Chú-ji̍t-o̍h:Lūn Chú-ji̍t-o̍h Sèng-si

文獻資訊

項目 資料
作者 無lo̍h名
卷期 台灣教會公報
卷期 第781號
日期 1954/1
頁數 26

白話字(原文數位化)

Lūn Chú-ji̍t-o̍h Sèng Si

  1. 01, no. 781, pp. 26-28

Tī it-seng ê tiong-kan, gín-á sî-tāi thang kóng sī tē-it ‘Im-ga̍k-tek’ ê. In m̄-nā kan-ta ài chhiùⁿ-koa nā-tiāⁿ, in ê choân seng-oa̍h chiū-sī im-ga̍k. In-uī án-ni, ū chin choē ê im-ga̍k uī-tio̍h gín-á lâi siⁿ-chhut. Io-nâ-koa(sic.), io-kiáⁿ-koa, tông-iâu, Iù-tì-oân im-ga̍k, Sió-o̍h im-ga̍k kap Chú-ji̍t-o̍h im-ga̍k téng-téng. Só͘-í goá siūⁿ lán nā oē sek-iōng chit ê gín-á ê sî-tāi ê thian-sèng lâi poê-iúⁿ in ê chong-kàu-sim, ēng sìn-gióng loē-iông lâi phoè-ha̍p tī si kap im-ga̍k ê lāi-bīn, chiū tek-khak hit ê hāu-kó m̄-sī sió-khoá.

Koh-chài Sèng-tàn sī kap im-ga̍k ia̍h ū hui-siông chhim ê koan-hē, Sèng-tàn nā bô im-ga̍k, phah-sǹg sī chhin-chhiūⁿ thiⁿ-téng bô ge̍h kap chhiⁿ chi̍t-iūⁿ! ia̍h gín-á kap Sèng-tàn ê koan-hē ia̍h sī hui-siông ê bi̍t-chhiat. án-ni gín-á kap Sèng-tàn kap im-ga̍k chit saⁿ-hāng sī boē saⁿ-lī-tit! Goá ǹg-bāng kok hong-bīn ê tong-sū-chiá kap chí-tō-chiá oē lí-kái chit ê sū, lâi chhiong-si̍t in ê kang-chok loē-iông kap hoat-hui in ê hāu-kó.

Í-hā siūⁿ ài kú-khí kuí-nā-hāng lâi choè tāi-ke ê si̍t-chè-siōng ê chham-khó chiū-sī.

1) Lūn Koa-sû.

Tek-khak hit ê oē-sû tio̍h pêng-īⁿ, hō͘ gín-á só͘ oē lí-kái-tit--ê kap in ji̍t-siông ê iōng-gú tông-téng thêng-tō͘ ê. M̄-thang kè-thâu siuⁿ chhim chiah hó.

Koh-chài lūn Kok-gú si kap Tâi-gú si ê būn-toê, goá siūⁿ nā oē nn̄g hāng pêng-iōng(sic.) sī tē-it hó koh chū-jiân. Put-kò Kok-gú si tong-jiân sī ēng Kok-gú (hàn-bûn) lâi siá, chóng-sī Tâi-gú si tio̍h ēng Tâi-gú pe̍h-oē-jī lâi siá chiah oē oân-choân piáu-bêng hit ê hoat-im. Put-kò hiān-chāi ê Chú-ji̍t-o̍h jî-tông kiám-chhái in ê pe̍h-oē-jī lêng-le̍k put-chiok, chóng-sī goá siūⁿ che sī lán ê kàu-hoē ê khoat-tiám ê chi̍t hāng, tek-khak boē thang choè lí-iû ê chi̍t-ê. ia̍h koa-sû tio̍h siá kuí-nā siú kap choè chi̍t pún tiàu tī thâu-chêng, hō͘ in ná khoàⁿ ná chhiùⁿ, tek-khak m̄-thang hō͘ in tāi-seng oa̍t-liām koa-sû kàu oē hiáu-tit, āu-lâi chiah kà in chhiùⁿ. Nā án-ni, chiū in só͘ o̍h--ê chin oh-tit chhiau-kè 20 siú, in ê lé-pài á-sī choân-thé ê oa̍h-tāng oē hām-lo̍h tī tan-tiāu bô piàn-hoà ê mâu-pēng.

2) Lūn im-ga̍k.

Tī Chú-ji̍t-o̍h lé-pài ê sî, tek-khak tio̍h ū té-té ê chiân-chàu, ia̍h tio̍h chí-tō jî-tông hit ê ì-gī kap cháiⁿ-iūⁿ lâi hêng-tōng. Só͘ ū ê im-ga̍k kap si-koa tio̍h tan-sûn khó-ài, ū sî an-chēng, ū sî hoa̍t-phoat khoài-lo̍k ê khah ha̍h. Tuì tī chit tiám, Kàu-io̍h-kio̍k Chú-ji̍t-o̍h Sèng-si pō͘-hoē só͘ phian ê Chú-ji̍t-o̍h Sèng-si, si̍t-chāi sī ū toā ê kòng-hiàn. Put-kò chiàu goá siūⁿ, chhin-chhiūⁿ tē 28 siú hit khoán ê si sī bô sím-mi̍h ha̍h tī jî-tông sú-iōng, in-uī sui-bóng hit siú sī sè-kan choè iú-bêng ê si ê chi̍t siú, iáu-kú hit ê oē-sû kap im-ga̍k m̄-sī gín-á só͘ oē liáu-kái kap chèng-khak lâi ha̍k-si̍p-tio̍h--ê.

Koh-chài nā beh kà sin si ê sî, khîm tio̍h m̄-thang toâⁿ ‘sì siaⁿ,’ kan-ta toâⁿ tiāu ê chê-im chiū hó. Kàu chhit peh hun í-keng oē hiáu-tit ê sî, chiah chèng-sek toâⁿ phoāⁿ-chàu. án-ni sī hō͘ teh kà ê lâng khah khoài kà. ia̍h teh kà ê lâng kap ji̍h khîm ê lâng tio̍h ū thê-chiân liân-lo̍k, chiah boē siong-khek pa̍t-lâng ê lô-le̍k. Ū-sî tī liān-si̍p tong-tiong ia̍h thang hō͘ gín-á hioh-khùn, m̄-bián ēng chhuì chhiùⁿ, kan-ta ji̍h khîm hō͘ in ēng in ê hī-khang lâi thiaⁿ chiū hó, ia̍h kà ê sian-siⁿ pí koa-sû hō͘ in ēng ba̍k-chiu lâi khoàⁿ. án-ni nn̄g, saⁿ piàn, chi̍t hong-bīn thang hō͘ nâ-âu hioh-khùn, koh chi̍t hong-bīn iā oē hō͘ in ê hī-khang tit-tio̍h hó ê hùn-liān……iā chit ê sī tē-it iàu-kín ê…… kap pang-chān in ê chèng-khak ê ha̍k-si̍p.

ia̍h teh kà ê sian-siⁿ thang ēng chhiú pí pán kap chhiùⁿ hō͘ in tè, chóng-sī tek-khak m̄-thang ēng chhiú phah pho̍k-á á-sī ēng tek-á phah toh-téng lâi choè siaⁿ-im phah-pán. Lán sī khah ài thiaⁿ hó ê siaⁿ-im, khah bô ài thiaⁿ cha̍p-im, iā nā án-ni choè, m̄-nā oē phah-pháiⁿ gín-á ê hī-khang, soà oē hāi-tio̍h in ê chéng-kò ê im-ga̍k kàu-io̍k ê ki-chhó͘.

3) Chong-kàu loē-iông.

M̄-thang kéng siuⁿ giâm-siok uí-tāi ho̍k-cha̍p ê sìn-gióng loē-iông ê. Sī in-uī kiaⁿ-liáu lī in ê lí-kái-le̍k kap keng-giām siuⁿ hn̄g, chiū só͘ gîm ê si oē pìⁿ choè bô lāi-iông. Í-goā nā oē phoè-ha̍p it-liân sù-kuì, á-sī kàu-hoē chióng-chióng ê choeh kap hêng-sū lâi kéng si, chiū hit ê chhù-bī kap kong-hāu m̄-nā kan-ta oē tuì si ê loē-iông lâi, chiū kàu toā-hàn í-āu oē tuì ìn-siōng lâi, ū-sî oē pang-chān lâng kè-sio̍k in ê sìn-gióng, ia̍h ū-sî oē hō͘ lâng hoán-hoé ê ki-hoē. Nā oē thang kap tong-ji̍t chú-lí ê sian-siⁿ só͘ beh kóng ê chú-toê saⁿ phoè-ha̍p sī tē-it lí-sióng-tek. Chit hāng tek-khak tio̍h chīn-liōng lô-le̍k, in-uī hit ê saⁿ pang-chān sī toā.

Í-siōng siá kuí hāng, ǹg-bāng chu-uī nā ū sím-mi̍h si̍t-chè-siōng ê khùn-lân, tāi-ke the̍h chhut-lâi saⁿ-kap thó-lūn gián-kiù, goá sìn tek-khak oē tit-tio̍h tú-hó ê kái-koat kap chìn-pō͘ chiah tio̍h.

(Tân Sù-tī).

漢羅(Ùi原文改寫)

論主日學聖詩

1954.01,no.781,pp.26-28

佇一生的中間,囡仔時代通講是第一「音樂的」的。In毋若 kan-ta愛唱歌若定,in的全生活就是音樂。因為按呢,有真濟的音樂為著囡仔來生出。搖籃歌,io囝歌,童謠,幼稚園音樂,小學音樂佮主日學音樂等等。所以我想咱若會適用這个囡仔的時代的天性來培養in的宗教心,用信仰內容來配合佇詩佮音樂的內面,就的確彼个效果毋是小可。

閣再聖誕是佮音樂亦有非常深的關係,聖誕若無音樂,扑算是親像天頂無月佮星一樣!亦囡仔佮聖誕的關係亦是非常的密切。按呢囡仔佮聖誕佮音樂這三項是未相離得!我向望各方面的當事者佮指導者會理解這个事,來充實in的工作內容佮發揮in的效果。

以下想愛舉起幾若項來做大家的實際上的參考就是。

1)論歌詞。

的確彼个話詞著平易,予囡仔所會理解得--的佮in日常的用語同等程度的。毋通過頭傷深才好。

閣再論國語詩佮台語詩的問題,我想若會兩項並用是第一好閣自然。不過國語 詩當然是用國語 (漢文)來寫,總是台語詩著用台語白話字來寫才會完全表明彼个發音。不過現在的主日學兒童撿彩in的白話字能力不足,總是我想這是咱的教會的缺點的一項,的確袂通做理由的一个。亦歌詞著寫幾若首佮做一本調佇頭前,予in ná看ná唱,的確毋通予in代先越念歌詞到會曉得,後來才教in唱。若按呢,就in所學--的真oh得超過20首,in的禮拜á是全體的活動會陷落佇單調無變化的毛病。

2)論音樂。

佇主日學禮拜的時,的確著有短短的前奏,亦著指導兒童彼个意義佮怎樣來行動。所有的音樂佮詩歌著單純可愛,有時安靜,有時活潑快樂的較合。對佇這點,教育局主日學聖詩部會所編的主日學聖詩,實在是有大的貢獻。不過照我想,親像第28首彼款的詩是無甚物合佇兒童使用,因為雖罔彼首是世間做有名的詩的一首,猶過彼个話詞佮音樂毋是囡仔所會了解佮正確來學習-著--的。

閣再若欲教新詩的時,琴著毋通彈「四聲,」kan-ta 彈調的齊音就好。到七八分已經會曉得的時,才正式彈伴奏。按呢是予teh教的人較快教。亦teh教的人佮ji̍h琴的人著有提前連絡,才袂siong-khek別人的勞碌。有時佇練習當中亦通予囡仔歇睏,毋免用喙唱,kan-ta ji̍h琴予in用in的耳孔來聽就好,亦教的先生比歌詞予in用目睭來看。按呢兩、三遍,一方面通予嚨喉歇睏,閣一方面也會予in的耳孔得著好的訓練……也這个是第一要緊的……佮幫贊in的正確的學習。

亦teh教的先生通用手比皮佮唱予in綴,總是的確毋通用手扑pho̍k仔á是用竹仔扑桌頂來做聲音扑板。咱是較愛聽好的聲音,較無愛聽雜音,也若按呢做,毋若會扑歹囡仔的耳孔,紲會害著in的整個的音樂教育的基礎。

3)宗教內容。

毋通揀傷嚴肅偉大複雜的信仰內容的。是因為驚了離in的理解力佮經驗傷遠,就所吟的詩會變做無內容。以外若會配合一連四季,á是教會種種的節佮行事來揀詩,就彼个趣味佮功效毋若 kan-ta 會對詩的內容來,就到大漢以後會對印象來,有時會幫贊人繼續in的信仰,亦有時會予人反悔的機會。若會通佮當日主理的先生所欲講的主題相配合是第一理想的。這項的確著盡量勞碌,因為彼个衫幫贊是大。

以上寫幾項,向望諸位若有甚物實際上的困難,大家提出來相佮討論研究,我信的確會得著拄好的解決佮進步才著。

(Tân Sù-tī)。