宇宙第一的冊
Ú-tiū tē-it ê chheh
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第791號 |
| 日期 | 1954/11 |
| 頁數 | 22-23 |
白話字（原文數位化）
Ú-tiū tē-it ê chheh
(Bo̍k-su: Thng Téng-khiân).
- 11, no. 791, pp. 22-23
Tī ú-tiū lia̍t-kok tiong ū chheng-chheng bān-bān ê chheh. Tàu-tí tó chi̍t pún sī tē-it ê chheh nih. Pu̍t-kàu-tô͘ chiū beh tāi-seng lâi kóng, Pu̍t-kàu le̍k-sú tē-it kú, goán ê Kàu-chó͘ Sek-kia-hu̍t (釋迦佛) tī sè-kan tē-it tn̂g hoè-siū; goán iā ū Iu-pô͘-nî-sa-keng (優婆尼沙經), tiong-kan ū kì cha̍p-tiâu kài, kî-tiong ū chi̍t tiâu ū kìm-kài sat-seng, m̄-thang kiông khi jio̍k, sī tē-it chû-sim ê chheh. Só͘-í goán ê Iu-pô-nî-sa-keng sī ú-tiū tē-it ê chheh. Nā-sī Hoê-kàu-tô͘ (回教徒) kóng, goán ū Kó͘-ní-a-nî-keng (古爾阿尼經), sī tuì Ki-tok-kàu tē-it hó ê pō͘-hūn kap Pu̍t-kàu choè hó ê pō͘-hūn lâi chhái-chhú sêng-li̍p ê, só͘-í Kó͘-ní-a-nî-keng sī ú-tiū tē-it ê chheh. M̄-kú Jû-kàu-tô͘ (儒敎徒), i chiū bô beh án-ni kóng, goán ū 四書五經, soat-khí 仁, 義, 禮, 智, 信, tē-it oân-choân, kàu hiān-tāi bē thang kái kàu chi̍t jī, só͘-í ú-tiū tē-it ê chheh chiàⁿ sī goán ê 四書五經 chiah tio̍h lah. Í-goā iáu ū thian-bûn-ha̍k-ka, bu̍t-lí-ha̍k-chiá, tiat-ha̍k-chiá, sim-lí-ha̍k-ka téng-téng, kok beh kóng in só͘ tù-chok ê chheh sī ú-tiū tē-it ê chheh.
Í-siōng chiah ê lūn, chiàu chia só͘ thê-gī, in ê kàu-chó͘, sèng-hiân lóng chiong lâng choè chú-thé, ka-kī choè tiong-sim teh kóng. Lán chai sè-kan bô ū oân-choân ê lâng, Lô-má su ū kóng, Lóng bô gī-lâng, liân chi̍t ê to bô (Lm 3:10). Sio̍k-gú iā kóng, sèng-jîn to͘ ū sam-chhò. án-ni thang chai, lâng lóng ài kóng ka-kī ê hó; nā ū m̄-hó ê só͘-chāi chū-jiân chiū ài khàm--khí-lâi, bô ài kóng-khí. án-ni bô oân-choân, bô sêng-si̍t ê lâng, só͘ tù-chok ê chheh tī ú-tiū cháiⁿ-iūⁿ ū thang choè tē-it ê chheh neh? Nā án-ni, chit ê tê-ba̍k chin-chiàⁿ hō͘ lâng mâ-hoân sit-bāng lah! Chhiáⁿ khoàⁿ Pò ê hiaⁿ-tī chí-moē m̄-bián sit-bāng, tī ú-tiū kan ū chi̍t pún chheh, m̄-sī khò lâng ê chhiú kap thâu-náu só͘ tù-chok ê, miâ kiò choè Sèng-chheh, tī sè-kài chu-chheh tiong bô chi̍t pún oē kham-tit kiò choè sèng ê chheh, chí-ū Ki-tok-kàu chit pún Sèng-chheh nā-tiāⁿ. I tī chu-chheh tiong ê tē-uī sī chhin-chhiūⁿ pêng-goân siōng ê soaⁿ-niá; Sèng-keng kap pa̍t pún chheh bo tâng, i m̄-sī kan-ta tuì lâng ê chhiú só͘ siá, kin-pún sī Sîn khé-sī lâng lâi siá ê; sī Sîn ê oē chià-tio̍h lâng lâi siá ê.
Sèng-keng m̄-sī kì-chài sím-mi̍h kî-soat īⁿ-tâm, chiū-sī lūn kàu sū-si̍t; chiong uí-tāi ê chin-lí, chhin-chhiūⁿ 神之實有及屬性; sè-kài ê iû-lâi, lâng ê pún-sèng kap I choè choē-tiong ê chêng-hêng. Sîn choè i kiù-sio̍k ê kang só͘ ū ê chún-pī, í-ki̍p lâi-sè téng-téng būn-tê khé-sī hō͘ lán. Sèng-keng sī tō-tek kap sio̍k lêng chin-lí ê toā pó-kò͘ ;tsit ê tsin-lí tsí-sī lâng chaiⁿ-iūⁿ tī sè-kan seng-oa̍h, kap chí-sī lán tio̍h cháiⁿ-iūⁿ tit-tio̍h tī thiⁿ-nih éng-oán ê oa̍h-miā.
Chhiáⁿ khoàⁿ sè-kài chhut-miâ lâng ê Sèng-keng koan (聖經觀). Lîm Khéng kóng, Goá jīn Sèng-keng sī Siōng-tè tuì chhòng-chō sè-kan í-lâi, siúⁿ-sù jîn-luī chò Kiù-chú ê Iâ-so͘ Ki-tok ê hó lóng ū thàu-koè chit pún chheh lâi pò lán chai.
Cha-lí-sū Tē-kin-su kóng, Sin-iok Sèng-keng sī sè-kài-siōng bī-cheng-iú ê, koh kin-āu iā bē thang koh ū ê, sī chì-hó chì-siōng ê chheh.
Ná-pho-lûn kóng, Sèng-keng m̄-nā sī chheh nā-tiāⁿ, si̍t-chāi sī oa̍h-mi̍h, ū cheng-ho̍k teh hoán-tuì I it-chhè ê le̍k-liōng tī-teh.
Kiâu-tī Hoâ-sēng-tùn kóng, Nā bô Siōng-tè kap Sèng-keng, sī bô khó-lêng thang kong-gī tī-lí sè-kan. Lâng lóng thang ài Sèng-keng, tek-khak tio̍h chiàu kui-kí tha̍k Sèng-keng, koh tio̍h chiàu Sèng-keng tiāⁿ-tio̍h chiâⁿ-chò ta̍k ê kàu-heō seng-oa̍h kap oa̍h-tāng ê tiong-sim kap káng-toâⁿ tiong-sim ê uī-tì. Káng-tō ê lâng uî-it tio̍h chò ê kang, chāi-tī chiong Siōng-tè kà-sī ê oē tan-sûn kóng hō͘ lâng thiaⁿ.
Í-siōng chiah ê sè-kài bêng-jîn ê Sèng-keng koan, hō͘ lán chai Sèng-keng sī ú-tiū tē-it ê chheh, chiū-sī chit pún Ki-tok-kàu ê Sèng-keng.
漢羅（Ùi原文改寫）
宇宙第一的冊
(牧師：湯鼎乾)。
1954.11，no.791，pp.22-23
佇宇宙列國中有千千萬萬的冊。到底佗一本是第一的冊nih。佛教徒就欲代先來講，佛教歷史第一久，阮的教祖釋迦佛佇世間第一長歲壽；阮也有優婆尼沙經，中間有記十條戒，其中有一條有禁戒殺生，毋通強欺弱，是第一慈心的冊。所以阮的優婆尼沙經是宇宙第一的冊。若是回教徒講，阮有古爾阿尼經，是對基督教第一好的部分佮佛教最好的部分來採取成立的，所以古爾阿尼經是宇宙第一的冊。毋kú儒敎徒，伊就無欲按呢講，阮有四書五經，說起仁、義、禮、智、信，第一完全，到現代袂通改到一字，所以宇宙第一的冊正是阮的四書五經才著lah。以外猶有天文學家，物理學者，哲學者，心理學家等等，各欲講in所著作的冊是宇宙第一的冊。
以上chiah-ê論，照遮所提議，in 的教祖，聖賢攏將人做主體，家己做中心teh講。咱知世間無有完全的人，羅馬書有講，攏無義人，連一个都無(Lm 3：10)。俗語也講，聖人都有三錯。按呢通知，人攏愛講家己的好；若有毋好的所在自然就愛蓋--起來，無愛講起。按呢無完全，無誠實的人，所著作的冊佇宇宙怎樣有通做第一的冊neh？若按呢，這个題目真正予人麻煩失望lah！請看報的兄弟姊妹毋免失望，佇宇宙間有一本冊，毋是靠人的手佮頭腦所著作的，名叫做聖冊，佇世界諸冊中無一本會堪得叫做聖的冊，只有基督教這本聖冊nā-tiāⁿ。伊佇諸冊中的地位是親像平原上的山嶺；聖經佮別本冊無同，伊毋是kan-ta對人的手所寫，根本是神啟示人來寫的；是神的話借著人來寫的。
聖經毋是記載啥物奇說異談，就是論到事實；將偉大的真理，親像神之實有及屬性；世界的由來，人的本性佮伊最罪中的情形。神做伊救贖的工所有的準備，以及來世等等問題啟示予咱。聖經是道德佮屬靈真理的大寶庫；這个真理指示人怎樣佇世間生活，佮指示咱著怎樣得著佇天裡永遠的活命。
請看世界出名人的聖經觀。林肯講，我認聖經是上帝對創造世間以來，賞賜人類做救主的耶穌基督的好攏有透過這本冊來報咱知。
查爾斯·狄更斯講，新約聖經是世界上未曾有的，閣今後也袂通閣有的，是至好至上的冊。
拿破崙講，聖經毋但是冊nā-tiāⁿ，實在是活物，有征服teh反對伊一切的力量佇teh。
喬治華盛頓講，若無上帝佮聖經，是無可能通公義治理世間。人攏通愛聖經，的確著照規矩讀聖經，閣著照聖經定著成做逐个教會生活佮活動的中心佮講壇中心的位置。講道的人唯一著做的工，在佇將上帝教示的話單純講予人聽。
以上chiah-ê世界名人的聖經觀，予咱知聖經是宇宙第一的冊，就是這本基督教的聖經。