研究：基督教感恩論
Gián-kiù：Ki-tok-kàu Kám-inlūn
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 吳德元 Gô͘ Tek-goân |
| 卷期 | 台灣教會報 |
| 卷期 | 第795卷 |
| 日期 | 1955/3 |
| 頁數 | 13 |
白話字（原文數位化）
1955 nî 3 goe̍h p.13
Ki-tok-kàu Kám-in lūn
(Bo̍k-su: Gô͘ Tek-goân chok)
Tī sè-kan chò lâng, hoān-lān lô-khó͘ chin chē. Thài ū sím-mi̍h thang kám-siā? Tek-kok iàm-sè tia̍t-ha̍k-ka Arthur Schopenhauer kóng, “Lâng chò eⁿ-á chhut-sì, khàu hit ê ko͘-ko͘ pi-ai ê siaⁿ. oa̍h ê sî-kî tuì siàu-liân kàu lāu, put-sî ū put-boán kap oàn-thàn ê sū, sǹg boē chīn; sí chi̍t-ē kàu, hēng-hok lóng pàng-lī, it-seng ê tio̍h-boâ kui tī lo̍k-khong, o͘-ho͘ ai-chài.” Che kiò-chò jîn-seng. Só͘ ǹg-bāng ê hēng-hok tit boē tio̍h, hoán-tńg bô kî-thāi ê chai-lān, “Hō put tan hêng,” liân-soà kàu tī lán. Ha̍k-chiá kā i kiò-chò jîn-seng ê mâu-tún. Kó͘-chá lâng giân ū kóng, “ Hō kap hok lâi pīⁿ-choè chi̍t-tiâu soh. Hok tiong iú hō, hō tiong iú hok.” Chit ê sī jîn-seng, koat-toàn bô ū oân-boán ê hēng-hok. Chhin-chhiūⁿ suí ê goe̍h gū-tio̍h o͘-hûn jia-cha̍h, chhin-chhiūⁿ suí ê eng-hoe siū chi̍t àm ê kông-hong chhoe-soàⁿ, tuī lo̍h toē chi̍t-iūⁿ. Hēng-hok sī iáⁿ, sī bîn-bāng nā-tiāⁿ. Hiān-siōng-kài sī khó͘-thàng moá-moá. “Só͘-í goá oàn-sin chheh-miā, in-uī tī ji̍t-kng ê ē-bīn só͘ choè ê kang, lóng sī hō͘ goá lô-khó͘; in-uī che lóng sī khang-hi, lóng sī lia̍h hong” (Thoân-tō 2:17). Pu̍t-kàu Liap-phoân-keng ū chi̍t chām kóng, “Tī sè-kan oa̍h ê lóng beh kui tī sí, sui-jiân ài hoè-siū bû-kiông, chóng-sī tek-khak ū kiat-sok ê ji̍t-chí heng-ōng-ê tek-khak ū soe-pāi; saⁿ-kìⁿ-ê tek-khak ū lī-pia̍t. ióng-kiāⁿ ê bô kú-kú kè-sio̍k, suí-sek oē gū-tio̍h pēⁿ-thiàⁿ chhim-ji̍p. Chiòng-seng ê khó͘-thàng bô hān, chhin-chhiūⁿ khe-chuí lâu bô hioh. It-chhè sī bû-siông, bān-sū si̍t-chāi bô ū khoài-lo̍k.” Sek-kia Mô͘-nî sī tuì chi̍t ê bû-siông ê koan-kám lâi tit-tio̍h siu-tō ê iàu-koat. Nā-sī kám-in kap hoaⁿ-hí sī bô thang hoat-kiàn-tio̍h. Só͘-í tī pu̍t-kàu bô ū o-ló gîm-si, iā bô ū kám-siā kî-tó, in sûn-chuī sī iàm-sè tia̍t-ha̍k ê chi̍t-pō͘-hūn nā-tiāⁿ.
Sī lah! Bô ū Ki-tok chò jîn-seng ê ki-chhó͘, bô-lūn chī-chuī, kiù-kèng lóng sī ta̍t-tò kàu chit ê koan-liām. Tī sì-bīn pat-ta̍t choa̍t-bāng o͘-àm ê sè-kài, chí-ū ū chi̍t tiâu êng-kng ê ǹg-bāng; chiū-sī kóng, “Ú-tiū tiong to̍k-it ê chú-cháiⁿ Siōng-tè sī thiàⁿ.” I ū chhe I to̍k-siⁿ ê Kiáⁿ Iâ-so͘, lâi sè-kài pò-thoân chit ê thiàⁿ, sī chhim-khek ê thiàⁿ, liân choē-jîn I iā sī thiàⁿ. I kàu-boé hiàn-sin chò sio̍k-choē chè, lâu-huih lâi li̍p sià-choē sin ê khè-iok, hō͘ it-chhè sìn I ê lâng, m̄-bián lûn-bông, oē tit-tio̍h éng-oa̍h. Iâ-so͘ Ki-tok choa̍t-tāi ê hi-seng só͘ li̍p ê sin khè-iok, sī chiâⁿ-chò ki-tok-tô͘ sìn-gióng ê êng-iāu ê tuì-siōng, iā-sī ki-tok-tô͘ seⁿ-chhut kám-in ê goân-choâⁿ.
Chá ū chi̍t ê hoê-siūⁿ miâ kiò-chò Ta̍t-mō͘ Tāi-su, tuì ìn-tō͘ lâi kàu Tiong-kok. Tng-sî Liông Bú-tè thiaⁿ-kìⁿ i ê ko-bêng, tì-ì chhiáⁿ i kàu ông-kiong. Bú-tè mn̄g i kóng, “Goá tì-ì khí biō, chhau keng-tián, hó khoán-thāi chong-kàu-ka, chit khoán ū sím-mi̍h kong-tek?” I ìn kóng, “Bô kong-tek!” In-uī tī i ba̍k-chiu só͘ khoàⁿ, ông só͘ chò ê sū kap gín-ná ê iû-hì chi̍t-poaⁿ-iūⁿ. Bú-tè koh mn̄g, “Sèng-kàu choè ko ê chin-lí sī sím-mi̍h?” I ìn kóng, “Khok jiân bû sèng” (廓然無聖). Khok-jiân chiū-sī kóng-tāi bû pian, choè-ko ê chin-lí sī chhin-chhiūⁿ thian-khong, bô ū chi̍t phìⁿ o͘-hûn, bô bê, bô ngō͘; bô io̍k-bōng, iā bô kong-tek; bô sèng, iā bô sio̍k. uī-tio̍h beh ta̍t-tò chit ê lí-sióng, chit ê pu̍t-kàu toā thian-châi-jî Ta̍t-mō͘ Tāi-su bat bīn ǹg piah, chē siân káu nî kú. Lán chai che sī bô iông-īⁿ ê lân-gia̍p khó͘-hēng. Siat-sú tng-sî Liông Bú-tè nā mn̄g Pó-lô. I beh ìn kóng, “Sèng-kàu choè ko ê chin-lí sī 4 jī un-tián bû-hān.”
Taⁿ lūn-kàu Iâ-so͘, I it-seng bô siông ēng chit 4 jī. iáu-kú tī Lō͘-ka 15: “Hòng-tōng-chú hoê ka” ê phì-jū, choè tē-it ū piáu-hiān Siōng-tè ê sim in-tián bû-hān. “Saⁿ-lī iáu hn̄g, lāu-pē khoàⁿ-kìⁿ i, chiū lîn-bín, cháu chhut-khì phō i ê ām-kún ti̍t-ti̍t kā i chim.” Che sī chhiau te̍k-kip ê ài. Bô khoàⁿ-khin put-siàu-kiáⁿ lo̍k-ngó͘, khit-chia̍h siùⁿ, koh chhàu-bī. Chhin-chhiūⁿ án-ni, Siōng-tè bô tī kong-tō ê lō͘-siōng lâi chek-hoa̍t lán, I ū hong-sēng ê in-tián beh chiap-la̍p choē-jîn ê hoán-hoé.
Pó-lô ū hō͘ sin-iok in-tián khah bêng-liâu. Goân-lâi i bat siū koè lu̍t-hoat chú-gī ê hun-tô, só͘-í tì-ì ló͘-le̍k siú lu̍t-hoat ài bô phāng thang hiâm, chò oân-choân ê sèng-chiá. Chóng-sī chiàu i ê lāi-sim chin-si̍t ê kò-pe̍k, i kóng, “In-uī goá tī-teh: in-uī lūn hit ê ì-ài, goá chiū ū; kiâⁿ hit ê hó, goá chiū bô. In-uī goá só͘ ì-ài ê hó, goá bô khì kiâⁿ; goá só͘ m̄-ài ê pháiⁿ, hoán-tńg khì kiâⁿ……Nā-sī goá khoàⁿ pah-thé tiong ū pa̍t ê hoat kap goá sim-chì ê hoat saⁿ tò͘-cheng, lia̍h goá lâi hâng-ho̍k tī pah-thé lāi choē-ok ê hoat. Khó͘-ah, goá ê chò lâng! Chī-chuī beh kiù goá thoat-chhut chit ê tì-kàu sí ê thé ah?” Chit ê siā Siōng-tè, hō͘ goá tuì Chú Iâ-so͘ í-keng tháu-pàng goá thoat-lī choē kap sí ê hoat.”
I boē kàu Tāi-má-sek ê í-chêng, I ū hián-hek ê koân-sè, chū-jīn sī to̍k-it chin Sîn kap I ê lu̍t-hoat ê iòng-hō͘-chiá. I siūⁿ chit ê sin ê Ná-sat-le̍k tóng sī īⁿ-toan-chiá, eng-kai tio̍h phok-bia̍t ê. Chóng-sī ta̍t-tò Tāi-má-sek siâⁿ-goā, hut-jiân thiⁿ chhut siám-iāu ê kng, i chhin-chhiūⁿ hō͘ luî, tiān phah-tio̍h, chiū tó tē. Hit-sî Iâ-so͘ ê siaⁿ hián-hiān lâi sím-mn̄g i. I chiah chai i ê kè-oē sī tí-khòng Siōng-tè. Ná-sat-le̍k lâng Iâ-so͘ m̄-sīsí, sī tek-sèng ê sím-phoàⁿ-chiá, sī éng-oa̍h ê Chú. Chóng-sī I ēng jîn-chû pó-liû i ê sìⁿ-miā, beh ēng i chò pò-thoân hok-im ê khì-kū. Keng-koè 3 mî 3 ji̍t thòng-chhiat ê hoán-hoé, tuì A-ná-nî-a siū sé-lé, chiū chêng kàu taⁿ só͘ ap-pek tī i sin-chiūⁿ ê choē-ok ê tāng-tàⁿ lóng tit thoat-lo̍h. Tuì hit-sî í-āu, ka-kī chheng-chò sī Iâ-so͘ Ki-tok ê lô͘-pi̍k Pó-lô. Oân-choân sī tuì Chú ê in-tián siū tiàu-bēng, koh í-āu kám-siū Ki-tok ê thiàⁿ ê chhui-pek chīn-tiong soan-kàu.
āu-lâi tī Pó-lô ê seng-gâi ū pho-lān khiok-chiat, tú-tio̍h chin-chē ê hoān-lān, siông-sè chhiáⁿ khoàⁿ II Ko-lîm-to 11:23-28, koh tī II Ko-lîm-to 1:8,9. “Lūn-kàu goán tī A-se-a só͘ tú-tio̍h……sī siū teh0tāng chin thia,2 kàu tng boē khí, liân oa̍h iā bô ǹg-bāng; goán ka-kī sim-lāi iā àn-sǹg oē sí,……” Chóng-sī i ta̍k pái kóng i khó͘-thàng ê keng-giām, sùn-kan teh piàn-oāⁿ chò kám-siā kap hoaⁿ-hí. I kóng, “Tio̍h siông-siông hoaⁿ-hí, tio̍h kî-tó bô soah, hoān-sū tio̍h kám-siā (I Thiap-sat-lô-nî-ka 5:16-18).
(Boē-oân).
漢羅（Ùi原文改寫）
基督教感恩論
(牧師：吳德元)
Tī世間做人，患難勞苦真濟。Thài有甚麼thang感謝？德國厭世 tia̍t學家 Arthur Schopenhauer講：「人做嬰仔出世，哭hit個孤孤悲哀ê 聲.活ê時期tuì少年到老，不時有不滿kap怨嘆ê事，算boē盡;死一下到,幸福攏放離，一生ê tio̍h磨歸tī 落空, 嗚呼哀哉.」這叫做人生。所向望ê幸福得boē 著,反轉無期待ê災難，「禍不單行,」連續到tī咱。學者kā 伊叫做人生ê矛盾。古早人言有講：「禍kap福來並做一條鎖.福中有禍，禍中有福.」這個是人生，決斷無有完滿ê幸福。親像suí ê月遇著烏雲jia遮，親像suí ê 櫻花受一暗ê狂風吹散, 墜落地一樣。幸福是影,是眠夢nā-tiāⁿ. 現象界是苦痛滿滿。「所以我怨身慼命,因為tī日光ê下面所做ê 工, 攏是hō͘我勞苦;因為這攏是空虛,攏是掠風” (傳道2:17)。佛教涅盤經有一chām講：”Tī世間活ê 攏 beh歸tī死，雖然ài 歲壽無窮，總是的確有結束ê日子，興旺--ê的確有衰敗;相見--ê的確有離別。勇健ê無久久繼續，suí色會遇著病疼侵入。 眾生ê苦痛無限,親像溪水流無歇。一切是無常,萬事實在無有快樂。」釋迦牟尼是tuì一個無常ê 觀感來得著修道ê 要訣.若是感恩kap歡喜是無thang發見--著.所以tī 佛教無有o-ló吟詩，也無有感謝祈禱，in sûn-chuī是厭世tia̍t學ê一部分nā-tiāⁿ.
是lah!無有基督做人生ê基礎，無論chī-chuī,究竟攏是達到到這個觀念。Tī四面八達絕望烏暗ê世界，只有有一條榮光ê 向望;就是講：「宇宙中獨一個主宰上帝是疼。」伊有差伊獨生ê 囝耶穌，來世界播傳這個疼，是深刻ê疼，連罪人伊也是疼。伊到尾獻身做贖罪祭,流血來立赦罪新ê契約，hō͘一切信伊ê人，m̄免淪亡, 會得著永活。耶穌基督絕代ê犧牲所立ê 新契約，是成做基督徒信仰ê榮耀ê 對象,也是基督徒生出感恩ê 源泉.
早有一個和尚名叫做達摩大師，tuì印度來到中國。當時梁武帝聽見伊ê 高明,致意請伊到王宮。武帝問伊講：「我致意起廟，抄經典,好款待宗教家, 這款有甚麼功德?」伊應講，「無功德!」因為tī 伊目睭所看，王所做ê事kap 囡仔 ê 遊戲一般樣。武帝koh問，「聖教最高ê真理是甚麼？」I應講，”廓然無聖」(廓然無聖)。廓然就是廣大無邊,最高ê真理是親像天空，無有一片烏雲，無迷,無傲;無欲望，也無功德; 無聖,也無屬。為著beh達到這個理想，這個佛教大天才兒達摩大師bat面向壁,坐禪九年久。咱知這是無容易ê 難業苦行。設使當時梁武帝問保羅。伊beh應講，「聖教最高ê真理是4 字恩典無限。」
Taⁿ論到耶穌，伊一生無常用這 4字. iáu-kú tī路加15:「放蕩子回家”ê譬喻，做第一有表現上帝ê心恩典無限。「相離iáu遠，老父看見伊,就憐憫，走出去抱伊 ê頷頸直直kā 伊 chim.」這是超特級ê愛.無看輕不肖囝落伍,乞食相, koh臭味。親像án-ni,上帝無tī公道ê路上來責罰咱，伊有豐盛ê 恩典 beh接納罪人 ê反悔。
保羅有hō͘新約恩典 khah 明瞭.原來伊bat受過律法主義ê薰陶，所以致意努力守律法ài無縫thang嫌，做完全ê聖者.總是照伊ê內心真實ê告白, 伊講：「因為我tī-teh:因為論hit個意愛，我就有;行hit個好，我就無。因為我所意愛ê好，我無去行;我所m̄-ài ê 歹,反轉去行……若是我看百體中有別個法 kap我心志ê 法相鬥爭,掠我來降服tī百體內罪惡ê 法. 苦ah,我ê做人！Chī-chuī beh救我脫出這個致到死ê體ah?」這個赦上帝，hō͘我對主耶穌已經tháu放我脫離濟kap死ê法.」
伊boē到大馬色ê以前，伊有顯赫 ê權勢，自認是獨一真神kap伊ê律法ê 擁護者. 伊想這個新ê拿撒勒黨是異端者,應該tio̍h 撲滅ê.總是達到大馬色城外，忽然天出閃耀ê 光, 伊親像hō͘ 雷, 電 拍著,就倒地. hit時耶穌ê 聲顯現來審問伊. 伊chiah知伊ê計畫是抵抗上帝。拿撒勒人耶穌m̄是死,是得勝ê審判者,是永活ê主。總是伊用仁慈保留伊ê性命，beh用伊做報傳福音ê器具。經過 3 暝 3日痛切ê反悔，tuì亞拿尼亞受洗禮,就前到taⁿ所壓迫tī伊身上ê罪惡ê重擔攏得脫落。Tuì hit時以後，家己稱做是耶穌基督ê 奴婢保羅。完全是tuì主ê 恩典受召命, koh以後感受基督ê疼ê催迫盡忠宣教.
後來tī保羅ê生涯有波瀾曲折, tú著真濟ê患難，詳細請看哥林多後書11:23-28, koh tī II 哥林多 1:8,9.「論到阮tī亞西亞所tú著……是受teh-tāng真thiám 到當boē起,連活也無向望;阮家己心內也按算會死，……」總是伊逐擺講伊苦痛ê經驗，瞬間teh變換做感謝kap歡喜。I講：”Tio̍h常常歡喜，tio̍h祈禱無soah,凡事tio̍h感謝(帖撒羅尼迦前書5:16-18)。