Ki-tok-tô͘ ê Seng-oa̍h

文獻資訊

項目 資料
作者 無lo̍h名
卷期 台灣教會公報
卷期 第659號
日期 1940/2
頁數 1-2

白話字(原文數位化)

Ki-tok-tô͘ ê Seng-oa̍h

194002 659 hō p.1-2

Ki-tok-tô͘ sī sím-mi̍h? ia̍h Ki-tok-tô͘ ê seng-oa̍h sī sím-mi̍h? Tī Sin-iok Sèng-chheh ê tiong-kan ū chē-chē khoán ê kóng-hoat. Chiū tiong Pí-tek chiân-su ê phoe só͘ kóng ê put-chí ū te̍k-sek tī-teh. Chiàu Pí-tek Sian-seⁿ só͘ kóng, Ki-tok-tô͘ sī”sì-soàⁿ khiā-khí--ê……chhut-goā lâng”, sī”kià kha tī sè-kan ê”, sī”chò kià kha chhut-goā tī goā-pang tiong ê lâng”. Goân-lâi lán teh kóng lâng tiàm sè-kan sī chhin-chhiūⁿ chò chhut-goā.-“Goá ná chhut-goā lâng-kheh.”-Hit ê ì-sù teh chí-bêng ji̍t-chí ê kín koè, jîn-seng ê bû-siông, oán-jiân chhin-chhiūⁿ chìⁿ, chhin-chhiūⁿ so cháu chin kín, liâm-piⁿ koè-khì. Só͘ chē ê í, só͘ khiā ê chhù, á-sī káng-tâi, í-ki̍p só͘ chò ê sū-gia̍p tio̍h niū pa̍t-lâng. Chóng-sī Pí-tek Sian-seⁿ só͘ kóng chò chhut-goā ê ì-sù khah m̄-sī uī-tio̍h án-ni. I kóng lán chò Ki-tok-tô͘ sī”kià kha chhut-goā ê lâng”, hit ê ì-sù sī kóng lán chò Ki-tok-tô͘, sui-jiân khiā-khí tī chèng-lâng ê tiong-kan, iáu-kú lán tio̍h chhin-chhiūⁿ chhut-goā ê lâng ka-tī hun-piat m̄-thang kap chiu-uî ê lâng siāng khoán. Chiū-sī tuì sìn lán ê Chú Iâ-so͘ Ki-tok lâi bat Siōng-tè, tì-kàu tī lán ê seng-oa̍h tiong tio̍h ū hián-chhut sin ê phiau-chún, sin ê io̍k-bōng, sin ê chhù-bī, sin ê kè-e̍k, sin ê hōng-sū, sin ê gán-kong téng-téng. In-uī lán sī”Siōng-tè ka-tī ê peh-sìⁿ”, sī”Siōng-tè chiàu I ê lîn-bín ēng Iâ-so͘ Ki-tok……bat teng-chài siⁿ lán, lâi tit-tio̍h oa̍h ê ǹg-bāng, iā tit-tio̍h soà-chiap bē pāi-hoāi……ê gia̍p, uī-tio̍h lán pó-siú tī thiⁿ-nih--ê”.

Bat tha̍k-tio̍h kó͘-tāi (iok tī Chú-āu 150 nî chiân-āu), it sìn-chiá tuì i ê pêng-iú (Diognetus) lūn Ki-tok-tô͘ ê seng-oa̍h só͘ soat-bêng ê oē, put-chí ū hián-chhut Pí-tek chiân-su ê éng-hióng, só͘-í tī-chia ài ín-khí:”Ki-tok-tô͘ m̄-sī in-uī kok-tō͘, khiuⁿ-kháu, á-sī hong-sio̍k lâi kap it-poaⁿ ê lâng saⁿ hun-piat. Ki-tok-tô͘ m̄-sī ū te̍k-pia̍t ka-tī khiā-khí ê siâⁿ-chhī, mā m̄-sī ū te̍k-pia̍t ka-tī ê khiuⁿ-kháu, á-sī ka-tī ê hong-sio̍k. In ê tō-lí m̄-sī tuì lâng ê gián-kiù só͘ ē-thang hoat-kiàn--ê, ia̍h in só͘ kò-pe̍k ê tiat-ha̍k m̄-sī sio̍k tī lâng--ê. In só͘ khiā-khí ê só͘-chāi sī thàn in chhut-sì só͘ tiāⁿ-tio̍h ê, he̍k-sī khiā-khí tī Hi-lī-nî ê siâⁿ-chhī á-sī tī bī khai-hoà ê só͘-chāi, in só͘ chheng, só͘ chia̍h, í-ki̍p seng-oa̍h ê iūⁿ-sek lóng sī chun-thàn hit tē-hng ê hong-sio̍k, iáu-kú tī in ê seng-oa̍h tiong ū hián-chhut kàu-gia̍h suí, ū kè-ta̍t, khah koh-iūⁿ tī pa̍t lâng ê khoán tī-teh. In sui-jiân tiàm tī suî lâng ê kò͘-hiong, iáu-kú sī chhin-chhiūⁿ tuì goā-uī poaⁿ-lâi--ê. Chāi tī in, put-lūn sím-mi̍h īⁿ-hiong sī khoàⁿ-chò kò͘-hiong, ia̍h put-lūn sím-mi̍h kò͘-hiong, sī khoàⁿ-chò īⁿ-hiong. In tiàm tī jio̍k-thé lâi oa̍h, iáu-kú bô thàn jio̍k-thé teh oa̍h. In sui-jiân kiâⁿ tī tē-bīn-chiūⁿ, iáu-kú in ê kok-che̍k sī tī thiⁿ-nih. In thiàⁿ chèng-lâng, soà siū chèng lâng khún-tio̍k. In siū lé-mē, iáu-kú tit-tio̍h êng-kng. In siū huí-pòng, iáu-kú chiok-hok lâng. In siū lêng-jio̍k, iáu-kú chun-kèng lâng. In kiâⁿ hó-sū, hoán-tńg hō͘ lâng khoàⁿ-chò pháiⁿ-lâng lâi siū hêng-hoa̍t; sui-jiân siū hêng-hoa̍t, ia̍h hoaⁿ-hí khoài-lo̍k. Iû-thài lâng khoàⁿ in chò goā-uī lâng lâi pâi-thek in; ia̍h Hi-lī-nî lâng khoàⁿ in chò gōng lâi hām-hāi in. Nā-sī hiah ê oàn-hīn in ê, sī bē-hiáu kóng-khí in só͘ oàn-hīn ê lí-iû. Kán-lio̍k lâi kóng, Ki-tok-tô͘. Khiā-khí tī sè-kan, sī ná chhin-chhiūⁿ lêng-hûn khiā-khí tī jio̍k-thé ê lāi-bīn chi̍t-poaⁿ. Lêng-hûn khiā-khí tī jio̍k-thé ê lāi-bīn, iáu-kú bô sio̍k tī jio̍k-thé, chhin-chhiūⁿ án-ni, Ki-tok-tô͘ khiā-khí tī sè-kan, iáu-kú bô sio̍k tī sè-kan. Jio̍k-thé oàn-hīn lêng-hûn soà hām-hāi i ; in-uī lêng-hn5 ū chó͘-chí jio̍k-thé ê khoài-io̍k: chhin-chhiūⁿ án-ni, chit sè-kan ū oàn-hīn Ki-tok-tô͘, in-uī Ki-tok-tô͘ ū hoán-tuì sè-kan ê khoài-lo̍k. Lêng-hûn ū thiàⁿ-sioh jio̍k-thé, chiū-sī oàn-hīn i ê chhin-chhiūⁿ án-ni, Ki-tok-tô͘ ū thiàⁿ- sioh oàn-hīn i ê lâng. Lêng-hûn chiàu khoàⁿ sī siū kìm tī jio̍k-thé ê lāi-bīn, iáu-kú sī teh î-chhî jio̍k-thé ê toan-chiàⁿ: chhin-chhiūⁿ án-ni, Ki-tok-tô͘ khiā-khí tī sè-kan chhin-chhiūⁿ siū kìm tī kaⁿ-ga̍k ê lāi-bīn, iáu-kú sī teh ín-chhoā sè-kan. Lêng-hûn sui-jiân pún sī bē bia̍t-bô ê, iáu-kú ū khiā-khí tī ē bia̍t-bô ê tiùⁿ-pâng: chhin-chhiūⁿ án-ni, Ki-tok-tô͘ ū sì-soàⁿ khiā-khí tī ē bia̍t-bô ê bu̍t-chit ê tiong-kan, iáu-kú sī teh him-bō͘ bē bia̍t-bô ê, chiū-sī tī thiⁿ-nih--ê” [Sī tē 5, 6 chiuⁿ ê oē, ū sió-khoá siok-siáu].

Tuì chit ê suí-suí ê biô-siá, hō͘ lán chai Ki-tok-tô͘ ê lí-sióng, Ki-tok-tô͘ só͘ tô͘-bô͘ ê seng-oa̍h sī siáⁿ khoán.

漢羅(Ùi原文改寫)

基督徒的生活

194002 659號p.1-2

基督徒是甚物?亦基督徒的生活是甚物?佇新約聖冊的中間有濟濟款的講法。就中彼得前書的批所講的不止有特色佇咧。照彼得先生所講,基督徒是「四散徛起的出外人」,是「寄跤佇世間的」,是「做寄跤出外佇外邦中的人」。原來咱咧講人踮世間是親像做出外。「我若出外人客。」-彼个意思咧指明日子的緊過,人生的無常,宛然親像箭,親像梭走真緊,連鞭過去。所坐的椅,所徛的厝,抑是講台,以及所做的事業著讓別人。總是彼得先生所講做出外的意思較毋是為著按呢。伊講咱做基督徒是「寄跤出外的人」,彼个意思是講咱做基督徒,雖然徛起佇眾人的中間,猶過咱著親像出外的人家己分別毋通佮周圍的人siāng款。就是對信咱的主耶穌基督來捌上帝,致到佇咱的生活中著有顯出新的標準,新的慾望,新的趣味,新的計畫,新的奉仕,新的眼光等等。因為咱是「上帝家己的百姓」,是「上帝照伊的憐憫用耶穌基督……捌登載生咱,來得著活的向望,也得著紲接袂敗壞…..的業,為著咱保守佇天裡的」。

捌讀著古代(約佇主後150年前後),一信者對伊的朋友(Diognetus)論基督徒的生活所說明的話,不止有顯出彼得前書的影響,所以佇遮愛引起:「基督徒毋是因為國度,腔口,抑是風俗來佮一般的人相分別。基督徒毋是有特別家己徛起的城市,嘛毋是有特別家己的腔口,抑是家己的風俗。In的道理毋是對人的研究所會通發見的,亦in所告白的哲學毋是屬佇人的。In所徛起的所在是趁in出世所定著的,或是徛起佇希利尼的城市抑是佇未開化的所在,in所穿,所食,以及生活的樣式攏是遵趁彼地方的風俗,猶過佇in的生活中有顯出夠額媠,有價值,較各樣佇別人的款佇咧。In雖然踮佇隨人的故鄉,猶過是親像對外位搬來的。在佇in,不論甚物異鄉是看做故鄉,亦不論甚物故鄉,是看做異鄉。In踮佇肉體來活,猶過無趁肉體咧活。In雖然行佇地面上,猶過in的國籍是佇天裡。In疼眾人,紲受眾人窘逐。In受詈罵,猶過得著榮光。In受譭謗,猶過祝福人。In受凌辱,猶過尊敬人。In行好事,反轉予人看做歹人來受刑罰;雖然受刑罰,亦歡喜快樂。猶太人看in做外位人來排斥in;亦希利尼人看in做戇來陷害in。若是遐的怨恨伊的,是袂曉講起in所怨恨的理由。簡略來講,基督徒。徛起佇世間,是若親像靈魂徛起佇肉體的內面一般。靈魂徛起佇肉體的內面,猶過無屬佇肉體,親像按呢,基督徒徛起佇世間,猶過無屬佇世間。肉體怨恨靈魂紲陷害伊;因為靈魂有阻止肉體的快樂:親像按呢,這世間有怨恨基督徒,因為基督徒有反對世間的快樂。靈魂有疼惜肉體,就是怨恨伊的親像按呢,基督徒有疼惜怨恨伊的人。靈魂照看是受禁佇肉體的內面,猶過是咧維持肉體的端正:親像按呢,基督徒徛起佇世間親像受禁佇監獄的內面,猶過是咧引chhoā世間。靈魂雖然本是袂滅無的,猶過有徛起佇會滅無的帳房:親像按呢,基督徒有四散徛起佇會滅無的物質的中間,猶過是咧欣慕袂滅無的,就是佇天裡的」[是第5,6章的話,有小可縮小]。

對這个媠媠的描寫,予咱知基督徒的理想,基督徒所圖謀的生活是啥款。