閣活的主
Koh-oa̍h ê Chú
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第673期 |
| 日期 | 1941/4 |
| 頁數 | 1-2 |
白話字（原文數位化）
Koh-oa̍h ê Chú
1941年4月673期 1-2
Tī kó͘-tāi ê le̍k-sú-siōng ū chi̍t-hāng chin tù-hiān ê sū-si̍t , chiū-sī ū Iû-thài lâng chiap-la̍p siū tèng tī si̍p-jī-kè ê Iâ-so͘ chò in ê Kiù-chú, ū jīn I sī Siōng-tè ê Kiáⁿ, ū sìn I ê Sîn-sèng. In m̄-sī kan-ta tuì tī khoàⁿ-kìⁿ I ê só͘ kiâⁿ, só͘ kà-sī--ê, koh-khah iàu-kín sī tuì tī khoàⁿ-kìⁿ I ê koh-oa̍h chiah ū lâi sìn I. In tī khí-thâu tuì tī khoàⁿ-kìⁿ I ê só͘ kiâⁿ só͘ kà-sī--ê, ū kám-kak I sī Ki-tok, sī Bí-sài-a, sī Siōng-tè ê Sèng--ê. M̄-kú chi̍t-ē khoàⁿ-kìⁿ in ê Sian-siⁿ siū tuì-te̍k ê hāi-sí, hit-sî in ê sìn suî-sî siau-soàⁿ, chhin-chhiūⁿ chá-khí-sî ê lō͘-chuí chiap-tio̍h ji̍t-kng chi̍t-iūⁿ. Nā-sī koè bô loā-kú, chiah ê sit-chì sì-soàⁿ ê ha̍k-seng ū koh chiâⁿ-chò chin hoaⁿ-hí khoài-lo̍k , chiū ū oa̍h-khì ê chi̍t-thoân. Chī-chuī hō͘ i án-ni? M̄-sī sím-mi̍h gâu-lâng, á-sī sím-mi̍h chí-tō-chiá, choan-choan sī Iâ-so͘ Ki-tok koh-oa̍h ê sū-si̍t. I ê koh-oa̍h ū ho̍k-heng in ê sìn-gióng.
án-ni khó-kiàn, chāi tī Ki-tok-tô͘ ê sìn-gióng-siōng, chit ê koh-oa̍h ê sū-si̍t, sī hui-siông iàu-kín, sī bô bē ēng-tit--ê. Sù-tô͘ Pó-lô ū kóng, “Ki-tok nā boē-bat koh-oa̍h ,chiū goán só͘ thoân--ê sī khang-khang, lín ê sìn iā sī khang-khang”(I Lîm 15:14) Ē-kì-tit Pa Bo̍k-su ū án-ni kóng, “Siat-sú Ki-tok nā bô-iáⁿ ū koh-oa̍h, goá beh liâm-piⁿ khoán hêng-lí tńg-lâi goán pún-kok.” Si̍t-chāi kóng, Ki-tok-kàu sī tuì chit ê koh-oa̍h ê khak-sìn lâi soà-chiap kàu tī kin-á-ji̍t. Só͘-í nā chiong Ki-tok ê koh-oa̍h the̍h cháu, chiū boē thang bêng-pe̍k Ki-tok Kàu-hoē chûn-li̍p ê só͘-í-jiân.
Taⁿ tàu-tí tī Ki-tok-tô͘ sìn-gióng-siōng choè tē-it iàu-kín chit ê koh-oa̍h sī siáⁿ khoán ê koh-oa̍h? Bat ū choē-choē chū-iû ê ha̍k-chiá, uī-tio̍h beh hō͘ it-poaⁿ ū siū kàu-io̍k ê kīn-tāi lâng khah khoài chiap-kīn Ki-tok-kàu, ū siūⁿ chhut chióng-chióng ê siat-sióng. Ū-ê kóng, Iâ-so͘ bô si̍t-chāi sí, ū koh hoê-hûn khí-lâi; ū-ê kóng, I ū-iáⁿ sí, put-kò ha̍k-seng ū thau the̍h I ê sin-si, sì-kè pò-iông I ū koh-oa̍h; ū-ê kóng, ha̍k-seng koè-thâu siong-sim I ê sí, tì-kàu sim sîn hūn-loān ,ū khoàⁿ chhò; iā ū-ê kóng, sī I ê sîn-lêng ê chhut-hiān. Chhin-chhiūⁿ án-ni, chi̍t-lâng soat chi̍t-khoán. Koh iā ū lâng kóng, lūn I siáⁿ-khoán ê koh-oa̍h, che sī huì-khì ê sū, bián chhâ chin, lán chí-ū sìn I ê Sìn iáu teh ín-chhoā I ê Sèng-hoē, chiū hó.
Che choân-jiân m̄-sī chiàu Sèng-chheh ê thài-tō͘. Goán-lâi chò Chú ê ha̍k-seng chiah ê lâng sī sio̍k tī chū-jiân-lâng, só͘ him-bō͘--ê sī tē-bīn-chiūⁿ ê bu̍t-chit, êng-hoâ hù-kuì, sui-jiân toè Chú liáu-āu , iā iáu teh “ ǹg-bāng I chiū-sī hit ê beh lâi sio̍k-hoê Í-sek-lia̍t--ê”. Chit hō ê lâng ē chi̍t-sî piàn-oāⁿ in ê thài-tō͘, su-sióng , lâi chiap-la̍p siū tèng tī si̍p-jī-kè ê Nà-sat-le̍k lâng Iâ-so͘ chò in ê Kiù-chú, jīn I sī Siōng-tè ê Kiáⁿ , beh lâi sio̍k-hoê lâng ê choē--ê. Koh hoaⁿ-hí uī-tio̍h I ê miâ lâi pàng-sak it-chhè, sīm-chì piān-piān uī-tio̍h I lâi sí. In chit khoán ê thài-tō͘, m̄-sī bóng-bóng hàm-hàm ê sū, sī chin to chin kiàm. In tek-khak sī ū keng-giām-tio̍h toā kî-īⁿ ê sū. Ū! Sī sím-mi̍h toā kî-īⁿ? Chiū-sī in khak-si̍t ū keng-giām-tio̍h Chú ê koh-oa̍h, sī Chú ê sin-khu ê koh-oa̍h. In ū bêng-bêng khoàⁿ-kìⁿ bōng-lāi, khang-khang, chí-ū ū “iù-tē-pò͘ hē-teh , kap pau thâu-khak ê kin bô kap iù-tè-pô͘ chò chi̍t-uī, sī lēng-goā kńg-teh.” Chú ê sin-khu kó-jiân ū koh-oa̍h! Chit ê sū-si̍t-chí-ū chit ê sū-si̍t-ū ín-chhoā ha̍k-seng koh tit-tio̍h sìn-gióng, lâi khah-iâⁿ sè-kan.
Ū-ê lâng beh kî-koài , siūⁿ kóng cháiⁿ-iūⁿ sin-thé ê koh-oa̍h lâi chìn-ji̍p tī sîn-lêng ê sè-kài. Hiat-khì ê jio̍k-thé kiám m̄-sī bē-ē sêng-chiap Siōng-tè ê kok mah? Ū-iáⁿ , hiat-khì ê jio̍k-thé sī bē-ē. Chhiáⁿ lán lâi siūⁿ Chú koh-oa̍h āu ê thé sī siáⁿ-khoán ê thé? Chú koh-oa̍h āu ê thé kap koh-oa̍h chêng ê thé, chū-jiân sī ū saⁿ liân-lo̍k, saⁿ chhin-chhiūⁿ ê só͘-chāi, chóng-sī iû-goân ū toā koh iūⁿ ê tiám tī-teh. Lán khiok bē thang cha̍p-hun hêng hit ê khoán, put-kò lán tuì Sèng-chheh thang chai tām-po̍h. Lán ê Chú chhut-sì tī tē-bīn-chiūⁿ ê sî, ū chhú lâng ê iūⁿ-siùⁿ, sī kap lâng siāng khoán , tio̍h siū sî-kan kap khong-kan ê chi-phoè. Phì-lūn kóng, I beh kap ha̍k-seng lī-khui Iû-thài khì Ka-lī-lī, tio̍h kiâⁿ tuì Sat-má-lī-a keng-koè, tio̍h kiâⁿ kuí-nā ji̍t ê lō͘-chām. Chóng-sī tī koh-oa̍h āu chiū m̄-sī án-ni. I thang liâm-piⁿ tī-chia, iā liâm-piⁿ tī-hia. I ê tōng-chok sī liâm-piⁿ chhut-hiān , iā liâm-piⁿ chū án-ni bô khoàⁿ-kìⁿ. Ha̍k-seng tī só͘ tiàm ê só͘-chāi koâiⁿ-mn̂g, I iā bô siū chó͘-tòng, ū “kàu” tī hit lāi-bīn “lâi khiā tī in ê tiong-kan”(Hān 20:19). án-ni thang chai bêng-bêng ū koh-iūⁿ. Má-khó ū kóng, “I ê iông-māu kap pêng-siông bô siâng-khoán”(Khó 16:12). Só͘-í lán ē-thang chioh Pó-lô ê oē lâi kóng ,Chú koh-oa̍h āu ê thé sī “lêng ê thé”. chiū-sī tē-chiūⁿ ê thé ū oân-choân piàn-hoà, chiâⁿ-chò ū ha̍p tī sîn-lêng-kài seng-oa̍h ê thé. Pó-lô ū chioh chéng-chí ê si̍t-lē lâi soat-bêng sìn-tô͘ tī āu-ji̍t koh-oa̍h āu ê hêng-thé, i án-ni kóng, “ Koh lí só͘ iā--ê , m̄-sī hit ê chiong-lâi ê hêng-thé.” Chéng-chí ê hêng-thé kap chhut-liáu ê hêng-thé ū koh-iūⁿ. Tuì che thang khah bêng Chú oa̍h chêng ê thé ū khah koh-iūⁿ ê só͘-chāi. Tī chia ài lán chù-ì chi̍t-hāng ok ê thé, só͘-í tio̍h tú-tio̍h hiú-noā, nā-sī lán ê Chú sī oân-choân bô hâ-chhû, bô bak--tio̍h choē-ok, só͘-í “I ê jio̍k-thé bô tú-tio̍h hiú-noā,” chū án-ni oân-choân piàn-hoà, chiâⁿ-chò lêng ê thé, lâi ji̍p tī lêng ê sè-kài.
Lán tī kin-nî Koh-oa̍h-cheh , ǹg-bāng koh chi̍t-pái lâi sàm-su Chú koh-oa̍h ê sū-si̍t ê tiōng-iàu-sèng, í-ki̍p I ê koh-oa̍h ê khoán-sit kap koh-oa̍h āu ê si̍t-chêng, tuì án-ni it-hoat thé-giām--tio̍h Chú sī éng-oán-oa̍h ê Chú. I tī hiān-kim iáu put-sî tī ta̍k só͘-chāi kap lán saⁿ-kap tī-teh , teh chiàu-kò͘ lán, teh an-uì lán, pang-chān lán tit-tio̍h khuì-la̍t thang chiâⁿ-chò tek-sèng ê lâng, lâi kiâⁿ jîn-seng ê lō͘-chām, sī bô koh-iūⁿ chá-sî tī tē-bīn-chiūⁿ teh ín-chhoā I ê ha̍k-seng ê khoán-sit.
漢羅（Ùi原文改寫）
閣活的主
1941年4月673期 1-2
佇古代的歷史上有一項真著現的事實，就是有猶太人接納受釘佇十字架的耶穌做in 的救主，有認伊是上帝的囝，有信伊的神聖。In毋是kan-ta對佇看見伊的所行，所教示--ê，閣較要緊是對佇看見伊的閣活才有來信伊。In佇起頭對佇看見伊的所行所教示--ê，有感覺伊是基督，是彌賽亞，是上帝的聖--ê。M̄-kú一下看見in 的先生受對敵的害死，彼時in 的信隨時消散，親像早起時的露水接著日光一樣。若是過無偌久，chiah 的失志四散的學生有閣成做真歡喜快樂，就有活氣的一團。Chī-chuī予伊按呢？毋是甚物gâu人，抑是甚物指導者，專專是耶穌基督閣活的事實。伊的閣活有復興in 的信仰。
按呢可見，在佇基督徒的信仰上，這个閣活的事實，是非常要緊，是無袂用得--ê。使徒保羅有講，「基督若袂捌閣活，就阮所傳--ê是空空，恁的信也是空空」(I林15：14)會記得巴牧師有按呢講，「設使基督若無影有閣活，我欲liâm-piⁿ款行李轉來阮本國。」實在講，基督教是對這个閣活的確信來續接到佇今仔日。所以若將基督的閣活the̍h走，就袂通明白基督教會存立的所以然。
Taⁿ到底佇基督徒信仰上做第一要緊這个閣活是啥款的閣活？捌有濟濟自由的學者，為著欲予一般有受教育的近代人較快接近基督教，有想出種種的設想。有的講，耶穌無實在死，有閣回魂起來；有的講，伊有影死，不過學生有偷the̍h伊的身屍，四界報揚伊有閣活；有的講，學生過頭傷心伊的死，致到心神混亂，有看錯；也有的講，是伊的神靈的出現。親像按呢，一人說一款。閣也有人講，論伊啥款的閣活，這是費氣的事，免查真，咱只有信伊的信猶teh引chhoā伊的聖會，就好。
這全然毋是照聖冊的態度。阮來做主的學生chiah 的人是屬佇自然人，所欣慕--ê是地面上的物質，榮華富貴，雖然綴主了後，也猶teh 「向望伊就是彼个欲來贖回以色列--ê」。這號的人會一時變換in 的態度，思想，來接納受釘佇十字架的 Nà-sat-le̍k人耶穌做in 的救主，認伊是上帝的囝，欲來贖回人的罪--ê。閣歡喜為著伊的名來放拺一切，甚至便便為著伊來死。In這款的態度，毋是bóng-bóng hàm-hàm 的事，是真刀真劍。In的確是有經驗著大奇異的事。有！是甚物大奇異？就是in確實有經驗著主的閣活，是主的身軀的閣活。In有明明看見墓內，空空，只有有「iù-tē-pò͘ hē-teh ，佮包頭殼的巾無佮iù-tè-pô͘做一位，是另外kńg-teh。」主的身軀果然有閣活！這个事實-只有這个事實-有引chhoā學生閣得著信仰，來較贏世間。
有的人欲奇怪，想講怎樣身體的閣活來進入佇神靈的世界。血氣的肉體kiám毋是袂會承接上帝的國mah？有影，血氣的肉體是袂會。請咱來想主閣活後的體是啥款的體？主閣活後的體佮閣活前的體，自然是有相連絡，相親像的所在，總是猶原有大閣樣的點佇teh。咱卻袂通十分還彼个款，不過咱對聖冊通知淡薄。咱的主出世佇地面上的時，有取人的樣相，是佮人siāng款，著受時間佮空間的支配。譬論講，伊欲佮學生離開猶太去加利利，著行對撒馬利亞經過，著行幾若日的路站。總是佇閣活後就毋是按呢。伊通liâm-piⁿ佇遮，也liâm-piⁿ佇遐。伊的動作是liâm-piⁿ出現，也liâm-piⁿ自按呢無看見。學生佇所tiàm 的所在懸門，伊也無受阻擋，有「到」佇彼內面「來徛佇in 的中間」(翰20：19)。按呢通知明明有各樣。馬可有講，「伊的容貌佮平常無siâng款」(可16：12)。所以咱會通借保羅的話來講，主閣活後的體是「靈的體」。就是地上的體有完全變化，成做有合佇神靈界生活的體。保羅有借種子的實例來說明信徒佇後日閣活後的形體，伊按呢講，「閣你所掖--ê ，毋是彼个將來的形體。」種子的形體佮出了的形體有各樣。對這通較明主活前的體有較各樣的所在。佇遮愛咱注意一項惡的體，所以著拄著朽爛，若是咱的主是完全無瑕疵，無bak--著罪惡，所以「伊的肉體無拄著朽爛，」自按呢完全變化，成做靈的體，來入佇靈的世界。
咱佇今年閣活節，向望閣一擺來三思主閣活的事實的重要性，以及伊的閣活的款式佮閣活後的實情，對按呢益發體驗--著主是永遠活的主。伊佇現今猶不時佇逐所在佮咱相佮佇teh ，teh照顧咱，teh安慰咱，幫贊咱得著氣力通成做得勝的人，來行人生的路站，是無各樣早時佇地面上teh引chhoā伊的學生的款式。