最大ê疼

GIÁN-KIÙ: Choè-toā ê thiàⁿ

文獻資訊

項目	資料
作者	侯蓮湖 Hâu Liân-ô͘
卷期	台灣教會報
卷期	第804卷
日期	1955/12
頁數	10

白話字（原文數位化）

1955 nî 12 goe̍h p.10

GIÁN-KIÙ: Choè-toā ê thiàⁿ

(Hâu Liân-ô͘ chok)

Choè-toā ê thiàⁿ chiū-sī Siōng-tè ê thiàⁿ, chiū-sī tī lán ê Chú Ki-tok Iâ-so͘ só͘ ū ê thiàⁿ. Chiàu Hi-lia̍p gú ū 4 jī piáu-bêng thiàⁿ ê ì-sù: (1) Eros. Sī piàu-bêng jio̍k-thé-tek sèng ê thiàⁿ, toā-pō͘-hūn ì-sù sī kóng loân-ài. (2) Storge. Chiū-sī jio̍k-chhin ê thiàⁿ, chiū-sī pún-lêng-tek ê chêng-ài. (3) Philia. Chiū-sī siā-hoē-tek ê ài, iú-ài. Í-siōng chit 3 khoán ê thiàⁿ kin-pún sī chhut tī lâng ê chū-kí tiong-sim, chū-kí-ài só͘ siⁿ-chhut ê thiàⁿ. Koh chē-chē sī ū siūⁿ pò-tap, sī ū tiâu-kiāⁿ ê thiàⁿ. Koh iā sī siū-tōng-tek, kám-chêng-tek ê thiàⁿ, siōng-chhiáⁿ tuì lâng ê su-io̍k ū-sî oē siⁿ-chhut thiám-ài, guī-ài, le̍k-ài téng-téng. (4) Agapē. Chiū-sī Siōng-tè ê thiàⁿ, Ki-tok Iâ-so͘ ê thiàⁿ. Siōng-tè tuì lâng ê thiàⁿ, Ki-tok-tô͘ tuì Siōng-tè ê thiàⁿ, Ki-tok-tô͘ ê saⁿ-thiàⁿ kap thiàⁿ lâng. Pó-lô tī I K 13 chiuⁿ só͘ kóng sìn, ǹg-bāng, jîn-ài; kî-tiong tē-it toā ê chiū-sī jîn-ài, jîn-ài éng-oán boē bô-khì. Chit nn̄g jī jîn-ài chiū-sī agapē. I Ih 4:7-9 só͘ kóng Siōng-tè sī thiàⁿ (agapē). Só͘-í agapē chiū-sī Siōng-tè ê pún-chit, agapē sī tuì Siōng-tè lâi. Thang kóng Siōng-tè sī thiàⁿ ê goân-choâⁿ, Siōng-tè chhe I to̍k-siⁿ ê Kiáⁿ ji̍p sè-kan, hō͘ lán tuì I lâi oa̍h, Siōng-tè ê thiàⁿ tuì chit ê hián-bêng tī lán. I Ih 3:16, “I thoè lán hiàn I ê sìⁿ-miā, lán tuì chit ê bat jîn-ài.” Tuì Ki-tok Iâ-so͘ ê sí lán chiah oē hoat-kiàn tio̍h agapē. Ih 3:16, chit chat ū hián-bêng Siōng-tè choè-toā ê thiàⁿ ê sū-si̍t. Taⁿ ài lâi kóng kuí-nā hāng chhin-chhiūⁿ ē-bīn.

(1) Siōng-tè ê thiàⁿ sī chū-hoat-tek, ì-chì-tek ê thiàⁿ, koh sī choè-toā ê chū-kí hi-seng ê thiàⁿ. I Ih 4:10, Siōng-tè thiàⁿ lán, chhe I ê Kiáⁿ uī-tio̍h lán ê choē choè bán-hoê ê chè, thiàⁿ chiū-sī chāi-tī chit-ê. Lm 5:8, Nā-sī Siōngtè hián-bêng I pún-sin thiàⁿ lán ê thiàⁿ-thàng, in-uī lán iáu-kú choè choē-jîn ê sî, Ki-tok thoè lán sí. Lán sī pi-chiān, ù-oè ê choē-jîn, Siōng-tè iā thiàⁿ lán, chiong I choè pó-poè to̍k-siⁿ ê Kiáⁿ chū-hoat-tek, ì-chì-tek hiàn hō͘ lán, lâi thè lán hi-seng sí tī si̍p-jī-kè, sio̍k-hoê lán ê choē. Che sī choè-chhim, choè-toā ê thiàⁿ. Chham-khó Mk 10:45.

(2) Bô tāi-kà, koh bô tiâu-kiāⁿ, chí-ū tuì sìn chiū pe̍h-pe̍h hō͘ lán ê thiàⁿ. Lm 3:24, 25, Taⁿ uī-tio̍h I ê un-tián, pe̍h-pe̍h tit-tio̍h chheng-choè-gī……Mt 10:8, Lín pe̍h-pe̍h tit-tio̍h, tio̍h pe̍h-pe̍h pun hō͘ lâng.

(3) In-gī liòng choân ê thiàⁿ. Siōng-tè ê thiàⁿ (agapē) sī thiàⁿ choē-jîn ê thiàⁿ, chóng-sī m̄-sī thiàⁿ choē. Choē-ok kàu tó-uī iā sī tio̍h siū I ê thiàⁿ ê sím-phoàⁿ. In-uī tī I ê thiàⁿ ê lāi-bīn ū I ê gī tī-teh, nā kóng gī, kāng-sî chiū ū I ê thiàⁿ, nā kóng thiàⁿ, kāng-sî chiū ū I ê gī. I ê thiàⁿ kap I ê gī tī Ki-tok si̍p-jī-kè téng hiông-ha̍p chiâⁿ-choè chi̍t-ê. Lán ū choē ê lâng tī Siōng-tè ê bín-chêng eng-kai tio̍h siū sím-phoàⁿ, siū hêng-hoa̍t; chóng-sī tuì lán ê sìn, Iâ-so͘ Ki-tok thè lán siū sím-phoàⁿ, siū sí tī si̍p-jī-kè,lâi soah Siōng-tè kong-gī ê siū-khì, kāng-sî tuì sìn Siōng-tè un-tián lán, bô kā lán sǹg choè ū choē, kā lán chheng-choè-gī, che sī tuì I ê un-tián, thiàⁿ-thàng.

(4) Eńg-kiú put-piàn, tuì thâu kàu boé ê thiàⁿ. Ih 13:1, Í-keng thiàⁿ sè-kan sio̍k I ê lâng, kàu-boé iā thiàⁿ in. Lm 11:29, In-uī Siōng-tè ê un-sù kap tiàu-lâng lóng bô thè-hoè.

(5) Phó͘-kip bān-bîn ê thiàⁿ. Lk 2:10. Goá pò lín toā hoaⁿ-hí ê siau-sit, hō͘ peh-sìⁿ lóng ū hūn. Mt 28:19, Só͘-í lín tio̍h khì chio bān peh-sìⁿ lâi choè ha̍k-seng.

(6) Chheng lán chò I ê kiáⁿ ê thiàⁿ. I Ih 3:1, Lín siūⁿ khoàⁿ Pē thiàⁿ lán kàu cháiⁿ-iūⁿ, hō͘ lán chheng choè Siōng-tè ê kiáⁿ.

(7) Ū koan-sim kap koán-kàu tī lán ê seng-oa̍h ê thiàⁿ. Chham-khoàⁿ II T 2:16, 17; H 12:6, In-uī Chú só͘ thiàⁿ ê chiū kéng-kài i; koh hoān só͘ chiap-la̍p ê chiū ēng piⁿ phah i.

(8) Thiàⁿ tuì-te̍k ê thiàⁿ. Khoàⁿ Mt 5:43-48; Lk 23:34, Pē ah, sià-bián in, in-uī in só͘ choè ê in m̄ chai. Che sī uī choē-jîn, uī tuì-te̍k hiàn sìⁿ-miā, koh uī in kî-tó ê thiàⁿ.

(9) oē chhui-pek sìn-tô͘ siⁿ-chhut chū-kí hi-seng ê thiàⁿ. II K 5:14. Ki-tok ê thiàⁿ chhui-pek goá. Lm 9:3, In-uī goá uī-tio̍h goá ê hiaⁿ-tī goá ê kut-jio̍k ê chì-chhin, chiū nā pún-sin siū chiù-chó͘ lī-khui Ki-tok iā kam-goān. Chham-khoàⁿ Lm 1:14; I K 9:16.

(10) Put-lūn sím-mi̍h kéng-gū to boē-oē keh-tn̄g ê thiàⁿ. Lm 8:35-39, Chī-chuī beh keh-tn̄g lán tī Ki-tok ê thiàⁿ. He̍k-sī hoān-lān, khùn-khó͘, khún-tio̍h, iau-gō, thǹg-theh, guî-hiám, lāi-to… m̄-nā boē keh-tn̄g, hoán-tńg tuì thiàⁿ lán ê tek-sèng kàu ū chhun.

漢羅（Ùi原文改寫）

最大ê疼

侯蓮湖 作

最大ê疼就是上帝ê疼，就是tī咱ê主基督耶穌所有ê疼。照希臘語有4 字表明疼ê意思: (1) Eros。是表明肉體tek聖ê疼，大部分意思是講戀愛。(2) Storge。就是肉親 ê疼，就是本能tek ê情愛。 (3) Philia。就是社會tek ê 愛， 友愛。以上這3款ê疼根本是出tī人ê 自己中心，自己愛所生出ê疼。Koh濟濟是有想報答，是有條件ê疼。Koh也是受動tek，感情tek ê疼，尚且tuì人ê私慾有時會生出貪愛， 遺愛， 溺愛等等。(4) Agapē。就是上帝ê疼，基督耶穌ê疼。上帝對人ê疼，基督徒對上帝ê疼，基督徒ê相疼kap疼人。保羅tī I K 13章所講信，向望，仁愛;其中第一大ê就是仁愛，仁愛永遠boē無--去。這兩字仁愛就是agapē。 I Ih 4:7-9所講上帝是疼(agapē)。所以agapē就是上帝ê本質，agapē是tuì上帝來。Thang講上帝是疼ê 源泉，上帝差伊獨生ê囝入世間，hō͘咱tuì 伊來活，上帝ê疼tuì 這個顯明tī咱。I Ih 3:16， “伊替咱獻伊ê性命，咱tuì 這個 bat仁愛。」Tuì基督耶穌ê死咱chiah會發見著agapē。 Ih 3:16， 這節有顯明上帝最大ê疼ê事實。Taⁿ 愛來講幾nā項親像下面。

(1) 上帝ê疼是自發tek，意志tek ê疼，koh是最大ê 自己犧牲ê疼。I Ih 4:10，上帝疼咱，差伊ê 囝為著咱ê罪做挽回ê債， 疼就是在tī 這個。 Lm 5:8，若是上帝顯明伊本身疼咱ê疼痛，因為咱iáu-kú做罪人ê時，基督替咱死。咱是卑賤，污穢ê罪人，上帝也疼咱，將伊做寶貝獨生ê囝自發tek，意志tek獻hō͘咱，來替咱犧牲死tī十字架，贖回咱ê罪。這是最深，最大ê疼。參考Mk 10:45。

(2) 無代價， koh無條件，只有tuì信就白白hō͘咱ê疼。Lm 3:24， 25， Taⁿ為著伊ê恩典，白白得著稱做義……Mt 10:8， 恁白白得著， tio̍h白白分hō͘人。

(3) 恩義兩全ê疼。上帝ê疼(agapē)是疼罪人ê疼，總是m̄是疼罪。罪惡到tó位也是tio̍h受伊ê疼ê審判。因為tī伊ê疼ê內面有伊ê義tī-teh，若講義，共時就有伊ê疼，若講疼，共時就有伊ê義。伊ê疼kap伊ê義tī基督十字架頂hiông合成做一個。咱有罪ê人tī上帝ê 面前應該tio̍h受審判，受刑罰;總是對咱ê信，耶穌基督替咱受審判，受死tī十字架，來soah上帝公義ê受氣，共時tuì信上帝恩典咱，無kā咱算做有罪，kā咱稱做義，這是tuì伊ê恩典，疼痛。

(4) 永久不變，tuì頭到尾ê疼。Ih 13:1，已經疼世間屬伊ê人，到尾也疼in。 Lm 11:29，因為上帝ê恩賜kap詔人攏無退貨。

(5) 普及萬民ê疼。Lk 2:10。我報恁大歡喜ê 消息， hō͘百姓攏有份。 Mt 28:19，所以恁 tio̍h去招萬百姓來做學生。

(6) 稱咱作伊ê 囝 ê疼。I Ih 3:1， 恁想看父疼咱到怎樣，hō͘咱稱做上帝ê 囝。

(7) 有關心kap管教tī咱ê生活ê疼。參看II T 2:16， 17; H 12:6，因為主所疼ê就警戒伊; koh hoān所接納ê就用鞭拍伊。

(8) 疼對敵ê疼。看Mt 5:43-48; Lk 23:34，父ah，赦免in，因為in所做ê in m̄知。這是為罪人，為對敵獻性命，koh 為in祈禱ê疼。

(9) 會催逼信徒生出自己犧牲ê疼。II K 5:14。基督ê疼催逼我。Lm 9:3，因為我為著我ê兄弟我ê骨肉ê至親，就若本身受咒詛離開基督也甘願。參看Lm 1:14; I K 9:16。

(10) 不論甚麼境遇to boē會隔斷ê疼。Lm 8:35-39， Chī-chuī beh隔斷咱tī基督ê疼。或是患難，困苦，困逐， iau餓，褪體，危險，利刀…m̄-nā boē隔斷，反轉tuì疼咱ê得勝到有chhun。