-sū. Lí ū sím-mi̍h khó͘-sim mah, thang tuì Chú kî-tó kau-tài hō͘ Chú.
Ki-tok-tô͘ nā lóng ū khoan-iông ê sim, tī ka-têng seng-oa̍h, tī kàu-hoē seng-oa̍h beh ke loā chē ê bêng-lóng. lán tāi-ke tio̍h saⁿ-kap lâi ha̍k-si̍p hō͘ lán hó ê sìn-gióng ū hó ê si̍t-chián.
漢羅（Ùi原文改寫）
寬容
陳添丁
1960年10月862期 15-16
今仔日愛用「用寬容款待眾人」來相佮學習。咱基督教的道理分做兩大部分，就是教理佮實踐。教理就是信仰的內容。實踐就是根據教理的基督徒行為。兩項攏齊備才有基督徒好的品格。寬容是基督徒德行的一項。聖經不止重視這个德行，佇哥林多13章所為「仁愛的歌」teh講仁愛是甚物，頭一句就講，「仁愛是gâu寬容……」加拉太5：22，聖神的果子的中間，「寬容」是其中的一項。(吞忍也通翻譯做寬容)。其他猶有真濟所在寬容的教示。通知寬容是基督徒愛努力學習的德行。
Taⁿ寬容是甚物？「寬」是寬待，寬闊；「容 」是容納，是寬待容納的意思。人teh講心腸闊，肚量闊，人的詈罵，譭謗，抑是甚物逆耳的言詞，敵對的態度，都共伊容納，共伊感化。親像咱作穡人的大灶，無論竹刺，大柴，柴in 都共容納，紲燒燒去。我捌聽一个老長老teh講，某一个牧師娘性情真烈，歹性地，若無tèng意就罵，詈，嚷 。若是彼个牧師真gâu寬容。捌有朋友共伊安慰，伊反轉講，「好佳哉我娶著伊，若無，伊嫁著別人，彼个家庭穩當真淒慘。」這是寬容的一个例。寬容的對反就是心腸阨，毋若未容允人，連別人的成功出名也目空赤，起嫉妒。有兩个兄弟蹛siāng一塊厝，常常冤家攏毋寬容，後來若離經，紲對in的厝的走廊的中央圍起來，無來往。這爿無灶腳，彼爿無浴間，願意予不便，毋愛相交往。In按呢相激氣來害家己。佇最近的雜誌讀著講，有一個查某囡仔teh擦in小弟chhia倒牛奶佇桌頂的時，伊的老父倒來，掠做伊chhia倒的直直共罵。查某囡仔走去房裡哮。後來老父知毋是伊chhia倒的，去共會毋著叫伊出來thit迌。若是伊講，「毋lah，人欲踮遮受氣」。咱人有自憐的心理，若受誤會，看輕，抑是侮辱的時，會家己可憐家己，想講伊是世界最可憐的，毋食，毋講話。佇夫婦間，父囝間常常有這款代誌，這是無寬容的表現。我所捌的一个青年出外食頭路，受伊的頂司的一个忤逆 ，予伊做無理的工作。伊真激氣，講欲做到死予伊看，果然無久phuì血，後來療養幾若冬，無好，死去。上司也有毋著，總是伊無寬容激氣，致取發生歹的結果。
咱欲怎樣學習寬容？有人講，teh欲受氣的時著對一算到100才講話。有一個教員對遐的教袂曉的學生，若teh欲受氣的時，就向烏枋勻勻仔擦烏枋，後來受氣煞才對學生講話。這款鍛鍊忍耐的方法也有利益。總是佇聖經有閣較積極的方法予咱通學習。
1)想對方的立場。
昨日佇北港坐車的時，拄有一個婦人人大聲teh罵。是伊有寄人共伊載米來車頭，taⁿ車teh欲發，伊猶未載來teh著急，拄彼陣載米的到，彼个婦人人無細膩大聲共罵，「共你講載來車頭，你是載去叨位死！」彼人共伊講，「你的米袋破孔我閣縛予好才延chhiân。」彼个婦人人聽了真歹勢，因為人是予伊拜託的，尚且家己的米袋有破空，攏無受人的立場，直直共人罵。咱的主講，「恁愛人怎樣款待恁，也著按呢款待人。」換話講，著用心比心，想對方的立場。
2)想起主耶穌的態度。
假使你心猶毋願，著想主的寬容。伊予人詈罵，phuì瀾，siàn嘴phoé，凌辱，總是攏無受氣。佇十字架頂求父赦免遐的人，一款的寬容！咱所受的袂比伊所受的較重，咱敢袂通學伊的寬容ma̍h？
3)想上帝怎樣寬容咱。
咱攏是受恩的。前忤逆上帝，對伊的寬容成做伊的囝兒。主耶穌設的譬喻講，受赦免債務的人掠欠伊小可的去關監。無毋是教示咱著感謝上主的寬容來寬容別人。
4)祈禱，對上帝講。咱的度量雖然大，猶過無夠通貯世上一切的苦事。你有甚物苦心mah，通對主祈禱交代予主。
基督徒若攏有寬容的心，佇家庭生活，佇教會生活欲加偌濟的明朗。咱大家著相佮來學習予咱好的信仰有好的實踐。