拯救的宗教
Chín-kiù ê Chong-kàu
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第792號 |
| 日期 | 1954/12 |
| 頁數 | 8-9 |
白話字（原文數位化）
Chín-kiù ê Chong-kàu
(Bo̍k-su: Au Bān-tit)
- 12, no. 792, pp. 8-9
Sí-chó͘ hām-lo̍h, tio̍h-kiaⁿ tô-cháu. Ka-chài Siōng-tè kiò i, beh hō͘ i chai choē; A-tong lí siáⁿ-sū chia̍h kìm-kó? Kóng, Lí só͘ hō͘ goá ê hū-jîn-lâng, ēng kìm-kó hō͘ goá chia̍h. Mn̄g Hā-oa, lí siáⁿ-sū chia̍h kìm-kó? Kóng, Choâ ín-iú goá chia̍h. Choē bô lâng sêng-jīn; hoán chhui choē hō͘ tong-gô͘. Siōng-tè phoàⁿ-koat in sí-hêng, kóng, Lín ê sin-thé sī thô͘-hún chò--ê, sí-āu iû-goân kui thô͘-hún. Sí-chó͘ nā jīn-choē, Siōng-tè chû-pi tāi-tek: “Nā jīn lán ê choē, I sī sêng-sìn koh gī, beh sià-bián lán ê choē, sé-tû lán lóng-chóng ê put-gī” (I Hān 1:9). Iâ-so͘ tī Ka-pek-lông káng-tō, ū 4 lâng kng chi̍t ê piàn-suī--ê chiū-kīn I, nā-sī lâng chē, bē-tit oá; in chiū chiūⁿ chhù-téng, chiong piàn-suī ê tuī-lo̍h tī Iâ-so͘ ê bīn-chêng. Chú khoàⁿ in ū sìn, kóng, “Sè-kiáⁿ, lí ê choē sià lah, suî-sî khí-lâi, giâ chhn̂g tńg-khì.” Chù-ì “Sià--jī: Taⁿ lán chò bô sià-choē ê kiáⁿ-sun. Ū choē tio̍h siū hêng-hoa̍t. Tī chia su-iàu tio̍h thāi chín-kiù.
Siōng-tè sím-phoàⁿ choâ, kóng, Lí it-seng tio̍h chia̍h thô͘-hún, “Goá beh hō͘ lí kap Hū-è kiat-siû” (Chhòng 3:15). Chù-ì Hū-è: 裔 ê ì-sù, chiū-sī chéng-chí, ta-po͘ lâng chiàⁿ ū hō͘-è, nā-sī tī chia kóng, Hū-è sī sím-mi̍h ì-sù? Pó-lô kóng, “Ò-biāu! Siōng-tè ê tì-huī.” Chiū-sī èng-ún Kiù-chú Iâ-so͘ kàng-sè, kiù bô͘-sià-choē ê lâng; Í-sài-a Sian-ti chhàm-gú kóng, “Chhù-lú beh siⁿ kiáⁿ, chheng chò I-má-loē-lī” (Sài 7:14). Chit ê chiū-sī Hū-è.
Au-iông Kèng-bû kóng, Chong-kàu loē-iông ū 4 hāng: (1) Hoān chong-kàu lóng ū chông-gióng chi̍t ê ê sîn á-sī to-sîn, kap chhòng-kàu ê kàu-chú. (2) Hoān chong-kàu tek-khak ū i só͘ siú ê sèng-keng. (3) Hoān chong-kàu tek-khak ū i só͘ siú ê sìn-tiâu kap kài-tiâu. (4) Hoān chong-kàu tek-khak ū i chong-kàu-sek ê sìn-gióng, sûn-suì kám-chêng ê ho̍k-chiông. Taⁿ chiong chit 4 hāng pâi-lia̍t:
-
Goa sī chông-gióng chi̍t ê Sîn Siōng-tè, iā chông-gióng Kiù-chú Iâ-so͘.
-
Goá ê chong-kàu ū chun-siú Sèng-keng: Chiū-sī Kū-kok kap Sin-iok. Kí-lē: Bí-kok Lô Su-hok Chóng-thóng, ēng Sèng-keng chò li̍p-kok tāi-pún; iû-kî-sī ēng Kū-iok Bí-ka 6:8, “Iâ-hô-hoa ài lí kiâⁿ kong-gī, sim chûn lîn-bín, khiam-pi kap lí ê Siōng-tè saⁿ-kap kiâⁿ.” Chit chat keng-giân, i khoàⁿ chò pó-hoa̍t (筏): In-uī “Kiâⁿ kong-gī ê” : sī thāi-jîn ê tō. “Sim chûn lîn-bín ê”: sī chū-siu ê tō. “Khiam-pi kap lí ê Siōng-tè saⁿ-kap kiâⁿ ê”: sī ho̍k-sāi Sîn pì-koat ê tō. I m̄-sī chong-kàu-ka, nā-sī i siông-siông chiong chit kuí kù chò i chong-kàu ê koan-liām.
-
Goá ê chong-kàu ū chhî-siú sìn-tiâu kap kài-tiâu: Kí-lē: “To̍k-to̍k gī-lâng beh tuì i ê sìn lâi oa̍h” (Hap 2:4). Lō͘-tek Má-teng sī Tek-kok lâng, sim tài iu-chhiû khó͘-thàng, chiū khì Siu-tō-īⁿ tha̍k-keng kî-tó, bāng tit-tio̍h pêng-an, kàu boé bē tit-tio̍h, hîn tó chāi tē, kòng-phoà po-lê-thang; chhē pêng-an ê lō͘ chin kip, chiū tiông-iû kàu Lô-má, it-kiàn siâⁿ-mn̂g, po͘-po̍k jî ji̍p, chun-kèng i chò sèng-siâⁿ. Mn̄g kàu-hông pêng-an ê lō͘, kóng, Kuī-chiūⁿ chit ê 100 chàn ê lâu-thui chiū ē tit-tio̍h. Lō͘--sī suî-sî kuī chiūⁿ, kàu poàⁿ-thui, hut-jiân khong-tiong ū nn̄g siaⁿ kóng, “To̍k-to̍k gī-lâng beh tuì i ê sìn lâi oa̍h.” Lō͘--sī táⁿ-chiàn keng-keng, chú-sè chhim-su, hiáu-gō͘ tit-tio̍h pêng-an, chiū chiàⁿ kiâⁿ lo̍h-thui. Chit kù sī chong-kàu kàu-lí ê tiong-sim.
-
Chong-kàu-sek ê sìn-gióng: Chiū-sī sé-lé kap sèng-chhan, ū lâng kóng, Ū sìn-gióng bián sé-lé kap sèng-chhan, iā thang tit-kàu. Hiaⁿ-ché, chhú giân chha lah. Ū sìn-gióng ê lâng ài o̍h Iâ-so͘ ê hêng-uî. Iâ-so͘ chiū-kīn Iok-hān ê sé-lé, the-sî kóng, Goá èng-kai tuì Lí niá sé, Lí hoán lâi chiū-kīn goá mah? Chú kóng, “Lán tio̍h lâi chīn chiah ê lé-sò͘” Iâ-so͘ chiū chiū-sé.
[Tho̍k-chiá sian-siⁿ! Chú-pit kiò goá siá “Chín-kiù ê chong-kàu” lâi chiūⁿ Pò, goá bô sioh chhún-pūn, chiū siá. ǹg-bāng tāi-ke tuì chín-kiù ê chong-kàu chìn-hêng].
漢羅（Ùi原文改寫）
拯救的宗教
(牧師：歐萬得)
1954.12，no.792，pp.8-9
始祖陷落，著驚逃走。佳哉上帝叫伊，欲予伊知罪；亞當你啥事食禁果？講，你所予我的婦人人，用禁果予我食。問夏娃，你啥事食禁果？講，蛇引誘我食。罪無人承認；反推罪予tong-gô͘。上帝判決in死刑，講，恁的身體是土粉做--的，死後猶原歸土粉。始祖若認罪，上帝慈悲大德：「若認咱的罪，伊是sêng信閣義，欲赦免咱的罪，洗除咱攏總的不義」(Ⅰ翰 1：9)。耶穌佇迦百農講道，有4人kng一个半遂--的就近伊，若是人濟，袂得倚；in就上厝頂，將半遂的墮落佇耶穌的面前。主看in有信，講，「細囝，你的罪赦lah，隨時起來，giâ床轉去。」注意「赦字：今咱做無赦罪的囝孫。有罪著受刑罰。佇遮需要著待拯救。
上帝審判蛇，講，你一生著食土粉，「我欲予你佮Hū-è 結仇」(創 3：15)。注意Hū-è：裔的意思，就是種子，查埔人chiàⁿ有後裔，但是佇遮講，Hū-è是啥物意思？保羅講，「奧妙！上帝的智慧。」就是應允救主耶穌降世，救謀赦罪的人；以賽亞先知讖語講，「處女欲生囝，稱做以馬內利」(賽 7：14)。這个就是Hū-è。
歐陽竟無講，宗教內容有4項：(1) 凡宗教攏有崇仰一个的神抑是多神，佮創教的教主。(2) 凡宗教的確有伊所守的聖經。(3) 凡宗教的確有伊所守的信條佮戒條。(4) 凡宗教的確有伊宗教式的信仰，純粹感情的服從。今將這4項排列：
-
我是崇仰一个神上帝，也崇仰救主耶穌。
-
我的宗教有遵守聖經：就是舊約佮新約。舉例：美國羅斯福總統，用聖經做立國大本；尤其是用舊約Bí-ka 6：8，「耶和華愛你行公義，心存憐憫，謙卑佮你的上帝saⁿ-kap行。」這節經言，伊看做寶筏：因為「行公義的」：是待人的道。「心存憐憫的」：是自修的道。「謙卑佮你的上帝saⁿ-kap行的」：是服事神祕訣的道。伊毋是宗教家，若是伊常常將這幾句做伊宗教的觀念。
-
我的宗教有持守信條佮戒條：舉例：「獨獨義人欲對伊的信來活」(Hap 2：4)。路德馬丁是德國人，心tài憂愁苦痛，就去修道院讀經祈禱，望得著平安，到尾袂得著，hîn 倒在地，kòng破玻璃窗；揣平安的路真急，就tiông-iû到羅馬，一見城門，葡蔔而入，尊敬伊做聖城。問到hông平安的路，講，跪上這个100 chàn 的樓梯就會得著。路-氏隨時跪上，到半梯，忽然空中有兩聲講，「獨獨義人欲對伊的信來活。」路--氏膽顫驚驚，chú-sè深思，曉悟得著平安，就chiàⁿ行落梯。這句是宗教教理的中心。
-
宗教式的信仰：就是洗禮佮聖餐，有人講，有信仰免洗禮佮聖餐，也通得到。兄姊，此言差 lah。有信仰的人愛學耶穌的行為。耶穌就近約翰的洗禮，推辭講，我應該對你領洗，你反來就近我mah？主講，「咱著來盡chiah-ê禮數」耶穌就就洗。
[讀者先生！主筆叫我寫「拯救的宗教」來上報，我無惜蠢笨，就寫。向望大家對拯救的宗教進行]。