社論宗教kap教育ê合作
Siā-lūn Chong-kàu kap kàu-io̍k ê ha̍p-chok
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會報 |
| 卷期 | 第813卷 |
| 日期 | 1956/9 |
| 頁數 | 3 |
白話字（原文數位化）
1956 nî 9 goe̍h p.3-4
Chong-kàu kap kàu-io̍k ê ha̍p-chok
(Kiam-jīm chú-pit)
Lán ê Ki-tok-kàu tī 16 sè-kí chong-kàu kái-kek ê sî, ū uī-tio̍h lán cheng-chhú tio̍h nn̄g hāng hui-siông pó-poè ê sū. Chi̍t hāng sī tuì chhò-gō͘ ê Thian-chú-kàu kàu-ông-koân thoat-lī tit-tio̍h chū-iû; chi̍t hāng sī tuì kok-ka chèng-koân ê khu-sok thoat-lī, tit-tio̍h chū-iû. In-uī kīn-tāi bûn-bêng kok-ka chai-iáⁿ tī koè-khì le̍k-sú-chiūⁿ ēng ap-pek, ēng khún-tio̍k,lóng bô hoat-tō͘ thang phok-bia̍t chong-kàu, só͘-í tuì chong-kàu bô m̄ pó-liû hō͘ I thang hióng-siū chū-iû. Chóng-sī chong-kàu í-goā it-chhè ê bûn-bêng oa̍h-tāng tī kīn-tāi bîn-cho̍k chú-gī kok-ka ê lāi-bīn, uī-tio̍h ài ta̍t-sêng kok-ka pún-sin ê bo̍k-tek, chiū chiong chiah ê bûn-bêng oa̍t-tōng, chhin-chhiūⁿ keng-chè, sán-gia̍p, kau-thong, chì kàu kàu-io̍k lóng ài hō͘ I chiâⁿ-chò kok-ka chèng-tī bo̍k-tek ê kang-kū.
Put-kò bô-lūn cháiⁿ-iūⁿ, chong-kàu to ū chi̍t hāng iàu-kiû, chiū-sī ài ta̍t-tò kiù lâng ê bo̍k-tet, só͘-í tû-khí si-hêng thoân-kàu, bo̍k-hoē, á-sī kiù-chè, phok-ài ê sū-gia̍p í-goā, iā ài chhái-iōng kàu-io̍k ê hong-sek; koh iú-sim bat-sū ê lâng iā chai-iáⁿ chong-kàu kám-hoà ê le̍k-liōng ē thang toā pang-chān kàu-io̍k bo̍k-tek ê sêng-chiū. Só͘-í hui-siông chàn-tông soà kî-thāi chong-kàu kap kàu-io̍k ê ha̍p-chok. Chóng-sī kàu-io̍k í-keng kap kok-ka chèng-tī kiat-liâm bē thang pun-lī, tì-kàu chèng-tī kap chong-kàu tio̍h pun-lī ê goân-chek soà khok-toā kàu tī chong-kàu kap kàu-io̍k ê koan-hē ê téng-bīn.
Taⁿ kok-ka chè-tō͘-siōng sui-jiân ū chit ê hiān-siōng, iáu-kú chong-kàu tuì lâng ê lāi-sim tī àm-chīⁿ ê tiong-kan put-sî to ū ài beh hoat-hui chhim-thàu ê le̍k-liōng. Só͘-í tī hoat-chè só͘ chi-phoè ê hoān-uî goā, lán ê chong-kàu ê chìn-chhut le̍k-liōng put-sî to sī chin oa̍t-phoat teh cheng-chhú chheng-liân ha̍k-chú ê sim-koaⁿ, hit ê sī chin thang kî-thāi, thang thoân-pò ê.
Taⁿ lán kàu-hoē só͘ ū ê ha̍k-hāu tû-khì Tām-kang kap Tâi-lâm lâm-lú tiong-ha̍k í-goā, tuì kū-nî só͘ sêng-li̍p ê Tong-hái toā-o̍h, sui-jiân m̄-sī ti̍t-sio̍k tī lán ê kàu-hoē, iā í-keng chiâⁿ-chò koan-hē chin chhim ê hiaⁿ-tī ha̍k-hāu.
Tng tī 9 goe̍h kan, lán siông-siông teh siàu-liām 1885 nî 9 goe̍h Tâi-oân ū chong-kàu ha̍k-hāu, iā sī tiong-téng ha̍k-hāu khí-thâu chhut-sì, soà chiâⁿ-chò kin-á-ji̍t ê Tióng-êng Tiong-o̍h, pún Pò sūn-soà chiong só͘ ū chiah ê chong-kàu ha̍k-hāu ê chêng-hêng kap chong-kàu oa̍h-tāng kài-siāu tī chia. Koh Lâm-pō͘ Kàu-hoē tī 9 goe̍h tē 3 lé-pài, ēng lé-pài hiàn-kim teh èng-oān Tióng-êng Tiong-ha̍k ê sî, koh khah hi-bōng chu-uī tho̍k-chiá ke-thiⁿ jīm-sek, ke-thiⁿ koan-sim tī chiah ê o̍h-tn̂g, ēng kî-tó, ēng hōng-hiàn lâi hia̍p-chō͘ hō͘ Chú ê sèng-miâ koh khah ē thang thoân-pò tī in tiong-kan lâi ta̍t-sêng chong-kàu kap kàu-io̍k saⁿ ha̍p-chok, saⁿ hú-chō͘ ê bo̍k-phiau, sī só͘ chhim-chhim ǹg-bāng ê.
漢羅（Ùi原文改寫）
宗教kap教育ê合作
(兼任主筆)
咱ê基督教tī 16世紀宗教改革ê時，有為tio̍h咱爭取tio̍h兩項非常寶貝ê事。一項是tuì錯誤ê 天主教教皇權脫離得tio̍h自由；一項是對國家政權ê拘束脫離，得tio̍h自由。因為近代文明國家知影tī過去歷史上用壓迫， 用捆逐，攏無法度thang 撲滅宗教，所以對宗教無m̄保留hō͘伊thang享受自由。總是宗教以外一切ê文明活動tī 近代民族主義國家ê內面，為tio̍h ài達成國家本身ê目的，就將chiah-ê文明活動，親像經濟，產業，交通， 至到教育攏ài hō͘伊成做國家政治目的ê工具。
不過無論怎樣，宗教多有一項要求，就是ài 達到救人ê 目的，所以除去施行傳教， 牧會， á是救濟，博愛ê事業以外，也ài採用教育ê方式； koh 有心bat事ê人也知影宗教感化ê力量ē thang大幫贊教育目的ê成就。所以非常贊同soà期待宗教kap教育ê合作。總是教育已經kap 國家政治結連bē thang分離，致到政治kap宗教tio̍h分離ê原則soà擴大到tī宗教kap教育ê關係ê頂面。
Taⁿ國家制度上雖然有這個現象， iáu-kú宗教對人ê內心tī暗靜ê中間不時多有ài beh發揮深透ê力量。所以tī 法制所支配ê範圍外，咱ê宗教ê 進出力量不時多是真活潑teh爭取青年學子ê心肝， hit-ê是真thang期待， thang傳報ê。
Taⁿ咱教會所有ê學校除去淡江kap台南男女中學以外， tuì舊年所成立ê 東海大學，雖然m̄是直屬tī咱ê教會，也已經成做關係真深ê兄弟學校。
當tī 9月間，咱常常teh 數念1885年9月台灣有宗教學校，也是中等學校起頭出世，soà成做今仔日ê長榮中學，本報順soà將所有chiah-ê 宗教學校ê情形kap宗教活動介紹tī chia。 Koh 南部教會tī 九月第三禮拜，用禮拜獻金 teh 應援長榮中學ê時， koh khah希望諸位讀者加添認識，加添關心tī chiah-ê學堂，用祈禱，用奉獻來協助hō͘主ê聖名koh khah ē thang傳報tī in中間來達成宗教kap教育相合作，相輔助ê目標，是所深深向望ê。