高中：鄭溪泮牧師的小傳
Ko Tiong: Tēⁿ Khe-phoàn Bo̍k-su ê Sió-toān
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 陳思聰 Tân Su-chhong |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第752號 |
| 日期 | 1951/8 |
| 頁數 | 12 |
白話字（原文數位化）
Ko Tiong
Tēⁿ Khe-phoàn Bo̍k-su ê Sió-toān
1951.08 752 hō p.12-13
(Tân Su-chhong)
A. D. 1894 nî Tēⁿ Khe-phoàn chhut-sì tī Tâi-lâm chhī-goā Eńg-khong-chng Gô͘-khî-thâm. Sì hoè chiū bô lāu-pē; siū lāu-bó poê-iúⁿ, iā tī kàu-hoē ê Sió-o̍h tha̍k-chheh. Tiúⁿ-ló-kàu Tiong-o̍h chut-gia̍p liáu, chiū tī Thài-pêng-kéng kà Sió-o̍h. Ji̍p Tâi-lâm Sîn-ha̍k-hāu gián-kiù, chut-gia̍p āu tiàm Hiang-kó-the̍h chò thoân-tō nn̄g nî; 25 hoè ê sî siū A-lí-káng kàu-hoē phèng-chhiáⁿ chò bo̍k-su, toà 12 nî kú. I sī Tâi-oân kàu-kài siāng chió hoè siū àn-chhiú ê lâng. Tēⁿ Bo̍k-su tī Lí-káng chāi-jīm tiong, ū chò kuí-nā hāng chin tiōng-iàu ê kang.
1.Kó͘-bú hun-siat Tiong-hoē. I kap Gô͘ Hi-êng, Lîm iàn-sîn, Ko Tok-hêng, Liāu Tit chit kuí uī Bo̍k-su, chīn-la̍t kó͘-bú hun-khu chū-tī. Tāi-seng siat Ko-hiông Kàu-bū-kio̍k tāi-lí Tiong-hoē pān sū. Ū cho͘-chit 12 tiâu ê kui-kí hiàn hō͘ Tiong-hoē chhâi-koat, siū san-kái chhun 8 tiâu. Cho͘-chit Kàu-bū-kio̍k, lāi-bīn hun 5 pō͘, chiū-sī hiān-sî kok Tiong-hoē só͘ ēng ê. Ko-hiông chū-tī keng-koè nn̄g nî, goân-pún ê Tiong-hoē kám-kak hó-sè, chiū hun chò 4 khu, chheng chò ‘Khu gī-hoē’ lâi chū-tī. Ki-kò͘ chiàu Ko-hiông Kàu-bū-kio̍k ê khoán. Sì khu hun-liáu nn̄g nî kú chin sūn-sū. Hit-sî Tâi-oân Tāi-hoē í-keng ū hun-siat Tiong-hoē ê kui-kí piān-piān, chiū thê-chhut sin-chhéng, chek-sî tit-tio̍h hú-khó; Lâm-pō͘ Tiong-hoē kái chheng-chò Lâm-pō͘ Tāi-hoē. Choân Tâi ê chheng-chò Tâi-oân Tāi-hoē. án-ni hun Tiong-hoē chū-tī ē sêng-kong, sī tuì Tēⁿ Bo̍k-su kap kuí-uī tông-chì ê ló-le̍k.
2.Hoat-khan “Kàu-hoē Sin-pò.” Tēⁿ Bo̍k-su kám-kak beh kó͘-bú chū-tī cheng-sîn tio̍h ēng pò-choá. Só͘-í ēng thêng-siá-pán ka-kī siá, ka-kī ìn, hoat-hêng “Ko-hiông Ki-tok-kàu-pò”, muí goe̍h 1000 pō͘. M̄-kú tio̍h-la̍t m̄ hó khoàⁿ, chiū bō͘-chi̍p 5 chheng kho͘, tuì Tāi-pán bé ke-si kap oa̍h-jī. Keng-koè chē-chē ê lân-koan chiah ē thang hoat-hêng. Khó-sioh ìn liáu bô suí, āu-lâi Pa Phok-sū siāu-kài, chiah tuì Siōng-hái bé sin-sek ê oa̍h-jī lâi ìn, soà oāⁿ miâ kiò “Kàu-hoē Sin-pò”, tiûⁿ-só͘ tī Pîn-tong Séng-sè-siā (醒世社). Lîm iàn-sîn Bo̍k-su chò hàn-bûn chú-pit, Su-tiân Sian-siⁿ chò Ji̍t-bûn chú-pit, Tēⁿ Bo̍k-su chò pe̍h-oē-jī chú-pit kiam Séng-sè-siā chú-sū. Tēⁿ Bo̍k-su muí lé-pài 3 ji̍t lâi Pîn-tong phian-chhip, kàu-chèng kap kì-siàu. uī-tio̍h Séng-sè-siā ê sū-bū, i bat 3 mê-ji̍t bô khùn. Hit-tia̍p ū hoat-hêng nn̄g-chheng goā pō͘ siau tī choân Tâi, toā kó͘-chhui chū-tī cheng-sîn. Siông-siông chá-chá lâi, àm-àm chiah tò-khì, tiong-tàu-tǹg khai chū-huì; án-ni kè-sio̍k 4, 5 nî kú.
3.Khí sin pài-tn̂g. Tī Lí-kang 12 nî kú ê kang, tiong-kan chi̍t hāng, chiū-sī kó͘-bú khí sin ê pài-tn̂g kap siok-sià. Che iā thang hō͘ Lí-káng ê hoē-iú siàu-liām. Hun-khu chū-tī ê bo̍k-tek í-keng ta̍t-sêng, Tēⁿ Bo̍k-su toà Lí-káng iā 12 nî à, i chiū sî-jīm hō͘ Ka-gī Tông-hoē chhiáⁿ, tiàm Ka-gī chò bo̍k-su 13 nî. Tī Ka-gī Tiong-hoē gâu kó͘-bú, pān-lí châi-bū-pō͘ 5 nî kú. Ka Tiong ē-thang kap kî-û 3 Tiong-hoē saⁿ-kap chìn-pō͘, Tēⁿ Bo̍k-su ê ló͘-le̍k chin toā, sī tāi-ke só͘ ē kì-tit ê. I toà Ka-gī ê sî, uī-tio̍h Lo̍k-moâ-sán chi-hoē, khiâ-chhia sì-kè tê-iân lâi khí pài-tn̂g. Koh iā chi̍t-pái khí kàu-sek, nn̄g pái-cheng-tiok pài-tn̂g. iā ū tô͘-su-koán kap chi̍t chō îⁿ-hêng Chú-ji̍t-o̍h ê káng-tn̂g. Khó-sioh chiàn-cheng tiong chit nn̄g chō siū thiah-huí. Tēⁿ Bo̍k-su in-uī ba̍k-chiu ê koan-hē ū kéng chin tú-hó ê N̂g Bú-tong Bo̍k-su lâi chiap-jīm. Choè-āu ū khì tiàm Chuí-té-liâu ê kàu-hoē. Sui-jiân ba̍k-chiu hoe, iáu-kú chīn la̍t thoân-kàu, sûn hoē-iú, kà Chú-ji̍t-o̍h, kà lâng toâⁿ-khîm. I kè-e̍k ài tī 3 nî kú hō͘ chit ê kàu-hoē hoat-tián. Bô phah-sǹg tú-tio̍h phoà-pēⁿ oá 6 kò-goe̍h. Tī sin-le̍k 6 goe̍h 24 àm 10 tiám 55 hun, Siōng-tè tiàu i tò khì, hióng-siū 58 hoè. Keh ji̍t hoé-chòng, 7 goe̍h 3 hō ē-po͘ tī Pîn-tong kàu-hoē kú-hêng bâi-kut-sek. Hoē-chòng-chiá moá-moá, ū Tāi-hoē Gī-tiúⁿ Lâu Chín-hong Bo̍k-su, Ka Tiong Gī-tiúⁿ Tân Kong-hui Bo̍k-su, Ko Tiong Su-kì Chiong-sêng Bo̍k-su kap Ka-gī Lí-káng Chuí-té-liâu kàu-hoē tāi-piáu ê tiàu-sû, Tēⁿ Bo̍k-su iáu ū bo̍k-su-niû, 5 ê hāu-seⁿ, 3 ê cha-bó͘-kiáⁿ kap lāi-goā-sun 17 ê. I thâu-boé 34 nî kú ê thoân-kàu seng-oa̍h ū chē-chē ê hó bô͘-iūⁿ. Tāi-hoē Gī-tiúⁿ kap Ko Tiong tāi-lí gī-tiúⁿ ê tiàu-sû lóng chheng-chàn i sī Tâi-oân kia̍t-chhut 天才宗教家. Kí kuí nā hāng lâi kóng: (1) I bat tam-tng Tāi Tiong-hoē gī-tiúⁿ Thoân-tō kio̍k-tiúⁿ. Pa Phok-sū ê Tāi-hoē chòng, Lâm-pō͘ Siat-kàu 70 chiu-nî kì-liām-hoē, Sòng Phok-sū lâi Tâi hùn-heng, Tâi-oân Phok-lám-hoē tiong ê liân-ha̍p pò͘-tō. Chiah ê lóng-sī i chò Tāi-hoē ê gī-tiúⁿ ê sî só͘ chò ê sū. (2) I ē chò si kap tù-chok. Sèng-si ê lāi-bīn ū 33 siú sī i chò, á-sī hoan e̍k--ê; koh ū siá kuí-nā pún Sèng-tàn Chún-pī-chi̍p. Choè-āu iā ka-kī chò bông-jîn phòng-jī ê Sèng-keng Kong-iàu kap Sèng-si. (3) Tì-ì chong-kàu kàu-io̍k kap chú-lú ê kàu-io̍k. I kap kò͘ N̂g Sū-bēng Bo̍k-su khui thâu-chi̍t-hoê Chú-ji̍t-o̍h Kàu-oân Káng-si̍p-hoē. Khîn-khiām hō͘ kiáⁿ-jî tha̍k-chheh: tióng-lâm Heng-hui sī khí-kho i-su; chhu-lâm Sek-an sī koaⁿ-soàⁿ thih-tō ê ki-koan-sū; saⁿ-lâm Choân-seng sī bo̍k-su; sì-lâm Hiân-lí sī kok-hāu kàu-oân; gō͘-lâm Chhong-éng sī Tâi-oân Tāi-ha̍k Kang-ha̍k-īⁿ tha̍k-chheh. Toā cha-bó͘-kiáⁿ kè io̍h-che-su; tē-jī cha-bó͘-kiáⁿ kè Su-hoān ha̍k-hāu kàu-oân; tē-saⁿ--ê tha̍k su-hoān pit-gia̍p. I sui-jiân bô lâu châi-sán, iáu-kú ū lâu sìn-gióng hō͘ kiáⁿ-sun. iā lâu chi̍t hù bo̍k-su ê kong-ho̍k chò kì-liām, hoan-hù kiáⁿ-sun tāi-tāi tio̍h ū lâng sio-soà chò Tēⁿ Bo̍k-su. Taⁿ i tńg-khì lah! Soah in ê tio̍h-boâ lâi an-hioh, in só͘ chò ê kang iā tè in (Khé 14:13).
漢羅（Ùi原文改寫）
高中
鄭溪泮牧師的小傳
1951.08 752號 p.12-13
(陳思聰)
A. D. 1894年溪泮出世佇台南市外永康庄蜈蜞潭。4歲就無老父；受老母培養，也佇教會的小學讀冊。長老教中學卒業了，就佇太平境教小學。入台南神學校研究，卒業後踮香果宅做傳道兩年；25歲的時受阿里港教會聘請做牧師，蹛12年久。伊是台灣教界上少歲受按手的人。鄭牧師佇里港在任中，有做幾若項真重要的工。
1.鼓舞分設中會。伊佮吳希榮、林燕臣、高篤行、廖得這幾位牧師，盡力鼓舞分區自治。代先設高雄教務局代理中會辦事。有組織12條的規矩，獻予中會裁決，受刪改賰8條。組織教務局，內面分5部，就是現時各中會所用--的。高雄自治經過兩年，原本的中會感覺好勢，就分做4區，稱做「區議會」來自治。機構照高雄教務局的款。4區分了兩年久真順序。彼時台灣大會已經有分設中會的規矩便便，就提出申請，即時得著許可；南部中會改稱做南部大會，全台--的稱做台灣大會。按呢分中會自治會成功，是對鄭牧師佮幾位同志的努力。
2.發刊《教會新報》。鄭牧師感覺欲鼓舞自治精神著用報紙。所以用謄寫版家己寫，家己印，發行《高雄基督教報》，每月1000部。毋過著力毋好看，就募集5000箍，對大阪買ke-si佮活字。經過濟濟的難關才會通發行。可惜印了無媠，後--來巴博士紹介，才對上海買新式的活字來印，紲換名叫《教會新報》，場所佇屏東醒世社。林燕臣牧師做漢文主筆，書田先生做日文主筆，鄭牧師做白話字主筆兼醒世社主事。鄭牧師每禮拜3日來屏東編輯、校正佮記數。為著醒世社的事務，伊捌3暝日無睏。彼霎有發行兩千外部銷佇全台，大鼓吹自治精神。常常早早來，暗暗才倒--去，中晝頓開自費；按呢繼續4、5年久。
3.起新拜堂。佇里港12年久的工，中間一項，就是鼓舞起新的拜堂佮宿舍。這也通予里港的會友數念。分區自治的目的已經達成。鄭牧師蹛里港也12年--lah，伊就辭任予嘉義堂會請，踮嘉義做牧師13年。佇嘉義中會gâu鼓舞，辦理財務部5年久。嘉中會通佮其餘3中會相佮進步，鄭牧師的努力真大，是逐家所會記得--的。伊蹛嘉義的時，為著鹿麻產支會，騎車四界題捐來起拜堂。閣也一擺起教室，兩擺增築拜堂。也有圖書館佮一座圓形主日學的講堂。可惜戰爭中這兩座受拆毀。鄭牧師因為目睭的關係，有揀真拄好的黃武東牧師來接任。最後有去踮水底寮的教會。雖然目睭花，猶過盡力傳教，巡會友、教主日學、教人彈琴。伊計劃愛佇3年久予這個教會發展。無扑算拄著破病倚6個月。佇新曆6月24暗10點55分，上帝召伊倒--去，享壽58歲。隔日火葬，7月3號e晡佇屏東教會舉行埋骨式。會葬者滿滿，有大會議長劉振芳牧師，嘉中議長陳光輝牧師，高中書記鍾成牧師佮嘉義里港水底寮教會代表的弔詞，鄭牧師猶有牧師娘，5个後生、3个查某子佮內外孫17个。伊頭尾34年久的傳教生活有濟濟的好模樣。大會議長佮高、中代理議長的弔詞攏稱讚伊是台灣傑出天才宗教家。舉幾若項來講：（1）伊捌擔當大、中會議長、傳道局長，巴博士的大會葬，南部設教70週年紀念會，宋博士來台奮興，台灣博覽會中的聯合佈道。遮的攏是伊做大會的議長的時所做的事。（2）伊會作詩佮著作。《聖詩》的內面有33首是伊作，抑是翻譯--的;閣有寫幾若本《聖誕準備集》。最後也家己做盲人膨字的聖經綱要佮聖詩。（3）致意宗教教育佮子女的教育。伊佮故黃俟命牧師開頭一回「主日學教員講習會」。勤儉予子兒讀冊：長男興輝是齒科醫師；次男適安是官線鐵道的機關師；三男泉生是牧師；四男賢理是國校教員；五男聰穎是台灣大學工學院讀冊。大查某子嫁藥劑師，第二查某子嫁師範學校教員；第三--的讀師範畢業。伊雖然無留財產，猶過有留信仰予子孫。也留一付牧師的公服做紀念，吩咐子孫代代著有人相紲做鄭牧師。今伊轉--去lah！煞in的著磨來安歇，in所做的工也綴--in（啟14:13）。