祝日本基督教傳教100週年
Chiok Ji̍t-pún Ki-tok-kàu thoân-kàu 100 chiu-nî
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 編輯人 Phian-chhip-jîn |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第836號 |
| 日期 | 1958/8 |
| 頁數 | 3 |
白話字（原文數位化）
Chiok Ji̍t-pún Ki-tok-kàu thoân-kàu 100 chiu-nî
Phian-chhip-jîn kì
1958年8月836期 3-4
Ji̍t-pún tī 100 nî chêng sī kap Tiong-kok siāng-khoán kìm-chí peh-sìⁿ kap goā-kok thong-óng, iû-kî sī goē-kàu beh thoân-kàu Ji̍t-pún kèng koh khah sī siū giâm-kìm. In-uī 300 goā nî chêng bat ū Thian-chú-kàu tī Ji̍t-pún siong-tong hoat-ta̍t, in-uī hit-sî Ji̍t-pún lâng sìn Hu̍t-kàu ê chē, koh koaⁿ-hú tō͘-liōng e̍h, giâu-gî kiaⁿ-liáu sìn Thian-chú-kàu ê ē poān-loān. Koh Thian-chú-kàu iā bat ū chhò-gō͘ ê hoán-khòng , tì-kàu chi̍t sî Thian-chú-kàu lóng siū châu-bia̍t, lâu chē-chē chân-jím khó-lîn ê sū tī le̍k-sú chiūⁿ, liáu-āu chū án-ni kap goā-kok toān-choa̍t koan-hē bô óng-lâi, keng-koè 200 goā nî kú. Kàu tī 1853 nî, Bí-kok phài tāi-piáu toà lām-tuī lâi kàu Ji̍t-pún ê káng-kháu, chhéng-kiû beh kap Ji̍t-pún bé-bē. Ji̍t-pún chiap tio̍h che siau-sit, bô koh-iūⁿ tī bîn-bāng tiong thiaⁿ-tio̍h kiò-chhéⁿ ê toā cheng-siaⁿ, tuì téng kàu ē bô m̄ toā chhiau-chhe̍k.Sui-jiân kiông-kiông chú-tiuⁿ kok-mn̂g tio̍h koaiⁿ, goā-kok hoan-á tio̍h koáⁿ-cháu ê siaⁿ chin kiông, iáu-kú chi̍t-pō͘-á chi̍t-pō͘ Ji̍t-pún tio̍h chiap-siū goā-lâi ê mi̍h-kiāⁿ. Kî-tiong ū ê sī siong-phín, ū ê sī bûn-hoà, kiat-kó liân Ki-tok-kàu iā sī bô chiap-siū bē ēng-tit.
1853 nî ê 6 goe̍h chhe 3 , Bí-kok ê chiàn-chûn kàu Ji̍t-pún káng-kháu,tē 3 ji̍t sī Chú-ji̍t, Bí-kok ê Thê-tok chiū hoan-hù choân-oân tio̍h tī chûn-téng chò lé-pài kám-siā Chú ê pó-hō͘ kap kî-kiû Chú ê ín-chhoā. Lé-pài gîm-si ê siaⁿ hiáng-liāng kàu Ji̍t-pún ê hái-hoāⁿ. M̄-kú Ji̍t-pún chèng-hú iáu-kú hā-lēng kiò peh-sìⁿ tī ta̍k ê hiuⁿ-siā, ta̍k ê siâⁿ-chhī tio̍h khì in ê sîn-siā kî-kiû hō͘ thiⁿ-ē ē-thang thài-pêng.
Kàu 1858 nî , Bí-kok koh phài--lâi ê tāi-piáu kap Ji̍t-pún beh chham-siông goā-kau tiâu-iok, chiū-tiong choè oh-tit chham-siông ê iā sī Ki-tok-kà thoân-kàu ê sū. In-uī Ji̍t-pún iáu sī chí ū beh chún tī Ji̍t-pún ê goā-kok lâng pài Siōng-tè, koh chá-chêng bat bēng-lēng kiò Ji̍t-pún lâng tio̍h ta̍h Iâ-so͘ kap Má-lī-a ê sōng, piáu-sī in m̄ sìn Iâ-so͘, taⁿ chit hāng beh chhú-siau, iáu-kú m̄ chún thoân-kàu hō͘ Ji̍t-pún lâng.
Hit-sî ū tī Tiong-kok thoân-kàu ê Ui-liâm Bo̍k-su kap Bí-kok Hái-kun ê bo̍k-su, kám-kak tio̍h koáⁿ-kín chhut-la̍t chiong Ki-tok-kàu ê ì-sù hō͘ Ji̍t-pún ê koaⁿ-hú liáu-kái, chiah saⁿ-soà siá chē-chē phoe tńg-khì hō͘ Bí-kok ê Tiúⁿ-ló-hoē, Kam-tok-hoē kap Kui-chèng Kàu-hoē phài soan-kàu-su lâi, che sī 100 nî chêng ê 1858 ê nî ê sū. Au Bí chē-chē kok kap Ji̍t-pún chi̍t-ē khai-sí goā-kau kap thong-siong, keh-tńg nî chiū chiap-soà ū soan-kàu-su lâi kàu Ji̍t-pún. án-ni Ji̍t-pún thoân tō-lí kàu taⁿ sī 100 nî lah. Siōng-tè thiàⁿ-sioh chit ê koaiⁿ ba̍t-ba̍t m̄ kap lâng óng-lâi ê Ji̍t-pún, tuì jia̍t-sim bô sioh sèⁿ-miā ê thoân-kàu-su lâi khui-lō͘, kiat-kio̍k hok-im í-keng chiò tī in tiong-kan, taⁿ í-keng 100 nî.
Nā khoàⁿ in ê kàu-hoē ê koè-khì iā bat ū uī-tio̍h tō-lí pàng-sak sèⁿ-miā.(Lán Tâi-oân iáu-kú bô, chí-ū san-tē Hoa-liân Saka-tani sī thâu chi̍t ê uī tō-lí siū sí ê). Liáu-āu bô joā-kú iā ū tāi-ha̍k, iā ū toā pīⁿ-īⁿ, ū toā keng chheh-tiàm, ū chin chē chhut-miâ ê Ki-tok-tô͘ thang léng-tō kàu-hoē kap siā-hoē. Kàu-hoē sī piàn-piàn siat kàu choân-kok ta̍k só͘-chāi.
Koh kin-nî beh khèng-chiok pah chiu-nî só͘ pī-pān choân-kok sèng ê tāi-hoē kap sè-kài sèng ê tāi-hoē téng-téng , kiōng ū 10 goā hāng ê toā hoē-gī, tiong-kan toā-pō͘-hūn sī Ji̍t-pún ê kàu-hoē tio̍h chún-pī, tio̍h chú-chhî, thang chai in ê kàu-hoē ū chē-chē jîn-châi, koh ū chē-chē hong-hù ê loē-iông kap hó ê piáu-hiān , hō͘ ta̍k kok him-bō͘ thang ha̍k-si̍p.
Taⁿ lán Tâi-oân kàu-hoē koh 7 nî chiū-sī thoân-kàu 100 nî, nā pí Ji̍t-pún khiok iáu ū chi̍t poàⁿ hāng ê iu-tiám khah chìn-pō͘, chhin-chhiūⁿ lán ê jîn-kháu pêng-kin, sī 100 ê ū chi̍t ê sìn-tô͘. Ji̍t-pún sī pêng-kin iok 200 ê chiah ū chi̍t-ê. Koh lán ê lông-chhoan kàu-hoē pí Ji̍t-pún khah chē, iáu-kú tī chē-chē hong-biān si̍t-chāi sī su Ji̍t-pún chin chē. Taⁿ bô-lūn án-choáⁿ, lán chóng tio̍h kiû chìn-pō͘, í-keng ū ê hó, tio̍h koh hō͘ i koh-khah hó, iáu-kú toè lâng boē tio̍h ê chiū tio̍h koh-khah chhut-la̍t lâi tui-jip. Tng tī chit ê Ji̍t-pún thoân-kàu moá 100 nî ê hó ji̍t-chí, lán bē bián iû-goân ài kap in tâng-sim hoaⁿ-hí khèng-chiok, soà kî-kiû Siōng-chú chiok-hok lán chhin-chhiūⁿ chiok-hok in chi̍t-iūⁿ, hō͘ lán kàu-hoē chìn-pō͘ tī kiān-choân ê lō͘ chiūⁿ sī sim só͘ goān.
漢羅（Ùi原文改寫）
祝日本基督教傳教100週年
編輯人記
1958年8月836期 3-4
日本佇100年前是佮中國siāng款禁止百姓佮外國通往，尤其是外教欲傳教日本敬閣較是受嚴禁。因為300外年前捌有天主教佇日本相當發達，因為彼時日本人信佛教的濟，閣官府度量e̍h，僥疑驚了信天主教的會叛亂。閣天主教也捌錯誤的反抗，致到一時天主教攏受剿滅，留濟濟殘忍可憐的事佇歷史上，了後自按呢佮外國斷絕關係無往來，經過200外年久。到佇1853年，美國派代表toà 艦隊來到日本的港口，請求欲佮日本買賣。日本接著這消息，無koh樣佇眠夢中聽著叫醒的大鐘聲，對頂到下無毋大chhiau-chhe̍k。雖然強強主張國門著關，外國番仔著趕走的聲真強，iáu-kú一步仔一步日本著接受外來的物件。其中有的是商品，有的是文化，結果連基督教也是無接受袂用得。
1853年的 6月初 3 ，美國的戰船到日本港口，第 3日是主日，美國的提督就吩咐全員著佇船頂做禮拜感謝主的保護佮祈求主的引chhoā。禮拜吟詩的聲響亮到日本的海岸。毋kú日本政府iau-kú下令叫百姓佇逐个鄉社，逐个城市著去in 的神社祈求予天下會通太平。
到1858年，美國閣派--來的代表佮日本欲參詳外交條約，就中最oh得參詳的也是基督-kà傳教的事。因為日本猶是指有欲chún佇日本的外國人拜上帝，閣早前捌命令叫日本人著踏耶穌佮馬利亞的 sōng，表示in毋信耶穌，taⁿ這項欲取消，iáu-kú毋准傳教予日本人。
彼時有佇中國傳教的威廉牧師佮美國海軍的牧師，感覺著趕緊出力將基督教的意思予日本的官府了解，才相紲寫濟濟批轉去予美國的長老會，監督會佮歸正教會派宣教師來，這是100年前的 1858 的年的事。歐美濟濟國佮日本一下開始外交佮通商，隔轉年就接紲有宣教師來到日本。按呢日本傳道理到今是100年lah。上帝疼惜這个關密密毋佮人往來的日本，對熱心無惜性命的傳教師來開路，結局福音已經照佇in中間，今已經100年。
若看in 的教會的過去也捌有為著道理放sak性命。(咱台灣iáu-kú無，只有山地花蓮坂谷是頭一个為道理受死的)。了後無joā久也有大學，也有大病院，有大間冊店，有真濟出名的基督徒通領導教會佮社會。教會是遍遍設到全國逐所在。
閣今年欲慶祝百週年所備辦全國性的大會佮世界性的大會等等，共有10外項的大會議，中間大部分是日本的教會著準備，著主持，通知in 的教會有濟濟人才，閣有濟濟豐富的內容佮好的表現，予逐國欣慕通學習。
今咱台灣教會閣7年就是傳教100年，若比日本卻猶有一半項的優點較進步，親像咱的人口平均，是100 个有一个信徒。日本是平均約200 个才有一个。閣咱的農村教會比日本較濟，iáu-kú佇濟濟方面實在是輸日本真濟。今無論按怎，咱總著求進步，已經有的好，著閣予伊閣較好，iáu-kú toè人袂著的就著閣較出力來追jip。當佇這个日本傳教滿100年的好日子，咱袂免猶原愛佮in同心歡喜慶祝，紲祈求上主祝福咱親像祝福in一樣，予咱教會進步佇健全的路上是心所願。