討論教育kap羅馬字運動ê私言
Thó-lūn Kàu-io̍k kap Lô-má-jī ūn-tōng ê su-giân
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 董大成 Táng Tāi-sêng |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第729號 |
| 日期 | 1949/9 |
| 頁數 | 13 |
白話字（原文數位化）
Thó-lūn “Kàu-io̍k kap Lô-má-jī ūn-tōng” ê su-giân
(Táng Tāi-sêng)
1949.09 729 7 p.13-14
Tuì chho͘-tāi kàu-hoē Ki-tok-kàu, chin chù-tiōng bûn-jī. Nā m̄-bak jī, ka-kī boē-hiáu tha̍k Sèng-keng. Ki-tok-kàu ê sìn-gióng chiū oh-tit khiā-chāi kap chìn-pō͘.
Thang kóng, bûn-jī sī thoân-tō-siōng choē iàu-kín ê bú-khì. Tī 1934 nî ê Chinese Recorder, Thomas Barcley (Pa Bo̍k-su) ū kóng, “Kàu-hoē ê hoē-iú bô-lūn cha-po͘, cha-bó͘, lóng-chóng tī in ê ka-têng, mî-ji̍t ka-kī tio̍h ài tha̍k Sèng-keng. Chit ê sī sìn-gióng seng-oa̍h-siōng choè iàu-kín ê tāi-chì. Lí nā ēng hàn-jī, lí éng-oán boē-thang tit-tio̍h chit khoán ê kiat-kó. M̄-kú nā-sī ēng hit toē-hng ê khiuⁿ-kháu ê Lô-má-jī, lí chiū iông-īⁿ koh chin kín tit-tio̍h chit khoán ê kiat-kó. Tī Tâi-oân ê hoē-iú í-keng Kū-iok tuì Chhòng-sè-kì kàu Má-lia̍p-ki, Sin-iok tuì Má-thài kàu Khé-sī-lio̍k, sūn-sūn lī-lī lóng ka-kī oē-hiáu tha̍k. Chit ê kiat-kó lóng sī chhái iōng Lô-má-jī, chiah oē thang tit-tio̍h ê.” án-ni hō͘ lán thang chai, Lô-má-jī tuì Tâi-oân ê kàu-hoē ê kòng-hiàn m̄-sī sió-khoá. Chit ê lí-iû ū n̄g ê. Tē it, Lô-má-jī oē thang oân-choân piáu-hiān lán muí-ji̍t só͘ teh sú-iōng ê khiuⁿ-kháu. Tē jī, Lô-má-jī chin iông-īⁿ ha̍k-si̍p.
Taⁿ kong-ho̍k-āu kàu-hoē ê bûn-jī m̄-chai pìⁿ cháiⁿ-iūⁿ? Siū-tio̍h kok-lāi kàu-hoē ê éng-hióng, ū lâng chiām-chiām teh sú-iōng hàn-jī, beh lâi oāⁿ Lô-má-jī. Te̍k-pia̍t Pak-pō͘ ê kàu-hoē ū chit khoán ê kheng-hiòng. Chiàu goá ê tiau-cha, kin-nî 5 ge̍h 12 ji̍t kàu 7 ge̍h 11 ji̍t ê n̄g ge̍h-ji̍t ê tiong-kan tī Tâi-pak ê Ki-tok-kàu Chu-pâng ū boē-chhut 4729 pún ê Sèng-keng. Kî-tiong 4704 pún sī hàn-jī Sèng-keng, Lô-má-jī Sèng-keng chí-ū 23 pún nā-tiāⁿ. Tī Lâm-pō͘ iû-goân tām-po̍h ū chit khoán ê kheng-hiòng. Nā-sī chiàu Kong-ho̍k ìn-su-kio̍k, Ko Sian-siⁿ-niû kóng, hiān-chāi Lô-má-jī Sèng-keng kap hàn-jī Sèng-keng boē-chhut ê pí-lu̍t sī 100 tuì 20.
Sū-si̍t kin-nî ê Hā-lēng-hoē chham-ka-chiá ê tiong-kan, ū chin choē lâng toà hàn-jī Sèng-keng lâi, ia̍h khoàⁿ-kìⁿ ū bo̍k-su chú-lí ê sî teh tha̍k hàn-jī ê Sèng-keng. Chit ê oē thang piáu-sī choè-kūn kàu-hoē bûn-jī ê kheng-hiòng.
Chóng-kóng bûn-jī sī beh ta̍t-sêng thoân-tō ê bo̍k-tek ê chi̍t ê chhiú-toāⁿ nā-tiāⁿ. Beh chhái-iōng sím-mi̍h bûn-jī tuì hok-im ê pún-chit sī bô éng-hiog2, sī kan-ta chi̍t ê hong-hoat-lūn nā-tiāⁿ. M̄-kú kap it-poaⁿ ê tāi-chì siāng khoán, chhiú-toāⁿ ê soán-te̍k sī tio̍h ài tāi-seng koat-tēng. Goá siūⁿ nā thang hō͘ hoē-iú á-sī kiû-tō-chiá choè iông-īⁿ tha̍k Sèng-keng, oân-choân lí-kái Sèng-keng, chit-khoán bûn-jī sī tī kàu-hoē choè hó ê bûn-jī. Taⁿ hit ê bûn-jī tàu-té sī hàn-jī á-sī Lô-má-jī?
Nā-sī chiàu Bêng Iú-tek Bo̍k-su ê tiau-cha, tī pak-pō͘ ê hoē-oân-tiong (toā-lâng, gín-ná lóng chāi-lāi) oē-hiáu tha̍k Sèng-keng ê sī lâm 1572 miâ, lú 1221 miâ, kiōng 2793 miâ; thang kóng, chí-ū 3 hūn chi it oē-hiáu tha̍k Sèng-keng nā-tiāⁿ, oāⁿ oē lâi kóng, chiū-sī 3 hūn chi 2 iáu boē-hiáu tha̍k Sèng-keng.
Tī chit khoán chêng-hêng, chiong-lâi tī Tâi-oân kàu-hoē tàu-té tio̍h ài chhái-iōng hàn-jī á-sī Lô-má-jī? Hiān-chāi lán ê kàu-hoē koan-hē bûn-jī ê būn-toê sī khiā tī siang-chhe-lō͘. Tī chit ê sî-ki bô koat-tēng chit ê hong-chiam sī boē ēng-tit.
漢羅（Ùi原文改寫）
討論「教育佮羅馬字運動」的私言
(董大成)
1949.09 729 7 p.13-14
對初代教會基督教，真注重文字。若毋捌字，家己袂曉讀聖經。基督教的信仰就oh得徛在佮進步。
通講，文字是傳道上最要緊的武器。佇1934年的Chinese Recorder，Thomas Barcley (巴博士)有講：「教會的會友無論查甫、查某，攏總佇in的家庭，暝日家己著愛讀聖經。這个是信仰生活上最要緊的代誌。你若用漢字，你永遠袂通得著這款的結果。毋過若是用彼地方的腔口的羅馬字，你就容易閣真緊得著這款的結果。佇台灣的會友已經舊約對創世記到瑪拉基，新約對馬太到啟示錄，順順利利攏家己會曉讀。這个結果攏是採用羅馬字，才會通得--著的。」 按呢予咱通知，羅馬字對台灣的教會的貢獻毋是小可。這个理由有兩個。第一，羅馬字會通完全表現咱每日所teh使用的腔口。第二，羅馬字真容易學習。
今光復後教會的文字毋知變怎樣？受著國內教會的影響，有人漸漸teh使用漢字，欲來換羅馬字。特別北部的教會有這款的傾向。照我的調查，今年5月12日到7月11日的兩月日的中間佇台北的基督教書房有賣出4729本的聖經。其中4704本是漢字聖經，羅馬字聖經只有23本若定。佇南部猶原淡薄有這款的傾向。若是照光復印書局，高先生娘講，現在羅馬字聖經佮漢字聖經賣出的比率是100對20。
事實今年的夏令會參加者的中間，有真濟人帶漢字聖經來，亦看見有牧師主理的時teh讀漢字的聖經。這个會通表示最近教會文字的傾向。
總講文字是欲達成傳道的目的的一個手段若定。欲採用甚mih文字對福音的本質是無影響，是kan-ta一個方法論若定。毋過佮一般的代誌像款，手段的選擇是著愛先決定。我想若通予會友抑是求道者最容易讀聖經，完全理解聖經，這款文字是佇教會最好的文字。今彼个文字到底是漢字抑是羅馬字？
若是照明有德牧師的調查，佇北部的會員中(大人，囡仔攏在內) 會曉讀聖經的是男1572名，女1221名，共2793名；通講，只有三分之一會曉讀聖經若定，換話來講，就是三分之二猶袂曉讀聖經。
佇這款情形，將來佇台灣教會到底著愛採用漢字是羅馬字？現在咱的教會關係文字的問題是徛佇雙叉路。佇這个時機無決定一个方針是袂用得。