偉大的指導者，摩西
Uí-tāi ê chí-tō-chiá, mô͘-se
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 陳復生 Tân Ho̍k-seng |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第832號 |
| 日期 | 1958/4 |
| 頁數 | 6 |
白話字（原文數位化）
Uí-tāi ê chí-tō-chiá, mô͘-se
Tân Ho̍k-seng siá
1958年4月832期 6-7
(Tân Sian-siⁿ sī Tâi-oân Su-hoān Tāi-ha̍k, Bí-kok Pho͘-lîm-su-tun Sîn-ha̍k-īⁿ ê chhut-sin. Choan-kong Kū-iok. Kū-nî kui-kok, hiān-sî teh kà Tâi-oân Sîn-ha̍k-īⁿ. Chit pái thâu pái kā lán sù-kò. ǹg-bāng chhú-khì oē thang chia̍p-chia̍p tit-tio̍h i ê sù-kàu)
Tng Mô͘-se toā-hàn ê sî, ū chi̍t ji̍t chhut-khì goā-uī, khoàⁿ-tio̍h i ê tông-pau teh siū Ai-ki̍p lâng ê khún-tio̍k, i chiū phah sí hit ê Ai-kip lâng. Keh tńg ji̍t koh chhut-khì ê sî, i khoàⁿ-kì nn̄g ê Hi-pek-lâi lâng teh saⁿ-chiⁿ, i chiū beh kā in choè kong-chhin ê sî, hoán-tńg tit-tio̍h in ê hoán-kám, tì-kàu Mô͘-se pún-sin tio̍h tô-cháu(Chhut 2:11-15). Mô͘-se choè Í-sek-lia̍t peh-sìⁿ ê chín-kiù-chiá kap chí-tō-chiá ê seng-gâi chiū-sī án-ni khai-sí. I só͘ tú-tio̍h chit nn̄g ji̍t ê tiong-kan só͘ hoat-seng ê sū-kiāⁿ iā ū siōng-cheng-tek(symbolically象徵的) piáu-hiān i it-seng-gâi só͘ teh beh kiâⁿ ê lō͘; chiū-sī kóng, i thiàⁿ i ê tông-pau kàu-ke̍k, sīm-chì chiong i it-seng beh hiàn hō͘ in, iáu-kú in beh put-sî hoán-tuì i, chhin-chhiūⁿ m̄ hō͘ i choè kong-chhin, m̄ hō͘ i chò chi̍t ê Hi-pek-lâi lâng án-ni.
Tī i soè-hàn ê sî lán chiū í-keng oē thang khoàⁿ-kìⁿ ū chi̍t ê bô khoàⁿ-kìⁿ ê khuì-la̍t teh ín-chhoā pó-hō͘ i. Hit ê bô khoàⁿ-kìⁿ ê khuì-la̍t sî-sî khek-khek pī-pān i ê lō͘. I siū khioh choè AI-ki̍p hoat-ló ông ê cha-bó͘-kiáⁿ ê ióng-chú(Chhut 2:1-10). Tī kiong-tiān ê só͘-chāi i ū tit-tio̍h “Ai-ki̍p lâng lóng-chóng ê ha̍k-būn”(Hēng 7:22) Hit sî Ai-ki̍p ê bûn-hoà sī sè-kài tē-it hoat-ta̍t ê bûn-hoà. Tī hit sî i ū ha̍k-si̍p choē-choē ê tāi-chì; chiū-sī kiong-tiān lāi ê seng-oa̍h, chong-kàu gî-sek hok-cha̍p ê chok-hoat kap chhàn-lān ê chhái-sek, kì-hō; hit sî ê bûn-ha̍k su-sióng , tiat-ha̍k su-sióng; iā ū khoàⁿ-kìⁿ sím-phoàⁿ ê kò-thêng, kong-gī ê chit-hoat; iā ū ha̍k-si̍p tng-sî ê gē-su̍t. Chiah ê lóng sī uī-tio̍h chiong-lâi ê pī-pān.
Sui-jiân kiong-tiān ê seng-oa̍h hiah-nih hù-kuì koh chhiong-chiok, i ê sim put sî teh siūⁿ i ê peh-sìⁿ ; put-sî ū teh siūⁿ beh uī i ê peh-sìⁿ lâi chhē chín-kiù ê lō͘. In-uī nî-hè siàu-liân, hit ji̍t phah sí teh phiⁿ Í-sek-lia̍t lâng hit ê Ai-ki̍p lâng chiū-sī Mô͘-se thiàⁿ i ê tông-pau ê si̍t-chè-tek ê piáu-hiān. Uí-tāi ê léng-siù ê chi̍t ê kì-hō chiū-sī i ū si̍t-chāi thiàⁿ i ê peh-sìⁿ á-bô? Só͘-í kiông-kò͘ ê bîn-cho̍k cheng-sîn sī chí-tō-chiá ê chi̍t ê te̍k-sek. Lêng-khó͘ ài tiàm tī Bí-tiân ê khòng-iá phiau-liû, iā m̄ goān tiàm Hoat-ló ê kiong-tiān lâi hióng-siū hù-kuì, chit ê chiū-sī Mô͘-se choè Í-sek-lia̍t bîn-cho̍k ê chi̍t hūn-chú ê chì-khì; i kam-goān ài kap i ê peh-siⁿ tâng-khó͘.
Sui-jiân sī án-ni , tī Siōng-tè ê chín-kiù ê toā kè-e̍k ê lāi-bīn, Mô͘-se beh choè chi̍t ê chín-kiù ê léng-siù sī iáu bô kàu-gia̍h. In-uī chún-pī ê kò-thêng iáu bē oân. I iáu tio̍h ha̍k-si̍p chin-choē sū. Te̍k-pia̍t i iáu bē ha̍k-si̍p chi̍t hāng choè tiōng-iàu ê sū, chiū-sī tio̍h oân-choân oá-khò Siōng-tè. Tī i siū chèng-sek ê kéng-tiàu ê sî, i ū ha̍k-si̍p kóng tio̍h oân-choân khò Siōng-tè ê khuì-la̍t. M̄-nā án-ni,I iā ū ha̍k-si̍p kóng,í-sek-lia̍t ê Siōng-tè pún-sin iā ū thiaⁿ-kìⁿ peh-sìⁿ ê kan-khó͘(Chhut 3:7-12).M̄-nā kan-ta Mô͘-se thiàⁿ i ê tông-pau, uī-tio̍h i ê tông-pau, teh kan-khó͘ sim. Chiū-sī in ê chó͘-kong, A-pek-la̍h-hán, Í-sat, Ngá-kok ê Siōng-tè uī-tio̍h I ê peh-sìⁿ iáu koh-khah kan-khó͘ sim. I kám-kak(kau) chit ê m̄-sī i kap i ê peh-sìⁿ ê būn-toê nā-tiāⁿ, chiū-sī Siōng-tè kap I ê peh-sìⁿ ê būn-toê. Mô͘-se ê koan-tiám ū khok-toā, i ê su-sióng ū piàn khah chhim.
Sui-jiân i ū the-sî kuí-nā piàn kóng, i sī boē kham-tit, á-sī bô kun-kù, á-sī boē hiáu kóng-oē(Chhut 3:11, 13, 4:1,10), kàu bé i iā cháu boē lī. Siōng-tè ū chèng-sek kéng-tiàu i. Tī chit ê chèng-sek ê kéng-tiàu kap i ê the-sî ê kiat-kó, chiū-sī Mô͘-se ū chū-kak chiong it-chhè sūn-ho̍k Chú, tio̍h oá-khò Chú ê khuì-la̍t chiah ū hoat-tō͘.
Tī Bí-tiân só͘ ha̍k-si̍p ê tāi-chì iā sī tuì i ê chiong-lâi chin tiōng-iàu. I ū kap Bí-tiân ê chí-tō-chiá hó ê kau-poê(Chhut 2:16-22, 18:1-27); iā ū koh ke tit-tio̍h chong-kàu su-sióng kap chong-kàu hêng-sek(Chhut 18:10-12).I iā ū jīn-bat khòng-iá ê lō͘, thó͘-sán , thiⁿ-khì , khòng-iá toē ê lâng ê seng-oa̍h chióng-chióng , iā khah ū sî-kan thang su-siúⁿ kap siu-ióng. Uí-tāi ê chí-tō-chiá lóng tio̍h ta̍k-sî ta̍k-khek teh chhíⁿ-gō͘ thang ha̍k-si̍p, thang chō-chiū ka-kī. I tio̍h lī-iōng muí chi̍t ê ki-hoē lâi uī-tio̍h i ê bo̍k-phiau lâi chún-pī.
Taⁿ Mô͘-se ê tē-jī toāⁿ ê pī-pān í-keng soah; i só͘ tit-tio̍h choè tiōng-iàu ê chiū-sī si̍t-chāi tú-tio̍h Siōng-tè , jīn-bat i ê sèng-ì, chiū-sī beh chín-kiù Í-sek-lia̍t peh-sìⁿ ê toā kè-e̍k, sūn-thàn I ê kéng-tiàu , oân-choân beh oá-khò Chú ê khuì-la̍t. Uí-tāi ê chí-tō-chiá ê iáu koh chi̍t ê kì-hō chiū-sī thiàⁿ Siōng-tè , sūn-ho̍k I ê sèng-chí. In-uī Siōng-tè sī le̍k-sú ê Chú; Mô͘-se nā sī si̍t-chāi thiàⁿ i ê peh-sìⁿ , i tio̍h chiàu hit ê le̍k-sú ê Chú ê ì-sù lâi thiàⁿ i ê peh-sìⁿ, m̄-thang koh chiàu i pún-sin ê ì-sù. In-uī Chú ê kè-e̍k pí i kè-e̍k khah uí-tāi , Chú ê thiàⁿ pí i pún-sin ê thiàⁿ khah chhim. Nā ū si̍t-chāi thiàⁿ chit ê Chú ê lâng chiah oē si̍t-chāi thiàⁿ i ê peh-sìⁿ.
(Thāi-sio̍k).
漢羅（Ùi原文改寫）
偉大的指導者，摩西
陳復生寫
1958年4月832期 6-7
(陳先生是台灣師範大學，美國普林斯頓神學院的出身。專攻舊約。舊年歸國，現時teh 教台灣神學院。這擺頭擺共咱賜告。向望此去會通 chia̍p-chia̍p得著伊的賜教)
當摩西大漢的時，有一日出去外位，看著伊的 同胞 teh受埃及人的窘逐，伊就拍死彼个埃及人。隔轉日閣出去的時，伊看見兩个希伯來人teh相爭，伊就欲共 in做公親 的時，反轉得著in 的反感，致到摩西本身著逃走(出2：11-15)。摩西做以色列百姓的拯救者佮指導者的生涯就是按呢開始。伊所拄著這兩日的中間所發生的事件也有象徵tek(symbolically象徵的)表現伊一生涯所 teh欲行的 路；就是講，伊疼伊的 同胞到極，甚至將伊一生欲獻予 in，iáu-kú in欲不時反對伊，親像毋予伊做公親，毋予伊做一个希伯來人按呢。
佇伊細漢的時咱就已經會通看見有一个無看見的氣力teh引chhoā 保護伊。彼个無看見的氣力時時刻刻備辦伊的 路。伊受拾做埃及法老王的 查某囝的 養子(出2：1-10)。佇宮殿的 所在伊有得著「埃及人攏總的學問」(Hēng 7：22)彼時埃及的文化是世界第一發達的文化。佇彼時伊有學習濟濟的代誌；就是宮殿內的生活，宗教儀式複雜的 作法佮燦爛的彩色，記號；彼時的文學思想，哲學思想；也有看見審判的過程，公義的職法；也有學習當時的藝術。遮个攏是為著將來的備辦。
雖然宮殿的生活遐爾富貴閣充足，伊的心不時teh想伊的百姓；不時有teh想欲為伊的百姓來chhē拯救的 路。因為年歲少年，彼日拍死teh篇以色列人彼个埃及人就是摩西疼伊的 同胞 的實際的的表現。偉大的領袖的一个記號就是伊有實在疼伊的百姓抑無？所以強固 的民族精神是指導者的一个特色。寧可愛tiàm佇米甸的曠野漂流，也毋願tiàm法老的宮殿來享受富貴，這个就是摩西做以色列民族的一份子 的 志氣；伊甘願愛佮伊的 百姓同苦。
雖然是按呢，佇上帝的拯救的大計畫的內面，摩西欲做一个拯救的領袖是猶無夠額。因為準備的過程猶未完。伊猶著學習真濟事。特別伊猶未學習一項做重要的事，就是著完全倚靠上帝。佇伊受正式的揀召的時，伊有學習講著完全靠上帝的氣力。毋但按呢，伊也有學習講，以色列 的上帝本身也有聽見百姓的 艱苦(出3：7-12)。毋但 kan-ta摩西疼伊的 同胞，為著伊的 同胞，teh 艱苦心。就是in 的祖公，亞伯拉罕，以撒，雅各的上帝為著伊的百姓猶閣較艱苦心。伊感覺這个毋是伊佮伊的百姓的問題nā-tiāⁿ，就是上帝佮伊的百姓的問題。摩西的觀點有擴大，伊的思想有變較深。
雖然伊有推辭幾若遍講，伊是袂堪得，抑是無根據，抑是袂曉講話(出3：11，13，4：1，10)，到尾伊也走未離。上帝有正式揀召伊。佇這个正式的揀召佮伊的推辭的結果，就是摩西有自覺將一切順服主，著倚靠主的氣力才有法度。
佇米甸所學習的代誌也是對伊的將來真重要。伊有佮米甸的指導者好的交陪(出2：16-22，18：1-27)；也有閣加得著宗教思想佮宗教形式(出18：10-12)。伊也有認識曠野的 路，土產，天氣，曠野地的人的生活種種，也較有時間通思想佮修養。偉大的指導者攏著逐時逐刻 teh醒悟通學習，通造就家己。伊著利用每一个機會來為著伊的 目標來準備。
今摩西的第二段 的備辦已經煞；伊所得著做重要的就是實在拄著上帝，認識伊的聖意，就是欲拯救以色列百姓的大計畫，順趁伊的揀召，完全欲倚靠主的氣力。偉大的指導者的猶閣一个記號就是疼上帝，順服伊的聖旨。因為上帝是歷史的主；摩西若是實在疼伊的百姓，伊著照彼个歷史的主的意思來疼伊的百姓，毋通閣照伊本身的意思。因為主的計畫比伊計畫較偉大，主的疼比伊本身的疼較深。若有實在疼這个主的人才會實在疼伊的百姓。
(待續)。