專論:啥事禁止台灣人使用台灣話的聖經

Choan-lūn:Siáⁿ-sū kìm-chí Tâi-oân lâng sú-iōng Tâi-oan 5oē ê Sèng-keng

文獻資訊

項目	資料
作者	謝經 Chiā Keng
卷期	台灣教會公報
卷期	第857號
日期	1960/5
頁數	13

白話字（原文數位化）

CHOAN-LŪN

Siáⁿ-sū kìm-chí Tâi-oân lâng sú-iōng Tâi-oân oē ê Sèng-keng?

1960.05  tē 857 hō  p.13-14

(Siā Keng)

Thiaⁿ kóng Tâi-oân-séng Kàu-io̍k-thiaⁿ í-keng hā-lēng, kìm-chí choân-séng kok tē sú-iōng Lô-má-jī Sèng-keng.  Ì-sù sī beh kìm-chí lán ê Pe̍h-oē-jī Sèng-keng.  Hiān-sî Tâi-oân ê kok-gú chìn-pō͘ chêng-hêng, sī le̍k-sú-siōng hán-iú--ê.  Pe̍h-oē-jī ê Sèng-keng tī sím-mi̍h sî, sím-mi̍h só͘-chāi, ū chó͘-gāi tio̍h Kàu-io̍k-thiaⁿ ê kang-chok?  Kin-á-ji̍t sè-kài bûn-bêng ê kok-ka, tó chi̍t kok ū teh kìm-chí tē-hng ê giân-gú, á-sī tē-hng ê bûn-jī?  Chêng ê Ji̍t-pún tè-kok bat kìm-chí lán sú-iōng pe̍h-oē-jī, In kóng, che sī Bí, Eng (Bí-kok, Eng-kok) ê bûn-jī.  In bat kiò lán m̄-thang ēng Tâi-oân oē soat-kàu.  In kiò lán tio̍h kái sèⁿ, miâ.  In siūⁿ tio̍h chiong lóng-chóng ê jîn-bîn, thiat-té hông-bîn-hoà, chiah ē thang hō͘ in ê kok-ka kiông-tāi.  Chóng-sī le̍k-sú chèng-bêng, chit khoán ê siūⁿ-hoat sī ke̍k toā ê chhò-gō͘.  Lí khoàⁿ, kin-á-ji̍t ê kiông kok lóng sī ē thang pau-iông ta̍k chéng ê bîn-cho̍k, ta̍k hō ê khiuⁿ-kháu, ta̍k khoán ê bûn-jī ê kok-ka.

Chhiáⁿ thiaⁿ, hiān-sî ê chheng siàu-liân só͘ teh kóng ê Tâi-oân oē, ū sî lí ē thiaⁿ bô.  In-uī in m̄-sī teh kóng si̍t-chāi ê Tâi-oân oē, sī teh kóng piàn-chit ê Tâi-oân oē. In sī ēng Tâi-oân im teh kóng Kok-gú (Pak-kiaⁿ-gú) nā-tiāⁿ.  M̄-nā chheng siàu-liân án-ni, siā-hoē it-poaⁿ ê jîn-sū iā sī án-ni.  Phiau-chún ê Tâi-oân oē ti̍t-ti̍t hō͘ lâng bē kì-tit khì.  Pún-chit ê Tâi-oân oē ti̍t-ti̍t teh liû-Hêng.  M̄-nā it-poaⁿ ê siā-hoē án-ni, Liân kóng-pò͘ tiān-tâi ê Bân-lâm-gú pò-im-oân só͘ kóng ê Tâi-oân oē iā sī án-ni; chhin-chhiūⁿ 盟國 kóng “Béng-kok”, 蔣總裁 kóng “Chiúⁿ Chóng-chhái,” n̄g saⁿ nî chêng án-ni; n̄g, saⁿ nî āu iā án-ni.  Bô lâng teh koan-sim, iā bô lâng teh kā i chù-ì ê khoán.  In sī khoàⁿ Hàn-jī teh kóng, Hàn-jī bē thang chù-bêng pat-im, nā ēng pe̍h-oē-jī chiū bô chit khoán ê chhò-gō͘.  Só͘-í Tâi-oân oē (Bân-lâm oē) it-tēng tio̍h ēng pe̍h-oē-jī chiah ē thang piáu-hiān.

Lán kàu-hoē tuì chá chiū ū pe̍h-oē-jī, Siōng-tè iā ū siúⁿ-sù lán pe̍h-oē-jī ê Sèng-keng, che sī ēng choè phiau-chún ê Tâi-oân oē lâi siá ê.  Khó-sioh hiān-sî ê kàu-hoē, chē-chē lâng ka-kī khoàⁿ-khin pe̍h-oē-jī, iā khoàⁿ-khin pe̍h-oē-jī ê Sèng-keng.  Thiaⁿ kóng, kīn-lâi ê Sîn-ha̍k-seng, chē-chē lâng pe̍h-oē-jī ê Sèng-keng tha̍k bē sūn-liū, kám-kak put-chí uî-hām.  ǹg-bāng Sîn-ha̍k-seng bô khoàⁿ-khin pe̍h-oē-jī kap pe̍h-oē-jī ê Sèng-keng.  Lí nā beh ēng Tâi-oân oē soat-kàu, khah hó tio̍h tha̍k pe̍h-oē-jī ê Sèng-keng, tio̍h tha̍k hō͘ i se̍k.  Lí nā beh ēng Tâi-oân oē tha̍k Kok-bûn ê Sèng-keng, khiok iā sī lí ê chū-iû, put-kò nā beh án-ni, pe̍h-oē-jī ê Sèng-keng iáu tio̍h koh-khah ka-poē se̍k lâi tha̍k, lâng chiah thiaⁿ ū.  Chì-chió tiōng-iàu ê chiuⁿ-chat tio̍h tha̍k kàu ē oa̍t-liām.  Chhin-chhiūⁿ Lô-má 8:28, lí nā tha̍k “Ngó͘-bûn hiáu-tit bān-sū to͘ hō͘-siong hāu-le̍k, kiò thiàⁿ Siōng-tè ê lâng tit ek-chhù.”  án-ni lâng kiám thiaⁿ ū?  Chhiáⁿ lí hian pe̍h-oē-jī ê Sèng-keng lâi khoàⁿ, chiū chai pe̍h-oē-jī ê Sèng-keng sī joā hó.  Chì-chió lí tio̍h ē-hiáu chiong 叫 tha̍k chò “hō͘,” chiong 都 tha̍k chò “lóng,” chiong 要 tha̍k chò “tio̍h”… téng.  “Siōng-tè ēng toā koân-lêng hō͘ Ki-tok koh-oa̍h,” m̄-sī “kiò Ki-tok koh-oa̍h.”  Kok-gú ê 都 kap Tâi-oân oē ê “to͘” ì-sù oân-choân bô siāng.  Nā beh chiàu jī ti̍t tha̍k, chì-chió iā tio̍h tha̍k chò “to.”  “你們都要來” m̄-thang tha̍k chò “Lín to ài lâi,” tio̍h tha̍k chò “Lín lóng tio̍h lâi.”  án-ni lâng chiah thiaⁿ ū.

Goá ǹg-bāng choân Tâi-oân (m̄-sī chéng-kò Tâi-oân) ê sìn-tô͘, bô toè sî-sè, lâi khoàⁿ-khin lán ê pe̍h-oē-jī kap pe̍h-oē-jī ê Sèng-keng.  Chit pún pe̍h-oē-jī ê Sèng-keng, sī Siōng-tè siúⁿ-sù hō͘ Tâi-oân lâng choè toā ê pó-poè.  Lán tek-khak tio̍h pó-siú.

漢羅（Ùi原文改寫）

專論

啥事禁止台灣人使用台灣話的聖經？

1960.05  第857號  p.13-14

(謝經)

聽講台灣省教育廳已經下令，禁止全省各地使用羅馬字聖經。意思是欲禁止咱的白話字聖經。現時台灣的國語進步情形，是歷史上罕有--的。白話字的聖經佇甚物時，甚物所在，有阻礙著教育廳的工作？今仔日世界文明的國家，tó一國有teh禁止地方的言語，抑是地方的文字？前的日本帝國捌禁止咱使用白話字，In講，這是美、英、(美國、英國)的文字。In捌叫咱毋通用台灣話說教。In叫咱著改姓、名。In想著將攏總的人民，徹底皇民化，才會通予in的國家強大。總--是歷史証明，這款的想法是極大的錯誤。你看，今仔日的強國攏是會通包容逐種的民族，逐號的腔口，逐款的文字的國家。

請聽，現時的青少年所teh講的台灣話，有時你會聽無。因為in毋是teh講實在的台灣話，是teh講變質的台灣話。In是用台灣音teh講國語(北京語)若定。毋若青少年按呢，社會一般的人士也是按呢。標準的台灣話直直予人袂記--得去。變質的台灣話直直teh流行。毋若一般的社會按呢，連廣播電台的閩南語播音員所講的台灣話也是按呢；親像盟國講「Béng-kok」，蔣總裁講：「Chiúⁿ Chóng-chhái」，兩三年前按呢；兩三年後也按呢。無人teh關心，也無人teh共伊注意的款。In是看漢字teh講。漢字袂通註明八音，若用白話字就無這款的錯誤。所以台灣話 (閩南話) 一定著用白話字才會通表現。

咱教會對早就有白話字，上帝也有賞賜咱白話字的聖經，這是用做標準的台灣話來寫的。可惜現時的教會，濟濟人家己看輕白話字，也看輕白話字的聖經。聽講，近來的神學生，濟濟人白話字的聖經讀袂順liū，感覺不止遺憾。向望神學生無看輕白話字佮白話字的聖經。你若欲用台灣話說教，較好著讀白話字的聖經，著讀予伊熟。你若欲用台灣話讀國文的聖經，卻也是你的自由，不過若欲按呢，白話字的聖經猶著閣較加倍熟來讀，人才聽有。至少重要的章節著讀到會越唸。親像羅馬8:28，你若讀『我們曉得萬事都互相效力，叫疼上帝的人得益處』。按呢人敢聽有？請你掀白話字的聖經來看，就知白話字的聖經是偌好。至少你著會曉將「叫」讀做「hō͘」，將「都」讀做「lóng」 將「要」讀做「tio̍h」… \等。「上帝用大權能予基督閣活，」毋是「叫基督閣活。」國語的「都」佮台灣話的「to͘」意思完全無像。若欲照字直讀，至少也著讀做「to」。『你們都要來』毋通讀做「Lín to ài lâi，」著讀做「Lín lóng tio̍h lâi」。按呢人才聽有。

我向望全台灣 (毋是整個台灣 )的信徒，無綴時勢，來看輕咱的白話字佮白話字的聖經。這本白話字的聖經，是上帝賞賜予台灣人最大的寶貝。咱的確著保守。