Tèng si̍p-jī-kè ê Ki-tok

文獻資訊

項目 資料
作者 歐晉安 Au Chìn-an
卷期 台灣教會公報
卷期 第833號
日期 1958/5
頁數 9

白話字(原文數位化)

Tèng si̍p-jī-kè ê Ki-tok

Au Chìn-an

1958年5月833期       9-11

=Pún-phiⁿ sī kin-nî Siū-lān-chiu tī Sū-lîm Chóng-thóng kap Chóng-thóng hu-jîn pò͘-sàng chèng-tō ê sî, siū soán-phèng siāng-sî khì pò͘-sàng ê Au Bo̍k-su ê káng-tō. Muí-nî chi̍t pái chit khoán ê pò͘-sàng í-keng chiâⁿ-chò choân-kok só͘ chù-tiōng. Au Bo̍k-su èng kì-chiá ê iàu-kiû chiong kóng-pò͘ ê choân-bûn chhut tī chia, chhiáⁿ tho̍k-chiá chù-ì tha̍k.=

Kin-á-ji̍t sī choân sè-kài kèng-khiân ê Ki-tok-tô͘ só͘ bô bē kì-tit choè kám-kek ê ji̍t-chí. Lán kì-liām Iâ-so͘ Ki-tok tī sè-kan 33 hoè ê kin-á-ji̍t, uī-tio̍h jîn-luī tèng tī si̍p-jī-kè. Ki-tok ê sí sī sè-kài le̍k-sú siōng choè uí-tāi ê sū-kiāⁿ. I ê sí sī chò kái-chō jîn-luī, sè-kài ê goân-tōng-la̍t. Sè-kài ká-sú bô ū Iâ-so͘ lâi, á-sī  I bô siū tèng si̍p-jī-kè, chit ê sè-kài it-tēng kap kin-á-ji̍t ê hiān-chōng chha chin chē.

uī sím-mi̍h iân-kò͘ Iâ-so͘ Ki-tok ê jîn-seng chí-ū 33 hoè nā-tiāⁿ? I nā kap Khóng-chú pîⁿ-pîⁿ oa̍h 73 hoè, á-sī Sek-kia hióng-siū 80 hoè , lâi saⁿ pí-kàu, cheng-chha chin chē. uī sím-mi̍h in-toaⁿ I bô ū siān-chiong, iū-chhiáⁿ chhám-sí tī si̍p-jī-kè.

Lūn Iâ-so͘ siū tèng si̍p-jī-kè, piáu-bīn siōng ê lí-iû, sī in-uī I ê tuì-te̍k ê sèng-lī. Iâ-so͘ tī sè-kan ê sî, I ū chin kiông-ok ê tuì-te̍k.In-uī Iâ-so͘ chhut-thâu thoân-tō, I ê jîn-bōng chhin-chhiūⁿ chá-khí sî ê ji̍t-thâu, ji̍t-ji̍t ná koân, chē-chē lâng uî I, toè I, ài thiaⁿ I ê káng-tō. Bô kú I ê seng-bōng chiū iâⁿ-koè tong-sî ê iú-le̍k-chiá, uī-tio̍h án-ni jiá-khí in ê oàn-tò͘ sim.

iū-chhiáⁿ Iâ-so͘ ê káng-tō sī pîn chiàu liông-sim, kóng èng-kai kóng ê tō-lí. I iā bat kong-kek tong-sî ê ok sè-le̍k ê put-hoat. Che koh-khah jiá-khí in ê m̄-goān, só͘-í kè-bô͘ ài hāi Iâ-so͘. In ê kuí(khuí)-kè sêng-kong, Iâ-so͘ chiū siū tèng tī si̍p-jī-kè.

Chóng-sī í-siōng só͘ kóng ê, chí-ū sī piáu-bīn siōng ê lí-iû nā-tiāⁿ, Iâ-so͘ ê sí, si̍t-chāi ū khah chhim ê ì-gī.

Iâ-so͘ it-seng ū ǹg chit ê bo̍k-phiau, chiū-sī si̍p-jī-kè. I it-seng m̄-káⁿ phian-chó, phian-iū , khak-sìn si̍p-jī-kè sī I ê sù-bēng. I kàu Kai-sat-lī-a Hui-li̍p-pí ê só͘-chāi, ū bêng-bêng kóng I tio̍h chiūⁿ Iâ-lō͘-sat-léng, ho͘ tiúⁿ-ló , chè-si-thâu, í-ki̍p keng-ha̍k-sū hāi-sí. Pí-tek chìn-chêng khan chhiú chó͘-chí I kóng, Chú m̄-thang án-ni siūⁿ , che koat-toàn bô kàu tī lí. Iâ-so͘ chek-pī Pí-tek kóng, Sat-tàn thè-khì. I khoàⁿ Pí-tek sī hō͘ Sat-tàn lī-iōng teh kóng-oē. I lia̍h ǹg si̍p-jī-kè chò só͘ chhah ê pio teh chìn-chêng.

Lán nā khoàⁿ hok-im-su, chiū oē bêng-pe̍k chit hāng sū; chiū-sī ká-sú Iâ-so͘ nā m̄-sī sí, tuì-te̍k ê kè-bô͘ sī lo̍k-khong ê. I ê tuì-te̍k ê pún-iâⁿ sī tī Iâ-lō͘-sat-léng, chit ê siâⁿ sìn I ê lâng chió, só͘-í I sī bô ū su-iàu khì hia. I chai pháiⁿ-lâng siat-kè beh hāi I, hit ê guî-hiám ê só͘-chāi sī Iâ-lō͘-sat-léng. Chóng-sī Sèng-keng kì “Sî kàu, Iâ-so͘ koat-ì ǹg Iâ-lō͘-sat-léng.” I ji̍p siâⁿ soà thoân tō-lí , tuì-te̍k chiah phài lâng lia̍h I. I siū lia̍h ê sî-kan sī àm-sî , tē-tiám sī iá-goā Khek-se-má-nî hn̂g, só͘-í I nā ài tô-cháu sī bô būn-tê. Chóng-sī I khoàⁿ tuì-te̍k lâi chìn-chêng khì mn̄g khoàⁿ beh lia̍h chī-chuī?I chhun chhiú hō͘ in pa̍k. Hit sî Pí-tek pui̍h to, ài uī Iâ-so͘ kau-chiàn, chóng-sī Chú kóng, siu lí ê to , goá kiám bē ē tuì Pē kiû 12 iâⁿ í-siōng ê thian-kun lâi kiù goá mah? I m̄ khéng tô-pī, kam-goān siū lia̍h.

In toà Chú kàu Lô-má chèng-hú, ēng 3 hāng bô si̍t ê toā choē kò I; Chú lóng bô hun-sò͘, tiām-tiām sêng-siū bô si̍t ê phoàⁿ-koat. Goá siūⁿ tng-sî Chú nā ū piān-bêng, I sī bián siū choē, chóng-sī I khak-sìn, I sí tī si̍p-jī-kè , sī Siōng-tè só͘ tiāⁿ ê chí-ì. I kam-goān sêng-siū.

  1. Iâ-so͘ ê sí sī uī Gī.

Iâ-so͘ sī le̍k-sú siōng choè uí-tāi ê gī-lâng. Gī-lâng chiū-sī uī-tio̍h siā-hoē ê pháiⁿ teh iu-siong, teh hùn-tò͘, uī gī m̄-kiaⁿ sí ê lâng. Chit hō lâng si̍t-chāi sī siā-hoē ê chì-pó, siā-hoē èng-kai pó-sioh tin-tiōng. Chóng-sī khó-sioh, chū-kó͘ ki̍p kim, gī-lâng to-sò͘ sī siū khì-sak, lí khoàⁿ Hi-lia̍p ê So͘-kek-tī, á-sī Tiong-kok ê Khóng-chú, lóng-sī án-ni. Chóng-sī lâng uī gī hi-seng i ê sìⁿ-miā, chiū-sī chèng-gī tek sèng. Tuì kó͘-chá í-lâi choē-choē sian-ti sèng-jîn uī gī phoe sí, in ê sí to m̄-sī lo̍k khong. In ê ióng-khì ū kek-lē chin chē lâng toè in ê kha-pō͘ ka-ji̍p chèng-gī ê chiàn-cheng.

Iâ-so͘ Ki-tok sī chèng-gī ê Chú, I lâi sī beh uī gī lâi tò͘-cheng. I ê sí, tuì put-gī choē-ok sī choè toā ê táⁿ-kek. In-uī í-āu chē-chē sìn Iâ-so͘ ê lâng iā toè I uī gī sià-sin. Lí khoàⁿ Bí-kok ê Lîm Khéng, á-sī Tiong-kok ê Sun Chóng-lí téng, í-goā chē-chē sìn Iâ-so͘ ê chèng-tī-ka, kun-jîn, í-ki̍p I ê ha̍k-seng, iā phāu Ki-tok ê cheng-sîn uī gī hùn-tò͘. In ê ióng-kám hi-seng , lóng sī tuì Ki-tok lâi ha̍k-si̍p ê.

Iâ-so͘ sī chèng-gī ê Chú, só͘-í hoān-nā ài chèng-gī ê lâng tio̍h toè Iâ-so͘. Kin-á-ji̍t ê siā-hoē chin khiàm chèng-gī ê lâng. Kó͘-chá Hi-lia̍p ê gī-sū miâ Tai-o-ni-su(ダイオヂニス) tī ji̍t--sî kia̍h teng teh chhoē gī-lâng , i khoàⁿ tong-sî siā-hoē gī-lâng chin chió. Kim-ji̍t Tai-o-ni-su nā koh lâi , ún-tàng koh-khah tio̍h-kiaⁿ. Kin-á-ji̍t ê siā-hoē si̍t-chāi toā khiàm Iâ-so͘ ê cheng-sîn, khiàm o̍h I ê sim ê lâng.

  1. Iâ-so͘ ê sí sī uī ài.

Iâ-so͘ ê sí iā ū khah chhim ê ì-sù, chiu-sī uī-tio̍h thiàⁿ lâng. I m̄-sī uī-tio̍h ka-kī ê sū lâi sí, sī uī-tio̍h pa̍t-lâng ê sū lâi hi-seng. I kóng , “Lâng uī-tio̍h pêng-iú hiàn sèⁿ-miā, thiàⁿ bô ū pí che khah toā ê.” Che sī I teh àm-sī I beh hi-seng sèⁿ-miā lâi kiù lâng. Eng-kok So͘-kek-lân soaⁿ-tē ū chi̍t ê suí ê kò͘-sū, ū chi̍t ê sàn-hiong ê koáⁿ-hū, kap i chi̍t ê sè-hàn ê kiáⁿ, keng-koè soaⁿ-tē beh khì i ê chhin-chhek ê só͘-chāi. I chhut-hoat ê sî thiⁿ-khì un-loán; chóng-sī i kiâⁿ soaⁿ-tē ê sî, thiⁿ-khì tu̍t-jiân piàn léng, hong seh chin toā, só͘-í beh kàu bo̍k-tek-tē chin khùn-lân. Keh-ji̍t ū lâng chhoē-tio̍h hit ê hū-jîn-lâng, i thǹg-theh tàng-sí tī seh ê lāi-bīn,piⁿ-á ū chi̍t keng liâu-á, tī chit lāi-bīn  i ê kiáⁿ oa̍h-oa̍h; in-uī lāu-bú thǹg i ê saⁿ hō͘ i tit-tio̍h un-loán lâi kiù i ê sèⁿ-miā.

Chē-chē nî āu, tī bó͘ siâⁿ chi̍t ê bo̍k-su teh chú-chhî pò͘-tō-hoē. Hit àm hong seh toā, hù-hoē ê lâng chió; bo̍k-su só͘ kóng ê, sī tú-á só͘ kóng hit ê hū-jîn-lâng ê kò͘-sū. I ēng án-ni kan-chèng Iâ-so͘ ê thiàⁿ, uī lán lâi hiàn-sin, hō͘ lán tit éng-oa̍h. Kuí-nā ji̍t āu ū chi̍t ê beh sí ê lâng chhiáⁿ hit ê bo̍k-su kàu i ê chhù. Hit lâng kóng, bo̍k-su , hit àm teh pò͘-tō, goá in-uī siám-pī hong ji̍p pài-tn̂g, thiaⁿ lí kóng chi̍t ê lāu-bú ê kò͘-sū; hit ê lāu-bú sī goá ê lāu-bú, i uī-tio̍h goá sí, goá siông-siông teh siàu-liām i. Chóng-sī goá m̄-chai Siōng-tè chhin-chhiūⁿ án-ni thiàⁿ goá. To-siā bo̍k-su in-uī Chú chhe lí kóng hit ê kò͘-sū. Goá taⁿ chai goá ê lāu-bú uī goá sí, uī goá kî-tó, m̄-sī lo̍k-khong. An-ní hit ê lāu-bú hi-seng, hō͘ i ê kiáⁿ bêng-pe̍k Sîn ê thiàⁿ. Iâ-so͘ sí tī si̍p-jī-kè, iā sī chhin-chhiūⁿ án-ni. I uī-tio̍h beh kiù lán chiah tio̍h sí, Sèng-keng kóng, “I thoè lán sí hō͘ lán bat jîn-ài.”

Sè-kan bô ū pí Iâ-so͘ ê thiàⁿ khah toā ê, I m̄-sī uī-tio̍h ka-kī, m̄-sī uī hiaⁿ-tī, m̄-sī uī-tio̍h pêng-iú lâi sí. I sī Siōng-tè ê Kiáⁿ, uī-tio̍h beh kiù sè-jîn kàng-sè, uī-tio̍h kiù bān-bîn I kam-goān sí. I sī Siōng-tè uī-tio̍h lâng lâi sí. Chit hō ê thiàⁿ sī chhian-kó͘ bī-iú ê, khong-chiân choa̍t-hō͘ ê, kî-biāu ê, hit ê tn̂g, khoah, koân, chhim, lí bat bē chīn. Sè-kan bô chi̍t hāng ê thiàⁿ thang pí I ê thiàⁿ. Pó-lô it-tàn bêng-pe̍k Iâ-so͘ ê thiàⁿ ê sî, i kóng, “Ki-tok ê thiàⁿ chhui-pek goá,” i in-uī Chú ê thiàⁿ hiàn-sin, chò I chhe-ēng, pò-tap Chú bān-hūn chi̍t-hūn ê thiàⁿ.

Chhin-ài hiaⁿ-ché , kin-á-ji̍t sī kì-liām Iâ-so͘ ê thiàⁿ ê ji̍t, hiān-chāi sī siàu-liām I thiàⁿ lán ê sî-kan. ǹg-bāng Chú chiah toā ê thiàⁿ chhui-pek lán, I ê oē chìn kàu tī lí, tī goá ê sim-lāi.

(Boē-oân).

漢羅(Ùi原文改寫)

釘十字架的基督

歐晉安

1958年5月833期       9-11

=本篇是今年受難週佇士林總統佮總統夫人播送正道的時,受選聘 siāng時去播送的 歐牧師的講道。每年一擺這款的播送已經成做全國所注重。歐牧師應記者的 要求將講播 的全文出佇遮,請讀者注意讀。=

今仔日是全世界敬虔的基督徒所無袂記得做感激的日子。咱記念耶穌基督佇世間33 歲 的今仔日,為著人類釘佇十字架。基督的死是世界歷史上最偉大的事件。伊的死是做改造人類,世界的 原動力。世界假使無有耶穌來,抑是伊無受釘十字架,這个世界一定佮今仔日的 現狀差真濟。

為甚物緣故耶穌基督的人生只有33 歲nā-tiāⁿ?伊若佮孔子平平活73 歲,抑是釋迦享壽80 歲 ,來相比較,精差真濟。為甚物因端伊無有善終,又且慘死佇十字架。

論耶穌受釘十字架,表面上的理由,是因為伊的對敵的勝利。耶穌佇世間的時,伊有真強惡的對敵。因為耶穌出頭傳道,伊的 人望親像早起時的日頭,日日那懸,濟濟人圍伊,綴伊,愛聽伊的講道。無久伊的 聲望就贏過當時的有力者,為著按呢惹起in 的怨妒心。

又且耶穌的講道是憑照良心,講應該講的道理。伊也捌攻擊當時的 惡勢力的不法。這閣較惹起in 的毋願,所以計謀愛害耶穌。In 的詭計成功,耶穌就受釘佇十字架。

總是以上所講的,只有是表面上的理由nā-tiāⁿ,耶穌的死,實在有較深的意義。

耶穌一生有向這个目標,就是十字架。伊一生毋敢偏左,偏右,確信十字架是伊的使命。伊到該撒利亞腓立比的所在,有明明講伊著上耶路撒冷,予長老,祭司頭,以及經學士害死。彼得進前khan手阻止伊講,主毋通按呢想,這決斷無夠佇你。耶穌責備彼得講,撒旦退去。伊看彼得是予撒旦利用teh講話。伊掠向十字架做所插的 pio teh進前。

咱若看福音書,就會明白這項事;就是假使耶穌若毋是死,對敵的計謀是落空的。伊的對敵的本營是佇耶路撒冷,這个城信伊的人少,所以伊是無有需要去遐。伊知歹人設計欲害伊,彼个危險的所在是耶路撒冷。總是聖經記「時到,耶穌決意向耶路撒冷。」伊入城soà傳道理,對敵才派人掠伊。伊受掠的時間是暗時,地點是野外客西馬尼園,所以伊若愛逃走是無問題。總是伊看對敵來進前去問看欲掠chī-chuī?伊伸手予in縛。彼時彼得拔刀,愛為耶穌交戰,總是主講,收你的刀,我kiám 袂會對父求12 營以上的天軍來救我mah?伊毋肯逃避,甘願受掠。

In toà主到羅馬政府,用3項無實 的大罪告伊;主攏無分訴,恬恬承受無實 的判決。我想當時主若有辯明,伊是免受罪,總是伊確信,伊死佇十字架,是上帝所定 的旨意。伊甘願承受。

1、耶穌的死是為義。

耶穌是歷史上最偉大的義人。義人就是為著社會 的歹teh憂傷,teh奮鬥,為義毋驚死的人。這號人實在是社會的至寶,社會應該保惜珍重。總是可惜,自古及今,義人多數是受棄sak,你看希臘的 蘇格(拉)底,抑是中國的孔子,攏是按呢。總是人為義犧牲伊的性命,就是正義tek聖。對古早以來濟濟先知聖人為義phoe死,in 的死都毋是落空g。In 的勇氣有激勵真濟人綴in 的跤步加入正義的戰爭。

耶穌基督是正義的主,伊來是欲為義來鬥爭。伊的死,對不義罪惡是最大的打擊。因為以後濟濟信耶穌的人也綴伊為義捨身。你看美國的 林肯,抑是中國的孫總理等,以外濟濟信耶穌的政治家,軍人,以及伊的學生,也抱基督的精神為義奮鬥。In 的勇敢犧牲,攏是對基督來學習的。

耶穌是正義的主,所以凡若愛正義的人著綴耶穌。今仔日的社會真欠正義的人。古早希臘的議士名Tai-o-ni-su(ダイオヂニス)佇日--時kia̍h 燈 teh chhoē義人,伊看當時社會義人真少。今日Tai-o-ni-su若閣來,穩當閣較著驚。今仔日的社會實在大欠耶穌的精神,欠學伊的心的人。

2、耶穌的死是為愛。

耶穌的死也有較深的意思,就是為著疼人。伊毋是為著家己的事來死,是為著別人的事來犧牲。伊講,「人為著朋友獻性命,疼無有比這較大的。」這是伊teh暗示伊欲犧牲性命來救人。英國蘇格籣山地有一个媠的故事,有一个散鄉 的寡婦,佮伊一个細漢的囝,經過山地欲去伊的親戚的所在。伊出發的時天氣溫暖;總是伊行山地的時,天氣突然變冷,風雪真大,所以欲到目的地真困難。隔日有人chhoē著彼个婦人人,伊褪theh凍死佇雪 的內面,邊仔有一間寮仔,佇這內面伊的囝活活;因為老母褪伊的衫予伊得著溫暖來救伊的性命。

濟濟年後,佇某城一个牧師teh主持佈道會。彼暗風雪大,赴會的人少;牧師所講的,是拄仔所講彼个婦人人的故事。伊用按呢干證耶穌的疼,為咱來獻身,予咱得永活。幾若日後有一個欲死的人請彼个牧師到伊的厝。彼人講,牧師,彼暗 teh佈道,我因為閃避風入拜堂,聽你講一个老母的故事;彼个老母是我的老母,伊為著我死,我常常teh數念伊。總是我毋知上帝親像按呢疼我。多謝牧師因為主差你講彼个故事。我今知我的老母為我死,為我祈禱,毋是落空。按呢彼个老母犧牲,予伊的囝明白神的疼。耶穌死佇十字架,也是親像按呢。伊為著欲救咱才著死,聖經講,「伊替咱死予咱捌仁愛。」

世間無有比耶穌的疼較大的,伊毋是為著家己,毋是為兄弟,毋是為著朋友來死。伊是上帝的囝,為著欲救世人降世,為著救萬民伊甘願死。伊是上帝為著人來死。這號的疼是千古未有 的,空前絕後的,奇妙的,彼个長,闊,koân,深,你捌袂盡。世間無一項的疼通比伊的疼。保羅一旦明白耶穌的疼的時,伊講,「基督的疼催逼我,」伊因為主的疼獻身,做伊差用,報答主萬份一份的疼。

親愛兄姊,今仔日是記念耶穌的疼的日,現在是數念伊疼咱的時間。向望主才大的疼催逼咱,伊的話進到佇你,佇我的心內。

(未完)。