參加第一屆亞細亞區工業職域傳道會議的報告
Chham-ka tē-it kài A-se-a khu Kang-gia̍p chit-he̍k thoân-tō hoē-gī ê pò-kò
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第837號 |
| 日期 | 1958/9 |
| 頁數 | 5 |
白話字（原文數位化）
Chham-ka tē-it kài A-se-a khu Kang-gia̍p chit-he̍k thoân-tō hoē-gī ê pò-kò
1958年9月837期 5-7
Goá chit pang ū ki-hoē, siū Chóng-hoē phài khì hù tē-it kài A-se-a khu Kang-gia̍p chit-he̍k thoân-tō hoē-gī, kám-kak chin kong-êng. Taⁿ ài chiong hù-hoē ê chêng-hêng kán-tan pò-kò tī ē-bīn:─
Chú-pān: Chit ê hoē-gī sī Tang A Ki-tok-kàu hoē-gī (The Eest Asian Christian Conferece), tit-tio̍h Phó͘-sè kàu-liân kap Kok-chè Soan-tō-hoē ê hia̍p-chō͘ só͘ chú-pān ê.
Ji̍t-kî kap tē-tiám: Tuì 6 goe̍h 2 ji̍t kàu 6 goe̍h 13 ji̍t, tī Hui-li̍p-pin ê Siú-to͘ Manila Y.M.C.A.
Chham-ka hoē-gī ê tāi-piáu: Ū hui-li̍p-pin, Ji̍t-pún , Ò-chiu, Bián-tiān, Hiong-káng, Thài-kok, ìn-tō͘, ìn-nî, Pa-ki-su-tán, Sin-se-lân kap Chū-iû Tiong-kok(Tâi-oân) téng 15 ê kok-ka, phài tāi-piáu lâi hù. Koh ū Bí-kok, Suī-se, kap Se-tek, Eng-kok ê soan-kàu-su lâi chham-ka. Jîn-sò͘ lóng-chóng ū 42 ê.
Tâi-oân ê tāi-piáu: Ū-tēng beh Phài Tân Hok-seng Sian-siⁿ kap goá khì hù-hoē, chóng-sī Tân Sian-siⁿ in-uī chhut-kok chhiú-sio̍k ū iân-chhiân, só͘-í bô khì, hō͘ goá chin si̍t-bāng. Goá chí-ū oē thang tuì 10 ji̍t ê-hng chham-ka kàu 13 ji̍t, hù 3 ji̍t ê hoē-gī, iā chit 3 ji̍t sī chha-put-to teh thó-lūn chit ê hoē-gī só͘ ài ìn-hêng ê pò-kò chiū-sī 3 ê sió-chó͘ ê gián-kiù ê thó-lūn.
Só͘ ēng ê giân-gú: Sī Eng-gú, chóng-sī kok kok ê tāi-piáu só͘ kóng ê Eng-gú, lóng ū in ê khiuⁿ, só͘-í hui-siông ê pháiⁿ-thiaⁿ, goá ê Eng-gú m̄-sī chin hó ,boē oē thiaⁿ chheng-chhó, só͘-í bô hoat-tō͘ thang chiong hoē-gī ê chêng-hêng, tuì thâu kàu boé pò-kò kàu chin cha̍p-chn̂g.
Hoē-gī ê bo̍k-tek: Sī uī-tio̍h beh lí-kái Ki-tok-tô͘ tuì A-se-a ê kang-gia̍p ê heng-khí , eng-kai hū khí ê chek-jīm(To understand Christian respansilility in Asian indrstrial Awakening).
Tang Lâm A kok bîn-cho̍k ê to̍k-li̍p kang-gia̍p ê heng-khí: Tī tē-jī chhù sè-kài tāi-chiàn í-chêng, Tang Lâm A it-tài siū se-iûⁿ kap Ji̍p-pún ê tè-kok chú-gī ê cheng-hok, se-iûⁿ kap Ji̍t-pún ê si̍t-bîn-tē; iā chit ê tē-kài sī lông-gia̍p ê tē-khu, in-uī siū tè-kok chú-gī ê pak-siah, chit ê tē-khu ê siā-hoē ê te̍k-sek, ū lâng kóng sī pîn-khùn iau-gō, lûn-bông, chi̍t-pīⁿ só͘ chi-phoè ê só͘-chāi.
Chóng-sī tāi chiàn āu , chiah ê só͘-chāi lóng piàn choè to̍k-li̍p ê kok-ka, chiah-ê sin ê kok-ka ê chèng-hē, in-uī tio̍h ài thê ko bûn-hoà kap jîn-bîn ê seng-oa̍h, í-ki̍p ài hō͘ kok-ka siu-chi ê pêng-hêng, tio̍h thê-chhiòng kang-gia̍p ê heng-kiàn. Chhin-chhiūⁿ Tâi-oân iā ū tē-it chhù(1952-1956) kap tē-jī chhù(1957-1960) ê 4 nî kè-oē, chiū hoat-seng chióng-chióng ê chhiⁿ-chhám pīⁿ-khó͘ , put tō-tek, tuī-lo̍h , tì-kàu chū phō, chū khì.
Au-bí kàu-hoē ê sit-pāi(pài): Au-bí kok kok tī in ê kok-ka kang-gia̍p hoà ê sî-tāi, kàu-hoē tuì chit khoán kang-gia̍p só͘ toà lâi ê chhiⁿ-chhám lóng bô koan-sim , iā bô tông-chêng, tû-khì(khí) oē-sū-lé kap i ê kàu-phài í-goā, bô lâng siūⁿ pān-hoat khì tuì-hù, tì-kàu ū siā-hoē chèng-gī kám ê lâng chiū lâi thê-chhióng siā-hoē Kiōng-sán chú-gī , iā sī uī-tio̍h beh kái-koat kang-lâng só͘ tú-tio̍h ê chhiⁿ-chhám.
In-uī kàu-hoē tī Tang Lâm A khu tio̍h m̄ thang tiōng-ho̍k tī Au-bí koè-khì ê sit-pāi: Chit pang Au-bí kàu-hoē ê sian-poè khoàⁿ-tio̍h Tang Lâm A ê kàu-hoē só͘ tú-tio̍h kang-gia̍p hoà ê tiōng-tāi ê būn-tê lóng bô chū kak.
Kang-gia̍p hoà só͘ toà lâi ê hō͘-kó lī-ek: Tuì kang-gia̍p ê hoat-ta̍t, chèng-hú kap jîn-bîn lóng tit-tio̍h chin toā ê lī-ek, jîn-bîn oē thang bé só͘ ài bé ê mi̍h, iā sio̍k sio̍k iā bé oē tio̍h. Chèng-hú ê siu-ji̍p iā tuì kang-gia̍p ê hoat-ta̍t ke-thiⁿ, iā m̄-bián tuì goā-kok bé-mi̍h, tì-kàu chîⁿ lâu chhut khì goā-kok.
Pháiⁿ ê hō͘-kó: Jîn-kháu hiòng to͘-chhī chi̍p-tiong ê hiān-siōng . Hiān-tāi in-uī i-io̍h ê hoat-ta̍t, oē-seng ê kái-siān, sè-kài ê jîn-kháu pún-sin ê cheng-ka, chóng-sī iā uī-tio̍h lông-chhoan ê keng-chè boē thang î-chhî tī lông-chhoan só͘ phêng-tiòng ê jîn-kháu, chiah-ê jîn-kháu chiū î-tōng kàu to͘-chhī ê só͘-chāi lâi thàn-chia̍h. Koh in-uī chiàn-cheng chin choē ê lân-bîn iā chi̍p-tiong tī to͘-chhī ê só͘-chāi.
Kang-gia̍p hoat-ta̍t tī to͘-chhī ê goân-in: In-uī kau-thong lī-piān boé-bē iông-īⁿ, jîn-kháu choē, beh chhiàⁿ lâng chin khoài tit-tio̍h. kang-gia̍p tāi-khài hoat-ta̍t tī toā to͘-chhī, in-uī kang-gia̍p ê hoat-ta̍t ē kip-ún jîn-kháu hō͘ to͘-chhī jîn-kháu koh khah chē.
Chiah- ê hiān-siōng só͘ sán-seng ê chhiⁿ-chhám: Taⁿ in-uī chit khoán ê jîn-kháu ê phêng-tiòng kap chi̍p-tiong tī to͘-chhī, só͘-í choē-choē lâng bô chhù thang khiā, in-uī chiah-ê lâng sī bô chîⁿ, só͘-í chi̍p-tiong tī pîn-bîn khut ê só͘-chāi ; tī hia oē-seng chin bái, koh chin e̍h ê só͘-chāi, tio̍h toà chin choē lâng, só͘-í cheng-sîn siōng chin kan-khó͘. Koh in-uī jîn-kang ê kióng-kip pí iàu-kiû (su-iàu) khah toā, só͘-í choē-choē lâng sit-gia̍p , iā tio̍h kam-goān chiap-siū put-tong ê kang-chîⁿ, in-uī án-ni, só͘-í toā guî-hiám, só͘-í ài lán bô tiông-ho̍k Au-bí koè-khì ê sit-pāi , chiah hoat-tōng chit ê hoē-gī, ài lán lí-kái kang-gia̍p hoà só͘ toà lâi ê būn-tê kap kàu-hoē eng-kai hū-khí ê chek-jīm , ia̍h chit ê hoē-gī oē thang sêng-li̍p sī tuì Bí-kok lâng Henry Jones Bo̍k-su toā ê ló͘-le̍k.
Hoē-gī ê chōng-hóng: Ta̍k-ji̍t ēng Sèng-keng gián-kiù khai-sí, ū te̍k-pia̍t ê káng-ián ū kok kok ê tāi-piáu tuì kok kok kang-gia̍p hoà ê chêng-hêng, kap kàu-hoē ê kang-gia̍p thoân-tō ê chōng-hóng ê pò-kò. Choè iàu-kín ê chiū-sī hun-chó͘ ê gián-kiù hoē ,42 ê lâng hun choè 3 ê sió-chó͘, kok sió-chó͘ ū te̍k-pia̍t gián-kiù ê tê-ba̍k, Tē-it sió-chó͘: Sī gián-kiù to͘-chhī ê hoat-ta̍t kap kang-gia̍p hoà tuì siā-hoē ê éng-hióng(ì-gī). Tē jī sió-chó͘: Sī gián-kiù tē-hng kàu-hoē tio̍h jû-hô(hò) tuì lô-tōng chiá lâi thoân-tō (Program). Tē 3 sió-chó͘:Sī gián-kiù uī-tio̍h kàu-hoē tī kang-gia̍p kài ê chek-jīm, tio̍h jû-hô hùn-liān thoân-tō chiá.
Taⁿ chiah-ê tê-ba̍k sī tuì kang-gia̍p chit-he̍k thoân-tō lóng bô chū-kak, iā bô keng-giām ê Tâi-oân kàu-hoē sī chin iàu-kìn ê tê-ba̍k. Chóng-sī in-uī choá-bīn í-keng chhiau-koè, ǹg-bāng āu-lâi ū ki-hoē thang koh siá.
Choè-āu ài kā Chóng-hoē ê tong-kio̍k-chiá soeh-siā.
漢羅（Ùi原文改寫）
參加第一屆亞細亞區工業職域傳道會議的報告
1958年9月837期 5-7
我這pang有機會，受總會派去赴第一屆亞細亞區工業職域傳道會議，感覺真光榮。今愛將赴會的情形簡單報告佇下面：─
主辦：這个會議是東亞基督-教會議(The Eest Asian Christian Conferece)，得著普世教聯佮國際宣道會的協助所主辦的。
日期佮地點：對6月2日到6月13日，佇菲律賓的首都Manila Y.M.C.A。
參加會議的代表：有菲律賓、日本、澳洲、緬甸、香港、泰國、印度、印尼，巴基斯坦、Sin-se-lân佮自由中國(台灣)等15 个國家，派代表來赴。閣有美國、瑞西，佮西德，英國的宣教師來參加。人數攏總有42 个。
台灣的代表：預定欲派陳福生先生佮我去赴會，總是陳先生因為出國手續有iân-chhiân，所以無去，予我真失望。我只有會通對10日ê-hng參加到13日，赴 3日的會議，也這3日是差不多teh討論這个會議所愛印行的報告，就是3个小組的研究的討論。
所用的言語：是英語，總是各國的代表所講的英語，攏有in 的腔，所以非常的歹聽，我的英語毋是真好，袂會聽清楚，所以無法度通將會議的情形，對頭到尾報告到真十全。
會議的目的：是為著欲理解基督徒對亞細亞的工業的興起，應該負起的責任(To understand Christian respansilility in Asian indrstrial Awakening)。
東南亞各民族的獨立工業的興起：佇第二次世界大戰以前，東南亞一帶受西洋佮日本的帝國主義的征服，西洋佮日本的殖民地；也這个地界是農業的地區，因為受帝國主義的剝削，這个地區的社會的特色，有人講是貧困枵餓、淪亡，疾病所支配的所在。
總是大戰後，遮个所在攏變做獨立的國家，遮个新的國家的chèng-hē，因為著愛提高文化佮人民的生活，以及愛予國家收支的平行，著提倡工業的興建。親像台灣也有第一次(1952-1956)佮第二次(1957-1960) 的 4年計畫，就發生種種的淒慘病苦、不道德、墮落，致到自抱暴，自棄。
歐美教會的失敗：歐美各國佇in 的國家工業化的時代，教會對這款工業所帶來的悽慘攏無關心，也無同情，除去衛士禮佮伊的教派以外，無人想辦法去對付，致到有社會正義感的人就來提倡社會共產主義，也是為著解決工人所拄著的悽慘。
因為教會佇東南亞區著毋通重複佇歐美過去的失敗：這pang 歐美教會的先輩看著東南亞的教會所拄著工業化的重大的問題攏無自覺。
工業化所帶來的後果利益：對工業的發達，政府佮人民攏得著真大的利益，人民會通買所愛買的物，也俗俗也買會著。政府的收入也對工業的發達加添，也毋免對外國買物，致到錢流出去外國。
歹的後果：人口向都市集中的現象。現代因為醫藥的發達，衛生的改善，世界的人口本身的增加，總是也為著農村的經濟袂通維持佇農村所phêng-tiòng 的人口，遮个人口就移動到都市的所在來趁食。閣因為戰爭真濟的難民也集中佇都市的所在。
工業發達佇都市的原因：因為交通利便買賣容易，人口濟，欲倩人真快得著。工業大概發達佇大都市，因為工業的發達會吸引人口予都市人口閣較濟。
遮个現象所產生的悽慘：今因為這款的人口的 phêng-tiòng佮集中佇都市，所以濟濟人無厝通徛，因為遮个人是無錢，所以集中佇貧民窟的所在；佇遐衛生真bái，閣真狹的所在，著蹛真濟人，所以精神上真艱苦。閣因為人工的 供給比要求(需要)較大，所以濟濟人失業，也著甘願接受不當的工錢，因為按呢，所以大危險，所以愛咱無重複歐美過去的失敗，才發動這个會議，愛咱理解工業化所帶來的問題佮教會應該負起的責任，亦這个會議會通成立是對美國人Henry Jones牧師大的努力。
會議的狀況：逐日用聖經研究開始，有特別的講演有各國的代表對個國工業化的情形，佮教會的工業傳道的狀況的報告。最要緊的就是分組的研究會 ，42 个人分做3个小組，各小組有特別研究的題目，第一小組：是研究都市的發達佮工業化對社會的影響(意義)。第二小組：是研究地方教會著如何對勞動者來傳道(Program)。第3小組：是研究為著教會佇工業界的責任，著如何訓練傳道者。
今遮个題目是對工業職域傳道攏無自覺，也無經驗的台灣教會是真要緊的題目。總是因為紙面已經超過，向望後來有機會通閣寫。
最後愛共總會的當局者說謝。