澎湖教會略史
Phêⁿ-ô͘ Kàu-hoē lio̍k-sú
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第671期 |
| 日期 | 1941/2 |
| 頁數 | 13-15 |
白話字（原文數位化）
Phêⁿ-ô͘ Kàu-hoē lio̍k-sú
Hoe-the̍h
1941年2月671期 13-15
-
Hoe-the̍h Kàu-hoē ê iû-lâi: Hoe-the̍h Kàu-hoē tāi-seng siat tī tó-sū ê chiūⁿ pak, ū chi̍t hiuⁿ kiò-choè Chuí-oaⁿ ê só͘-chāi. Goân-in sī tī koè-khì ê Bêng-tī 33 nî, ū chi̍t-uī hiaⁿ-tī miâ kiò Chhiàng; sèⁿ Ko, ba̍k-chiu thiàⁿ khì Tâi-lâm I-koán ji̍p-īⁿ. Siāng hit nî siū i-hó chiū tò-lâi pún-hiuⁿ, chiong tō-lí kóng hō͘ lâng thiaⁿ. Ū chi̍t-ê kiò-choè Ông Thiat-hiân chin tì-ì kiû tō, chiū soà chiong ka-tī ê ke chò chi̍p-hoē ê só͘-chāi. Chū-chi̍p 2 nî āu, chiū Sòng Tiong-kian Bo̍k-su lâi sûn. āu-lâi N̂g Chì-sêng Bo̍k-su tuì Má-keng lâi tiàm Chia 3 lé-pài chīn-la̍t thoân-tō, jiân-āu chiap-soà Liâm Te̍k-lia̍t, Boán Hiông-châi chiah ê Bo̍k-su; Boán Bo̍k-su-niû, Sòng Bo̍k-su-niû lâi sûn-sī.
-
Kàu-hoē ê ián-kek: Bô loā kú Thiat-hiân pia̍t-sè, i ê kiáⁿ poē-tō, chhù m̄ chioh sìn-tô͘ chū-chi̍p. Hit-sî Ko Chhiàng í-goā koh ū nn̄g-uī jia̍t-sim ê hoē-iú, chiū-sī Gân Bān-chiong, (Gân Thian-tek I-su ê lēng-chun. Thian-tek kun hiān-sî tī Pak-mn̂g kūn Chhit-kó͘ chng khai-gia̍p; muí goe̍h kià Y 10 00, chi̍t-nî Y 120.00 tò-lâi hiàn tī i bó-hoē Hoe-the̍h). Ông Kang (Ông Heng-bú Thoân-tō-su ê lēng-chun. Kang-peh uī siu-lí Kî-āu pài-tn̂g ê chhiûⁿ, hō͘ chhiûⁿ teh-sí, hit-sî i tng Kî-āu kàu-hoē ê jīm-chit, thang kóng sī sûn-chit.) án-ni tāi-ke 3 lâng chham-siông, chiū khí pài-tn̂g. Tng-sî khí pài-tn̂g ê sî, Ông Kang-peh put-chí chīn-la̍t lâi thoa-boâ. Bû-nāi hoē-iú chin chió, chū-chi̍p chin hi-bî. Ông Kang-peh khah siông chhut-goā tī Kî-āu. Bān-chong-peh tī chhù-nih teh bē hî, chin láu-si̍t, bē hî kiam thoân-tō, lâng nā kiò i kóng tō-lí, kui tàⁿ hî bô bē bô iàu-kín. Si̍t-chāi thang kám-sim.
Kàu Chiau-hô 7 nî, Bān-chong-chek ê kiáⁿ Thian-tek kun (hit sî boē cho i-su),tuì Loē-tē Sèng-kiat kàu-hoē ê Sèng-chheh ha̍k-īⁿ tò-lâi, jia̍t-sim thoân-tō, kàu-hoē chi̍t-sî toā heng. Khó-sioh ke-lāi ū chó͘-tòng, chiū bē thang chiap-sio̍k chit ê kang. Kàu Chiau-hô 8 nî 8 goe̍h , Ông Heng-bú kun kap Soan-tō-hoē kau-sia̍p, iā kó͘-bú Tè Hong-liân Tiúⁿ-ló lâi tiàm chia khoan chit ê kàu-hoē. Bô phah-sǹg, tiúⁿ-ló lāu koh soà ná ióng-kiāⁿ, siū Chú pang-chān chiū ná heng-khí kàu-hoē. Hit-sî ū Lâu Chín-hong, Gô͘ Thian-sù, N̂g Sū-bēng 3 uī Bo̍k-su chiap-soà lâi sûn-sī, tàu kó͘-bú iân-hāng; chiū tī Chiau-hô 11 nî 10 goe̍h hêng-kang chài sin khí pài-tn̂g. Bé-siu ha̍p-ēng, ēng the ê í-liâu, iā siu-lí siok-sià, piān-só͘ lóng ha̍p-ēng. Keh-nî 12 nî 6 goe̍h 24 ji̍t, Tân Kim-jiân Bo̍k-su kap Loā Jîn-seng Sian-seⁿ lâi sûn, chiū-kú lo̍k-sêng hiàn-tn̂g-sek. Tuì Chiau-hô 8 nî khí kàu chit-tia̍p, Tè Tiúⁿ-ló iáu-kú sī put-bîn, put-hiu ê tio̍h-boâ lâi tī hia bo̍k-hoē(Tiúⁿ-ló í-keng 60 goā hoè lah, i ê kiáⁿ Tè iāu-lû--sī, hiān-jīm Soàⁿ-thâu chhī chèng-hú ê oē-seng khò-tiúⁿ, kiam Si-liâu pēⁿ-īⁿ-tiúⁿ). Lán chin-chiàⁿ tio̍h kā i seh-siā.
- Hiān-chāi: Ū nn̄g ê tiúⁿ-ló , nn̄g ê chip-sū. Siū sé-lé toā-lâng io̍k oá 30 ê. Muí lé-pài chhut-se̍k, pêng-kin iok 80 chó͘-iū. Hiàn-kim chi̍t-nî chóng-sò͘ iok 200 goā gîn. Tuì ū kàu-hoē kàu taⁿ 30 goā nî kú, lán ê tong-kio̍k iáu m̄-bat phài chi̍t-miâ chèng-sek ê kàu-e̍k-chiá lâi jīm tī chit ê kàu-hoē, goá siūⁿ liáu chin m̄-kam; chāi-lâi iā chin bô sî-kan thang siat-hoat. Kàu Chiau-hô 15 nî, Loā Jîn-seng Bo̍k-su khì sûn-sī, chiah ke siat chi̍t ê tiúⁿ-ló, chi̍t ê chip-sū. Nā bô chāi-lâi sī chí-ū chi̍t ê tiúⁿ-ló kap chi̍t ê chip-sū. iā siāng-sî siat Sió-hoē kì-sū-chheh kap siáu-jî, sêng-jîn ê sèⁿ-miâ-phō͘. Taⁿ kuí hun ū khah chéng-chê. iā tit-tio̍h Lú Soan-tō-hoē phài Lū Gio̍k-lân Sian-seⁿ tī-chia tàu pang-chān nn̄g nî kú. Chú-ji̍t-o̍h kap lú-kài hong-bīn ke chin chìn-pō͘.
Khó-sioh tī Chiau-hô 15 nî, Gio̍k-lân lú-sū oāⁿ khì chū-chāi Tang-kiat , chhun lāu tiúⁿ-ló chi̍t-lâng, chin-chiàⁿ sī chin khó͘-chiàn. Chhiáⁿ tāi-ke thè kî-tó, iā ǹg-bāng ū lâng kam-goān koè lâi pang-chān goán. (Thāi-sio̍k.)
漢羅（Ùi原文改寫）
澎湖教會略史
花宅
1941年2月671期 13-15
-
花宅教會的由來：花宅教會代先設佇島嶼的上北，有一鄉叫做水-oaⁿ 的所在。原因是佇過去的明治33年，有一位兄弟名叫唱；姓高，目睭疼去台南醫館入院。Siāng彼年受醫好就倒來本鄉，將道理講予人聽。有一個叫做王哲賢真致意求道，就紲將家己的家做集會的所在。聚集2年後，就宋中堅牧師來巡。後來黃志成牧師對馬公來tiàm遮3禮拜盡力傳道，然後接續廉德烈，滿雄才chiah 的牧師；滿牧師娘，宋牧師娘來巡視。
-
教會的演革：無偌久哲賢別世，伊的囝背道，厝毋借信徒聚集。彼時高唱以外閣有兩位熱心的會友，就是Gân Bān-chiong，(Gân Thian-tek醫師的令尊。Thian-tek君現時佇北門近七股庄開業；每月寄Y 10 00，一年Y 120.00倒來獻佇伊母會花宅)。王江(王興武傳道師的令尊。江伯為修理旗後拜堂的牆，予牆teh死，彼時伊當旗後教會的任職，通講是殉職。)按呢大家3人參詳，就起拜堂。當時起拜堂的時，王江伯不止盡力來拖磨。無奈會友真少，聚集真稀微。王江伯較常出外佇旗後。Bān-chong伯佇厝裡teh賣魚，真老實，賣魚兼傳道，人若叫伊講道理，規擔魚無賣無要緊。實在通感心。
到昭和7年，Bān-chong叔的囝Thian-tek君 (彼時袂做醫師)，對內地聖潔教會的聖冊學院倒來，熱心傳道，教會一時大興。可惜家內有阻擋，就袂通接續這个工。到昭和8年8月，王興武君佮宣道會交涉，也鼓舞戴Hong-liân長老來tiàm遮khoan這个教會。無拍算，長老老閣紲ná勇健，受主幫贊就ná興起教會。彼時有Lâu Chín-hong，吳天賜，黃賜命3位牧師接續來巡視，鬥鼓舞緣項；就佇昭和11年10月還工再新起拜堂。Bé-siu合用，用the 的椅liâu，也修理宿舍，便所攏合用。隔年12年6月24日，陳金然牧師佮賴仁聲先生來巡，就舉落成獻堂式。對昭和8年起到這霎，戴長老iáu-kú是不眠，不休的著磨來佇遐牧會(長老已經60外歲 lah，伊的囝戴iāu-lû--氏，現任汕頭市政府的衛生課長，兼Si-liâu病院長)。咱真正著共伊說謝。
- 現在：有兩个長老，兩个執事。受洗禮大人約oá 30个。每禮拜出席，平均約80左右。獻金一年總數約200外銀。對有教會到taⁿ 30外年久，咱的當局猶毋捌派一名正式的教譯者來任佇這个教會，我想了真毋甘；再來也真無時間通設法。到昭和15年，賴仁聲牧師去巡視，才加設一个長老，一个執事。若無再來是只有一個長老佮一个執事。也siāng時設小會記事冊佮小兒，成人的姓名簿。Taⁿ幾hun有較整齊。也得著女宣道會派呂玉蘭先生佇遮鬥幫贊兩年久。主日學佮女界方面加真進步。
可惜佇昭和15年，玉蘭女士換去自在Tang-kiat，chhun老長老一人，真正是真苦戰。請大家替祈禱，也向望有人甘願過來幫贊阮。(待續。)