通俗羅馬書
Thong-sio̍k Lô-má-su
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 劉主安 Lâu Chú-an |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第679期 |
| 日期 | 1941/10 |
| 頁數 | 3-4 |
白話字（原文數位化）
Thong-sio̍k Lô-má-su
(Tē-jī hoê: Thâu-sū)
Lâu Chú-an
1941年10月679期 3-4
Lô-má-su tē 1 chiuⁿ 1─17 chat sī chit tiuⁿ phoe ê thâu-sū. Tī chit chām só͘ kì ê tāi-ì thang hun chò 5 hāng.(1) Pó-lô siāu-kài i pún-sin hō͘ Lô-má ê sìn-chiá thang khah bat i, chò i beh kàu ê chún-pī. (2) Pó-lô kóng khí i kú-kú ū thiaⁿ-tio̍h Lô-má kàu-hoē ê siau-sit, sim-koaⁿ put-chí siàu-liām , him-bō͘ ài kàu Lô-má thoân tō-lí, chóng-sī uī-tio̍h chéng-chéng ê chó͘-tòng tì-kàu-bē-thang si̍t-hiān. (3) iáu-kú Pó-lô mê-ji̍t kî-tó ǹg-bāng bô kú ê tit-tio̍h Thiⁿ Pē khui-lō͘ lâi kàu Lô-má- soan-thoân tit-kiù ê hok-im. M̄-nā hō Lô-má lâng ē tit-tio̍h lī-ek, chiū i pún-sin iā thang saⁿ-kap tit-tio̍h lī-ek. (4) Pó-lô kóng, Bô lūn Iû-thài lâng, á-sī ĪN-pang lâng, i lóng ū khiàm in ê chè. Ì-sù chiū-sī i ū kám-kak sù-bēng tio̍h thoân hok-im tī phó͘ thiⁿ-ē. (5) Pó-lô kóng i bô lia̍h hok-im chò kiàn-siàu, in-uī sī Siōng-tè ê khuì-la̍t beh kiù lóng-chóng sìn ê lâng.
In-uī choá-bīn ê koan-hē , chi̍t chat chi̍t chat ê ì-sù bē thang kóng-bêng. Tī chia ài chiong kuí-nā chat lâi siūⁿ hit tiong-kan ê kà-sī.
-
Iâ-so͘ Ki-tok ê lô͘-po̍k Pó-lô(1:1):Pó-lô siông-siông chheng-ho͘ i sī Iâ-so͘ Ki-tok ê lô͘-po̍k, iā lia̍h chit ê chò choè toā ê bêng-ū. Tī hit sî-tāi chò lô͘-châi ê chin-chē, Lô-má siâⁿ-lāi 3 lâng ê tiong-kan ū chi̍t ê lô͘-châi. Lô͘-châi bô hō͘ lâng sǹg chò lâng, sī chi̍t khoán ê mi̍h-kiāⁿ, sī chú-lâng ê châi-sán, chhut-chāi chú-lâng kā i khoán-thāi. Chú-lâng kiò i kiâⁿ, chiū kiâⁿ, kiò i lo̍h-chuí, tio̍h lo̍h, kiò thiàu lo̍h hoé, iā tio̍h thiàu. Pó-lô kóng i sī Ki-tok ê lô͘-châi, ì-sù sī i ū koat-sim ài beh it-seng chò Chú ê chhe-ēng, thoân hok-im tī phó͘-thiⁿ-ē. Bô-lūn tó-uī i lóng hoaⁿ-hí khì, bô-lūn tú-tio̍h sím-mi̍h, i lóng koat-ì beh sūn-thàn Chú ê bēng-lēng. Lô͘-châi sī ēng chîⁿ lâi bé--ê, Pó-lô chò lô͘-châi sī ēng Chú ê pó-hoeh lâi bé--ê. Kó͘-chá bat ū chi̍t-ê Ki-tok-tô͘, chē chûn khoàⁿ-kìⁿ chûn-lāi ū chi̍t-ê lô͘-châi chin khó-lîn, chiū kóng i ài bé--i. Hit ê lô͘-châi thiaⁿ-kìⁿ chiū kóng, “Lí sī Ki-tok-tô͘, cháiⁿ-iūⁿ thang bé lô͘-châi.” M̄-kú i chiū kā i kóng, “Goá m̄-sī bé lí beh chò lô͘-châi sī beh tháu-pàng lí ê kan-khó͘”. Lô͘-châi suî-sî kuī-lo̍h kóng “Goá kam-goān it-seng ài chò lí ê chhe-ēng.” Iâ-so͘ sī lán ê pêng-iú , iā sī lán ê hiaⁿ-tī, koh sī lán ê sian-siⁿ. Chóng-sī ha̍k-seng ū sî ē uî-ke̍h sian-siⁿ, hiaⁿ-tī iā ē chhiong-tu̍t, pêng-iú iā ē pun-lī. Chē-chē sìn-tô͘ khí-thâu jia̍t-sim, jiân-āu lī-khui tō-lí, sī uī-tio̍h in kan-ta lia̍h Iâ-so͘ chò Sian-siⁿ, hiaⁿ-tī, pêng-iú. Pó-lô cheng-chiàn hó ê cheng-chiàn, chīn só͘ pháu-cháu ê lō͘-chām, siú só͘ sìn ê tō-lí, sī tuì i it-seng chò Ki-tok ê lô͘-po̍k bô piàn-oāⁿ.
-
Siōng-tè chò goá kan-chèng (1:9): Pó-lô kóng i sim put-chí siàu-liām Lô-má ê kàu-hoē, mê-ji̍t kî-tó ǹg-bāng bô kú thang kàu Lô-má thoân-tō. I iā ū kóng, “ Siōng-tè chò goá ê kan-chèng.” Lán tī siā-hoē sui-bóng chē-chē lâng teh kā lán o-ló, iáu-kú Siōng-tè nā bô chò lán kiâⁿ hó ê kan-chèng, chiū lán ka-tī sim bē pêng-an. Koh lán nā jia̍t-sim hōng-sū chò-kang , siông-siông ē siū lâng ê gō͘-kái huí-pòng. Chóng-sī lán nā ē thang kóng, Siōng-tè chò goá ê kan-chèng, chiū bián khoà-lū, in-uī sim-lāi ū an-uì kap pêng-an. Tī kàu-hoē ê lāi-goā, bô lūn tam-tng siáⁿ chit, ē thang put-sî chhin-chhiūⁿ Pó-lô kóng chit khoán oē ê lâng, chiū bô͘-hoān-tek ê sìn-chiá.
-
Lia̍p-lí ê ò-biāu(1:13): Pó-lô pek-chhiat kî-tó ài khì Lô-má thoân-tō , chóng-sī tú-tio̍h chó͘-tòng, kú-kú bē thang si̍t-hêng. Siat-sú Pó-lô ê kî-tó nā chek-sî tit-tio̍h èng-ún , chiū lán sit-lo̍h chi̍t ê toā pó-poè, bô Lô-má ê phoe thang tha̍k. Si̍t-chāi Thiⁿ Pē ê lia̍p-lí sī chin ò-biāu, hō͘ Pó-lô teh tán-hāu ê tiong-kan lâi siá chit tiuⁿ phoe, hō͘ lán ē thang bêng-pe̍k tit-kiù ê tō-lí kàu thiat-té. Koh hō͘ lán chai lán ê kî-tó ū sî kú-kú bē chiâⁿ, iáu-kú m̄-thang sit-bāng, in-uī nā ha̍p Thiⁿ Pē chí-ì, kàu-boé ún-tàng ē chiâⁿ.
-
Pó-lô ê chek-jīm-kám: Pó-lô kóng bô-lūn sím-mi̍h khoán ê lâng i lóng ū khiàm in ê chè, ū thoân Hok-im hō͘ in ê gī-bū(1:14). Pó-lô it-seng soan-thoân Hok-im hiah nih khoah, kiàn-siat kàu-hoē hiah-nih chē, chhoā lâng kui Chú bû sò͘ bān. Che lóng sī tuì i ū chin tāng ê chek-jīm-kám. Siat-sú i kin-ná-ji̍t nā tī lō͘-piⁿ khoàⁿ-tio̍h chi̍t ê lâng teh pó͘ hō͘-soàⁿ, i iû-goân ē kám-kak tio̍h thoân Hok-im hō͘ i ê gī-bū. Lán tuì chiu-uî ê hiaⁿ-tī pêng-iú m̄-chai ū chit khoán ê kám-kak á-bô? Kàu-hoē oh-tit chìn-pō͘ ê toā goân-in, sī tuì lán bô ū chit khoán ê chek-jīm-kám. Chi̍t keng kàu-hoē nā ū nn̄g-saⁿ ê chhin-chhiūⁿ Pó-lô chit-khoán ê jîn-bu̍t, chiū kàu-hoē ún-tàng ē toā chìn-pō͘.
-
Bô lia̍h Hok-im chò kiàn-siàu(1:16). Cháiⁿ-iūⁿ Pó-lô kóng chit kú oē? Kiám-chhái in-uī i tī boē hoê-sim ê sî ū lia̍h Hok-im chò kiàn-siàu, á-sī tng-sî ū sìn-tô͘ lia̍h Hok-im chò kiàn-siàu? Cháiⁿ-iūⁿ lâng lia̍h Hok-im chò kiàn-siàu? (1) In-uī chit ê Hok-im sī teh thoân si̍p-jī-kè ê tō-lí , nā-sī si̍p-jī-kè sī lâng só͘ iàm-òⁿ--ê. (2) Chit ê tō-lí sī tuì Iû-thài lâng siat khí, Iû-thài lâng hō͘ Lô-má lâng oàn-hīn khoàⁿ-khin, iā bat hō͘ lâng koáⁿ-chhut Lô-má siâⁿ. (3) Chit ê kàu bô teh kóng sím-mi̍h ha̍k-būn, sī kóng chi̍t ê tèng si̍p-jī-kè ê Iâ-so͘ bô thé-biān ê sū. Sui-jiân tī chit-khoán ê khoân-kéng, koh tong-sî Lô-má sī sè-kài bûn-hoà ê tiong-sim-tē, iā Pó-lô sī chi̍t ê uí-tāi ê ha̍k-chiá , iáu-kú i bô lún-neh, tī Lô-má iû-goân sī beh thoân si̍p-jī-kè ê tō-lí, si̍t-chāi thang chò lán ê bô͘-hoān.
-
Phó͘-piàn-tek ê Hok-im: Pó-lô kóng in-tián ê Hok-im, m̄-sī kan-ta Iû-thài lâng ū hun, īⁿ-pang lâng iā pêⁿ-pêⁿ ū hūn. Só͘-í thang kóng sī “Phó͘-piàn-tek ê Hok-im” Kìⁿ-nā sìn ê lâng lóng thang tit-tio̍h. Nā ēng bu̍t-chit lâi pí-phēng in-tián ê Hok-im, m̄-sī chhin-chhiūⁿ chin-chu, pó-ge̍k, kan-ta ū chîⁿ ê lâng ē thang tit-tio̍h, sī chhin-chhiūⁿ khong-khì, á-sī chuí beh hō͘ chèng-lâng lóng thang hióng-siū. M̄-sī chhin-chhiūⁿ ūn-tōng-hoē ê iû-sèng-kî[sic.], sī chhin-chhiūⁿ a-kong seⁿ-ji̍t teh pun âng-kn[sic.] hō͘ kiáⁿ-sun, kìⁿ-nā hoaⁿ-hí lâi ê lóng thang tit-tio̍h.
漢羅（Ùi原文改寫）
通俗羅馬書
(第二回：頭序)
劉主安
1941年10月679期 3-4
羅馬書第1章1─17節是這張批的頭序。佇這站所記的大意通分做5項。(1)保羅紹介伊本身予羅馬的信者通較捌伊，做伊欲到的準備。(2)保羅講起伊久久有聽著羅馬教會的消息，心肝不止數念，欣慕愛到羅馬傳道理，總是為著種種的阻擋致到袂通實現。(3) 猶過保羅暝日祈禱向望無久的得著天爸開路來到羅馬-宣傳得救的福音。不但號羅馬人會得著利益，就伊本身也通相佮得著利益。(4)保羅講，無論猶太人，抑是異邦人，伊攏有欠in的債。意思就是伊有感覺使命著傳福音佇普天下。(5)保羅講伊無掠福音做見笑，因為是上帝的氣力欲救攏總信的人。
因為紙面的關係，一節一節的意思袂通講明。佇遮愛將幾若節來想彼中間的教示。
1.耶穌基督的奴僕保羅(1：1)：保羅常常稱呼伊是耶穌基督的奴僕，也掠這个做最大的名譽。佇彼時代做奴才的真濟，羅馬城內3人的中間有一个奴才。奴才無予人算做人，是一款的物件，是主人的財產，出在主人共伊款待。主人叫伊行，就行，叫伊落水，著落，叫跳落火，也著跳。保羅講伊是基督的奴才，意思是伊有決心愛欲一生做主的差用，傳福音佇普天下。無論佗位伊攏歡喜去，無論拄著甚物，伊攏決意欲順趁主的命令。奴才是用錢來買--的，保羅做奴才是用主的 寶血來買--的。古早捌有一个基督徒，坐船看見船內有一个奴才真可憐，就講伊愛買--伊。彼个奴才聽見就講，「你是基督徒，怎樣通買奴才。」毋過伊就共伊講，「我毋是買你欲做奴才是欲敨放你的艱苦」。奴才隨時跪落講「我甘願一生愛做你的差用。」耶穌是咱的朋友，也是咱的兄弟，閣是咱的先生。總是學生有時會違逆先生，兄弟也會衝突，朋友也會分離。濟濟信徒起頭熱心，然後離開道理，是為著in干焦掠耶穌做先生，兄弟，朋友。保羅爭戰好的爭戰，盡所跑走的路站，守所信的道理，是對伊一生做基督的奴僕無變換。
2.上帝做我干證(1：9)：保羅講伊心不止數念羅馬的教會，暝日祈禱向望無久通到羅馬傳道。伊也有講，「上帝做我的干證。」咱佇社會雖罔濟濟人teh共咱呵咾，猶過上帝若無做咱行好的干證，就咱家己心袂平安。閣咱若熱心奉仕做工，常常會受人的誤解毀謗。總是咱若會通講，上帝做我的干證，就免掛慮，因為心內有安慰佮平安。佇教會的內外，無論擔當啥這，會通不時親像保羅講這款o會的人，就模範tek的信者。
3.攝理的奧妙(1：13)：保羅迫切祈禱愛去羅馬傳道，總是拄著阻擋，久久袂通實行。設使保羅的祈禱若即時得著應允，就咱失落一个大寶貝，無羅馬的批通讀。實在天爸的攝理是真奧妙，予保羅teh等候的中間來寫這張批，予咱會通明白得救的道理到徹底。閣予咱知咱的祈禱有時久久袂成，猶過毋通失望，因為若合天爸旨意，到尾穩當會成。
4.保羅的責任感：保羅講無論甚物款的人伊攏有欠in的債，有傳福音予in的義務(1：14)。保羅一生宣傳福音遐爾闊，建設教會遐爾坐，chhoā人歸主無數萬。這攏是對伊有真重的責任感。設使伊今仔日若佇路邊看著一个人teh補雨傘，伊猶原會感覺著傳福音予伊的義務。咱對周圍的兄弟朋友毋知有這款的感覺抑無？教會僫得進步的大原因，是對咱無有這款的責任感。一間教會若有兩三个親像保羅這款的人物，就到會穩當會大進步。
5.無掠福音做見笑(1：16)。怎樣保羅講這久話？撿彩因為伊佇未回心的時有掠福音做見笑，抑是當時有信徒掠福音做見笑？怎樣人掠福音做見笑？(1)因為這个福音是teh傳十字架的道理，若是十字架是人所厭惡--的。(2)這个道理是對猶太人設起，猶太人予羅馬人怨恨看輕，也捌予人趕出羅馬城。(3)這个教無teh講甚物學問，是講一个釘十字架的耶穌無體面的事。雖然佇這款的環境，閣當時羅馬是世界文化的中心地，也保羅是一个偉大的學者，猶過伊無lún-neh，佇羅馬猶原是欲傳十字架的道理，實在通做咱的模範。
6.普遍tek的福音：保羅講恩典的福音，毋是干焦猶太人有分，異邦人也平平有份。所以通講是「普遍tek的福音」見若信的人攏通得著。若用物質來比並恩典的福音，毋是親像珍珠，寶玉，干焦有錢的人會通得著，是親像空氣，抑是水欲予眾人攏通享受。毋是親像運動會的優勝旗，是親像阿公生日teh分紅龜予囝孫，見若歡喜來的攏通得著。