十月31日
Cha̍p goe̍h 31 ji̍t
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第850號 |
| 日期 | 1959/10 |
| 頁數 | 7 |
白話字（原文數位化）
Cha̍p goe̍h 31 ji̍t
Chú pit siá
1959年10月 no.850 pp.7
Tī 441 nî chêng ê 1517 nî 10 goe̍h 31 ji̍t Tek-kok Ui-tián-pó siâⁿ (Wittenberg) ê kàu-hoē mn̂g-téng Lō-tek Má-teng tah chhut i hoán-tuì kàu-ông-thiaⁿ hoàn-bē siê-choē-hû(sic.) ê ì-kiàn 95 tiâu, tuì hit-tia̍p khí, chong-kàu ê kái-kek ti̍t-ti̍t hoat-tián, chū án-ni Ki-tok-kàu ē thang ho̍k-tò tī Sin-iok sî-tāi ê khoán-sit, bián-tit koh khiā tī oai-chhoa̍h ê Thian-chú-kàu ê chi-phoè ê ē-bīn.
Cháiⁿ-iūⁿ uī-tio̍h chi̍t hāng bē sià-choē-hû ê sū, chiū hoat-tián chong-kàu kái-kek chit khoán chiah toā ê piàn-tōng, kî-si̍t m̄ chí sī sià-choē-hû ê hoàn-bē jî-í. Lí kā khoàⁿ Lō͘-tek Má-teng sî-tāi Thian-chú-kàu ê mâu-tún, chhò-gō͘ kap tuī-lo̍h. Chē thoân-kàu-chiá khiok sī chin hó, chóng-sī nā chē kàu chhin-chhiūⁿ tong-sî kan-ta tī Lō͘-tek Má-teng siū sím-phoàⁿ ê Ak-bo̍k-su siâⁿ(Worms) jîn-kháu chí-ū 7000, kàu-chit-chiá chiū ū 1500 lâng. Tek-kok choân-kok thó͘-tē 3 hun chi it sī kàu-hoē ê só͘-iú, phó͘-thong peh-sìⁿ lâng tio̍h la̍p siu-ji̍p ê 10 hun chi it chò soè-kim hō͘ kàu-hoē, kî-thaⁿ iáu-kú ū chē-chē ê kià-hù kim; kàu-chit-chiá chāi tī kong-kiōng seng-oa̍h ū chióng-chióng ê te̍k-koân , chóng-sī in ê pún-hūn chí-ū sī liām keng, kî-tó, gîm-si, lóng m̄-bián lô-tōng. Kui nî thàng thiⁿ nā m̄-sī siú cheh-ji̍t, chiū-sī khì tiâu-pài Kàu-ông-thiaⁿ, á-sī sèng-tē, sèng ê kó͘-chek téng, in ê seng-oa̍h m̄-nā chhia-chhí sīm-chì tuī-lo̍h; phoà-kài ê lâng kan-ta hoa̍t-kim chiū soah sū, tì-kàu sīm-chì ū lâm-lú ê kàu-chit-chiá seng la̍p hoa̍t-kim piān-piān , teh si̍t-hêng phoà-kài ê tông-ku seng-oa̍h.
Só͘-í Lō͘-tek Má-teng kong-kek tong-sî Thian-chú-kàu ê to̍k-sin siú cheng-chiat chò sī “Mô͘-kuí ê kà-sī, “ ka-kī bô kiaⁿ lâng phoe-phêng, koat-sim kiat-hun, iā sī chin eng-kai ê lah. Kin-á-ji̍t lí nā khì Lô-má Kàu-ông thiaⁿ Sèng Pí-tek toā lé-pài-tn̂g mn̂g-kháu, chiū ē khoàⁿ tio̍h Pí-tek ê tâng-siōng, i ê kha hō͘ lâng ēng thih ê chháu-ê kā chhēng-teh, in-uī tâng ê kha chńg-thâu-á hō͘ hiah ê khì tiâu-pài ê lâng kā i chim kàu ui-ui liáu-liáu-khì, koán-lí ê lâng uī-tio̍h ài hō͘ i chim khah bē hiah khoài ui--khì, chiah ēng thih ê chháu-ê kā chhēng--khí-lâi. In ē bē sià-choē-hû, chiū-sī uī-tio̍h beh khí chit keng toā lé-pài-tn̂g--ê.
Chhin-chhiūⁿ chit khoán ê mâu-tún, bô ha̍p-lí hêng-sek hoà, hú-pāi téng-téng chiah sī ín-khí chong-kàu kái-kek ê goân-in.
Taⁿ kâi-kek(sic.) kàu taⁿ 441 nî lah, Thian-chú-kàu khiok iáu-kú tī-teh, koh tò-chhù ēng bu̍t-chu, ēng sè-le̍k tī lán ê chiu-uî teh thoân-kàu. Lán bô khoàⁿ in chò tuì-tek, hoán-tńg ū sî siūⁿ in chò lán ê hiaⁿ-tī-kàu, chóng-sī Thian-chú-kàu ún-tàng bô siūⁿ lán sī hiaⁿ-tī-kàu, si̍t-chāi sī chin khó-sioh. Chóng-sī lán sī it-bī ài kéng-séng hō͘ lán bô hām-lo̍h tī in só͘ hoān ê chhò-gō͘, koh-khah ē thang hoat-hui lán ê hó--chhù, sīm-chì ài kiû Siōng-chú hō͘ Thian-chú-kàu iā ē chin-chiàⁿ chiàu Chú ê tō-lí khoán-sit lâi kiâⁿ chiū-sī!
漢羅（Ùi原文改寫）
十月31日
主筆寫
1959年10月 第850卷 pp.7
佇441年前的1517年10月31日德國Ui-tián-pó城（Wittenberg）的教會門頂路德馬丁貼出伊反對教王廳販賣赦罪符的意見95條，對彼tia̍p起，宗教的改革直直發展，自按呢基督教會通復倒佇新約時代的款式，免得閣徛佇歪chhoa̍h的天主教的支配的下面。
怎樣為著一項賣赦罪符的事，就發展宗教改革這款遮大的變動，其實毋只是赦罪符的販賣而已。你共看路德馬丁時代天主教的矛盾，錯誤佮墮落。濟傳教者卻是真好，總是若濟到親像當時kan-ta佇路德馬丁受審判的Ak-bo̍k-su城（Worms）人口只有7000，教職者就有1500人。德國全國土地3分之一是教會的所有，普通百姓人著納收入的10分之一做稅金予教會，其他猶過有濟濟的寄付金；教職者在佇公共生活有種種的特權，總是in的本份只有是唸經，祈禱，吟詩，攏毋免勞動。規年thàng天若毋是守節日，就是去朝拜教王廳，á是聖地，聖的古蹟等，in的生活毋nā奢侈甚至墮落；破戒的人kan-ta罰金就煞事，致到甚至有男女的教職者先納罰金便便，teh實行破戒的同居生活。
所以路德馬丁攻擊當時天主教的獨身守貞節做是「魔鬼的教示，」家己無驚人批評，決心結婚，也是真應該的lah。今仔日你若去羅馬教王聽聖彼得大禮拜堂門口，就會看著彼得的銅像，伊的跤予人用鐵的草鞋共穿teh，因為銅的跤chńg頭仔予遐的去朝拜的人共伊chim到ui-ui了了去，管理的人為著愛予伊chim較袂遐快ui--去，才用鐵的草鞋共穿--起-來。In會賣赦罪符，就是為著欲起這間大禮拜堂--的。
親像這款的矛盾，無合理形式化，腐敗等等才是引起宗教改革的原因。
今改革到今441年lah，天主教卻猶過佇teh，閣到處用物資，用勢力佇咱的周圍teh傳教。咱無看in做對敵，反轉有時想in做咱的兄弟教，總是天主教穩當無想咱是兄弟教，實在是真可惜。總是咱是一味愛警醒予咱無陷落佇in所犯的錯誤，閣較會通發揮咱的好處，甚至愛求上主予天主教也會真正照主的道理款式來行就是！