訪問聖經地（1）
Hóng-būn Sèng-keng toē (1)
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 梅樂德 Muî Lo̍k-tek |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第723號 |
| 日期 | 1949/3 |
| 頁數 | 2 |
白話字（原文數位化）
Hóng-būn Sèng-keng toē (1)
(Muî Lo̍k-tek
J. Donald Mac Tavish)
1949.03 723 hō p.2-3
Tī chiàn-cheng tiong goá tit-tio̍h ki-hoē hóng-būn Sèng-keng lāi só͘ kì choē-choē só͘-chāi, lín tek-khak ài thiaⁿ. Tāi-seng ài kóng Malta, kì tī Hēng-toān 28 chiuⁿ. Chit uī sī Pó-lô tú-tio̍h chûn kòng-phoà chiūⁿ-lio̍k ê toē. Hit-sî sī kiò choè Malita (Bí-lī-tāi). Tio̍h kè hái, chit ê hái-sū sī kē, iā chin pîⁿ. Tī hia bô chhin-chhiūⁿ Tâi-oân ū soaⁿ, sī soa-chio̍h sang-sang ê toē, pe̍h, chheng-khì, koh suí. Chit ê hái-sū khah bô Tâi-oân ê toā.
Goá sī choè Pó-lô tú-tio̍h chûn kòng-phoà ê khoán lâi chiūⁿ chit ê hái-sū. Tī hē-thiⁿ chin joa̍h ê chi̍t ji̍t, goá khiâ goá ê chū-choán-chhia keng-kè Valletta ê toā koe-lō͘ chhut-khì kàu chng-siā. Bí-lī-tāi ê lông-bîn kan-khó͘ choè kang, in-uī hn̂g ū choē-choē chio̍h. In chèng tomato, in kiò-choè “tofca”. In iā ū be̍h hn̂g. Goá kiâⁿ kè in ê hn̂g ê sî, in teh siu-koah. Ū chi̍t koá lâm-lú teh choè kang, goá khiâ tuì in tiong-kan kè, goá boē-hiáu kóng Bí-lī-tāi oē iā in boē-hiáu kóng Eng-gú; chóng-sī in tuì goá chin chhin-chhiat, hō͘ goá chē tī in ê soè-soè ê chháu-liâu ê lāi-bīn, phâng chi̍t oáⁿ-kong ê cha̍p-chhài hō͘ goá chia̍h, lāi-bīn ū han-chû, chhang-á, mī-pau, gû-lin-iû tomato koé-á thàn sio kā i chia̍h。Goá chia̍h liáu koàn-sì, iā goá ū chia̍h tām-po̍h, chóng-sī goá bô hián-chhut khì-hiâm ê khoán.
Goá put-chí chhù-bī in ê siu be̍h. In ēng saⁿ chhe ê chhe-á (midra) chiong be̍h suī hiat tī khong-tiong, kó kap hio̍h thang hō͘ hong chhe cháu, āu-lâi ēng chhâ-thio (zapoonah) chū-chi̍p hiah ê be̍h, iā hū jîn-lâng ēng chhiū-le kā i sak kàu tiong-ng, kiò-choè skulpa. Lō͘-bé ū nn̄g lâng chiong be̍h kā i hē tī siak ê khì-kù kiò choè arbeal, āu-lâi siu be̍h ji̍p tī thih-tháng. Goá ū chhì-khoàⁿ in só͘ choè ê kang, koāⁿ lâu moá bīn, chai choè kang tī ji̍t tiong sī chin kan-khó͘. In ài goá khoàⁿ in ê chhù, só͘-í goá iok tò-tńg ê sî beh khì khoàⁿ in khiā-khí ê só͘-chāi. āu-lâi goá ū khiâ 15 mile chiūⁿ pak, kàu Sèng Pó-lô ê káng-oan. Tī chit ê káng-oan ê tiong-ng ū chi̍t ê soè-soè ê hái-sū, kiò-choè Sèng Pó-lô hái-sū, chiàu liû-thoân kóng Pó-lô ū tī chia lòng phoà chûn. Tī chit ê hái-sū ê tiong-ng ū khiā chi̍t ê kì-liām-pi, ū Pó-lô ê tâng-siōng. Goá khoàⁿ liáu kám-khài bû-liōng. Tī hia sì-uî bô chûn-chiah; só͘-í goá koat-ì lo̍h khì siû. Káng khoah, lâu koh kín. Kàu poàⁿ-káng ū khoàⁿ chi̍t chiah kū chûn, chûn toé hiòng thian. Goá siūⁿ ài chiūⁿ chit chiah chûn-toé sió-khoá hioh-khùn, āu-lâi chiah koh siû hit chi̍t poàⁿ. Goá thǹg saⁿ hē tī chio̍h kha chiū chhàng lo̍h-khì. Lâu thàu, kàu goá koh khí-lâi chûn-toé-nih, kám-kak chin siān. Goá koh ho̍k-tò goân-khì, khoàⁿ sì-uî ê sî, ū khoàⁿ-kìⁿ nn̄g lâng tuì goá chhàng saⁿ-khò͘ ê só͘-chāi cháu lī-khui, goá lia̍h choè in thau goá ê saⁿ, goá chiū kín thiàu lo̍h chuí siû tò-tńg. Chóng-sī goá siû kàu goân-uī ê sî, khoàⁿ goá ê saⁿ kap chîⁿ lóng tī-teh. Taⁿ goá chai lâu chuí ê kín siáⁿ khoán, tē 2 pái goá chiū ti̍t ti̍t siû kàu hit ê hái-sū, lō͘-tiong bô hioh hit chiah phoà chûn.
Goá bô chhēng oê, só͘-í goá peh chio̍h gâm ê sî kha thiàⁿ. Kàu goá chiūⁿ kàu téng-bīn ê sî, chi̍t-ē khoàⁿ chit ê hái-sū lóng sī chhì-phè, chhì-á chha̍k goá ê kha, āu-lâi goá teh siūⁿ beh lo̍h-lâi ê sî, khoàⁿ-kìⁿ hia ū chi̍t niá phoà lāi-saⁿ tī hū-kūn ê chhì-phè ê téng-bīn. Goá kā i thiah-khui pau goá ê kha, thang kiâⁿ kàu kì-liām-siōng ê só͘-chāi. Pó-lô ū chin hó ê hêng-thài, chhēng tn̂g-saⁿ, chhiú kia̍h koân, chhin-chhiūⁿ teh thoân tō-lí. Nā-sī tī tâng-siōng ê ē-kha ū khek tuì Sù-tô͘ Hēng-toān the̍h ha̍p-ēng ê Sèng-keng kù.
Goá beh lī-khui ê sî, goá ū bán chi̍t luí âng ê hoe khǹg tī té-khò͘ ê phê-toà nih, siû kàu goân-pún ê só͘-chāi. Beh tò-lâi Valletta lō͘-tiong, goá hioh-khùn tī chi̍t keng chhâi-hông-tiàm, pài-thok kā goá thīⁿ chi̍t-lia̍p liú-á tī goá ê lāi-saⁿ. I suî-sî kā goá thīⁿ, soà chiong chi̍t tiâu chhiah soàⁿ, chiàn-cheng tiong oh-tit boé ê hō͘ goá. Goá beh chîⁿ hō͘ i, i m̄ the̍h.
Goá iû-goân thàm chhân-chng ê chhù chiàu só͘ iok-sok. Tī hia hō͘ in chhiáⁿ tê; chóng-sī bô koh ū cha̍p-chhài thng. Goá chin kám-siā. Peh-sìⁿ sī chhin-chhiūⁿ Bí-lī-tāi toā-pō͘-hūn ê lâng ê khoán, sī Thian-chú-kàu ê sìn-chiá. Ū chi̍t ê lāu jū-jîn-lâng chhoā goá khì i ê khùn-pâng, iā pò goá khoàⁿ i soè-soè ê chè-toâⁿ, ū saⁿ tiuⁿ teh ho̍k-sāi ê siōng tī piah-nih, chi̍t ê sī kiâⁿ soé-lé Iok-hān ê thâu-khak tī poâⁿ-nih, chi̍t tiuⁿ sī Má-lī-a, i siūⁿ Iâ-so͘ sī Pô-lô, in sī bô sím-mi̍h chai-iáⁿ, iā chin bê-sìn; chóng-sī in chin chhin-chhiat. Goá khiâ chhia kàu goá ê chûn hioh ê só͘-chāi, ji̍t beh lo̍h, thiⁿ âng-âng chin suí, goá kì-tit Pó-lô ê oē, “Hoan lâng ēng hán-tit ū ê jîn-ài khoán-thāi goán.” Kuí-nā nî āu, goá siông-siông péng goá ê ji̍t-kì, iā khoàⁿ-tio̍h lāi-bīn ū hit luí soè-soè âng ê hoe, hō͘ goá hoê-kò͘ goá hóng-būn Sèng Pó-lô hái-sū ê sū.
漢羅（Ùi原文改寫）
訪問聖經地(1)
(梅樂德J. Donald Mac Tavish)
1949.03 723號 p.2-3
佇戰爭中我得著機會訪問聖經內所記濟濟所在，恁的確愛聽。代先愛講Malta，記佇行傳28章。這位是保羅拄著船摃破上陸的地。彼時是叫做Malita（Bí-lī-tāi)。著過海，這个海嶼是低，也真平。佇遐無親像台灣有山，是沙石鬆鬆的地，白、清氣，閣媠。這个海嶼較無台灣的大。
我是做保羅拄著船摃破的款來上這个海嶼。佇夏天真熱的一日，我騎我的自轉車經過Valletta的大街路出去到庄社。Bí-lī-tāi的農民艱苦做工，因為園有濟濟石。In種tomato，in叫做「tofca」。In 也有麥園。我行過in的園的時，in teh收割。有一寡男女teh做工，我騎對in中間過，我袂曉講Bí-lī-tāi話，也袂曉講英語；總--是in對我真親切，予我坐佇in的細細的草寮的內面，捧一碗公的雜菜予我食，內面有蕃藷、蔥仔、麵包、牛奶油，tomato粿仔趁燒共伊食。我食了慣勢，也我有食淡薄，總--是我無顯出棄嫌的款。
我不止趣味in的收麥。In用三叉的叉仔（midra）將麥穗hiat佇空中，槁佮葉通予風吹走，後--來用柴挑（zapoonah）聚集遐的麥，也婦人人用樹le共伊sak到中央，叫做skulpa。路尾有兩人將麥共伊下佇摔的器具叫做arbeal，後--來收麥入佇鐵桶。我有試看in所做的工，汗流滿面，知做工佇日中是真艱苦。In愛我看in的厝，所以我約倒轉的時欲去看in徛起的所在。後來我有騎15哩上北，到聖保羅的港灣。佇這个港灣的中央有一个細細的海嶼，叫做聖保羅海嶼，照流傳講保羅有佇遮撞破船。佇這个海嶼的中央有徛一个紀念碑，有保羅的銅像。我看了感慨無量。佇遐四圍無船隻；所以我決意落去泅。港闊，流閣緊。到半港有看一隻舊船，船底向天。我想愛上這隻船底小可歇睏，後--來才閣泅彼一半。我褪衫下佇石跤就藏--落去。流透，到我閣起來船底裡，感覺真siān。我 閣復tò元氣，看四圍的時，有看見兩人對我藏衫褲的所在走離開，我掠做in偷我的衫，我就緊跳落水泅倒轉。總--是我泅到原位的時，看我的衫佮錢攏佇--leh。今我知流水的緊啥款，第2擺我就直直泅到彼-的海嶼，路中無歇彼隻破船。
我無穿鞋，所以我peh石巖的時跤痛。到我上到頂面的時，一下看這个海嶼攏是刺phè，刺仔鑿我的跤，後--來我teh想欲落來的時，看見遐有一領破內衫佇附近的刺phè的頂面。我共伊拆開包我的跤，通行到紀念像的所在。保羅有真好的形態，穿長衫，手舉懸，親像teh傳道理。若是佇銅像的下跤有刻對使徒行傳提合用的聖經句。
我欲離開的時，我有挽一蕊紅的花囥佇短褲的皮帶裡，泅到原本的所在。欲倒來Valletta路中，我歇睏佇一間裁縫店，拜託共我thīⁿ一粒鈕仔佇我的內衫。伊隨時共我thīⁿ，續將一條刺線，戰爭中oh得買--的予我。我欲錢予伊，伊毋提。
我猶原探田庄的厝照所約束。佇遐予in請茶；總--是無閣有雜菜湯。我真感謝。百姓是親像Bí-lī-tāi大部份的人的款，是天主教的信者。有一个老婦人人chhoā我去伊的睏房，也報我看伊細細的祭壇，有3張teh服事的像佇壁裡，一个是行洗禮約翰的頭殼佇盤裡；一張是瑪利亞。伊想耶穌是保羅，in是無甚物知影，也真迷信；總--是in真親切。我騎車到我的船歇的所在，日欲落，天紅紅真媠，我記得保羅的話：「番人用罕得有的仁愛款待阮。」幾若年後，我常常反我的日記，也看著內面有彼蕊細細、紅的花，予我回顧我訪問聖保羅海嶼的事。