母性愛的教育
Bó-sèng-ài ê Kàu-io̍k
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第659號 |
| 日期 | 1940/2 |
| 頁數 | 7-8 |
白話字（原文數位化）
Bó-sèng-ài ê Kàu-io̍k
Lâi o̍h tōng-bu̍t
(Liû-n̂g-seng e̍k)
194002 659 hō p.7-8
Tuì goá ê Iù-tī-hn̂g pó-io̍k-sek ê thô͘-kha-ē thiaⁿ-kìⁿ káu-á-kiáⁿ teh háu ê siaⁿ í-keng koè chi̍t lé-pài khì lah. Kā hian khí-lâi khoàⁿ-māi, chiah chai chin chiàⁿ ū káu-bú (soáⁿ--ê) siⁿ sì-chiah kiáⁿ tī-hia. Hiah ê káu-á-kiáⁿ khiok sī bē thang kóng kap phó͘-thong--ê pêⁿ puî, chóng-sī mn̂g-sek iā sī suí-suí kó͘-chui kó͘-chui. Chóng-sī chit chiah káu-bú sī chit kīn-hū ê lâng só͘ iàm-chiān--ê, ba̍k-chiu hiông kài-kài, chin hiông-ok ê bīn-chhiuⁿ, só͘-í láu-si̍t kóng, i chò-siū toà chia, goá iā sī chin gê.
iū-koh chi̍t hāng, káu-bú ê te̍k-sèng,nā teh chhī kiáⁿ ê sî, i ê sèng chin lia̍t, sī chin ài kā--lâng, só͘-í goá siūⁿ kóng ū Iù-tī-hn̂g ê gín-ná tī-chia, chin guî-hiám, m̄-chai tio̍h cháiⁿ-iūⁿ chhú-tì--i. Tú-hó koh bô loā-kú, tong-kio̍k-chiá ū beh thāu soáⁿ káu, chiū siūⁿ kóng kā i oa̍h lia̍h lâi khì kau tong-kio̍k.
Goá siūⁿ kóng tio̍h tuì káu-kiáⁿ seng lia̍h khí--lâi, só͘-í tng-tán káu-bú chhut-khì ê sî, chiū kā i lia̍h khí--lâi khǹg tiàm siuⁿ á-nih, ēng ta-chháu chū teh hō͘ i khùn, koh chhī in gû-leng. āu-lâi káu-bú tńg-lâi, chi̍t-ē khoàⁿ-tio̍h án-ni, chiū ti̍t-ti̍t chhoē-khang, chiū soà tuì kū-khang ê piⁿ-á ê thô͘ ti̍t-ti̍t ó͘.
Goá in-uī ho͘N3-kî-sim, ài khoàⁿ káu-bú ê ló͘-le̍k kàu loā toā, só͘-í bô chó͘-tòng--i, khǹg kah koè chá-khí. Chóng-sī keh-ji̍t chá-khí, goá khoàⁿ chi̍t-ē, bē-bián-tit tio̍h-kiaⁿ. Chiū-sī ó͘ kàu tī hē tē-ki ê só͘-chāi.
I sui-jiân bô ta̍t-tio̍h bo̍k-tek, chóng-sī khoàⁿ-tio̍h i ê ló͘-le̍k, bē-bián-tit siū toā kám-kek. Si̍t-chāi toā-toā kám-thàn bó-sèng-ài ê toā khuì-la̍t. Goá chiū ti̍t-ti̍t kā siūⁿ chit chiah káu-bú ê seng-oa̍h.
I bô tiāⁿ-tio̍h ê só͘-chāi thang khùn, iā bô lâng beh the̍h mi̍h chhī--i, ka-tī ná chhoē chia̍h, ná chiàu-kò͘ sì-chiah kiáⁿ, ka-tī ê khoài-lo̍k, io̍k-bōng, chū-iû, it-khài lóng pàng chi̍t-piⁿ, koh chá-àm iā tio̍h thau lâng ê ba̍k-chiu lâi chhī kiáⁿ, che si̍t-chāi sī ēng i ê choân sìⁿ-miā teh chhī kiáⁿ, uī-tio̍h kiáⁿ teh oa̍h lah!
Nā hoa̍h chi̍t-pō͘ chhut-khì goā-kháu, chiū ū lâng beh kòng--i, pháiⁿ khoán-thāi--i, i iáu-kú ló͘-le̍k, beh ēng i loán-jio̍k ê khuì-la̍t lâi chhī kiáⁿ. iā káu-kiáⁿ ê lāu-pē lóng bô chhap--i, bô pang-chān--i, iáu-kú i ka-tī chhut-la̍t phah-piàⁿ, chit khoán ê bú-sèng-ài, sui-jiân kóng sī pún-lêng, iáu-kú sī chin chun-kuì kàu-ke̍k.
Khoàⁿ-tio̍h chit ê bô thang khoàⁿ-oa̍h ê káu-bú, ēng i ê choân sìⁿ-miā teh chhī kiáⁿ ê sî, koh chi̍t-pái hoat-kiàn-tio̍h chò lâng ê lāu-bú khah-su chit chiah káu-bú, che kiám m̄-sī chin thang iu-būn ê sū? Bô siūⁿ beh poê-iúⁿ i ê kiáⁿ-jî, pàng chò bô iàu-kín, kù-chāi i khì,á-sī pàng hō͘ pa̍t-lâng iúⁿ-chhī, iā koh kóng sī in-uī i siā-kau chin bô êng ê iân-kò͘, á-sī kóng nā io gín-ná chò kang ài sòng-sit bí-māu……kóng chit khoán pi-chiān ê piān-lí, thang kóng sī toā choē-ok.
Goá chiū khui chhut-ji̍p ê khang, thang hō͘ káu-bú chū-iû koh lâi iúⁿ-chhī káu-kiáⁿ. Í-āu iā kuí-nā ji̍t ū koh thiaⁿ-kìⁿ káu-kiáⁿ ê siaⁿ.
Chóng-sī í-āu ū thiaⁿ-kìⁿ káu-á-kiáⁿ ê kî-koài ê siaⁿ liân-liân kuí-nā ji̍t. Goá chiū hian thô͘-kha pang khí-lâi thàm, tī àm-àm ê tiong-kan ū khoàⁿ-kìⁿ tī káu-bó ê piⁿ-á sì-chiah káu-á-kiáⁿ lóng teh tín-tāng. Chóng-sī koh bô kuí-ji̍t, chiū choân-jiân bô thiaⁿ-kìⁿ káu-á-kiáⁿ ê siaⁿ. Goá chiū chhui-chhat kóng phah-sǹg sī poaⁿ-soá-uī, chóng-sī iā koh chim-chiok khì kā thàm-khoàⁿ-māi, káu-bú káu-kiáⁿ iû-goân ū tī-hia, chóng-sī khoàⁿ-kìⁿ lóng bô teh tín-tāng, chiū siūⁿ kî-koài, the̍h chhiú-tiān lâi chiò, chiah chai í-keng sī pìⁿ-chò sin-si lah!
Chiū chhiàⁿ teh chai chhiū-á ê lâng lâi the̍h sin-si chhut--lâi, kā kiám-cha khoàⁿ-māi, chiah chai-iáⁿ sī hō͘ lâng thāu--sí--ê.
Ah! Káu-bú bē-ē thang chhī káu-kiáⁿ ê sî,tâng-sî káu-kiáⁿ chiū kap sìⁿ-miā-soàⁿ choa̍t-iân lah! Chóng-sī káu-á-kiáⁿ choa̍t-tuì sìn-nāi i ê lāu-bú, tī lāu-bú ê sin-si-piⁿ lâi kiû chia̍h-mi̍h, chhut-la̍t kiû iā bē tit-tio̍h, ko͘-put-chiong tio̍h tī lāu-bú ê sin-khu-piⁿ lâi saⁿ-kap sí.
Jîn-luī ê lāu-bú ah! Tio̍h khiā-tiâu tī sìⁿ-miā-soàⁿ! Tio̍h ē-kì-tit lí ê kiáⁿ sī kap lí tâng ūn-miā－Lāu-bú ah! Tio̍h tiàm tī Siōng-tè lâi chò ióng-kiāⁿ ê lâng!
漢羅（Ùi原文改寫）
母性愛的教育
來學動物
(Liû-n̂g-seng譯)
194002 659號 p.7-8
對我的幼稚園保育室的塗跤下聽見狗仔囝咧吼的聲已經過一禮拜去啦。共掀起來看覓，才知真正有狗母(散--的)生四隻囝佇遐。遐的狗仔囝卻是袂通講佮普通的平(pêⁿ)肥，總是毛色也是媠媠古錐古錐。總是這隻狗母是這近附的人所厭賤的，目睭狠kài-kài，真狠惡的面相，所以老實講，伊做岫蹛遮，我也是真gê。
又閣一項，狗母的特性，若咧飼囝的時，伊的性真烈，是真愛咬人，所以我想講有幼稚園的囡仔佇遮，真危險，毋知著怎樣處置伊。拄好閣無偌久，當局者有欲thāu散狗，就想講共伊活掠來去交當局。
我想講著對狗囝先掠起來，所以當等狗母出去的時，就共伊掠起來囥踮箱仔裡，用焦草chū咧予伊睏，閣飼in牛奶。後來狗母轉來，一下看著按呢，就直直揣空，就紲對舊空的邊仔的土直直挖。
我因為好奇心，愛看狗母的努力到偌大，所以無阻擋伊，囥kah過早起。總是隔日早起，我看一下，袂免得著驚。就是挖到佇下地基的所在。
伊雖然無達著目的，總是看著伊的努力，袂免得受大感激。實在大大感嘆母性愛的大氣力。我就直直共想這隻狗母的生活。
伊無定著的所在通睏，也無人欲theh物飼伊，家己那揣食，那照顧四隻囝，家己的快樂，慾望，自由，一概攏放一邊，閣早暗也著偷人的目睭來飼囝，這實在是用伊的全性命咧飼囝，為著囝咧活啦！
若hoa̍h一步出去外口，就有人欲摃伊，歹款待伊，伊猶過努力，欲用伊軟弱的氣力來飼囝。也狗囝的老爸攏無chap伊，無幫贊伊，猶過伊家己出力拍拚，這款的母性愛，雖然講是本能，猶過是真尊貴到極。
看著這個無通快活的狗母，用伊的全性命咧飼囝的時，閣一擺發見著做人的老母較輸這隻狗母，這kiám毋是真通憂悶的事？無想欲培養伊的囝兒，放做無要緊，據在伊去，抑是放予別人養飼，也閣講是因為伊社交真無閒的緣故，抑是講若育囡仔做工愛喪失美貌….講這款卑賤的辯理，通講是大罪惡。
我就開出入的空，通予狗母自由閣來養飼狗囝。以後也幾若日有閣聽見狗囝的聲。
總是以後有聽見狗仔囝的奇怪的聲連連幾若日。我就掀塗跤枋起來探，佇暗暗的中間有看見佇狗母的邊仔四隻狗仔囝攏咧振動。總是閣無幾日，就全然無聽見狗仔囝的聲。我就推察講拍算是搬徙位，總是也閣斟酌去共探看覓，狗母狗囝猶原有佇遐，總是看見攏無咧振動，就想奇怪，提手電來照，才知已經是變做身屍啦！
就倩咧栽樹仔的人來theh身屍出來，共檢查看覓，才知影是予人thāu死的。
啊！狗母袂會通飼狗囝的時，同時狗囝就佮性命線絕緣啦！總是狗仔囝絕對信賴伊的老母，佇老母的身屍邊來求食物，出力求也袂得著，姑不將著佇老母的身軀邊來相佮死。
人類的老母啊！著徛牢佇性命線！著會記得你的囝是佮你同運命－老母啊！著踮佇上帝來做勇健的人！