新約聖經佮讚美
Sin-iok Sèng-keng kap chàn-bí
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 鄭錦榮 Tīⁿ Gím-êng |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第836號 |
| 日期 | 1958/8 |
| 頁數 | 9 |
白話字（原文數位化）
Sin-iok Sèng-keng kap chàn-bí
Tīⁿ Gím-êng
1958年8月836期 9-10
-II Pún-phiⁿ chêng-goe̍h í-keng ū e̍k chò Kok-bûn chhut tī Hù-khan nih. uī-tio̍h ài hō͘ m̄-bat Kok-bûn ê lâng iû-goân tha̍k thang ke-thiⁿ chai-bat, só͘-í koh chhut tī-chia II-
“Ki-tok-kàu sī chàn-bí ê chong-kàu” chit ê tēng-gī sī thò-tòng, bô chi̍t hāng chong-kàu chhin-chhiūⁿ Ki-tok-kàu chiah-nih chù-tiōng chàn-bí, in-uī lán ū oē kham-tit siū o-ló ê choa̍t-tuì-tek ê tuì-siōng , pa̍t ê chong-kàu in bô ū hit hō oē kham-tit siū o-ló ê tuì-siōng.
Lán ê o-ló kun-kù tī Sèng-keng , chhin-chhiūⁿ lán ê sìn-gióng kun-kù tī Sèng-keng chi̍t-iūⁿ. Kū-iok ê o-ló ū lâng piáu-hiān kóng sī tī Iâ-hô-hoa chè-toâⁿ chêng ê o-ló thang kóng sī tī Chú Ki-tok Iâ-so͘ ê si̍p-jī-kè kha ê o-ló. Kū-iok sî-tāi sī o-ló choân-lêng ê Siōng-tè ; Sin-iok sî-tāi sī o-ló Kiù-chú Iâ-so͘. Lán m-sī bô o-ló Siōng-tè , lán o-ló Siōng-tè ia̍h thong-kè Iâ-so͘ Ki-tok, che sī lán sìn-gióng.
Taⁿ lán chit-tia̍p tuì Sin-iok Sèng-keng lâi tâm-lūn o-ló ê sū.
Chhì-siūⁿ Iâ-so͘ bat choè si á-sī gîm-si lâi o-ló Siōng-tè á bô? Sin-iok Sèng-keng chí-ū chi̍t pái ū kóng-khí Iâ-so͘ gîm-si ê sū─ “Í-keng gîm-si chiū chhut-lâi khì Ka-ná soaⁿ”(má-thài 26:30;Má-khó 14:26). Gîm sím-mi̍h si m̄-chai , phah-sǹg sī Si-phian 113─118 phiⁿ, put-kò sī kun-kù Iû-thài lâng ê si̍p-koàn, tī Poâⁿ-kè-choeh saⁿ-kap chia̍h ê sî in gîm Si-phian 113─118 phiⁿ. Goá ài án-ni siūⁿ─Iâ-so͘ kap ha̍k-seng saⁿ-kap gîm-si sī chin pêng-siông ê sū lah, put-kò hit sî beh khì Ka-ná soaⁿ í-chêng sǹg sī choè-āu ê gîm-si, hō͘ ha̍k-seng ū chhim-chhim ê ìn-siōng , só͘-í kì-chài tī hok-im-toān, pèng m̄-sī chí-ū chit pái Iâ-so͘ ū gîm-si nā-tiāⁿ, goá siong-sìn Iâ-so͘ sè-kan ū siông-siông chhoā ha̍k-seng saⁿ-kap gîm-si chiah tio̍h; in-uī I sī Iû-thài lâng, koh sī uí-tāi ê Kū-iok si-jîn Tāi-pi̍t, Só͘-lô-bûn ê hō͘-è！Lūn kàu Iâ-so͘ bat choè si á-bô , koh khah oh kóng, chhin-chhiūⁿ Kū-iok Si-phian á-sī kî-û ê Kū-iok si-koa kiám-chhái m̄-bat choè, chóng-sī I só͘ lâu ê kà-sī kap kî-tó kiám bô put-chí si-tek mah? Chhin-chhiūⁿ tī Má-thài só͘ kì-chài ê “San-siōng ê kàu-hùn” sī hui-siông ū si-tek ê im-liāng. Kiám-chhái Iâ-so͘ bô uī chok-si lâi lâu jīm-hô ê si-koa, iáu-kú tī Sin-iok Sèng-keng só͘ ū ê si í-ki̍p lán kàu-hoē só͘ sán-seng ê si kiám ū chi̍t siú m̄-sī uī-tio̍h Iâ-so͘ ê iân-kò͘ só͘ chiâⁿ ê！ Iâ-so͘ bô choè si, nā-sī I hō͘ lâng uī-tio̍h I ê kiù-un choè choē-choē ê si lâi o-ló I.
Tāi-seng kun-kù Lō-ka hok-im-toān lâi khoàⁿ koan-hē Kiù-chú kàng-seng ê o-ló , chiah ê si-koa sī chin pó-poè.
(1) Má-lī-a ê chàn-bí(Lō͘ 1:46-55).
Má-lī-a o-ló Siōng-tè kóng, “Goá ê sim chun-kèng Chú choè toā……” Chiàu Lia̍p-teng bûn hoan-e̍k chit siú si kiò choè “Magnificat” kap “Hap-ná ê chàn-bí”(I Sat-bó͘-jíⁿ 2:1─10) put-chí ū saⁿ-tâng ê só͘-chāi.
(2) Sat-ka-lī-a ê chàn-bí(Lō͘-ka 1:64─80).
Í-lī-sa-pek siⁿ kiâⁿ soé-lé Iok-hān ê sî, lāu-pē Sat-ka-lī-a siū Sèng Sîn chhiong-moá choè sian-ti o-ló Siōng-tè só͘ liām ê chàn-bí, si ê miâ kiò choè “Benedictus.”
(3) Thiⁿ-sài ê chàn-bí( Lō͘-ka 2:14).
Tng Kiù-chú chhut-sì hit mî, tī khòng-iá chiú-kiⁿ kò͘ in ê iûⁿ-kûn ê bo̍k-chiá só͘ thiaⁿ-kìⁿ ê thiⁿ-sài kap thian-kun só͘ gîm ê si. Chit ê chàn-bí thang kóng sī lâng só͘ thiaⁿ-kìⁿ ê lóng-chóng ê chàn-bí tiong choè toā, choè chong-giâm ê. Chit siú si miâ kiò “Gloria in excelsis”.
(4) Se-biān ê chàn-bí(Lō͘-ka 2:29─32)
Lāu chè-si Se-biān pài-kìⁿ tio̍h EN-á Chú Iâ-so͘ sim-moá ì-chok siū Sèng Sîn chhiong-moá , o-ló Siōng-tè só͘ liām ê chàn-bí. Chit siú si miâ choè “Nunc Dimittis”.
(5) Kî-thaⁿ Lō͘-ka 1:28 só͘ kì-chài ê thiⁿ-sài ê pò siau-sit kap Lō͘-ka 1:42─45 Í-lī-sa-pek ê o-ló, ko͘-sêng chiâⁿ-choè “Sèng-bó Siōng”(Ave Maria), ia̍h sī chin chhut-miâ, chin iàu-kín ê chàn-bí.
Í-siōng chiah-ê chàn-bí sī sio̍k tī Sin-iok sî-tāi ê si-koa, iáu-kú put-chí ū tài Kū-iok si-koa ê sek-chhái, te̍k-pia̍t “Magnificat” kap “Benedictus” khak-si̍t sī án-ni, thang kóng lóng sī kài-chāi tī Sin Kū-iok lióng sî-tāi ê tiong-kan ê chàn-bí. Tng Iâ-so͘ chāi sè-kan ê sî, siông-siông siū lâng o-ló kui êng-kng I(Lō͘-ka 18:43, 19:38). Iâ-so͘ chiūⁿ-thiⁿ liáu-āu, tuì Gō͘-sûn-choeh Sèng Sîn kàng-lîm, hit-sî kàu-hoē ū toā-toā chín-heng, lâng-gia̍h ji̍t-ji̍t ná ka-thiⁿ, kàu-hoē seng-oa̍h ia̍h chin hong-sēng . Hēng-toān 2:46,47 ū teh kóng khí hit ê siau-sit, hō͘ lán chai tī hit-sî in ê kàu-hoē seng-oa̍h ê tiong-kan gîm-si o-ló Siōng-tè sī chi̍t ê chin iàu-kín ê te̍k-sek. Sù-tô͘ ia̍h siông-siông kó͘-lē sìn-tô͘ tio̍h gîm-si o-ló Siōng-tè (Lô-má 15:9─11; I Ko-lîm-to 3:16; Hi-pek-lâi 13:15; Ngá-kok 5:13).
漢羅（Ùi原文改寫）
新約聖經佮讚美
鄭錦榮
1958年8月836期 9-10
本篇前月已經有譯做國文出佇副刊裡。為著愛予毋捌國文的人猶原讀通加添知捌，所以閣出佇遮
「基督教是讚美的宗教」這个定義是妥當，無一項宗教親像基督教遮爾注重讚美，因為咱有話堪得受呵咾的絕對tek的對象，別的宗教in無有彼號會堪得受呵咾的對象。
咱的呵咾根據佇聖經，親像咱的信仰根據佇聖經一樣。舊約的呵咾有人表現講是佇耶和華祭壇前的呵咾通講是佇主基督耶穌的十字架跤的呵咾。舊約時代是呵咾全能的上帝；新約時代是呵咾救主耶穌。咱毋是無呵咾上帝，咱呵咾上帝也通過耶穌基督，這是咱信仰。
今咱這霎對新約聖經來談論呵咾的事。
試想耶穌捌做詩抑是吟詩來呵咾上帝抑無？新約聖經只有一擺有講起耶穌吟詩的事─ 「已經吟詩就出來去Ka-ná山」(馬太26：30；馬可14：26)。吟甚物詩毋知，拍算是詩篇113─118篇，不過是根據猶太人的習慣，佇盤過節saⁿ-kap食的時in吟詩篇113─118篇。我愛按呢想─耶穌佮學生saⁿ-kap吟詩是真平常的事lah，不過彼時欲去Ka-ná山以前算是最後的吟詩，予學生有深深的印象，所以記載佇福音傳，並毋是指有這擺耶穌有吟詩nā-tiāⁿ，我相信耶穌世間有常常chhoā學生相佮吟詩才著；因為伊是猶太人，閣是偉大的舊約詩人大衛，所羅門的後裔！論到耶穌捌做詩抑無，閣較oh講，親像舊約詩篇抑是其餘的舊約詩歌kiám-chhái毋捌做，總是伊所留的教示佮祈禱kiám無不止詩tek mah？親像佇馬太所記載的 「山上的教訓」是非常有詩tek 的im-liāng。Kiám-chhái耶穌無為作詩來留任何的詩歌，iáu-kú佇新約聖經所有的詩以及咱教會所產生的詩kiám有一首毋是為著耶穌的緣故所成的！耶穌無做詩，但是伊予人為著伊的救恩做濟濟的詩來呵咾伊。
代先根據路加福音傳來看關係救主降生的呵咾，遮个詩歌是真寶貝。
(1)馬利亞的讚美(路 1：46-55)。
馬利亞呵咾上帝講，「我的心尊敬主最大……」拉丁文翻譯這首詩叫做「Magnificat」佮「Hap-ná 的讚美」(撒母耳上2：1─10)不止有相同的所在。
(2)撒迦利亞的讚美(路加1：64─80)。
以利沙白siⁿ行洗禮約翰的時，老爸撒迦利亞受聖神充滿做先知呵咾上帝所念的讚美，詩的名叫做「Benedictus。」
(3)天使的讚美(路加2：14)。
當救主出世彼t暝，佇曠野守更顧 in 的羊群的牧者所聽見的天使佮天軍所吟的詩。這个讚美通講是人所聽見的攏總的讚美中最大，最莊嚴的。這首詩名叫「Gloria in excelsis」。
(4)西門的讚美(路加2：29─32)
老祭司西門拜見著嬰抑主耶穌心滿意足受聖神充滿，呵咾上帝所念的讚美。這首詩名做「Nunc Dimittis」。
(5)其他路加1：28所記載的天使的報消息佮路加 1：42─45以利沙白的呵咾，ko͘-sêng成做「聖母像」(Ave Maria)，也是真出名，真要緊的讚美。
以上遮个讚美是屬佇新約時代的詩歌，iáu-kú不止有tài舊約詩歌的色彩，特別「Magnificat」佮「Benedictus」確實是按呢，通講攏是kài在佇新舊約兩時代的中間的讚美。當耶穌在世間的時，常常受人呵咾歸榮光伊(路加18：43，19：38)。耶穌上天了後，對五旬節聖神降臨，彼時教會有大大振興，人額日日那加添，教會生活也真豐盛。行傳 2：46，47有teh講起彼个消息，予咱知佇彼時in 的教會生活的中間吟詩呵咾上帝是一个真要緊的特色。使徒也常常鼓勵信徒著吟詩呵咾上帝(羅馬 15：9─11；哥林多前書3：16；希伯來13：15；雅各5：13)。