教會佮神學校
Kàu-hoē kap Sîn-ha̍k-hāu
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 黃六點 N̂g La̍k-tiám |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第679期 |
| 日期 | 1941/10 |
| 頁數 | 17-19 |
白話字（原文數位化）
Kàu-hoē kap Sîn-ha̍k-hāu
N̂g La̍k-tiám
1941年10月679期 17-19
Tāng-tàⁿ tio̍h saⁿ-kāng taⁿ
Tī Kū-iok ê le̍k-sú tiong Siōng-tè ū chiàu I ê ì-sù kéng-soán lâi choè sian-ti. Iâ-so͘ pún-sin iā ū kéng 12 ê sù-tô͘ lâi chò I ê choan-koân[sic.] tāi-sài, chhe in khì thoân Siōng-tè ê tō-lí, lâi siat-li̍p kàu-hoē tī ta̍k só͘-chāi. Tī kàu-hoē le̍k-sú-tiong Siōng-tè ê iû-goân tī ta̍k sî-tāi kéng-tiàu lâng lâi chiàu-kò͘ liāu-lí I ê kàu-hoē.
Sat-bó͘-ní ū khui Sian-ti ha̍k-hāu lâi hùn-liān chheng-liân-lâng thang choè Siōng-tè ê khì-khū. Kin-á-ji̍t ê Sîn-ha̍k-hāu, chiū-sī chiap-soà chá-sî sian-ti ha̍k-hāu hit khoán ê cheng-sîn, beh ióng-sêng choē-choē ha̍h-ēng ê jîn-châi lâi liāu-lí kàu-hoē.
Lán chit sî teh chún-pī mê-nî siat-kàu 70 nî ê kì-liām-hoē. Sîn-ha̍k-hāu kàu mê-nî sī siat 60 nî lah. Lâm-pō͘ ê Sîn-ha̍k-hāu sī pí lán ê khah chá siat 6 nî kú, kàu kū-nî in ū hoè-hāu, só͘-í Tâi-oân chí-ū chhun Pak-pō͘ chit keng ê Sîn-ha̍k-hāu nā-tiāⁿ. Lâm-pō͘ tuì hoè-hāu chiū chiong in ê ha̍k-seng kià lán, kin-nî ū gī-koat beh saⁿ-kap keng-êng Sîn-ha̍k-hāu, nā-sī chin put-hēng, chit ê koat-gī soà bē thang si̍t-hiān.
Lán chai Sîn-ha̍k-hāu sī kàu-hoē ê oa̍h-miā, Sîn-ha̍k-hāu nā chhiong-si̍t, chiū oē ióng-sêng choē-choē kiān-choân ê thoân-kàu-chiá thang sàng chhut-khì choè kàu-hoē ê lō͘-ēng. Sîn-ha̍k-hāu sī tuì kàu-hoē lâi chûn-chāi: Sîn-ha̍k-seng iā sī tuì kàu-hoē lâi. án-ni lán thang chai, kàu-hoē kap Sîn-ha̍k-hāu put-chí ū koan-hē, Sîn-ha̍k-hāu ê heng-soe sī éng-hióng kàu kàu-hoē ê heng-soe, só͘-í Soan-kàu-su chin tì-ì I ê kàu-khu tiong kó͘-bú Sîn-ha̍k-hāu ê sū-gia̍p. Pak-pō͘, Lâm-pō͘ lóng ū, loē-tē kok phài ê kàu-khu iû-goân ū siat in ê Sîn-ha̍k-hāu, thang ióng-sêng tú-hó ê thoân-kàu-chiá. Iâ-so͘ tī ná thoân tō-lí, iā ū ióng-sêng 12 sù-tô͘ chò Hok-im ê sù-chiá.
Tú-tn̄g tī chit ê sè-kài ê piàn-tōng-kî lán ê Sîn-ha̍k-hāu bô thang koh siū goā-kok ê sàng-kim, Tâi-oân ê kàu-hoē tio̍h ti̍t-chiap keng-êng Sîn-ha̍k-hāu . Chêng sī lóng Soan-kàu-su teh siat-hoat, bē bián-tit ū siū goā-kok ê chu-kim só͘ thóng-chè, khiok hit-sî lán ê chek-jīm sī chin-khin, khah m̄-bián khoà-lū, kè-e̍k Sîn-ha̍k-hāu ê sū, nā-sī taⁿ tio̍h hū choân chek-jīm lâi keng-êng, choân Tâi ê Ki-tok-tô͘ tio̍h chò chi̍t ê ū chek-jīm ê sìn-tô͘, lâi koan-sim tī lán ê Sîn-ha̍k-hāu, só͘-í kin-á-ji̍t koan-hē chit ê būn-toê ài lô-hoân lán saⁿ-kap lâi siūⁿ.
Siàu-liân-lâng beh tha̍k Sîn-ha̍k-hāu m̄-sī hiah khoài, sī chin oh-tit, nā oē tit ji̍p sī chin kong-êng, sī kàu-hoē ê thé-biān kap oa̍h-miā, tī lí ê kiáⁿ-jî, tī lí ê kàu-hoē nā oē thang chhut Sîn-ha̍k-seng, he m̄-sī sió-khoá sū, sī te̍k-pia̍t siū un ê lâng chiah ū chit ê ki-hoē. Chóng-sī kàu-hoē sī chi̍t-thé, chi̍t-thé nā hoaⁿ-hí, pah-thé chiū khoài-lo̍k, só͘-í sui-jiân lán ê kiáⁿ-jî, lán ê kàu-hoē bô thang ti̍t-chiap khì tha̍k, iáu-kú lán iā tio̍h hū choan[sic.] chek-jīm ti̍t-chiap, kàn-chiap lâi pang-chān oān-chō͘ chiah ê siū un ê lâng kàu sêng-khì.
Kok-ka keng-huì ê tiong-kan kàu-io̍k-huì tìn toā-pō͘-hūn, sī beh ióng-sêngchoē-choē iú-lêng, iu-siù ê jîn-bu̍t hō͘ kok-ka khah oē chìn-pō͘ kian-kò, Sîn-ha̍k-hāu sī lán kàu-hoē teh ióng-sêng jîn-châi ê ki-koan, só͘-í lán tio̍h chīn koan-sim, m̄-thang sioh lán ê oān-chō͘: iā beh tha̍k Sîn-ha̍k sī tio̍h ū tit-tio̍h tiàu-bēng. Chhin-chhiūⁿ Sat-bó-ní ū ha̍p-keh, nā chiàu ka-kī ê ì-sù, á-sī siū bián-kióng khì tha̍k hit khoán bô tiàu-bēng kám ê sim ū khì tha̍k, kàu bé iā ún-tàng bē sêng-kong.
Sîn-ha̍k-hāu hiān-chāi ū 5 ê choan-jīm ê sian-siⁿ, oá 20 ê ha̍k-seng,chi̍t nî ê keng-huì ài 1,2000 kho͘, chit tiâu ū-soàn sui-jiân sī toā-tiâu, lán iā tio̍h hoaⁿ-hí saⁿ-kap hia̍p-le̍k, lâi saⁿ-kāng taⁿ chit ê tāng-tàⁿ.
Koan-liân tī Soan-kàu-su ê ín-iông, lán ê kàu-hoē toà tī chit ê kè-tō͘-kî kàu-kài, á-sī Sîn-ha̍k-hāu, bē bián-tit ū tām-po̍h beh khí pò-thâu ê khoán, hō͘ choē-choē lâng ê sim put-chí khoà-lū kan-khó͘, in-uī kàu-hoē chûn-chāi tī le̍k-sú kap bûn-hoà ê tiong-kan, bē bián-tit iā ū o͘-àm ê chi̍t-bīn. Loē-tē ū chi̍t phài bô kàu-hoē chú-gī ê lâng, chin tì-ì gián-kiù Sèng-keng, in sī khoàⁿ kàu-hoē ū choē-choē o͘-tiàm, só͘-í chiah chú-tiuⁿ bô kàu-hoē chú-gī ê sìn-gióng. Si̍t-chāi tī kàu-hoē-tiong ū o͘-àm hō͘ lán bē moá-ì ê só͘-chāi, chóng-sī lán tek-khak boē thang chhin-chhiūⁿ bô kàu-hoē chú-gī án-ni lâi lī-khui kàu-hoē. Lán sī Tiúⁿ-ló chèng-tī ê kàu-hoē, ta̍k keng to̍k-li̍p sī chin tong-jiân ê sū, iā to̍k-li̍p ê kàu-hoē tio̍h kò͘ i ê kàu-hoē m̄-thang sit-keh, che sī iàu-kín, chóng-sī in-uī kè-thâu siūⁿ ka-kī, kò͘ ka-kī, soà bē kì-tit pa̍t kàu-hoē, á-sī bô koan-sim tī choân-thé ê kàu-hoē, che sī lán chin khoài hām-lo̍h ê iú-he̍k, uī-tio̍h kè-thâu kò͘ ka-kī ê kàu-hoē, soà m̄ sūn-thàn Tāi Tiong-hoē ê koat-gī. Chit khoán ê só͘ siūⁿ kap phah-sǹg, iā sī hiān-si̍t-siōng ê bô kàu-hoē chú-gī, lán khiā tī Hok-im-tek sìn-gióng lâi khoàⁿ, kàu-hoē sī lán sìn-gióng ê kun ki, lán bē thang kap bô kàu-hoē chú-gī ê lâng khoàⁿ kàu-hoē ê le̍k-sú choan sī Mô͘-kuí ê chhek-tōng, tī hit tiong-kan iā ū Siōng-tè ê liap-lí kap keng-lûn. Lán ê kàu-hoē tī kè-khì sui ū choē-choē o͘-lîn, nā-sī lán sìn che iā sī siū Siōng-tè só͘ chi-phoè ê thoân-thé.
Ka 6:2: “Lín ta̍k lâng ê tāng-tàⁿ tio̍h saⁿ kāng taⁿ; ēng án-ni lâi chiū Ki-tok ê hoat”. Sìn-keng kóng, “ Goá sìn Kong-tông ê kàu-hoē”.
Sìn-tô͘ á-sī kàu-hoē m̄-sī tan-li̍p--ê, tio̍h saⁿ-kāng taⁿ-tàⁿ, che sī Ki-tok só͘ kà-sī ê hoat.
Chū-jiân kàu-hoē sī khiā tī Siōng-tè ê oē ê téng-bīn, che sī kap bô kàu-hoē chū-gī siāng khoán. Nā-sī kàu-hoē iáu ū chè-tō͘-tek ê chi̍t-bīn tī-teh, che sī kap bô kàu-hoē chú-gī ū koh-iūⁿ, lán Hok-im chú-gī ê kàu-hoē só͘ ū chèng-tī, ki-kò͘, cho͘-chit, chè-tō͘ téng, sī ū oân-choân ê chek-jīm beh saⁿ-kāng taⁿ lán ê tāng-tàⁿ, lâi pó͘ moá Ki-tok só͘ bē chīn ê kan-khó͘. Kàu-hoē m̄-sī tī kò-jîn á-sī keh-toān ê chū-iû chú-gī. Só͘-í kàu-hoē tuì Tāi-hoē, Tiong-hoē só͘ koat-gī ê tio̍h ū chun-tiōng kap ho̍k-chiông ê sèng-chit, kàu-hoē ū thoân hok-im ê lia̍t, che sī Sîn tiong-sim sìn-gióng ê thoân-thé, chit ê thoân-thé iā sī beh saⁿ-kāng taⁿ ê cheng-sîn, lâi saⁿ hia̍p-le̍k tī kàu-hoē ê tāng-tàⁿ, nā bô kàu-hoē oē chó͘-tòng, chèng-tī oē loān, iā chiân-tô͘ bô thang lo̍k-koan. Kàu-hoē kap Sîn-ha̍k-hāu put-chí ū toā koan-hē, Sîn-ha̍k-hāu kiám-chhái sī kàu-hoē ê tāng-tàⁿ, lán iā sī tio̍h hoaⁿ-hí lâi saⁿ-kap taⁿ. Ū lâng beh siūⁿ kàu-hoē keng-chè-lân ê sî m̄ thang keng-êng Sîn-ha̍k-hāu, tio̍h chiong Sîn-ha̍k-seng khì kià lâng chiū hó. Chóng-sī lán chai, chò pē-bú ê ū poê-iúⁿ i ê kiáⁿ-jî ê choân chek-jīm tī-teh, m̄ chīn chit khoán ê chek-jīm, beh chiong kiáⁿ-jî khì kià lâng, che sī chin sit-lo̍h pún-hūn. Kap kè-thâu ê bô chek-jīm, iā sī chò kiáⁿ-jî ê chin toā ê put-hēng.
Khó 8:34. Iâ-so͘ kóng, “Nā ū lâng ài tè goá, tio̍h……giâ i ê si̍p-jī-kè lâi tè goá.”
Kàu-hoē nā m̄ giâ chit khoán si̍p-jī-kè chiū boē thang kî-thāi ū kiān-choân ê chìn-pō͘ ; kàu-hoē tuì Sîn-ha̍k-hāu ū chit khoán chek-jīm lán lâi saⁿ-kap ì-sek chiū kàu-hoē boē sit-lo̍h i pún-lâi ê sù-bēng, thoân-thóng-tek ê sìn-gióng tuì án-ni iā thang kè-sêng. Î-chhî Sîn ha̍k-hāu ê chek-jīm, tuì Sîn-ha̍k-hāu ê hiàn-kim, èng-oān sī lán choân kàu-hoē ê tāng-tàⁿ, chhiáⁿ lán hoaⁿ-hí saⁿ-kāng taⁿ. Tuì án-ni lâi chīn Ki-tok ê hoat.
漢羅（Ùi原文改寫）
教會佮神學校
黃六點
1941年10月679期 17-19
重擔著相仝擔
佇舊約的歷史中上帝有照伊的意思揀選來做先知。耶穌本身也有揀12个使徒來做伊的全權大使，差in去傳上帝的道理，來設立教會佇逐所在。佇教會歷史中上帝的猶原佇逐時代揀召人來照顧料理伊的教會。
撒母耳有開先知學校來訓練青年人通做上帝的器具。今仔日的神學校，就是接紲早時先知學校彼款的精神，欲養成濟濟合用的人才來料理教會。
咱這時teh準備明年設教70年的記念會。神學校到明年是設60年啦。南部的神學校是比咱的較早設6年久，到舊年in有廢校，所以台灣只有賰北部這間的神學校爾定。南部對廢校就將in的學生寄咱，今年有議決欲相佮經營神學校，但是真不幸，這个決議紲袂通實現。
咱知神學校是教會的活命，神學校若充實，就會養成濟濟健全的傳教者通送出去做教會的路用。神學校是對教會來存在：神學生也是對教會來。按呢咱通知，教會佮神學校不止有關係，神學校的興衰是影響到教會的興衰，所以宣教師真致意伊的教區中鼓舞神學校的事業。北部，南部攏有，內地各派的教區猶原有設in的神學校，通養成拄好的傳教者。耶穌佇那傳道理，也有養成12使徒做福音的使者。
拄tn̄g佇這个世界的變動期咱的神學校無通閣受外國的送金，台灣的教會著直接經營神學校。前是攏宣教師teh設法，袂免得有受外國的資金所統制，卻彼時咱的責任是真輕，較毋免掛慮，計畫神學校的事，若是擔著負全責任來經營，全台的基督徒著做一个有責任的信徒，來關心佇咱的神學校，所以今仔日關係這个問題愛勞煩咱相佮來想。
少年人欲讀神學校毋是遐快，是真僫得，若會得入是真光榮，是教會的體面佮活命，佇你的囝兒，佇你的教會若會通出神學生，彼毋是小可事，是特別受恩的人才有這个機會。總是教會是一體，一體若歡喜，百體就快樂，所以雖然咱的囝兒，咱的教會無通直接去讀，猶過咱也著負全責任直接，間接來幫贊援助遮的受恩的人到成器。
國家經費的中間教育費鎮大部份，是欲養成濟濟有能，優秀的人物予國家較會進步堅固，神學校是咱教會teh養成人才的機關，所以咱著盡關心，毋通惜咱的援助：也欲讀神學是著有得著召命。親像撒母耳有合格，若照家己的意思，抑是受勉強去讀彼款無召命感的心有去讀，到尾也穩當袂成功。
神學校現在有5个專任的先生，倚20个學生，一年的經費愛1,2000箍，這條預算雖然是大條，咱也著歡喜相佮協力，來相共擔這个重擔。
關連佇宣教師的引揚，咱的教會蹛佇這个過度期教界，抑是神學校，袂免得有淡薄欲起報頭的款，予濟濟人的心不止掛慮艱苦，因為教會存在佇歷史佮文化的中間，袂免得也有烏暗的一面。內地有一派無教會主義的人，真致意研究聖經，in是看教會有濟濟烏點，所以才主張無教會主義的信仰。實在佇教會中有烏暗予咱袂滿意的所在，總是咱的確袂通親像無教會主義按呢來離開教會。咱是長老政治的教會，逐間獨立是真當然的事，也獨立的教會著顧伊的教會毋通失格，這是要緊，總是因為過頭想家己，顧家己，紲袂記得別教會，抑是無關心佇全體的教會，這是咱真快陷落的誘惑，為著過頭顧家己的教會，紲毋順趁大中會的決議。這款的所想佮扑算，也是現實上的無教會主義，咱徛佇福音的信仰來看，教會是咱信仰的根基，咱袂通佮無教會主義的人看教會的歷史專是魔鬼的策動，佇彼中間也有上帝的攝理佮經綸。咱的教會佇過去雖有濟濟烏lîn，若是咱信這也是受上帝所支配的團體。
加6：2：「恁逐人的重擔著相共擔；用按呢來就基督的法」。信經講，「我信公同的教會」。
信徒抑是教會毋是單立--的，著相仝擔擔，這是基督所教示的法。
自然教會是徛佇上帝的話的頂面，這是佮無教會自義siāng款。若是教會猶有制度的的一面佇teh，這是佮無教會主義有各樣，咱福音主義的教會所有政治，機構，組織，制度等，是有完全的責任欲相仝擔咱的重擔，來補滿基督所袂盡的艱苦。教會毋是佇個人抑是隔斷的自由主義。所以教會對大會，中會所決議的著有尊重佮服從的性質，教會有傳福音的熱，這是神中心信仰的團體，這个團體也是欲相仝擔的精神，來相協力佇教會的重擔，若無教會會阻擋，政治會亂，也前途無通樂觀。教會佮神學校不止有大關係，神學校撿彩是教會的重擔，咱也是著歡喜來相佮擔。有人欲想教會經濟難的時毋通經營神學校，著將神學生去寄人就好。總是咱知，做父母的有培養伊的囝兒的全責任佇teh，毋真這款的責任，欲將囝兒去寄人，這是真失落本份。佮過頭的無責任，也是做囝兒的真大的不幸。
可8：34。耶穌講，「若有人愛綴我，著……夯伊的十字架來綴我。」
教會若毋夯這款十字架就袂通期待有健全的進步；教會對神學校有這款責任咱來相佮意識就教會袂失落伊本來的使命，傳統tek的信仰對按呢也通繼承。維持神學校的責任，對神學校的獻金、應援是咱全教會的重擔，請咱歡喜相共擔。對按呢來盡基督的法。