好用的牛
Hó-ēng ê gû
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會公報/北部教會 |
| 卷期 | 第658號 |
| 日期 | 1940/1 |
| 頁數 | 29 |
白話字（原文數位化）
Hó-ēng ê gû
Chio̍h An-sīn
194001 658ho p.29
Gû sī choè chheng-khì ê ka-thiok, put-chí ū la̍t, put-chí jím-nāi kan-khó͘ tī keng-tiân, thoa-chhia, bō gō͘-kak, put-chí ū lō͘-ēng, koh choè lâng ê chia̍h-liāu ê chu-ióng-phín : Gû-bah-chiap, gû-leng, gû-leng-hún, gû-bah koàn-thâu téng-téng. Gû sī Siōng-chú só͘ chō-hoà tōng-bu̍t-tiong ê chi̍t-hāng chin ū lō͘-ēng ê tōng-bu̍t (Chhòng 2 : 19). Lâng tio̍h oē-hiáu kám-siā Chú, gâu lī-iōng. Nā ū lâng choan-bûn chhī gû puî-puî, kàu-chuí kàu-chuí, chiah lâi thâi, peh-sìⁿ chia̍h liáu khah ióng-chòng, peh-sìⁿ nā ióng-chòng, kok chiū ióng-chòng, che sī ài-kok-sim, ài kok cheng-sîn ê chi̍t-pō͘-hūn (Thài 6:33). Koh chi̍t-khoán choè kang ê gû, ta̍k-ji̍t chhī kàu pá-pá, kò͘ kàu ióng ióng, lé-pài-ji̍t lâng kap gû lóng hioh-khùn, chài hè thoa-chhia ê sî, bô kè tāng, gû khah boē sán, khah boē phoà-pīⁿ, keng-tiân ê sî chia̍h ū pá, lông-hu gâu lī-iōng, bô siông-siông phah, hō͘ gû khah bô kan-khó͘, iā choè khah ū kang. Choè-kang ê gû, kàu boē choè-kang ê sî, á-sī lāu ê sî, bô thâi--i, hō͘ i ka-kī sí, lâi tâi (m̄-sī lâi thâi), bô chia̍h i ê bah, án-ni lâng kap gû khah boē kan-khó͘, khah boē phoà-pīⁿ, khah boē khoài-sí.
Peh nî chêng, goá bat ji̍p pò͘-tō-thoân 3 nî kú, kàu Tang-pō͘ khoàⁿ-kìⁿ chi̍t-chiah gû teh chài-hè thoa-chhia peh-kiā, gû iau, peh boē chiūⁿ-kiā, chhuì-noā tin kui lō͘, chêng-kha soà kuī--lo̍h-khì, gû-chhê tuì gû ê ka-chiah-phiaⁿ phah lo̍k-khì, gû-phê chi̍t-lēng ê siong-hûn,seng-khu chhoah chi̍t-ē, ba̍k-sái lâu, chhuì chhut-siaⁿ háu m̄-ā, m̄-ā, m̄-ā! Hit-tia̍p kai-chài chêng-kha koh khiā khí-lâi, hó-sim lâng tuì āu-bīn kā i tàu sak chi̍t-ē, āu-lâi kàu pîⁿ-lō͘, gû choè kang chi̍t-sì lâng, kàu lāu phoà-pīⁿ ê sî, ū-ê kóng tio̍h thâi, chia̍h i ê bah, boē-hiáu liāu-lí, chú bô noā, chia̍h boē siau-hoà, uī thiaⁿ, soà mē kóng, sán lāu-gû, thâi bah to͘ boē chia̍h--tit, teh hiâm ê sî lóng boē kì-tit í-chêng chit chiah gû thoa-chhia, chài-hè, keng-tiân, bō gō͘-kak put-chí chhut-la̍t (Sin 25:4; I Ko 9:7-14).
Chiau-hô 14 nî, 11 ge̍h 28 ji̍t, chá-khí-sî 8 tiám, Tâi-pak-chhī Thek-sú-koe piⁿ ū chhân, chi̍t ê lông-hu khan chi̍t-chiah gû teh keng-tiân, bô sūn-sū choè-kang, goá khoàⁿ-liáu, chiū mn̄g kóng, Pêng-iú-á, hit chiah gû, kám bô chiàu lí ê kà-sī. I ìn kóng, Thài iau, gû thài iau, nā ū hō͘ i chia̍h-pá, chit-chiah gû sī chin gâu choè-kang; goá kóng lí kiám m̄ chhī hō͘ i pá? I kóng bô sî-kau thang chhī, cha-àm chia̍h tām-po̍h ta-chháu nā-tiāⁿ, chá-khí soà boē choè-kang; goá chiū kā choh-sit haiⁿ kóng, Pêng-iú-á, káⁿ tio̍h seng hō͘ gû chia̍h-pá, liân-āu choè khah ū kang. Kai-chài choh-sit hiaⁿ hó chham-siông, suî-sî ū tháu gû-taⁿ, hō͘ i seng chia̍h-chháu pá, jiân-āu chiah choè-kang. ǹg-bāng ta̍k ê lông-hu, gû tio̍h chhī hō͘ i pá, khah gâu choè-kang, khah boē phoà-pīⁿ. ǹg-bāng choh-sit hiaⁿ ta̍k ê chiàu só͘ oē, oē gâu chiàu-kò͘ gû. Chhân-hn̂g gō͘-kak toā sì-koè, lông-gia̍p toā-toā khiàm kang (Thài 9:27, 28).
Téng-bīn ê sū, sī sū-si̍t, ǹg-bāng khoàⁿ Pò ê hiaⁿ-chí, tit-tio̍h chin Sîn chiok-hok, ba̍k-chiu kim, hī-khang lāi, tit-tio̍h chin ê tì-huī, koáⁿ-kín gâu siat-hoat chháu-liāu, kò͘ gû hō͘ i ióng, chhân-hn̂g chiū khah m̄-bián pha-hng, thang tit-tio̍h hông-siu, tāi-ke m̄-bián sit chì, tio̍h kut-la̍t, tio̍h hùn-chì (II Thê 2:6). Kàu sî oē tit-tio̍h bu̍t-sán. Kiû kok-ūn tiông-kiú, kok-thài bîn-an.
Thong-ti: Nā ū sin-bûn, phoe-sìn, kià lâi 台北市宮前町二四十番地 石安慎
漢羅（Ùi原文改寫）
好用的牛
石安慎
1940.01 658號p.29
牛是做清氣的家畜，不止有力，不止忍耐艱苦佇耕田，拖車，磨(bō)五穀，不止有路用，閣做人的食料的滋養品 ：牛肉汁，牛奶，牛奶粉，牛肉罐頭等等。牛是上主所造化動物中的一項真有路用的動物(創2 ：19)。人著會曉感謝主，gâu利用。若有人專門飼牛肥肥，夠水夠水，才來刣，百姓食了較勇壯，百姓若勇壯，國就勇壯，這是愛國心，愛國精神的一部分(太6：33)。閣一款做工的牛，逐日飼到飽飽，顧到勇勇，禮拜日人佮牛攏歇睏，載貨拖車的時，無過重，牛較袂瘦，較袂破病，耕田的時食有飽，農夫gâu利用，無常常拍，予牛較無艱苦，也做較有工。做工的牛，到袂做工的時，仔是老的時，無刣伊，予伊家己死，來刣 (毋是來刣)，無食伊的肉，按呢人佮牛較袂艱苦，較袂破病，較袂快死。
八年前，我捌入佈道團3年久，到東部看見一隻牛咧載貨拖車爬崎，牛枵，爬袂上崎，喙瀾津規路，前跤紲跪落去，牛箠對牛的尻脊骿(ka-chiah-phiaⁿ)拍落去，牛皮一稜的傷痕，身軀掣一下，目屎流，喙出聲哮m̄-ā，m̄-ā，m̄-ā！彼霎佳哉前跤閣徛起來，好心人對後面共伊鬥捒一下，後來到平路，牛做工一世人，到老破病的時，有的講著刣，食伊的肉，袂曉料理，煮無爛，食袂消化，為聽，紲罵講，瘦老牛，刣肉都袂食得，咧嫌的時攏袂記得以前這隻牛拖車，載貨，耕田，磨五穀不止出力(申25：4；I哥 9：7-14)。
昭和14年，11月28日，早起時8點，台北市Thek-sú-koe邊有田，一個農夫牽一隻牛咧耕田，無順序做工，我看了，就問講，朋友仔，彼隻牛，kám無照你的教示。伊應講，太枵，牛太枵，若有予伊食飽，這隻牛是真gâu做工；我講你kiám毋飼予伊飽？伊講無時間通飼，早暗食淡薄乾草若定，早起紲袂做工；我就共作穡兄講，朋友仔，敢著先予牛食飽，連後做較有工。佳哉作穡兄好參詳，隨時有敨牛擔，予伊先食草飽，然後才做工。向望逐個農夫，牛著飼予伊飽，較gâu做工，較袂破病。向望作穡兄逐個照所會，會 gâu照顧牛。田園五穀大四界，農業大大欠工(太9：27，28)。
頂面的事，是事實，向望看報的兄姊，得著真神祝福，目睭金，耳孔利，得著真的智慧，趕緊gâu設法草料，顧牛予伊勇，田園就較毋免拋荒，通得著豐收，大家毋免失志，著骨力，著奮志(II 提2：6)。到時會得著物產。求國運長久，國泰民安。
通知：若有新聞，批信，寄來台北市宮前町二四十番地 石安慎