逐人毋免絕望，的確有向望
Ta̍k lâng m̄-bián choa̍t-bāng, tek-khak ū ǹg-bāng
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 賴仁聲 Loā Jîn-seng |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第647號 |
| 日期 | 1939/2 |
| 頁數 | 16-20 |
白話字（原文數位化）
7-bián choa̍t-bāng, tek-khak ū ǹg-bāng
(Tuì Thian-kok sin-bûn, Loā Jîn-seng chhì-e̍k)
1939.02 647 kî 16-20
300 nî thâu-pái seⁿ hāu-siⁿ
Tī Loē-tē Tang-hái-tō ê Chēng-kong-chhī, ū chi̍t ê pah-bān ê goân-goē, chiū-sī ū 300 nî le̍k-sú ê toā mn̂g-hong, bú-tîn chhat-khì-tiàm(漆器店).
Chit ê bú-tîn-ke ê tē 14 tāi sun, chiáng ke-hoé ê toaⁿ-seⁿ-kiáⁿ bú-tîn Sun-iū-oē-bûn--sī(武藤孫右衛門氏) tī 49 nî-chêng ê Bêng-tī 23 nî chhut-sì.
Chiok kî-koài--ê, chiū-sī chit ê ke liân-liân 300 nî m̄-bat seⁿ hāu-siⁿ, tāi-tāi to sī seⁿ cha-bó͘-kiáⁿ. Tāi-tāi to sī pun hāu-siⁿ lâi chiap. Chit pái ē-tit seⁿ cha-po͘--ê, m̄-nā pē-bó chiū kui chong-cho̍k, kap kīn-hū ê lâng to lóng lia̍h-choè sîn-jiah lâi hoaⁿ-hí.
ài oh! Kim--ê, ge̍k--ê, pó-poè ni-ni. siū pē-bó ê hok-ìm, thiàⁿ-sioh lâi poê-iúⁿ, he to bián kóng--ê. Khó-sioh chi̍t hāng, chiū-sī chhut-sì chiū loán-jio̍k. Kàu tī beh ji̍p Sió-ha̍k-hāu ê sî, chiū tio̍h kut-mo̍h-iām, chek-chhoé-iām. Koáⁿ-kín khì ji̍p Tang-kiaⁿ Sūn-thian-tông toā pīⁿ-īⁿ, ēng choè-sin ê i-su̍t lâi tī-liâu, kàu 9 hoè ê sî choa̍t-bāng lah! I-seng sî-chhiú, kàu chia pē-bó ba̍k-sái kâm-leh, chhun chi̍t-tiâu khuì-si, siūⁿ kóng nā kai-tit ē sí iā tio̍h hō͘ i sí tī kò͘-hiong, lâi chòng tī chó͘-sian ê bōng-tē. Chiū kā i soè chi̍t-tâi chhím-tâi-chhia, i-seng, khàn-hō͘-hū kin-suî tò-lâi. Chi̍t-ē ta̍h-tio̍h kò͘-hiong Chēng-kong ê tē, chiok kî-īⁿ--ê, soà chiām-chiām hó, Tha̍k-chheh ê kî í-keng koè, kàu 15 hoè, chiah chhiáⁿ ka-têng kàu-su lâi kà, tuì Sió-ha̍k-hāu koàn-it ê tho̍k-pún tha̍k khì.
Kàu-hoē ê iā-ha̍k
Kap hiah ê tī tiàm-nih tâng nî-poè ê pêng-iú, choè-hoé ê sî thiaⁿ lâng tha̍k sió-ha̍k, āu-lâi chiū ji̍p tiong-ha̍k, i iā chin him-soān,chiū khì tha̍k Tông-jîn Kàu-hoē keng-êng ê iā-ha̍k Tiâu-iông ha̍k-hāu. Eng-gú sian-siⁿ I-tîn Sian-hong (伊藤仙峰) kapロブデル--sī. Ha̍k-khò í-goā ū siat kà Eng-gú Sèng-keng-cho͘, tī hit ê put-kak ê tiong-kan ū Siōng-tè sèng-tō ê chéng-chí tiàm tī i ê sim-pâng. Chit ê sū pa̍t-lâng m̄-chai, ka-tī iā put-kái ki-ì. Chí-ū Siōng-tè chai. Nā-sī ロブデル hu-chhe chin thiàⁿ chit ê pēⁿ-jio̍k ê siàu-liân. Koâⁿ ê mê-hng nā lâi ê sî, chiū ēng thiàⁿ-thàng ê siaⁿ-im.
“bú-tîn kun chin kut-la̍t kha, khîn-bián o̍h! Taⁿ lâi hang-hoé”. Chhiáⁿ i lâi hoé-lô͘-piⁿ hang, phàu-tê, the̍h-piáⁿ, hó khoán-thāi--i. Chiah ê sū, chin kám-tōng i ê sim. Put-kak ê tiong-kan i ìn-siōng kóng, “Hè! Pài Siōng-tè--ê, chin chhin-chhiat……” Tuì thàu-koè Siōng-tè, sìn-gióng ê thiàⁿ, chi̍t-sut-á to bô phah-sńg.
Hoa-ke liú-hāng
Chîⁿ lī ū, sin-hūn iū hó. Hō͘ pēⁿ-bô͘ só͘ tîⁿ ê chi̍t ê phoà-pēⁿ pe̍h-bīn su-seng. Put-kak sim-tiong, siū-liáu chi̍t-kûn bô-hān ai-chhiû ê kuí só͘ tîⁿ. Chheng-chhun ê chêng chi̍t-ē chhéⁿ, tuì bô phah-sǹg ê tōng-ki, kha ta̍h-ji̍p hoa-liú-hāng, kám-kak hoa-thian chiú-tē, lú-sek ê chu-bī lah. Kàu chit-tia̍p ap-pek tī sim-tiong ê iu-ut, pi-ai, put-boán lóng pàng tī chiú-sek ê phun-liû; si-tiok, chhiàu-seng, iân-chi, pe̍h-hún ê tiong-kan hō͘ i lâu-khì-lah.
Hòng-tōng liû-lâin, tuì chhù-nih iam-chîⁿ, chiú-tî jio̍k-lîm, chi̍t-sî bô-chiú, chi̍t-sî bô lú-sek to bē-tit ji̍t kng, ji̍t-àm lah. Ah! Put-kak chiâⁿ choè chi̍t ê chiú-kuí sek-mô͘ liauh! Chioh chîⁿ, tó siàu, bô bīn thang kìⁿ tâng hiong ê lâng, chiū piàⁿ khì Sin-hō͘. Hō͘ lâng bang tò-tńg-lâi, àn-sǹg tio̍h lâi chi̍t hoan kā i kà-sī, hit-sî tú sī 23 hoè.
Chiū soán chi̍t ê chhī-lāi it-liû lú-koán chú ê châi-oān(才媛) hō͘ i choè-bó͘. Nā-sī khó-sioh ah! Káu khè ti-kut chai liáu bī-sò͘, to̍k ji̍p hì-hú ê bú-tîn hòng-tōng-jî, hoa-ke liú-hāng âng, chheⁿ teng-kng-ē, iau-iām mī-thài(妖艷媚態) ê chu-bī, ná-lí ē-tit hiah khoài pàng leh. Loān khai loān phiâu ê kang-chîⁿ kàu chhiú lah. Chiū-sī khak-huih 3 nî. Heng-tin liâu-ióng-só͘ bô-liâu ê seng-oa̍h.
Tī hit-sî chiap-tio̍h siông-siông lâi keh-piah Chheng-bo̍k hái-kun Tāi-uì tau thoân-tō ê Hoàn-iá Bo̍k-su ê hóng-mn̄g, ēng chē-chē chin-sîn ê sèng-tō saⁿ-khǹg. Nā-sī jêng-jiân tī bê-chuì ê ok-bōng-tiong, lân-tit cheng-sîn.
Sí-kiáⁿ
Sin-thé chiām-chiām hó, chiū tò-lâi Chēng-kong chhī-goā bé-liáu sò͘ pah phîⁿ ê tē, lâi khí chi̍t-chō pia̍t-chong, tī-hia lâi choè chhân-hn̂g chēng-ióng ê seng-oa̍h. Pēⁿ hó, hòng-tōng ê seng-oa̍h, chiú-kuí sek-mô͘ iû-chài koán-thó͘ jî-lâi lah! Chit pái só͘ hoān, pí chá-chiân koh-khah chhám. Lāu-bó sim beh piak-li̍h, thoa-pēⁿ khàu kiáⁿ ê chhi-bê, tiông-sī choè liáu put-kut ê lâng-kheh.
Ah! Chit ê chiú-sek ê kuí-thiok (鬼畜). M̄-sī bô liông-sim, tī i sim-tiong choè i ê chhì-chha̍k--ê, chiū-sī chá só͘ tha̍k ê Sèng-keng. Chóng-sī i ng-liáu liông-sim ê hī-khang, chiū chiong Sèng-keng thiah-phoà pàng hoé sio.
Ah! Thian ná-lí ū pàng chit ê chiú-sek gō-kuí kan-hiu ah! Sim it-hoat siū thian-liông ê chek-pī, sim-sîn chhin-chhiūⁿ kiâⁿ tī bô chuí ê hong-po͘. Ū chi̍t-ji̍t chhin-cho̍k khui chhin-cho̍k hoē-gī kā i soan-kò, hoè liáu i ê sêng-sio̍k koân, chiong chi̍t-bān-gîn kap chhù-chi̍t-keng hō͘ i, kā i koáⁿ-chhut bú-tîn-ke khì ah.
Siū koáⁿ-chhut āu chhù bē, chîⁿ chhin-chhiūⁿ ēng chuí. Bián loā-kú tuì pah-bān ê hù-ong, siū sak-lo̍h kàu siā-hoē tē 4 sap-á bû-nāi kai-kip khì lah. Hu-jîn choè i tò-khì āu-thâu. Tan seⁿ ê kiáⁿ 3 hoè iū sí. Kàu chia sui sī kuí-thiok ê bú-tîn, iā ū hoán-hoé ê khoán-sit lah. Siūⁿ kóng goá sui huí-luī, iā bāng Siōng-tè khoan-iū kiù kiáⁿ tò-khì thian-hiong, chiū khì ai-kiû Tông-pâu kàu-hoē ê Kiat-tiân Bo̍k-su, lâi táⁿ-pān choè Ki-tok-kàu ê chòng-sek.
Chòng-sek hit ji̍t ê Kiat-tiân Bo̍k-su, pêng-sî ke̍k un-hō͘ ê lâng, chóng-sī hit-sî chêng iā put kìm lah. ēng giâm-siok ê thài-tō͘, chhiú pí hit khū sè-sè ê koan-bo̍k kóng,” Ah! Chit khū sè-sè ê koan-bo̍k, chit ê put-hēng lâi iáu-chiat ê bông-hâi, chit-tia̍p i teh kóng sím-mi̍h? I goān tit ka-têng ê chū án-ni ê hiān-chōng mah?” Bo̍k-su siaⁿ-siaⁿ tài-liáu ba̍k-sái lâi soan-kàu, kù-kù chha̍k koè bú-tîn ê sim-heng. Hoán-hoé lah! “Ah! Goá chhò lah! Goá kàu chia goān jīn-choē lah!” bú-tîn khui siaⁿ khàu. Lâm-chú khoán ê toā khàu chi̍t-tiûⁿ.
Chū-sat
Bān-sū hiu-ìⁿ! Sù-hong pat-ta̍t chhoē bô seⁿ-lō͘. Siū-liáu to-tāi ê táⁿ-kek, chiū siūⁿ saⁿ-pah-la̍k-kè î-iú sí jî-í. Chiū chhut-hoat khì I-tāu ê Siu-siān-sī, Thian-sêng-san-ē ê Thong-tó, sim bâng-bâng, kha phû-phû kiâⁿ lâi kàu Ji̍t-kong, sì-koè chhoē ài ū chū-sat ê só͘-chai. Chhoē bô, beh sí iū sí-tit m̄-châⁿ. Chìn bô pō͘ thè bô lō͘, nā-sī sí-sîn chiūⁿ-sin tîⁿ bē-lī. It-tàn oa̍t-tò-tńg lâi Chēng-kong, chóng-sī iū-koh chhut-hoat. Siūⁿ kóng lâi khì Chheng-chuí-chhī Pa-chhoan lâi chē chûn-á iû-suí choè-liáu choè-āu ê kì-liām, chū án-ni chia̍h-liáu niáu-chhú-á-io̍h lâi lī-pia̍t chit ê sè-kan.
io̍h-á chia̍h lo̍h-khì, bú-tîn bô-bāng lah! Siōng-tè iáu ū táⁿ-sǹg, beh sí ê chi̍t-pō͘ chêng siū hoat-kiàn, hō͘ lâng choa ji̍p pīⁿ-īⁿ sé tn̂g. Sèⁿ-miā taⁿ m̄-thai cháiⁿ-iūⁿ?
àm-lō͘ ê bêng-teng
Siū sé-tn̂g ê bú-tîn, tó tī bô chêng ê pēⁿ-chhn̂g teh haiⁿ. Bó͘ chò i khì, kiáⁿ sí. Thiⁿ-tē sui-jiân khoah, nā-sī bú-tîn chhoē bô iông sin chi tē. Tng tī chit ê choa̍t-bāng ê chhim-ian, sí-ìm ê soaⁿ-kok, lâu ba̍k-sái ê àm-lō͘ kiám bô bêng-teng.
Tng tī hit-sî, chá-ji̍t se̍k-sāi ê Hoàn-iá Bo̍k-su koh lâi chhoē i.
Bo̍k-su chài-saⁿ chài-sì in-khûn ê thoân-tō. Hit-sî kóng saⁿ ê sit-pāi-chiá tuì Chú lâi sêng-kong ê lâng ê kò͘-sū hō͘ i thiaⁿ.
Chiū-sī kóng, Sai-à-phiau khí-hún chè-chō tē-it tāi ê thâu-ke Siáu-lîm Hù-chhù-lông, Kūn-sī chè-si (郡是製絲) ê Pho-to-iá Ho̍k-kiat, kap siu-lí teng-hoé-á ê Hong Eng-seng téng, ê sìn-gióng-tâm hō͘ i thiaⁿ. Hit-sî phah-tio̍h i ê sim-mn̂g--ê, chiū-sī Hong Eńg-seng siu-lí teng-hoé-á lâi tō͘-oa̍h ê kò͘-sū. Tuì chia, i chiah khí-thâu goān chiong it-chhè hiàn hō͘ Chú. Koat-sim hō͘ Chú kiù.
Tâu-hâng Ki-tok
Thè-īⁿ khì tiàm Hoàn-iá Bo̍k-su tau, jiân-āu siū sé-lé, sìn-gióng ná chìn-pō͘. Chū-sat bī-suî, hit-sî siū-liáu sin-bûn kā i toā-siá jî te̍k-siá bú-tîn ke pah-bān hù-ong ê toaⁿ-siⁿ-kiáⁿ ê boa̍t-lō͘.
Bô-phah-sǹg kin-á-ji̍t chit ê lâng iáu ū hoê-thâu ê ji̍t. Tuì sìn Iâ-so͘, chiū siū pún-hiuⁿ ê lâng phuì-noā, kí-tu̍h thí-chhiò. Nā-sī i bô kiaⁿ kiàn-siàu, ta̍k-mî to tī ke-thâu hāng-boé lâi kan-chèng Chú ê miâ. É-é-á sán-sán, chhun kuí-ki-kut giàng-giàng, bē su chi̍t-chiah ti-pat-kài ê bú-tîn hiaⁿ. uī Chú bô uì-thí lah! Ta̍k mê-hng to chhēng chi̍t-su bô thang hó ê saⁿ, khiā tī ài-ti gîn-hâng kap Put-tōng gîn-hâng chêng lâi toā-siaⁿ jiáng Ki-tok Si̍p-jī-kè ê chín-kiù. Kàu chá-ji̍t sī chi̍t ê put-khó siu-si̍p ê hòng-tōng-jî. Kin-á-ji̍t it-piàn, chiâⁿ-chò tit-tio̍h kiù, toā-táⁿ Hok-im put-thí ê chiàn-sū. Bē-bián-tit hō͘ kīn-chhin kap sè-kan it-poaⁿ ê lâng, tio̍h-liáu chi̍t-kiaⁿ, thun-khuì lâi chù-ba̍k lah!
Chò sé-piān-só͘--ê
Tuì sìn-gióng lâi keng-seng ê bú-tîn hiaⁿ, uī-tio̍h chiong-lâi ê táⁿ-sǹg, sui-jiân siū chhù-nih ê lâng khó͘-khǹg, ài i koh ho̍k-che̍k lâi soà-chiap pō, kong pah-bān ê châi-sán. Nā-sī i siūⁿ-tio̍h chhù-nih ê lâng bô lí-kái i ê sìn Iâ-so͘, chiū oân-choân sî-thè. Goān kap Chú tâng giâ Si̍p-jī-kè lâi tâng-khó͘, m̄-goān oa̍t-tò-tńg lâi hióng-siū Ai-ki̍p chiām-sî ê khoài-lo̍k lah.
Tú-gū hit-sî ū Chin-goân-kūn Ngó͘-hô-chhoan (榛原郡五和村) ê bêng-bōng-ka hó pêng-iú sió-moē, uī-tio̍h tâng sìn-gióng ê ki-iân, chiū lâi kiû-chhin. Chí-moē kóng,” Goá m̄-sī uī-tio̍h khoàⁿ lí ê châi-sán chò poē-kéng, goá sī uī-tio̍h kóng beh kap lí saⁿ-kap oa̍h, lâi êng-kng Chú, chiah beh kè--lí.” Chit ê chí-moē kiò-chòフサ子 hu-jîn. Chū án-ni nn̄g-ê hu-hū khì Eng-chhiōng-teng lâi soè chi̍t-keng 6 thia̍p, 2 thia̍p ê chhù lâi chò chi̍t ê sin ka-têng.
Taⁿ ji̍p chit ê hoán-hoé ê seng-oa̍h, pah-bān goân-goē ê toaⁿ-seⁿ-kiáⁿ, kap Chin-goân-kūn bêng-bōng-ka ê sió-moē jī-uī sin-sin ê ka-têng, chhú-khì beh ēng sím-mi̍h hong-hoat, thâu-lō͘ lâi táⁿ-khui in thâu-chêng ê seⁿ-lō͘. Chiūⁿ liáu Chheng-chuí-soaⁿ thiat-iā ê kî-tó, chiū koat-sim kéng liáu kā lâng sé piān-só͘ ê thâu-lō͘. Ah! Chú sé goá pháiⁿ, sé goá ê ke̍k ù-oè, goá kin-á-ji̍t iā goān sé lâng ê ke̍k ù-oè lah.
Seng-khu moa chi̍t-niá ku-lí-á-saⁿ, chhiú koāⁿ siau-to̍k-chuí kap chheng piān-só͘ ê khì-khū. Hoan-koán káu puī á-sī lâng chhiò, chóng-sī kàu chia tio̍h chìn-chêng, chi̍t-tiâu-ke se̍h-koè chi̍t-tiâu-ke, sì-kè mn̄g lâng khoàⁿ ū khiàm-ēng sé piān-só͘ á bô? Kah m̄-sī thih, chio̍h-sim ê bú-tîn, iā m̄-sī kóng bē siūⁿ-tio̍h kò͘-hiong seng-ka ê tong-sî kap hiān-chāi lâi lâu ba̍k-sái.
Nā-sī bû-nāi kin-á-ji̍t uī-tio̍h sìn-gióng ê seng-oa̍h, m̄-goān koh tò-khì. Khí-thâu bô lâng bat--i, beh ná-lí ū hiah chē piān-só͘ thang sé leh. Pak-tó͘ bô chia̍h, iū bē ēng--tit, tuì hū-jîn-lâng ê kè-chng chi̍t-hāng chi̍t-hāng kín the̍h khì tǹg. Tuì Eng-chhiōng-teng poaⁿ khì ĪN-loē-teng, Im-ú-teng, chi̍t-uī poaⁿ koè chi̍t-uī. Nā kiàn poaⁿ chhù, sè-kiáⁿ chiū háu A-pa, A-bú, lán kiám bô lán ka-tī chin-chiàⁿ ê chhù thang tiàm. Ah! Thiaⁿ-liáu nâ-âu-kńg iā tīⁿ. Bô chîⁿ thang hêng bí-tiàm, m̄-káⁿ koh khì kiò bí, choan chia̍h han-chû, chia̍h kàu pháiⁿ pak-tó͘ iā bat.
Si̍t-ka ê chhin-chhek khoàⁿ-tio̍h in ang-bó͘ ê hia̍p-hô, koh khoàⁿ-tio̍h chi̍t-tīn kiáⁿ, hiān-chāi 5 ê hāu-seⁿ, chi̍t ê cha-bó͘-kiáⁿ ê kan-khó͘, siông-siông khó͘-khǹg i koh tò-khì chhù-nih. bú-tîn hiaⁿ sim ū-sî siū iô-tāng, nā-sī hu-jîn sim kian, ta̍k-pái to tiong-khok--i, kóng,” Lán m̄-thang uī-tio̍h keng-chè-tek ê khoàⁿ-oa̍h lâi tò-khì.” Tuì án-ni hu-chhe koh-khah tâng-sim kiû Chú ê in-tián, hō͘ in ē koàn-thiat in ê sù-bēng.
Kìm-chia̍h kî-tó
Tiàm tī ĪN-loē-teng ê sî, chiū tī ka-tī ê chhù siat Jîn-sū siong-tâm-só͘, ka-tī ê chhù hō͘ hoân-ló, kap liû-lî sit-só͘ ê lâng saⁿ-kap tiàm. Tī i ê tau, siông-siông ū sit-gia̍p-chiá, chiân-kho-hoān, chhut-goā ê pēⁿ-lâng, lô͘-moâ sì, gō͘ ê saⁿ-kap tiàm. I ê ka-têng ná sàn-hiong, lī put-ki̍p huì. Hu-hū ê pún-ke lóng-sī hù-ong, nā-sī uī-tio̍h sìn-gióng, chiū goān kéng chit-tiâu ê lō͘. Nā-sī Siōng-tè bô pàng-sak, sî-sî pang-chān. Ji̍t--sî sé piān-só͘, kā lâng chiu-soân tāi-chì. àm-sî chiū pò͘-tō soan-thoân Hok-im. I ê sìn-gióng, chiū-sī seng-oa̍h, i ê seng-oa̍h chiū-sī sìn-gióng. Kàu hit-sî, i chiah koh-khah thòng-kám lâng ê hiat-khì chêng-io̍k, nā bô seng phah-sí, choa̍t-tuì bē-tit ji̍p tī lêng ê seng-oa̍h. I chiū peh-chiūⁿ Pe̍k-kong-san, tī-hia kìm-chia̍h kî-tó saⁿ-mê ji̍t. iā kok só͘-chāi nā ū Ki-tok-kàu Siu-ióng-hoē á-sī Sèng-hoē, i tek-khak bē hu-jîn ê saⁿ lâi chò lú-huì, chhoā tông-ki ê lâng chò-hoé khì. Tng i bô tī-teh ê sî, nā ū lâng lâi chù-bûn sé piān-só͘, chiū i ê hū-jîn-lâng u-su-kûn-á hâ-leh, khì sé.
Tng tī Siōng-cho͘-hóng (上諏訪) ê Sèng-hoē ê sî, hu-jîn chiong i ê i-chiûⁿ the̍h-khì tǹg, khoán só͘-huì hō͘ i khì hù, tī hoē-tiong toā siū lêng-in, khí-thâu tit-tio̍h chiâⁿ-sèng ê in-huī.
Sìn-ài-thoân ê kiat-sêng
Kian-jím put-poa̍t, jím-khó͘ ê seng-oa̍h tiong-kan, put-kak, chhī-tiong ê lâng soà chiong chit ê sū sio-pò sio-lò,” Pài Siōng-tè-á, sé piān-só͘--ê” ê miâ soà tháu, ta̍k lâng to sìn-gióng, tông-chêng. Kap i kiōng-bêng kā lâng sé piān-só͘ ê lâng soà ná chē, cha̍p-goā ê sé piān-só͘--ê, chū án-ni kiat chò chi̍t ê thoân, kiò-chò Sìn-ài-thoân. Thoân-oân tāi-ke kiò in hu-chhe chò “A-pa” “A-bú.” Ta̍k lâng siū hu-jîn ê chí-hui khì sé kok kak-thâu siū-chhî ê piān-só͘. āu-lâi chhī-lāi ê iú-le̍k-chiá khoàⁿ chhī-lāi ū chit ê kang ê pit-iàu, soà hō͘-oān chit ê Sìn-ài-thoân ê cho͘-chit. Kàu chit-sî, Sìn-ài-thoân ê kang-tiâⁿ toā hoat-tián, sé piān-só͘ í-goā, soà iúⁿ-puî, ūn-poaⁿ, chheng ian-tâng, chhéng-thûn, lia̍h ba̍k-sat, oá-su siau-to̍k-hoat, sat-thiông hông-thiông-che ê chè-chō hoàn-bē, it-poaⁿ ê oē-seng chhéng-hū, î-choán ūn-poaⁿ, toā piàⁿ-sàu téng ê oa̍h-tāng.
Chit-tia̍p bú-tîn--sì bô ti̍t-chiap teh chò hiah ê kang, nā-sī lâng kang bô kàu ê sî, i pún-sin iā hoaⁿ-hí chìn-chêng. Nā-sī hit-sî Sìn-ài-thoân ê lâng lóng kóng,” Nā tio̍h hō͘ A-pa chò, m̄-ta̍t-tio̍h lán tāi-ke khah bián-kióng, ta̍k lâng khah chá lâi, ke chò chi̍t-tiám cheng.” Taⁿ lóng m̄-bat hō͘ i chò chit ê kang.
Hiān-chāi i ti̍t-chiap tam-tng ê kang, chiū-sī pò-thoân Hok-im kiù lêng ê kang, uī-tio̍h iu-būn ê lâng lâi tio̍h-boâ. ēng Sìn-ài-thoân chò sán-gia̍p-pō͘ ê ki-chhó͘, lâi chò kiù lêng ūn-tōng kap siā-hoē hōng-sū, hoān-sū chhú chū-kip chū-chiok ê hoat-tō͘. Tuì i ê sìn-gióng, ū kiâⁿ chiàⁿ-lō͘. uī-tio̍h chi̍t ê iu-būn poē tāng-tàⁿ ê bê-iûⁿ, ū-sî kiâⁿ kuí-nā cha̍p phò͘, khì chhoē kàu tio̍h.
Chhòng-li̍p Sin-seng Ki-tok Kàu-hoē
Sin-seng Ki-tok kàu-hoē (新生基督教會). Tuì kuí-nā nî chêng, i ū chiàu i ê chú-gī lâi chhòng-li̍p chi̍t ê kàu-hoē, lóng bô sio̍k tó-chi̍t-ê kàu-phài, khiu-chi̍p tông-chì, i pún-sin tam-tng thoân-kàu ê kang. Hiān-sî chē-chē lâng tuì i ê kàu-hoē lâi tit-kiù. Muí lé-pài ū lé-pài, kî-tó-hoē, Chú-ji̍t-o̍h, chin sēng-hoē.
Kî-thaⁿ, hiān-chāi i ū tam-tng Bān-kok Ki-tok-kàu kéng-chhat tông-bêng-hoē Chēng-kong chi-pō͘ ê chú-jīm, lâi sûn-hoê koān-ē kok kéng-chhat-sū, á-sī cheng-sîn káng-ián. Koh tit-tio̍h Tang-iûⁿ chit-pò͘-hoē-siā Chēng-kong kang-tiûⁿ, Hok-tó pháng-cheh hoē-siā, Chēng-kong bo̍k-koán kang-tiûⁿ, Chhiong-sêng koān-jîn-hoē ê hō͘-oān. Tī Chēng-kong lâi chhòng-li̍p Siau-huì cho͘-ha̍p Kiōng-êng-siā. I pún-sin chò lí-sū-tiúⁿ, lâi kau-tài i só͘ ín-chhoā ê Tō͘-pian hu-chhe lâi chek-jīm keng-êng. Kî-thaⁿ, chò put-liông-chiá ê soat-jū, chhiong-hū ê kiù-chè, ka-têng oan-ke ê tiong-chhâi, chit-gia̍p ê siāu-kài, chi̍t-ji̍t bô êng chhih-chhih. Kóng bē liáu, siá bē chīn.
Chí-ū kám-siā Ki-tok
Hiān-chāi lâng mn̄g Sian-siⁿ ê sim-kéng, i chí-ū ìn kóng, “Kiù lêng, sī toā sū-gia̍p, chí-ū sī Siōng-tè chiah ē, lâng bē-ē. Nā-sī lán chí-ū chīn só͘-ē lâi chò Hok-im ê kan-chèng nā-tiāⁿ. Goá só͘-ē--ê, sī chò pí pa̍t-lâng khah pháiⁿ ê hòng-tōng nā-tiāⁿ, chit-tia̍p ē-tit chò án-ni ê thoân-tō, chí-ū sī kám-siā, kî-û bô thang kóng sím-mi̍h. Chū-kip chū-chiok ê thoân-tō, poē-āu nā bô Siōng-tè ê pang-chān, chiū bē-ē. Sìn-ài-thoân ê sán-gia̍p chí-ū chiū-sī chò thoân-tō ê chhiú-toāⁿ, kap bo̍k-tek. Chhin-chhiūⁿ goá chit-pān bô kè-ta̍t ê lâng iáu oa̍h--teh, oân-choân chhin-chhiūⁿ bô ê lâng ē lâi siū Siōng-tè chiah toā ê in-huī, goá ta̍k-pái siūⁿ, to ná hō͘ goá seⁿ-chhut kám-siā ê sim.
Nā siūⁿ-tio̍h koè-khì ê sū, hō͘ goá sú-ki ē chheⁿ-kiaⁿ, ná-chún chi̍t-tiûⁿ ê ok-bāng chi̍t-iūⁿ. Ko-lîm-to hō͘-su 5 chiuⁿ 17 chat kóng,” Só͘-í lâng nā tiàm tī Ki-tok, chiū-sī chò sin chhòng-chō ê, kū ê tāi-chì í-keng koè-khì, taⁿ lóng pìⁿ-chiâⁿ sin--ê.” Che sī goá tuì tī Ki-tok Si̍p-jī-kè ê Hok-im, tuì sí koh tit-tio̍h oa̍h-miā, siū chín-kiù ê sū-si̍t. Goān êng-kng kui hō͘ Chú. A-bēng.
漢羅（Ùi原文改寫）
逐人毋免絕望，的確有向望
(對天國新聞，賴仁聲試譯)
1939.02 647期 16-20頁
300年頭擺生後生
佇內地東海道的靜岡市，有一个百萬的員外，就是有300年歷史的大門風，武藤漆器店。
這个武藤家的第14代孫，掌家伙的單生囝武藤孫右衛門氏佇49年前的明治23年出世。
足奇怪--的，就是這个家連連300年毋捌生後生，代代都是生查某囝。代代都是分後生來接。這擺會得生查埔--的，毋但爸母就歸宗族，佮近附的人都攏掠做神跡來歡喜。
ài oh！金--的，玉--的，寶貝ni-ni。受爸母的福蔭，疼惜來培養，彼都免講--的。可惜一項，就是出世就軟弱。到佇欲入小學校的時，就著骨膜炎，脊椎炎。趕緊去入東京順天堂大病院，用最新的醫術來治療，到9歲的時絕望啦！醫生辭手，到遮爸母目屎含咧，偆一條氣絲，想講若該得會死也著予伊死佇故鄉，來葬佇祖先的墓地。就共伊稅一台寢台車，醫生，看護婦跟隨倒來。一下踏著故鄉靜岡的地，足奇異--的，紲漸漸好，讀冊的期已經過，到15歲，才請家庭教師來教，對小學校貫一的讀本讀去。
教會的夜學
佮遐的佇店裡同年輩的朋友，做伙的時聽人讀小學，後來就入中學，伊也真欣羨，就去讀同人教會經營的夜學朝陽學校。英語先生伊藤仙峰佮ロブデル--氏。學課以外有設教英語聖經組，佇彼个不覺个中間有上帝聖道 的種子踮佇伊的心房。這个事別人毋知，家己也不解其意。只有上帝知。若是ロブデル夫妻真疼這个病弱的少年。寒的暝昏若來的時，就用疼痛的聲音。
「武藤君真骨力跤，勤勉學！Taⁿ來烘火」。請伊來火爐邊烘，泡茶，提餅，好款待--伊。遮的事，真感動伊的心。不覺的中間伊印象講，「嘿！拜上帝--的，真親切……」對透過上帝，信仰的疼，一屑仔都無拍損。
花街柳巷
錢利有，身分又好。予病魔所纏的一个破病白面書生。不覺心中，受了一群無限哀愁的鬼所纏。青春的情一下醒，對無拍算的動機，跤踏入花柳巷，感覺花天酒地，女色的滋味啦。到這霎壓迫佇心中的憂鬱，悲哀，不滿攏放佇酒色的奔流；絲軸，笑聲，胭脂，白粉的中間予伊流去啦。
放蕩流連，對厝裡iam錢，酒池肉林，一時無酒，一時無女色都袂得日光，日暗啦。啊！不覺成做一个酒鬼色魔liauh！借錢，倒數，無面通見同鄉的人，就拼去神戶。予人bang倒轉來，按算著來一番共伊教示，彼時拄是23歲。
就選一个市內一流旅館主的才媛予伊做某。若是可惜啊！狗khè豬骨知了味素，毒入肺腑的武藤放蕩兒，花街柳巷紅，青燈光下，妖艷媚態的滋味，哪裡會得遐快放哩。亂開亂嫖的工錢到手啦。就是喀血3年。興津療養所無聊的生活。
佇彼時接著常常來隔壁青木海軍大尉兜傳道的畈野牧師的訪問，用濟濟真神的聖道相勸。若是仍然佇迷醉的惡夢中，難得精神。
死囝
身體漸漸好，就倒來靜岡市外買了數百坪的地，來起一座別莊，佇遐來做田園靜養的生活。病好，放蕩的生活，酒鬼色魔猶再捲土而來啦！這擺所犯，比早前閣較慘。老母心欲爆裂，拖病哭囝的癡迷，重是做了不倔的人客。
啊！這个酒色的鬼畜。毋是無良心，佇伊心中做伊的刺鑿--的，就是早所讀的聖經。總是伊ng了良心的耳孔，就將聖經拆破放火燒。
啊！天哪裡有放這个酒色餓鬼干休啊！心益發受天良的責備，心神親像行佇無水的荒埔。有一日親族開親族會議共伊宣告，廢了伊的承續權，將一萬銀佮厝一間予伊，共伊趕出武藤家去啊。
受趕出後厝賣，錢親像用水。免偌久對百萬的富翁，受捒落到社會第4 屑仔無奈階級去啦。夫人做伊倒去後頭。單生的囝3歲又死。到遮雖是鬼畜的武藤，也有反悔的款式啦。想講我雖匪類，也望上帝寬囿救囝倒去天鄉，就去哀求同袍教會的吉田牧師，來打扮做基督教的葬式。
葬式彼日的吉田牧師，平時極溫厚的人，總是彼時前也不禁啦。用嚴肅的態度，手比彼具細細的棺木講，「啊！這具細細的棺木，這个不幸來夭折的亡孩，這霎伊咧講甚物？伊願得家庭的自按呢的現狀嗎？」牧師聲聲帶了目屎來宣教，句句鑿過武藤的心胸。反悔啦！「啊！我錯啦！我到遮願認罪啦！」武藤開聲哭。男子款的大哭一場。
自殺
萬事hiu-ìⁿ！四方八達揣無生路。受了多代的打擊，就想三百六計 唯有死而已。就出發去伊豆的修善寺，天城山下的湯島，心茫茫，跤浮浮行來到日光，四界揣愛有自殺的所知。揣無，欲死又死得毋-châⁿ。進無步退無路，若是死神上身纏袂離。一旦越倒轉來靜崗，總是又閣出發。想講來去清水市巴川來坐船仔遊水做了最後的紀念，自按呢食了老鼠仔藥來離別這个世間。
藥仔食落去，武藤無望啦！上帝猶有打算，欲死的一步前受發見，予人choa入病院洗腸。性命taⁿ毋知(誤植thai)怎樣？
暗路的明燈
受洗腸的武藤，倒佇無情的病床咧 haiⁿ。某做伊去，囝死。天地雖然闊，若是武藤揣無容身之地。當佇這个絕望的深淵，死蔭的山谷，流目屎的暗路敢無明燈。
當佇彼時，早日熟似的畈野牧師閣來揣伊。
牧師再三再四慇勤的傳道。彼時講三个失敗者對主來成功的人的故事予伊聽。
就是講，西亞標齒粉製造第一代的頭家小林富次郎，郡是製絲的 波多野服結，佮修理燈火仔的Hong Eng-seng等的信仰談予伊聽。彼時拍著伊的心門--的，就是Hong Eńg-seng修理燈火仔來度活的故事。對遮，伊才起頭願將一切獻予主。決心予主救。
投降基督
退院去踮畈野牧師兜，然後受洗禮，信仰那進步。自殺未遂，彼時受了新聞共伊大寫而特寫武藤家百萬富翁的單生囝的末路。
無拍算今仔日這个人猶有回頭的日。對信耶穌，就受本鄉的人呸瀾，指tu̍h恥笑。若是伊無驚見笑，逐暝都佇街頭巷尾來干證主的名。矮矮仔瘦瘦，偆幾支骨giàng-giàng，袂輸一隻豬八戒的武藤兄。為主無畏恥啦！逐暝昏都穿一軀無通好的衫，徛佇愛知銀行佮不動銀行前來大聲嚷基督十字架的拯救。到早日是一个不可收拾的放蕩兒。今仔日一變，成做得著救，大膽福音不恥的戰士。未免得予近親佮世間一般的人，著了一驚，吞氣來注目啦！
做洗便所--的
對信仰來更生的武藤兄，為著將來的打算，雖然受厝裡的人苦勸，愛伊閣復籍來紲接pō，光百萬的財產。若是伊想著厝裡的人無理解伊的信耶穌，就完全辭退。願佮主同夯十字架來同苦，毋願越倒轉來享受埃及暫時的快樂啦。
拄遇彼時有榛原郡五和村的名望家好朋友小妹，為著同信仰的機緣，就來求親。姊妹講，「我毋是為著看你的財產做背景，我是為著講欲佮你相佮活，來榮光主，才欲嫁--你。」這个姊妹叫做フサ子夫人。自按呢兩个夫婦去鷹匠町來稅一間6疊，2疊的厝來做一个新家庭。
Taⁿ入這个反悔的生活，百萬員外的單生囝，佮榛原郡名望家的小妹二位新新的家庭，此去欲用甚物方法，頭路來打開in頭前的生路。上了清水山徹夜的祈禱，就決心揀了共人洗便所的頭路。啊！主洗我歹，洗我的極污穢，我今仔日也願洗人的極污穢啦。
身軀幔一領苦力仔衫，手汗消毒水佮清便所的器具。Hoan管狗吠抑是人笑，總是到遮著進前，一條街踅過一條街，四界問人看有欠用洗便所抑無？Kah毋是鐵，石心的武藤，也毋是講袂想著故鄉生家的當時佮現在來流目屎。
若是無奈今仔日為著信仰的生活，毋願閣倒去。起頭無人捌--伊，欲哪裡有遐濟便所通洗哩。腹肚無食，又袂用--得，對婦人人的嫁妝一項一項提去當。對鷹匠町搬去院內町，音羽町，一位搬過一位。若見搬厝，細囝就吼阿爸，阿母，咱敢無咱家己真正的厝通踮。啊！聽了嚨喉管也滇。無錢通還米店，毋敢閣去叫米，專食番藷，食到歹腹肚也捌。
實家的親戚看著in翁某的協和，閣看著一陣囝，現在5个後生，一个查某囝的艱苦，常常苦勸伊閣倒去厝裡。武藤兄心有時受搖動，若是夫人心堅，逐擺都忠告--伊，講，「咱毋通為著經濟tek的看活來倒去。」對按呢夫妻閣較同心求主的恩典，予in會貫徹in的使命。
禁食祈禱
踮佇院內町的時，就佇家己的厝設人事商談所，家己的厝予煩惱，佮流離失所的人相佮踮。佇伊的兜，常常有失業者，前科犯，出外的病人，鱸鰻四，五个相佮踮。伊的家庭那散凶，利不及費。夫婦的本家攏是富翁，若是為著信仰，就願揀這條的路。若是上帝無放捒，時時幫贊。日--時洗便所，共人周旋代誌。暗時就佈道宣傳福音。伊的信仰，就是生活，伊的生活就是信仰。到彼時，伊才閣較痛感人的血氣情慾，若無先拍死，絕對袂得入佇靈的生活。伊就peh-上白光山，佇遐禁食祈禱三暝日。也各所在若有基督教修養會抑是聖會，伊的確賣夫人的衫來做旅費，chhoā同居的人做伙去。當伊無佇咧的時，若有人來注文洗便所，就伊的婦人人圍軀裙仔hâ咧，去洗。
當佇上諏訪的聖會的時，夫人將伊的衣裳提去當，款所費予伊去赴，佇會中大受靈恩，起頭得著成聖的恩惠。
信愛團的結成
堅忍不拔，忍苦的生活中間，不覺，市中的人紲將這个事相報相lò，「拜上帝仔，洗便所--的」的名紲敨，逐人都信仰，同情。佮伊共鳴共人洗便所的人紲那濟，十外的洗便所--的，自按呢結做一个的團，叫做信愛團。團員大家叫in夫妻做「阿爸」「阿母。」逐人受夫人的指揮去洗各角頭受持(siū-chhî)的便所。後來市內的有力者看市內有這个工的必要，紲後援這个信愛團的組織。到這時，信愛團的工程大發展，洗便所以外，紲舀肥，運搬，清煙筒， chhéng-thûn，掠木虱，瓦斯消毒法，殺蟲防蟲劑的製造販賣，一般的衛生請負，移轉運搬，大拚掃等的活動。
這霎武藤--氏無直接咧做遐的工，若是人工無夠的時，伊本身也歡喜進前。若是彼時信愛團的人攏講，「若著予阿爸做，毋值著咱大家較勉強，逐人較早來，加做一點鐘。」Taⁿ攏毋捌予伊做這个工。
現在伊直接擔當的工，就是報傳福音救靈的工，為著憂悶的人來著磨。用信愛團做產業部的基礎，來做救靈運動佮社會奉事，凡事取自給自足的法度。對伊的信仰，有行正路。為著一个憂悶背重擔的迷羊，有時行幾若十舖，去揣到著。
創立新生基督教會
新生基督教會。對幾若年前，伊有照伊的主義來創立一个教會，攏無屬佗一个教派，糾集同志，伊本身擔當傳教的工。現時濟濟人對伊的教會來得救。每禮拜有禮拜，祈禱會，主日學，真盛會。
其他，現在伊有擔當萬國基督教警察同盟會靜岡支部的主任，來巡迴縣下各警察署，抑是精神講演。閣得著東洋織布會社靜岡工場，福島(Hok-tó)紡績會社，靜岡牧管工場，沖繩縣人會的後援。佇靜岡來創立消費組合共營社。伊本身做理事長，來交代伊所引chhoā ê渡邊夫妻來責任經營。其他，做不良者的說喻，娼婦的救濟，家庭冤家的仲裁，職業的紹介，一日無閒chhih-chhih。講袂了，寫袂盡。
只有感謝基督
現在人問先生的心境，伊只有應講，「救靈，是大事業，只有是上帝才會，人袂會。若是咱只有盡所會來做福音的干證nā-tiāⁿ。我所會--的，是做比別人較歹的放蕩nā-tiāⁿ，這霎會得做按呢的傳道，只有是感謝，其餘無通講甚物。自給自足的傳道，背後若無上帝的幫贊，就袂會。信愛團的產業只有就是做傳道的手段，佮目的。親像我這扮無價值的人猶活--咧，完全親像無的人會來受上帝遮大的恩惠，我逐擺想，都那予我生出感謝的心。
若想著過去的事，予我sú-ki 會青驚，若準一場的惡夢一樣。哥林多後書5章17節講，「所以人若踮佇基督，就是做新創造的，舊的代誌已經過去， taⁿ攏變成新--的。」這是我對佇基督十字架的福音，對死閣得著活命，受拯救的事實。願榮光歸予主。A-bēng。