白話字的問題
Pe̍h-oē-jī ê būn-tê
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 謝經 Chiā Keng |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第730號 |
| 日期 | 1949/10 |
| 頁數 | 3 |
白話字（原文數位化）
Pe̍h-oē-jī ê būn-tê
1949.10 tē 730 koàn p.3
(Lâm-tâu: Chiā Keng)
Chheng-liân thoân-khè ê tāi-piáu tuì Tâi-lâm ê Hā-lēng-hoē tò-lâi, ū teh pò-kò kóng, koan-hē pe̍h-oē-jī ê būn-tê, ū chi̍t-pō͘-hūn ê lâng teh chú-tiuⁿ kóng, “Pe̍h-oē-jī sī bô pit-iàu.” Goá thiaⁿ-liáu put-chí kan-khó͘. Kóng “Pe̍h-oē-jī bô pit-iàu”, chiū-sī kóng “Tâi-oân oē bô pit-iàu.” In-uī pe̍h-oē-jī kap Tâi-oân sī boē thang pun-lī-tit--ê. (Chhiáⁿ khoàⁿ Tâi-lâm Chheh-pâng só͘ hoat-hêng Pa Phok-sū ê toān-kì “バアクレイ博士の面影”).
Í-chêng goá iā bat thiaⁿ-kìⁿ ū Tâi-oân ê chheng-liân teh kóng, “Pe̍h-oē-jī ê Sèng-keng bô ha̍h-ēng; in-uī tha̍k-liáu khah bē thang bêng-pe̍k hit ê ì-sù.” Goá thiaⁿ iā put-chí gông-ngia̍h, in-uī i m̄-chai, boē thang bêng-pe̍k ì-sù ê goân-in, sī in-uī m̄-bat Tâi-oân oē ê iân-kò͘. I iā m̄-chai, pe̍h-oē-jī ê Sèng-keng sī Tâi-oân oē choè hó ê bûn-ha̍k.
Si̍t-chāi kin-á-ji̍t ê Tâi-oân, phó͘-piàn ê hiān-siōng; chiū-sī Tâi-oân lâng boē-hiáu kóng Tâi-oân oē, iā boē-hiáu thiaⁿ Tâi-oân oē, che sī chi̍t ê pi-chhám ê hiān-siōng, che chiū-sī Tâi-oân 50 nî kú siū Ji̍t-pún thóng-tī ê kiat-kó. Ji̍t-pún lâng kìm-chí lán kóng Tâi-oân oē, kìm lán sú-iōng Tâi-oân miâ-sìⁿ. In iā kìm-chí lán ê Chú-ji̍t-o̍h kà pe̍h-oē-jī. In ê ì-sù chiū-sī kóng, lán tio̍h oân-choân kái-piàn chiâⁿ-chò Ji̍t-pún lâng, chiah ē thang tit-tio̍h seng-chûn. In siūⁿ tī Ji̍t-pún tè-kok ê lāi-bīn, Tâi-oân lâng sī bô pit-iàu. Chóng-sī hiān-sî í-keng bô lâng teh kìm-chí lán kóng Tâi-oân oē, iā bô lâng teh kìm lán sú-iōng pe̍h-oē-jī lah, lán kiám m̄-ài tû-khì chit hō pi-chhám ê hiān-siōng mah?
Ta̍k pái goá hian-khui pe̍h-oē-jī Sèng-keng ê sî, chiū oē tit-tio̍h chi̍t khoán chhin-chhiūⁿ tī lāu-bú ê heng-chêng, hit hō un-loán ê kám-kak. Chit hō kám-kak sī tuì pa̍t hō bûn-jī ê chheh só͘ boē thang tit-tio̍h--ê. Goá siūⁿ Tâi-oân lâng eng-kai tio̍h ēng Tâi-oân oē kî-tó, iā eng-kai tio̍h tha̍k pe̍h-oē-jī ê Sèng-keng.
漢羅（Ùi原文改寫）
白話字的問題
1949.10 第730卷 p.3
(南投：謝經)
青年團契的代表對台南的夏令會倒--來，有teh報告講，關係白話字的問題，有一部份的人teh主張講：「白話字是無必要。」我聽了不止艱苦。講「白話字無必要」就是講「台灣話無必要」。因為白話字佮台灣是袂通分離--得的。（請看台南冊房所發行巴博士的傳記《バアクレイ博士の面影》）。
以前我也捌聽見有台灣的青年teh講：「白話字的聖經無合用；因為讀了較袂通明白彼的意思。」我聽也不止gông-ngia̍h，因為伊毋知，袂通明白意思的原因，是因為毋捌台灣話的緣故。伊也毋知，白話字的聖經是台灣話最好的文學。
實在今仔日的台灣，普遍的現象；就是台灣人袂曉講台灣話，也袂曉聽台灣話，這一个悲慘的現象，這就是台灣50年久受日本統治的結果。日本人禁止咱講台灣話，禁咱使用台灣名姓。In也禁止咱的主日學教白話字。In的意思就是講，咱著完全改變成做日本人，才會通得著生存。In想佇日本帝國的內面，台灣人是無必要。總--是現時已經無人teh禁止咱講台灣話，也無人teh禁用白話字--lah，咱敢毋愛除去這號悲慘的現象--mah？
逐擺我掀開白話字聖經的時，就會得著一款親像佇老母的胸前，彼號溫暖的感覺。這號感覺是對別號文字的冊所袂-通得--著-的。我想台灣人應該著用台灣話祈禱，也應該著讀白話字的聖經。