通俗羅馬書
Thong-sio̍k Lô-má-su
文獻資訊
項目 | 資料 |
---|---|
作者 | 劉主安 Lâu Chú-an |
卷期 | 台灣教會公報 |
卷期 | 第681期 |
日期 | 1941/12 |
頁數 | 6-8 |
白話字(原文數位化)
Thong-sio̍k Lô-má-su
Chiap 11 goe̍h 10 hō
Lâu Chú-an
1941年12月681期 6-8
Chêng-hoê ū siá Lô-má-su 1:18─32 ê tāi-ì Chit hoê sī ài lâi siūⁿ hit tiong-kan kuí-nā hāng ê kà-sī.
-
Pó-lô sî-tāi ê siā-hoē: Lô-má-su 1 chiuⁿ 18─32 sī teh lūn Pó-lô sî-tāi ĪN-pang siā-hoē ê chōng-hóng. Chit-chām tha̍k liáu sim chin kan-khó͘, in-uī Pó-lô kóng in ê pháiⁿ kàu thiat-té, Koh lán bē-bián-tit siūⁿ kóng tong-sî siā-hoē ê tō-tek hong-sio̍k m̄-chai kó-jiân ū chhin-chhiūⁿ Pó-lô só͘ kóng án-ni bô? Pó-lô kóng liáu ē khah koè-thâu bē? Chiàu khoàⁿ Pó-lô só͘ kóng sī sū-si̍t ê khoán. In-uī lán nā siông-sè chhâ-khó hit sî-tāi le̍k-sú ê kì-lio̍k, chiū chai Pó-lô í-goā iā ū chē-chē ha̍k-chiá kì-chài kap Pó-lô siāng-khoán ê sū-si̍t. Chóng-sī lán tio̍h ē kì-tit tong-sî ĪN-pang siā-hoē ê tiong-kan iā ū chē-chē khó-chhú ê jîn-bu̍t. Chhin-chhiūⁿ Pó-lô tī Lô-má-su ta̍uh-ta̍uh ū kóng-khí ĪN-ang lâng ê in thang hoán-hoé (2:13─15).
-
Sià-choē ê tō-lí: Ū sian-siⁿ teh kóng, chá-sî ê kàu-hoē khah ū koan-sim tī hoán-hoé sio̍k-choē ê tō-lí. Tuì án-ni chhut só͘-huì phài chē-chē lâng khì ta̍k só͘-chāi thoân tit-kiù ê Hok-im. Chóng-sī hiān-tāi ê kàu-hoē khah bô tì-ì chit-khoán, khah tuì-tiōng gián-kiù, khah tì-ì siā-hoē būn-tê, khah bô koan-sim tī lâi-sè ê sū. Tuì án-ni thoân-tō ê cheng-sîn khah bô chhin-chhiūⁿ chá-sî hiah jia̍t-sim. Chit khoán ê phoàⁿ-toàn sū-si̍t kàu sím-mi̍h thêng-tō͘ goá m̄-káⁿ toàn-tēng. Chóng-sī ū thang hō͘ lán chò chham-khó thang khó-lū ê só͘-chāi.
-
Bat Siōng-tè ê ki-hoē: 19─20 chat sī teh tuì khoàⁿ Siōng-tè só͘ chhòng-chō ê mi̍h lâng eng-kai tio̍h bat Siōng-tè, bêng-pe̍k I ê koân-lêng kap pún-chit. Chit kù oē si̍t-chāi chin-si̍t. Chiàu khoàⁿ ū 3 tiâu lō͘ hō͘ lâng thang chai bat Siōng-tè . Chiū-sī (1) tuì Siōng-tè só͘ chhòng-chō ê chū-jiân-kài. (2) tuì lâng ê liông-sim. (3) tuì lâng ê pún-sèng. In-uī choá-bīn ê koan-hē kan-ta lâi siūⁿ chū-jiân-kài chiū hó. Lán nā koan-chhat ú-tiū ji̍t goa̍h chheⁿ-sîn ê ūn-choán, ū kng ū àm, ū chhun-hā chiu-tong khì-hāu ê piàn-hoà, ū hō͘ chuí lūn-te̍k thó͘-tē, ū ji̍t-kng thang poê-iúⁿ chhiū-ba̍k, koh ta̍k só͘-chāi ū chia̍h-mi̍h hō͘ lâng bô kám-kak khiàm-khoeh. Chit khoán chhòng-chō ê ò-biāu si̍t-chāi kàu-gia̍h hō͘ lâng ē thang bat Siōng-tè. Kin-nî 9 goe̍h 21 ji̍t ū sit-ji̍t . Tī Pún-tó ta̍k só͘-chāi lóng thang khoàⁿ chin bêng. Só͘-í ū chē-chē ha̍k-chiá tuì Loē-tē tiâu-kang lâi beh koan-chhek. Hit-ji̍t kó-jiân chiàu ha̍k-chiá só͘ ū-sǹg ê sî-kan ū sit-ji̍t. Tāi-ke lóng ū kám-kak thian-bûn ha̍k-chiá chin gâu. Chóng-sī chhòng-chō ji̍t-thâu kap tē-kiû, hō͘ chiah ê ūn-choán lóng chiàu sî-kan, bô chi̍t-hun chi̍t-biáu kú ê cheng-chha. Hit ê chō-bu̍t Chú ê koân-lêng lán koh-khah tio̍h ài chheng-chàn. Tâi-pa̍k Tè-kok Tāi-ha̍k chêng-jīm ê Chóng-tiúⁿ I-ha̍k Pho̍k-sū 三田先生 bat tī káng-ián ê tiong-kan kóng, “Lâng ê seng-khu si̍t-chāi chin bí-biāu, che chiàⁿ-chiàⁿ sī chi̍t hāng ê toā sîn-jiah. Chō-bu̍t Chú ê koân-lêng si̍t-chāi chin ò-biāu.” Bô-lūn thian-bûn-ha̍k, i-ha̍k, bu̍t-lí-ha̍k, á-sī hoà-ha̍k, lâng nā jú siông-sè gián-kiù, chiū jú bêng-pe̍k chō-bu̍t Chú ê koân-lêng. Thang chai Pó-lô só͘ kóng chit kù oē sī éng-oán ê chin-lí(1:19─20). Lán lóng chai-iáⁿ uí-tāi chhut-miâ ê kho-ha̍k-chiá khah chē lóng sī chin ū lâng sìn-gióng ê lâng. Kho-ha̍k m̄-sī ē hō͘ lâng pìⁿ-chò bô-sîn-lūn-chiá, hoán-tńg ē chō͘-tióng sìn-gióng chhoā lâng lâi chhin-kīn Siōng-tè.
-
Siōng-tè ê hòng-jīm: 24─32 chat ê tāi-ì sī teh lūn siū Siōng-tè hòng-jīm ê chhi-chhám. Liân-soà ū kì 3 pái (24, 26, 28). Í-sù sī Pó-lô ū kám-kak tng-sî ê ĪN-pang siā-hoē m̄-jīn Siōng-tè ná kú lī-khui ná hn̄g. Tì-kàu Siōng-tè ko͘-put-chiong pàng kù-chāi in chiàu ka-tī ê su-io̍k khì kiâⁿ. Chóng-sī Siōng-tè m̄-sī choân-jiân khì-sak m̄-jīn in chò kiáⁿ. I iû-goân sī chû-ài ê lāu-pē. Chhin-chhiūⁿ hòng-toāng-chú hit ê phì-jū, lāu-pē ài kiáⁿ chhin-kīn i, m̄-kú khoàⁿ kiáⁿ it-hoat ài lī-khui lāu-pē, thàn su-io̍k khì kiâⁿ. Lāu-pē ko͘-put-chiong chi̍t-sî pàng-kù-chāi i khì. iáu-kú sui-jiân kiáⁿ bē kì lāu-pē, lāu-pē bô chi̍t-sî bē kì-tit i ê kiáⁿ, mê-ji̍t ǹg-bāng tán-hāu kiáⁿ hoê-sim tńg-lâi chhin-kīn i. Siōng-tè sī chhin-chhiūⁿ chit khoán chû-ài ê lāu-pē.
-
Siū chiok-hok ê seng-gâi: Lán siông-siông khoàⁿ-kìⁿ ū lâng bô chiàu liông-sim lām-sám kiâⁿ chò, iáu-kú tit-tio̍h bu̍t-chit, miâ-siaⁿ, tē-uī . Koh siông-siông khoàⁿ-kìⁿ ū lâng jia̍t-sim uī Chú chò-kang, chóng-sī tī sè-kan sî-siông thoa-boâ kan-khó͘. Chē-chē sìn-chiá uī-tio̍h án-ni sim-koaⁿ iô-tāng, ū-sî sit-lo̍h sìn-sim. Chóng-sī lán tio̍h ài chai(1) Lâng bô sêng-si̍t lâi tit-tio̍h sêng-kong bē thang kú-tn̂g kè-sio̍k, kàu-boé khah-siông sit-lo̍h sìn-iōng tú-tio̍h sit-pāi. Ū-sî sui-jiân seng-oa̍h hù-jū, m̄-kú tú-tio̍h kiáⁿ-sun hòng-tōng put-siàu, tì-kàu sim-koaⁿ khoà-lū bô ū an-uì. (2) Bu̍t-chit, miâ-siaⁿ, tē-uī, bē thang hō͘ lâng tit-tio̍h chin ê hēng-hok. (3) Lâng nā sêng-si̍t kiâⁿ-chò koh ū sìn-sim, sui-jiân tú-tio̍h kan-khó͘, á-sī siū gō͘-kái, in-uī Thiⁿ-pē kap i tī-teh, só͘ sim-koaⁿ put-sî ū an-uì kap pêng-an. Koh kàu boé chiū ū kng-bêng tit-tio̍h sêng-kong. Sèng-keng ū kì-chài tī Kū-iok sî-tāi chē-chē jîn-bu̍t siū hòng-jīm tú-tio̍h chhi-chhám, iā ū kì-chài chē-chē lâng siū chiok-hok tit-tio̍h sêng-kong. Ū-ê chhin-chhiūⁿ Iok-sek keng-koè chhì-liān kàu-boé pún-sin tit-tio̍h ko-seng ê hēng-hok. Ū-ê chhin-chhiūⁿ A-pek-lia̍p-hán siū hok-khì . Saⁿ-cha̍p goā nî chêng tī Tiong-pō͘ Jī-lîm ê só͘-chāi, ū chi̍t ê chheng-liân miâ Iûⁿ Hok-chhun. I iok 18 hoè ê sî, ū chi̍t ê phah-gîn sai-hū ê hū-jîn-lâng tua̍h-ta̍uh chio i khì lé-pài. Bô kú Hok-chhun hiaⁿ chiū pìⁿ chin jia̍t-sim, ka-tī ài lâi kàu-hoē . M̄-kú in-uī ka-têng ê sū-gia̍p kap kàu-hoē bô ha̍h, lāu-pē put-chí chó͘-tòng, iā bat kā i phah kàu o͘-chheⁿ kek-hoeh. Chóng-sī Hok-chhun hiaⁿ lóng bô piàn-oāⁿ, ná kú ná jia̍t-sim. āu-lâi hoē-iú kap sian-siⁿ ū siat-hoat hō͘ i lâi Chiong-hoà, jiân-āu ū koh chhoā i kàu tī Gû-mā-thâu, chiū-sī hiān-sî ê Chheng-chuí. Lâng khoàⁿ-tio̍h i put-chí jia̍t-sim pang-chān pò͘-tō, chiū siat-hoat hō͘ i lâi Tâi-lâm Sîn-ha̍k-hāu, bián-kióng nn̄g nî kú. āu-lâi chiū chò Gû-mā-thâu chho͘-hoê ê thoân-tō-su. Lūn i ê chò-kang hui-siông ê jia̍t-sim, ta̍k-ji̍t lóng khì sì-hng pò͘-tō. Muî Bo̍k-su tī i ê tù-chheh ū kì kóng, “Ta̍k ê thoân-tō nā chhin-chhiūⁿ Iûⁿ Hok-chhun chit khoán, phah-sug5[sic.] Tó-lāi tāi-pō͘-hūn ê lâng í-keng lâi thiaⁿ tō-lí lah.” Hok-chhun hiaⁿ chò kàu-hoē ê kang thâu-boé iok-lio̍k 12 nî kú. Khó-sioh tú-tio̍h phoà-pīⁿ seng-khu chiām-chiām soe-jio̍k, āu-lâi ū ji̍p-īⁿ tī Chiong-hoà I-koán. Chá-chêng ín-chhoā i thiaⁿ tō-lí hit ê hū-jîn-lâng, thiaⁿ-tio̍h i phoà-pīⁿ siong-tiōng, chiū tiâu-kang tuì Jī-lîm lâi khoàⁿ i. Hit-sî i ū 3 ê sè-kiáⁿ. Hū-jîn-lâng ū,mn̄g i kóng, “ Lí ê sè-kiáⁿ lí beh cháiⁿ-iūⁿ siat-hoat.” Hok-chhun hiaⁿ ìn kóng, “Thiⁿ-pē beh khoàⁿ-kò͘ in.” Bô-kú Hok-chhun hiaⁿ chiū lī-khui sè-kan. āu-lâi i ê hū-jîn-lâng ū lâi Tâi-lâm Tiong-o̍h chò-kang chai-poê kiáⁿ-jî. Toā cha-bó͘ kiáⁿ ū chut-gia̍p Lú-o̍h, phoè-chhin tī bó͘ só͘-chāi. Thiaⁿ-kìⁿ kóng ka-têng put-chí hó-koè koh oân-moá, siū ke-lāi toā-sè thiàⁿ-sioh. Nn̄g ê sió-tī ū tha̍k Tiong-o̍h . Hit-sî Tiong-o̍h iáu-boē ū jīm-tēng ê chu-keh. Chóng-sī āu-lâi a-hiaⁿ ū tit-tio̍h khí-kho khai-gia̍p ê chu-keh. Hiān-sî nn̄g lâng saⁿ-kap teh keng-êng. Lūn Hok-chhun hiaⁿ ê it-seng thang kóng iā sī siū chiok-hok ê seng-gâi. Chiàu i ê sìn-gióng Thiⁿ Pē kā i an-pâi, “Goá chêng siàu-liân, taⁿ nî-lāu ; chóng-sī bē bat khoàⁿ-kìⁿ gī-lâng siū pàng-sak, ia̍h i ê hō͘-è chò khit-chia̍h”(Si-phian 37:25).
漢羅(Ùi原文改寫)
通俗羅馬書
接11月10號
劉主安
1941年12月681期 6-8
前回有寫羅馬書1:18─32的大意這回是愛來想彼中間幾若項的教示。
1.保羅時代的社會:羅馬書1章18─32是teh論保羅時代異邦社會的狀況。這站讀了心真艱苦,因為保羅講in的歹到徹底,閣咱袂免得想講當時社會的道德風俗毋知果然有親像保羅所講按呢無?保羅講了會較過頭袂?照看保羅所講是事實的款。因為咱若詳細查考彼時代歷史的記錄,就知保羅以外也有濟濟學者記載佮保羅siāng款的事實。總是咱著會記得當時異邦社會的中間也有濟濟可取的人物。親像保羅佇羅馬書ta̍uh-ta̍uh有講起異邦人的in通反悔(2:13─15)。
2.赦罪的道理:有先生teh講,早時的教會較有關心佇反悔贖罪的道理。對按呢出所費派濟濟人去逐所在傳得救的福音。總是現代的教會較無致意這款,較對重研究,較致意社會問題,較無關心佇來世的事。對按呢傳道的精神較無親像早時遐熱心。這款的判斷事實到甚物程度我毋敢斷定。總是有通予咱做參考通考慮的所在。
3.捌上帝的機會:19─20節是teh對看上帝所創造的物人應該著捌上帝,明白伊的權能佮本質。這句話實在真實。照看有3條路予人通知捌上帝。就是(1)對上帝所創造的自然界。(2)對人的良心。(3)對人的本性。因為紙面的關係干焦來想自然界就好。咱若觀察宇宙日月星辰的運轉,有光有暗,有春夏秋冬氣候的變化,有雨水潤澤土地,有日光通培養樹木,閣逐所在有食物予人無感覺欠缺。這款創造的奧妙實在夠額予人會通捌上帝。今年9月21日有蝕日。佇本島逐所在攏通看真明。所以有濟濟學者對內地刁工來欲觀測。彼日果然照學者所預算的時間有蝕日。大家攏有感覺天文學者真gâu。總是創造日頭佮地球,予遮的運轉攏照時間,無一分一秒久的精差。彼个造物主的權能咱閣較著愛稱讚。台北帝國大學前任的總長醫學博士三田先生捌佇講演的中間講,「人的身軀實在真美妙,這正正是一項的大神跡。造物主的權能實在真奧妙。」無論天文學,醫學,物理學,抑是化學,人若愈詳細研究,就愈明白造物主的權能。通知保羅所講這句話是永遠的真理(1:19─20)。咱攏知影偉大出名的科學者較濟攏是真有人信仰的人。科學毋是會予人變做無神論者,反轉會助長信仰chhoā人來親近上帝。
4.上帝的放任:24─32節的大意是teh論受上帝放任的淒慘。連紲有記3擺(24,26,28)。意思是保羅有感覺當時的異邦社會毋認上帝那久離開那遠。致到上帝孤不將放據在in照家己的私慾去行。總是上帝毋是全然棄拺毋認in做囝。伊猶原是慈愛的老爸。親像放蕩子彼个譬喻,老爸愛囝親近伊,毋過看囝益發愛離開老爸,趁私慾去行。老爸孤不將一時放據在伊去。猶過雖然囝袂記老爸,老爸無一時袂記得伊的囝,暝日向望等候囝回心轉來親近伊。上帝是親像這款慈愛的老爸。
5.受祝福的生涯:咱常常看見有人無照良心濫糝行做,猶過得著物質,名聲,地位。閣常常看見有人熱心為主做工,總是佇世間時常拖磨艱苦。濟濟信者為著按呢心肝搖動,有時失落信心。總是咱著愛知(1)人無誠實來得著成功袂通久長繼續,到尾較常失落信用拄著失敗。有時雖然生活富裕,毋過拄著囝孫放蕩不肖,致到心肝掛慮無有安慰。(2)物質,名聲,地位,袂通予人得著真的幸福。(3)人若誠實行做閣有信心,雖然拄著艱苦,抑是受誤解,因為天父佮伊佇teh,所心肝不時有安慰佮平安。閣到尾就有光明得著成功。聖經有記載佇舊約時代濟濟人物受放任拄著淒慘,也有記載濟濟人受祝福得著成功。有的親像約瑟經過試煉到尾本身得著高升的幸福。有的親像A-pek-lia̍p-hán受福氣。三十外年前佇中部二林的所在,有一个青年名楊Hok-chhun。伊約18歲的時,有一个拍銀師傅的婦人人ta̍uh-ta̍uh招伊去禮拜。無久Hok-chhun兄就變真熱心,家己愛來教會。毋過因為家庭的事業佮教會無合,老爸不止阻擋,也捌共伊拍到烏青激血。總是Hok-chhun兄攏無變換,那久那熱心。後來會友佮先生有設法予伊來彰化,然後有閣chhoā伊到佇牛罵頭,就是現時的清水。人看著伊不止熱心幫贊佈道,就設法予伊來台南神學校,勉強兩年久。後來就做牛罵頭初回的傳道師。論伊的做工非常的熱心,逐日攏去四方佈道。梅牧師佇伊的著冊有記講,「逐个傳道若親像楊Hok-chhun這款,拍算島內大部分的人已經來聽道理lah。」Hok-chhun兄做教會的工頭尾約略12年久。可惜拄著破病身軀漸漸衰弱,後來有入院佇彰化醫館。早前引chhoā伊聽道理彼个婦人人,聽著伊破病傷重,就刁工對二林來看伊。彼時伊有3个細囝。婦人人有,問伊講,「你的細囝你欲怎樣設法。」Hok-chhun兄應講,「天父欲看顧in。」無久Hok-chhun兄就離開世間。後來伊的婦人人有來台南中學做工栽培囝兒。大查某囝有卒業女學,配親佇某所在。聽見講家庭不止好過閣完滿,受家內大細疼惜。兩个小弟有讀中學。彼時中學猶未有認定的資格。總是後來阿兄有得著齒科開業的資格。現時兩人相佮teh經營。論Hok-chhun兄的一生通講也是受祝福的生涯。照伊的信仰天父共伊安排,「我前少年,今年老;總是未捌看見義人受放拺,ia̍h伊的後裔做乞食」(詩篇37:25)。