中中:數念故黃愛
TIONG TIONG:Siàu-liām kò͘ N̂g ài
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 許篤禮 Khó͘ Tok-lé |
| 卷期 | 台灣教會報 |
| 卷期 | 第802卷 |
| 日期 | 1955/10 |
| 頁數 | 15 |
白話字（原文數位化）
TIONG TIONG
Siàu-liām kò͘ N̂g ài
(Siā Káu Tiúⁿ-ló-niû)
1955.10 tē 802 hō p.15-16
(Khó͘ Tok-lé)
Tī 1898 nî, Muî Bo̍k-su kap Lîm Ha̍k-kiong Bo̍k-su lâi Khe-ô͘ pò͘-tō ê sî, thâu-chuí ê koé-chí Siā Káu Tiúⁿ-ló hu-hū lâi chiap-siū tō-lí, nā-sī í-chêng ê Káu Tiúⁿ-ló-niû sī jia̍t-sim kèng sîn-hu̍t, chia̍h-chhài 3, 6, 9. Chóng-sī ke-lāi boē pêng-an, chi̍t ê siⁿ, chi̍t ê sí; tāng, chhiong, thó͘, soah; chò ngó͘-siōng kuí-sîn ê lô͘-châi. 1899 nî chiaⁿ-goe̍h chhe-káu thiⁿ-kong siⁿ, kap hiah ê ngó͘-siōng toān-choa̍t, chiū sìn Iâ-so͘ chò Chú ê peh-sìⁿ. Tī 1901 nî 6 goe̍h 23 ji̍t, 36 hoè tuì Kam uî-lîm Bo̍k-su kap tiōng-hu kāng-ji̍t niá sé-lé ji̍p-kàu, 55 nî kú choè Chú chīn-tiong ê lú-tô͘, gâu pang-chān tiōng-hu, thang kóng sī bô͘-hoān ê sìn-tô͘. Lūn-khí i ê
1) Sìn-sim. Jia̍t-sim siú lé-pài, tû-khí tāng-pēⁿ í-goā, m̄-bat bô chhut-se̍k, kî-tó-hoē bô-lūn hn̄g, kīn toè kàu tio̍h, sui-jiân 70 goā hoè iā chham-ka pò͘-tō-tuī, kiâⁿ 8, 9 lí lō͘, thàu hong, lo̍h hō͘ kiâⁿ choè thâu-chêng. Chò kiàn-chèng, liām Sèng-si, liân hoē-goā iā o-ló gâu liām si. Siông-siông kàu saⁿ-kiⁿ mî-poàⁿ bô ià-siān, cháu chò chêng hō͘ siàu-liân-lâng toè boē tio̍h, tú-tio̍h hó-pháiⁿ kéng-gū, khò sìn-sim, siông kî-tó.
2) Thiàⁿ-sim. Tuì ke-lāi, tuì hoē-lāi, hoē-goā gâu chio-ho͘, khoán-thāi lâng it-lu̍t pêng-téng. Te̍k-pia̍t sàn-hiong kan-khó͘ ê lâng gâu khan-sêng, gâu khoàⁿ-kò͘, tuì le̍k-tāi thoân-kàu-chiá bû bî put-chì, khoán-thāi in chhin-chhiūⁿ ke-lāi ê lâng.
3) Hōng-sū. Tuì Khe-ô͘ siat kàu-hoē muí lé-pài-ji̍t, tiong-tàu chú-pn̄g hū-tam chhui-sū ê chek-jīm, bí, kiâm, chhâ, iû, iâm, nā bô kàu, chiū-sī bô hun kong, su the̍h lâi pó͘ kah kàu, soà hiàn kang chú hō͘ lâng chia̍h, m̄-sī saⁿ gō͘ nî, chiū-sī kàu hui-siông-sî phoè-kip bí, bô pān-hoat thang koh kè-sio̍k ê sî chiah chêng-chí. Chheng-sàu pài-tn̂g, ta̍k hāng ê kang hoaⁿ-hí chhut-la̍t bô e-the, hiòng-chêng khioh khì chò. Hoē-iú nā ū song hí-sū, te̍k-pia̍t koan-sim, kap hoaⁿ-hí ê lâng saⁿ-kap hoaⁿ-hí, kap iu-būn ê lâng saⁿ-kap iu-būn. Seng-oa̍h khiām-phok, só͘ ū ê chîⁿ khiām khí-lâi hiàn-kim, chò kàu-hoē ê lō͘-ēng, m̄-kam chia̍h, m̄-kam khai, nā uī-tio̍h kàu-hoē chīn-la̍t hōng-hiàn, giân-hēng it-tì, tuì lâng sêng-si̍t.
4) Ka-têng. Boē sìn Chú ê sî, hō͘ lâng khoàⁿ-miā, kóng i chia̍h kàu 34 hoè, bô phah-sǹg sìn Iâ-so͘ chia̍h tn̂g hoè-siū, kin-nî 91 hoè. Káu Tiúⁿ-ló 87 hoè chiah lī-khui sè-kan, boē sìn Chú ê sî, chi̍t-ê siⁿ, chi̍t-ê sí; sìn Chú liáu-āu, koh seⁿ sì ê cha-bó͘-kiáⁿ, chio-kiáⁿ-sài, taⁿ lāi-goā sun 118 ê, tē 4 cha-bó͘-kiáⁿ kap kiáⁿ-sài lóng chò tiúⁿ-ló, chiū-sī 楊朝宗、謝天足. In toè sī-toā-lâng ê kha-pō͘, kiàn-siat 萬興 kàu-hoē, chò kàu-hoē ê goân-ló. Chi̍t ê sun hiàn-sin chò thoân-tō, chi̍t ê sun-sim-pū chò lú thoân-tō. Ê-hng chá-àm ka-têng lé-pài, ín-chhoā toā-sè jia̍t-sim ho̍k-sāi Siōng-tè.
5) Pia̍t-sè. Pēⁿ tiong, sim chin pêng-an, ū lâng thè i kî-tó, i hoán-tńg thè lâng kî-tó, kā lâng an-uì, iā siông-siông siàu-liām ài tī lī-khui sè-kan í-chêng, khoàⁿ-kìⁿ Chú ê êng-kng. Kó-jiân choè-āu an-jiân kóng, “Chú Iâ-so͘ chiap-la̍p goá,” chiū chin pêng-an tńg-khì chó͘-ke. Hit ji̍t, 8 goe̍h 25 ji̍t, keh-ji̍t 26, pài-gō͘; goá iáu tī Tâi-lâm hù Tāi-hoē, hit ji̍t lo̍h toā hō͘ chò chuí, nā-sī Khe-ô͘ hó thiⁿ, bô joa̍h, bô koâⁿ, hù chòng-sek ê lâng bô chi̍t ê ak tio̍h hō͘, chin sēng-hóng, chin giâm-siok, hn̄g kīn 3 pah goā lâng lâi chham-ka. Chin thang kám-siā Siōng Chú chhim-in, thiàⁿ i ê lú-pī.
Í-siōng siá chiah ê, ke̍k kán-tan lâi siàu-liām, nā beh siông-sè lâi siá, ún-tàng iáu ū chin-chē i ê bí-tek thang hō͘ lán o-ló, hō͘ lán siàu-liām, hō͘ lán o̍h ê só͘-chāi, bat i ê lâng iáu chin-chē lóng chai, teh siàu-liām i ê bí-tek. I só͘ ài gîm ê si Thian-tông lóng bô khó͘-lān, Eńg-oa̍h bô sí.
(Khó͘ Tok-lé)
Káu Tiúⁿ-ló-niû ê ai-sû
Ah! Sian-bó siū-tio̍h tiàu-bēng lâi lī sè,
Pêng-an lī-khui goán tāi-ke,
I ê hōng-sū chin-chiàⁿ kú,
Gâu thiàⁿ thoân-tō kap bo̍k-su;
Tuì tī hiaⁿ-ché chin tông-chêng,
Tio̍h-boâ chhui-sū lóng bô thêng;
Cheng-sîn bu̍t-chit gâu oān-chō͘,
Sī-toā, sì-sè gâu chio-ho͘;
uī-tio̍h kàu-hoē lâi kî-tó,
Khó͘-khǹg ke-lāi tio̍h hô-hó;
I só͘ siàu-liām siōng tāi-seng,
Ha̍k-kiong, Kam-bū, Lân I-seng;
Kám-siā saⁿ lâng gâu choè kang,
Chīn-tiong thiàⁿ Chú kap pa̍t-lâng;
Sian-bó it-seng chia̍h khó͘-khó͘,
Chhoē bô tiⁿ-tiⁿ thang oāⁿ tō͘;
Che sī thiàⁿ kiáⁿ kap thiàⁿ sun,
Mî ji̍t bô chia̍h kap bô khùn;
It-seng thiàⁿ-thàng kap kan-khó͘,
ēng i kha-chiah choè chóng-pho͘;
I ê thiàⁿ-thàng chin cha̍p-chn̂g,
Lī sè hō͘ goán sim chin sng;
I ê hióng-siū káu-cha̍p hoè,
I ê kiáⁿ-sun pah cha̍p-poeh;
Goán taⁿ su-liām bē tit koè,
ǹg-bāng thian-tông koh chū-hoē.
(Ko͘ ai chú Lîm Khai hui-lē tùn-siú).
漢羅（Ùi原文改寫）
中中
數念故黃愛
(謝九長老娘)
1955.10 第802號 p.15-16
(許篤禮)
佇1898年，梅牧師佮林學恭牧師來溪湖佈道的時，頭水的果子謝九長老夫婦來接受道理，若是以前的九長老娘是熱心敬神佛，食菜3、6、9。總--是家內袂平安，一个生，一个死；重、沖、thó͘、煞；做偶像鬼神的奴才。1899年正月初九天公生，佮遐的偶像斷絕，就信耶穌做主的百姓。佇1901年6月23日，36歲對甘為霖牧師佮丈夫kāng日領洗禮入教，55年久做主盡忠的女徒，gâu幫贊丈夫，通講是模範的信徒。論起伊的
1) 信心。熱心守禮拜，除去重病以外，毋捌無出席，祈禱會無論遠、近綴到著，雖然70外歲也參加佈道隊，行8、9里路，透風、落雨行做頭前。做見證，唸聖詩，連會外也呵咾gâu 唸詩。常常到三更暝半無厭siān，走做前予少年人綴袂著，拄著好歹境遇，靠信心，常祈禱。
2) 疼心。對家內，對會內，會外gâu招呼，款待人一律平等。特別散hiong艱苦的人gâu牽成，gâu看顧，對歷代傳教者無微不至，款待in親像家內的人。
3) 奉事。對溪湖設教會每禮拜日，中晝煮飯負擔炊事的責任，米、鹹、柴、油、鹽，若無夠，就是無分公、私提來補佫夠，紲獻工煮予人食，毋是3、5年，就是到非常時配給米，無辦法通閣繼續的時才停止。清掃拜堂，逐項的工歡喜出力無挨推，向前拾去做。會友若有喪喜事，特別關心，佮歡喜的人相佮歡喜，佮憂悶的人相佮憂悶。生活儉樸，所有的錢儉起來獻金，做教會的路用，毋甘食，毋甘開，若為著教會盡力奉獻，言行一致，對人誠實。
4) 家庭。未信主的時，予人看命，講伊食到34歲，無拍算信耶穌食長歲壽，今年91歲。九長老87歲才離開世間，未信主的時，一个生，一个死；信主了後，閣生4个查某囝，招囝婿，今內外孫118个，第4查某囝佮囝婿攏做長老，就是楊朝宗、謝天足。In綴大人的跤步，建設萬興教會，做教會元老。一个孫獻身做傳道，一个孫新婦做女傳道。E昏早暗家庭禮拜，引chhoā大細熱心服事上帝。
5) 別世。病中，心真平安，有人替伊祈禱，伊反轉替人祈禱，共人安慰，也常常數念愛佇離開世間以前，看見主的榮光。果然最後安然講：「主耶穌接納我，」就真平安轉去祖家。彼日，8月25日，隔日26，拜五；我猶佇台南赴大會，彼日落大雨做水，若是溪湖好天，無熱，無寒，赴葬式的人無一个沃著雨，真盛況，真嚴肅，遠近三百外人來參加。真通感謝上主深恩，疼伊的女婢。
以上寫遮的，極簡單來數念，若欲詳細來寫，穩當猶有真濟伊的美德通予咱呵咾，予咱數念，予咱學的所在，捌伊的人猶真濟攏知，teh數念伊的美德。伊所愛吟的詩:天堂攏無苦難，永活無死。
(Khó͘ Tok-lé)
九長老娘的哀詞
Ah！先母受著召命來離世，
平安離開阮逐家，
伊的奉事真正久，
Gâu疼傳道佮牧師；
對佇兄姊真同情，
著磨炊事攏無停；
精神物質gâu援助，
序大、序細gâu招呼；
為著教會來祈禱，
苦勸家內著和好；
伊所數念上代先，
學恭、監務、蘭醫生；
感謝三人gâu做工，
盡忠疼主佮別人；
先母一生食苦苦，
揣無甜甜通換肚；
這是疼子佮疼孫，
暝日無食佮無睏；
一生疼痛佮艱苦，
用伊跤chiah做總舖；
伊的疼痛真十全，
離世予阮心真酸；
伊的享壽90歲，
伊的子孫百十八；
阮今思念袂得過，
向望天堂閣聚會。
(孤哀子林開揮淚頓首)。