賀川豐彥佮伊ê說教
Hō-chhoan Hong-gān kap I ê soat-kàu
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 周天來 Chiu Thian-lâi |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第831號 |
| 日期 | 1958/3 |
| 頁數 | 16-17 |
白話字（原文數位化）
Hō-chhoan Hong-gān kap i ê soat-kàu
“Iâ-so͘ ê siā-hoē ūn-tōng ê pún-chit”
(Lō͘-ka 4:17,18)
Chiap chêng-goe̍h hō 13 bīn
Chiu Thian-lâi
1958年3月831期 p.16-17
iáu ū put-khó su-gî(sic.) ê chiū-sī Iâ-so͘ ê si̍p-jī-kè. Si̍p-jī-kè ê būn-tê m̄-sī kan-ta kóng hi-seng ê lâu-huih chiū oē-tit kái-koat. Iâ-so͘ chai kiâⁿ sé-lé Iok-hān siū thâi liáu-āu, I ê ūn-miā iû-goân kap i kāng hong-hiòng ; in-uī Iâ-so͘ ka-kī ū-giân , ha̍k-seng sui-jiân chó͘-tòng, nā-sī Iâ-so͘ ǹg tī chin-lí ū tiong-si̍t, só͘-í i ê koat-sim chiū ná kian-tēng. Iâ-so͘ chai pún-sin ê siū-lān sī èng-giām Sèng-keng, in-uī sian-ti lóng ū chhàm-gú gī-lâng ê sí,. Í-sài-a 53 chiuⁿ kap Si-phian 22 phiⁿ lóng ū biâu-siá gī-lâng ê sí. Só͘-í I chai-iáⁿ chit ê sū, chiū koat-sim sūn-chiông, ka-kī ì-sek tī sio-chè ê toâⁿ tio̍h hiàn iûⁿ-ko ê huih, chiū-sī I pún-sin ê huih; iā ū ì-sek chit ê huih sī beh chheng-khì jîn-luī ê choē-ok, gī-lâng ê sí sī sio̍k-choē ê sí; só͘-í tī choè-āu ê boán-chhan Iâ-so͘ kóng, “Chit ê sī goá ê huih, chiū-sī bêng-iok ê huih, uī-tio̍h choē-choē lâng lâi lâu-chhut ê, tì-kàu choē tit-tio̍h sià-bián”(Thài 26:28)
Iâ-so͘ bô iông-ún put-gī, chin un-jiû, ū thiàⁿ-sim moá-moá ê Iâ-so͘ , tī choè-āu chi̍t chiu-kan, tī Iâ-lō͘-sat-léng ê hêng-tōng hō͘ lâng chin thang kiaⁿ; chiū-sī chheng-khì sèng-tiān, chek-pī ké-hó, pìⁿ-choè chi̍t ê ióng-kám ê sian-ti! I uī-tio̍h beh thiaⁿ, oàn-hūn ké-hó, uī-tio̍h beh thiàⁿ lâi kéng si̍p-jī-kè. I in-uī ū oàn-hūn choē-ok, só͘-í hoaⁿ-hí chún-chò choē-jîn lâi sí. oàn-hūn tuì-te̍k ê choē-ok, pìⁿ-chò, pìⁿ-chò sià-bián tuì-te̍k ê si̍p-jī-kè ê sí! Jîn-luī choè-āu ê lân-koan m̄-sī sí, sī choē-ok. I m̄-kiaⁿ sí lâi tam-tng choē-ok, m̄ iông-ún choē-ok , lâi chín-kiù lâng thoat-chhut choē-ok! Kin-á-ji̍t ê chong-kàu-ka kap siā-hoē ūn-tōng-chiá ê khùn-lân, chiū-sī beh kiù choē-ok iā tio̍h kap choē-ok thò-hia̍p. Nā-sī Iâ-so͘ sī bô iông-ún choē-ok lâi kiù choē-ok; só͘-í I ka-kī tio̍h siū tèng tī si̍p-jī-kè, chiong chit ê si̍p-jī-kè ín-siū khí-lâi! Lán tī Ki-tok ê tāi-lí hi-seng, sio̍k-choē, chiah ē thang bat Siōng-tè ê thiàⁿ; kan-ta kóng Siōng-tè ê thiàⁿ, nā bô si̍t-chāi hián-chhut hō͘ lán khoàⁿ, sī chi̍t phìⁿ ê khang-sióng jî-í; chóng-sī hit ê ài nā ū si̍t-chāi piáu-hiān chhut-lâi, lán chiū bêng-pe̍k Siōng-tè ê pún-chit chiū-sī thiàⁿ(I Hān 4:10-12).
- Ki-tok ê thiàⁿ ê le̍k-sú-tek hoat-tián
Ki-tok ê chhut-hiān sī Siōng-tè ê thiàⁿ chin toā ê soat-bêng. Goá thong-koè hit ê thiàⁿ ê le̍k-sú-tek sū-si̍t, chhim-chhim siū Siōng-tè ê thiàⁿ ê le̍k-sú-tek hoat-tián. Tī hit ê lī-kí-tek Lô-má sî-tāi chhut-hiān hit khoán put-su-gī ê thiàⁿ, tuì lâng lâi khoàⁿ sī chin toā ê oân-sêng; siāng-sî tuì le̍k-sú lâi khoàⁿ sī thiàⁿ í-keng ta̍t kàu tī choè-āu ê koân-tiám. Jîn-luī bô pit-iàu siūⁿ Iâ-so͘ ê thiàⁿ í-siōng ê thiàⁿ; Iâ-so͘ ê thiàⁿ nā kā i khui-khoah, chiū thang ǹg-bāng lí-sióng kok kiàn-siat tī toē-chiūⁿ. Chit ê thiàⁿ ê oân-sêng-chiá chiū-sī Ki-tok , chit ê thiàⁿ ū chiap-chhiok-tio̍h ú-tiū ê pún-chit; só͘-í chit ê thiàⁿ só͘ thóng-tī ê siā-hoē lán kiò-chò Siōng-tè kok, kiám ū sím-mi̍h put-su-gī? Lán siūⁿ tī chit ê Siōng-tè kok ê lāi-bīn oē thang hoat-kiàn-tio̍h lí-sióng-tek siā-hoē ūn-tōng ê pún-chit.
Siā-hoē ê kái-chō , m̄-sī kan-ta keng-chè ê būn-toê nā-tiāⁿ, chiū-sī seng-lí-tek bô lêng-le̍k-chiá, sim-lí-tek, tō-tek-tek bô lêng-le̍k-chiá, ēng thiàⁿ lâi chòng in ê la̍t, tī hia chiah oē-tit khui-ǹg oân-choân ê sè-kài ê toā-lō͘. 19 sè-kí ê boé “tò-tńg lâi Ki-tok” ê siaⁿ chám-jiân ū hióng-èng; nā-sī koan-liām-tek kàu-gī chú-gī-chiá, tī thiàⁿ ê tiong-kan, boē thang khoàⁿ-tio̍h “Bô tio̍h-tak ê.” In chiong Siōng-tè kap thiàⁿ pun-lī, chiong Ki-tok kap si̍p-jī-kè pun-lī, chiong tit-kiù kap si̍t-chāi pun-lī.In uī-tio̍h beh chō-chhut Siōng-tè , lâi thâi-sí Ki-tok. Chóng-sī beh bat oa̍h-oa̍h ê Siōng-tè, chiū-sī bat thiàⁿ ê Ki-tok sī tē-it kín! Cháiⁿ-iūⁿ tē-it sè-kí ê hiaⁿ-tī bô sioh châi-sán lâi saⁿ-thiàⁿ; cháiⁿ-iūⁿ tē-jī sè-kí ê Ki-tok-tô͘ m̄-kiaⁿ pek-hāi, tian-tò tī siū-khó͘-tiong lâi kiù pa̍t lâng; tē 10 sè-kí siāng o͘-àm ê sî, iáu-kú thang khoàⁿ-tio̍h hiaⁿ-tī-ài ê soàⁿ bô tn̄g; 13 sè-kí chiū tī Se-tek ū hia̍p-chō͘ siong-ài ê ūn-tōng kiat-sêng; 14 sè-kí chiū ū Sèng Hú-lân-si-su ê ūn-tōng, ti̍t-ti̍t lâu kàu kin-á-ji̍t; só͘-í thang thiàⁿ ê Ki-tok ūn-tōng, m̄-bián sit-bāng ê pit-iàu. “Jîn-ài éng-oán boē bô--khì.” Sù-tô͘ Pó-lô só͘ kóng ê oē chin-chiàⁿ tio̍h! Goá in-uī sìn chit ê thiàⁿ sī sià-bián choē-jîn , kái-hòng lô͘-lē, hō͘ bîn-cho̍k thoân-kiat, hō͘ kai-kip hoè-tiāu; só͘-í éng-kiú sìn Iâ-so͘ só͘ kà-sī ê Siōng-tè kok ê ūn-tōng.
Chóng-sī chit ê Siōng-tè kok ê ūn-tōng, m̄-sī lí-lūn , sī tī éng-kiú ê si̍t-hêng, kap tī éng-kiú ê hōng-sū ê tiong-kan lâi hoat-hiān, kan-ta chheng-ho͘ “ Chú ah, Chú ah ê bô it-chīn ji̍p thian-kok.” Khoàⁿ-kò͘ sè-kài choè loán-jio̍k ê, bô thang chhēng ê hō͘ i chhēng , iau-gō ê hō͘ i chia̍h, chhuì-ta ê hō͘ i lim, hó khoán-thāi chhut-goā lâng, uì-būn pīⁿ-lâng, thàm-hóng tī kaⁿ-nih ê, tī hia chiah ū Ki-tok ūn-tōng ê éng-kiú-sèng!
Siōng-tè pí siā-hoē ūn-tōng khah toā, chóng-sī Siōng-tè tī siā-hoē ūn-tōng ê tiong-kan, hián-chhut I ê thiàⁿ. Ki-tok pí siā-hoē ūn-tōng khah toā, chóng-sī Ki-tok tī siā-hoē ūn-tōng ê tiong-kan hián-chhut I ê thiàⁿ, si̍t-chāi ū-iáⁿ. Iâ-so͘ tī kin-á-ji̍t iû-goân tuì lán kóng, “Kìⁿ-nā bô tī goá lâi tio̍h-tak ê, ū hok-khì.” (Oân)
漢羅（Ùi原文改寫）
賀川豐彥佮伊的說教
「耶穌的社會運動的本質」
(路加4：17，18)
chiap前月號13面
周天來
1958年3月831期 p.16-17
猶有不可思議的就是耶穌的十字架。十字架的問題毋是kan-ta講犧牲的流血就會得解決。耶穌知行洗禮約翰受刣了後，伊的運命猶原佮伊共方向；因為耶穌家己預言，學生雖然阻擋，若是耶穌向佇真理有忠實，所以伊的決心就ná堅定。耶穌知本身的受難是應驗聖經，因為先知攏有讖語義人的死，。以賽亞53章佮詩篇22篇攏有描寫義人的死。所以伊知影這个事，就決心順從，家己意識佇燒祭的壇著獻羊羔的血，就是伊本身的血；也有意識這个血是欲清氣人類的罪惡，義人的死是贖罪的死；所以佇最後的晚餐耶穌講，「這个是我的血，就是盟約的血，為著濟濟人來流出的，致到罪得著赦免」(太26：28)
耶穌無容允不義，真溫柔，有疼心滿滿的耶穌，佇最後一週間，佇耶路撒冷的行動予人真通驚；就是清氣聖殿，責備假好，變做一个勇敢的先知！伊為著欲聽，怨恨假好，為著欲疼來揀十字架。伊因為有怨恨罪惡，所以歡喜準做罪人來死。怨恨對敵的罪惡，變做，變做赦免對敵的十字架的死！人類最後的難關毋是死，是罪惡。伊毋驚死來擔當罪惡，毋容允罪惡，來拯救人脫出罪惡！今仔日的宗教家佮社會運動者的困難，就是欲救罪惡也著佮罪惡妥協。若是耶穌是無容允罪惡來救罪惡；所以伊家己著受釘佇十字架，將這个十字架引受起來！咱佇基督的代理犧牲，贖罪，才會通捌上帝的疼；kan-ta講上帝的疼，若無實在顯出予咱看，是一片的空想而已；總是彼个愛若有實在表現出來，咱就明白上帝的本質就是疼(I 翰4：10-12)。
3.基督的疼的歷史的發展
基督的出現是上帝的疼真大的說明。我通過彼个疼的歷史的事實，深深受上帝的疼的歷史的發展。佇彼个利己的羅馬時代出現彼款不思議的疼，對人來看是真大的完成；siāng時對歷史來看是疼已經達到佇最後的懸點。人類無必要想耶穌的疼以上的疼；耶穌的疼若共伊開闊，就通向望理想國建設佇地上。這个疼的完成者就是基督，這个疼有接觸著宇宙的本質；所以這个疼所統治的社會咱叫做上帝國，敢有甚物不思議？咱想佇這个上帝國的內面o會通發見著理想的社會運動的本質。
社會的改造，毋是kan-ta經濟的問題若定，就是生理的無能力者，心理的，道德的無能力者，用疼來壯in的力，佇遐才會得開向完全的世界的大路。19世紀的尾 「倒轉來基督」的聲嶄然有響應；若是觀念的教義主義者，佇疼的中間，未通看著「無著觸的。」In將上帝佮疼分離，將基督佮十字架分離，將得救佮實在分離。In為著欲造出上帝，來刣死基督。總是欲捌活活的上帝，就是捌疼的基督是第一緊！怎樣第一世紀的兄弟無惜財產來相疼；怎樣第二世紀的基督徒毋驚迫害，顛倒佇受苦中來救別人；第10世紀上烏暗的時，猶過通看著兄弟愛的線無斷；13世紀就佇西德有協助相愛的運動結成；14世紀就有聖Hú-lân-si-su 的運動，直直留到今仔日；所以通疼的基督運動，毋免失望的必要。「仁愛永遠袂無--去。」使徒保羅所講的話真正著！我因為信這个疼是赦免罪人，解放奴隸，予民族團結，予階級廢掉；所以永久信耶穌所教示的上帝國的運動。
總是這个上帝國的運動，毋是理論，是佇永久的實行，佮佇永久的奉仕的中間來發現，kan-ta稱呼「主啊，主啊的無一盡入天國。」看顧世界做軟弱的，無通穿的予伊穿，枵餓的予伊食，嘴乾的予伊啉，好款待出外人，慰問病人，探訪佇監裡的，佇遐才有基督運動的永久性！
上帝比社會運動較大，總是上帝佇社會運動的中間，顯出伊的疼。基督比社會運動較大，總是基督佇社會運動的中間顯出伊的疼，實在有影。耶穌佇今仔日猶原對咱講，「見若無佇我來著觸的，有福氣。」 (完)