Kiù-chú Sèng-tàn

文獻資訊

項目 資料
作者 高金聲 Ko Kim-seng
卷期 台灣教會公報
卷期 第646號
日期 1939/1
頁數 9-10

白話字(原文數位化)

Kiù-chú Sèng-tàn

Ko Kim-seng

1939.01 646 kî 9-11

Kin-á-ji̍t sím-mi̍h tāi-chì? chiū-sī teh siàu-liām Kiù-chú Iâ-so͘ chhut-sì. Chit ê tāi-chì kì tī Lō͘-ka tē 2 chiuⁿ; chhiáⁿ tha̍k 8-14 chat chiū hó, nā ài tha̍k khah ke, iā sī hó.

Tng Ki-tok chhut-sì ê sî, sui-jiân sī tī o͘-àm mê, chóng-sī Chú ê êng-kng chiò tī tē--ni̍h bô koh-iūⁿ ji̍t--sî. Goān Sèng Sîn Siōng-tè chiò-kng lán ê sim, hō͘ lán ê sim chheng, ū khoàⁿ-tio̍h Chú Iâ-so͘ lâi; sim chheng ē chiap-la̍p Chú ji̍p lán ê sim-pâng.

Hit-mê thiⁿ-sài khiā tī bo̍k-chiá ê sin-piⁿ, bo̍k-chiá toā kiaⁿ. Thiⁿ-sài pò in hó siau-sit, Kiù-chú chhut-sì tī Tāi-pi̍t siâⁿ. Goān lán toā-lâng kap gín-ná ē chhin-chhiūⁿ thiⁿ-sài sin cheⁿg7 pe̍h-saⁿ, bīn ū kong-chhái, hêng-uî chheng-kiat, lâi khiā tī sè-kan lâng ê sin-piⁿ, hō͘ in toā iô-choah; iā goān kò-jîn kò-jîn hó-táⁿ tuì hiah ê sim ǹg sio̍k-chêng ê lâng, soan-thoân hok-im hō͘ in lóng chhin-chhiūⁿ bo̍k-chiá lâi chhoē Iâ-so͘, tāi-ke saⁿ-kap kóng,” Taⁿ lán lâi khì Pek-lī-hêng, khoàⁿ só͘ chiâⁿ ê sū, chiū-sī Chú só͘ pò lán chai ê.”

Taⁿ ta̍k kok lóng ū teh kì-liām chhut-miâ lâng ê lē, chóng-sī boē-bat ū sian-ti kap sèng-jîn í-ki̍p koân-le̍k ê lâng, chhin-chhiūⁿ Chú Iâ-so͘ kàng-seng ê ji̍t, siū-tio̍h hiah-nī-chē kok-bîn teh khèng-hō, siū-tio̍h hiah-nī-chē sè-tāi ê lâng teh siàu-liām. Hit ê iân-kò͘ sī án-choáⁿ? In-uī I chhut-sì kap thiⁿ-ē bān peh-sìⁿ ū sèⁿ-miā ê sio koan-liân. Chhiáⁿ kóng saⁿ-hāng pâi tī ē-bīn:-

I. Choè tē-it toā ê hok-khì

Che sī teh kóng, tuì Chú ê kàng-seng, jîn-luī siū-tio̍h choè tē-it toā ê hok-khì. Kó͘-chá Iû-thài ê peh-sìⁿ ū cheh-kî, muí 50 nî chi̍t pái, kiò-chò Hi-liân, chit ê sī choè tē-it toā hok-khì ê nî, kàu tē 50 nî ê chiaⁿ-goe̍h chhe-it, kiông-khó͘ ê peh-sìⁿ hoaⁿ-thian hí-tē, in-uī in chá ji̍t ke-lāi sàn-chhiah, ū bē in ê seng-khu chò lô͘-châi lú-pī, hit ji̍t chi̍t-ē kàu, put-lūn lâm-lú, lóng tit-tio̍h tháu-pàng lâi chò chū-iû ê lâng. Koh ū lâng tuì in chó͘, in kong, in pē, gia̍p-sán bē liáu-liáu,ke-lāi khang lo-so; Hi-liân chi̍t-ē kàu, bé-chú lóng chiong in ê chhân-hn̂g chhù-the̍h hêng in. Pêng-sò͘ sī sàn lâng, taⁿ pìⁿ-chò hù-ong. Chú Iâ-so͘ ê kàng-seng, peh-sèⁿ siū-tio̍h i ê hok-khì, iā chhin-chhiūⁿ án-ni. Tuì sí-chó͘ hoān-choē, sit-lo̍h éng-oa̍h ê gia̍p tī Thian-kok, koh liân-luī thiⁿ-ē bān peh-sìⁿ chò choē-ok ê lô͘-châi, Mô͘-kuí ê chhe-ēng, lâng ài thoat-chhut sī bô lō͘, taⁿ thiⁿ-sài pò kóng,” Kin-á-ji̍t tī Tāi-pi̍t ê siâⁿ í-keng uī-tio̍h lín seⁿ chi̍t ê Chín-kiù ê, chiū-sī Chú Ki-tok.” Iâ-so͘ chin-chiàⁿ sī Kiù-chú, lán sìn I, ē thoat-chhut choē-ok, lī-khui Sat-tàn ê koân-sè, koh ū éng-oa̍h ê ǹg-bāng tī thiⁿ--ni̍h, che hok-khì choè toā bô pí. Só͘-í lán taⁿ chū-chi̍p lé-pài o-ló Chú ê chhim-in, tha̍k Sèng-chheh soat-kàu lâi pò-iông Chú ê sèng-ài.

II. Choè tē-it toā ê hoaⁿ-hí

Kó͘-kim hoaⁿ-hí ê sū chin-chē, nā-sī Kiù-chú kàng-seng, che hoaⁿ-hí sī choè tē-it toā. Sím-mi̍h iân-kò͘?

  1. Thong sè-kài ū hūn

Thiⁿ-sài kóng,” Bo̍h-tit kiaⁿ, in-uī goá pò lín toā hoaⁿ-hí ê hó siau-sit, hō͘ peh-sèⁿ lóng ū hūn.” Lán gín-ná, ū-ê ū suí-saⁿ ê hoaⁿ-hí, pa̍t-ê chiū bô. Chit hō͘ ū thàn-chîⁿ ê hoaⁿ-hí, pa̍t hō͘ chiū bô. Chit chng ū hó nî-tang teh khèng-hō, pa̍t chng tiām-tiām. Chit kok ū thâi-iâⁿ ê khoài-lo̍k, pa̍t kok teh hoân-ló. Chóng-sī Kiù-chú lîm-kàu sè-kan, bān-kok bān-bîn lâm-hū ló-iù lóng ē tit-tio̍h I ê khoài-lo̍k, kìⁿ-nā sìn ê lâng, lóng tit-tio̍h I chín-kiù, chit khoán ê hoaⁿ-hí bô hān-liōng.

Chhiáⁿ tāi-ke koh lâi siūⁿ Iû-thài lâng ê Hi-liân, siat-sú tng-sî lán nā khì sī-chhat Iû-thài tē, khoàⁿ tio̍h kuí-nā hō͘, lóng bô kap chèng-lâng saⁿ-kap hoaⁿ-hí, lán chiū mn̄g in kóng, Lín siáⁿ-sū léng-chēng, bô kap lâng hoaⁿ-hí? Chit hō͘ ìn kóng, Goán sī Mô͘-ap lâng, lâi chia khioh be̍h-seh. Hit hō͘ ìn kóng, Goán sī Chhui-lô lâng, taⁿ hî lâi bē, Iû-thài lâng ê cheh-kî, goán bô hūn. Taⁿ lán lâi hù chit ê Sèng-tàn, m̄-chai sím-mi̍h lâng iā chhin-chhiūⁿ án-ni, Chú chhut-sì ê hoaⁿ-hí in bô hūn. Chú ê chhut-sì sī uī-tio̍h lí, chhiáⁿ lín chit-tia̍p tio̍h jīn I chò lí ê Kiù-chú, lâi chò Siōng-tè ê peh-sèⁿ, chiū Siōng-tè tuì Iâ-so͘ só͘ siúⁿ-sù Thian-kok ê hok, sī lí ê hok-khì. Chú Iâ-so͘ kàng-seng ê toā hoaⁿ-hí, lí si̍t-chāi ū hūn.

  1. Chèng thian-sîn chhiùⁿ-koa

Sè-kan lâng só͘ tuì-tiōng ê khoài-lo̍k, tī thiⁿ--ni̍h bô tek-khak lia̍h-chò khoài-lo̍k, to̍k-to̍k Chú kàng-seng, tē-chiūⁿ khoài-lo̍k, thiⁿ-téng iā khoài-lo̍k. Khoài-lo̍k sím-mi̍h? Chá nî, Tâi-tiong ū chi̍t kháu-chàu sì ê gín-ná, khoàⁿ-kìⁿ in lāu-bó seⁿ chi̍t ê eⁿ-á, tāi-ke sio-cheⁿ beh āiⁿ, bīn-māu lóng chhiò-chhiò. Goá phah-sǹg Chú kàng-seng hit mê, hut-jiân ū chē-chē thian-peng kap hit ê thiⁿ-sài saⁿ-kap tī-teh teh hoaⁿ-hí o-ló Siōng-tè, in iā-sī ū thiàⁿ sió-tī sió-moē ê koan-liām; chai Siōng-tè ê gâu kè-e̍k,siúⁿ-sù Sèng Kiáⁿ kàng-sè, teh-beh kiù-chhut bû-sò͘ ê sió-tī sió-moē, tuì tī A-tong ê sè-kài,lâi ji̍p Thiⁿ Pē ê ke (Khé 7:9,10). uī-tio̍h án-ni, chèng thian-sîn chhiùⁿ-koa kóng,” Tī chì-koân ê uī, êng-kng kui tī Siōng-tè, tē-chiūⁿ hô-pêng tī I só͘ hoaⁿ-hí ê lâng tiong-kan.” ǹg-bāng lán chiah ê sè-hàn ê pêng-iú, hoaⁿ-hí ngiâ-chih goā-bīn ê gín-ná lâi hù Chú-ji̍t-o̍h, hō͘ in iā ē thang ji̍p Thiⁿ Pē ê ke, chhin-chhiūⁿ thiⁿ-sài hoaⁿ-hí lán khì thiⁿ--nih.

  1. Chit ê hoaⁿ-hí iân-tiông

Kiù-chú kàng-seng hit mê, thiⁿ-sài thoân-pò toā hoaⁿ-hí ê hó siau-sit, kàu taⁿ sī 1938 nî, iû-goân teh hoaⁿ-hí. Chú ji̍t-ji̍t teh kiù lâng, tī sîn-lêng-kài ji̍t-ji̍t ū kóng-kò. Sit-lo̍h ê iûⁿ tò-tńg-lâi, Bo̍k-chiá chiū chū-chi̍p i ê pêng-iú chhù-piⁿ kā in kóng,” Tio̍h kap goá hoaⁿ-hí. Goá kā lín kóng, Pháiⁿ-lâng tiong ū chi̍t lâng hoán-hoé, chiū tī thiⁿ ni̍h iā beh án-ni uī-tio̍h i hoaⁿ-hí.”

“Sit-lo̍h ê gîn í-keng chhoē-tio̍h, chiū chū-chi̍p i ê pêng-iú chhù-piⁿ kóng, Tio̍h kap goá hoaⁿ-hí. Goá kā lín kóng, Pháiⁿ-lâng tiong ū chi̍t lâng hoán-hoé, chiū tī Siōng-tè thiⁿ-sài ê bīn-chêng, uī-tio̍h i hoaⁿ-hí iā-sī án-ni.” Lōng-tōng-chú tńg-lâi, lāu-pē chiū kóng,” In-uī goá chit ê kiáⁿ sí, ū koh-oa̍h; sit-lo̍h ū koh tit-tio̍h, in chiū saⁿ-kap hoaⁿ-hí.” án-ni chit ê hoaⁿ-hí, ē soà kàu sin thiⁿ sin tē ê sî.

III. Choè tē-it pi-bî

Chú Iâ-so͘ sī to̍k-it Chú-cháiⁿ, chhut-sì chò pêng-bîn; pún sī chì-sèng, chhut-sì choè choē-jîn ê kiáⁿ; pún sī bān lêng ê Sîn, chhut-sì chò eⁿ-á; pún tiàm bêng-kiong, chhut-sì tī bé-tiâu; pún chē pó-chō, taⁿ khùn tī bé-chô; pún sī bān pù-ū, taⁿ chhut-sì chí-ū ēng pò͘ pau. Lūn I ê pi-bî, m̄-nā án-ni, koh I tiàm tī pi-bî ê tē-uī, m̄-sī kan-ta tī kàng-seng ê nî thang khoàⁿ-tio̍h, iáu-kú ū 33 nî. Kiù-chú siáⁿ-sū goān chò pi-bî? Bat thiaⁿ-kìⁿ Au-chiu ū toā-chûn tîm tī chhim-hái, chú-lâng sim-sim liām-liām ài i phû--khí-lâi, chiū hē toā phû-thāng tī chuí-bīn, koh chhiáⁿ gâu chhàng-bī ê lâng, sin chhēng hō͘-chuí-i, chhàng-bī kàu hái-té, chhiú the̍h toā soh, chi̍t-thâu pa̍k tī phû-thāng, chi̍t-thâu pa̍k tī phoà-chûn, jiân-āu chhòng hō͘ i phû--khí-lâi, siu-lí chò ū lō͘-ēng ê chûn. Kiù-chú kam-goān tiàm tī ke̍k pi-bî ê uī, ia̍h sī án-ni; lán tîm tī choē-ok tiong, chhin-chhiūⁿ phoà-chûn tîm tī toā-hái, Chú nā bô kàng-seng, lán bē chhut choē-ok lâi chò Siōng-tè ê hāu-seⁿ cha-bó͘-kiáⁿ. I ê pi-bî, sī uī-tio̍h lán, tio̍h kám-siā I ê in bô soah.

Koh thiaⁿ-kìⁿ thiⁿ-sài kóng,” In-uī kin-á-ji̍t tī Tāi-pi̍t ê siâⁿ, uī-tio̍h lín seⁿ chi̍t ê Chín-kiù--ê,chiū-sī Chú Ki-tok.”Chit kù-oē, sī pò lán chai Chú chhut-sì tī Tāi-pi̍t siâⁿ. Tāi-pi̍t pún-sin chò kok-ông, chhut-sì tī chit ê siâⁿ, só͘-í hō-chò Tāi-pi̍t siâⁿ. Tāi-pi̍t siâⁿ chiū-sī Pek-lī-hêng, Chú chêng chhit-pah chó-iū nî, Siōng-tè thok sian-ti Bí-ka chhàm-gú Iâ-so͘ beh chhut-sì tī Pek-lī-hêng (Bí-ka 5:2). Taⁿ chá Iâ-so͘ chhut-sì tī chit ê sió-siâⁿ, sī hō͘ Thiⁿ Pē, uī-tio̍h án-ni, I goān khiā-khí tī pi-bî.

Lán chiah ê Ki-tok-tô͘ ah! nā ē êng-kng Siōng-tè, koh ē lī-ek pa̍t-lâng, m̄-chai lán ē chhin-chhiūⁿ Chú kam-goān tiàm tī pi-bî ê tē-uī bô? Kiû Chú siúⁿ-sù hō͘ lán ē toè I ê kha-pō͘.

Sèng Kiáⁿ Iâ-so͘ tuì thiⁿ kàng-lîm, uī lán sè-kan ū-choē ê lâng; Thiⁿ-téng toē-ē khui siaⁿ lâi gîm, O-ló Sèng Chú chiâⁿ-choè lán lâng.

Hô Ha-le-lu-iah, o-ló choê siaⁿ,

Thiⁿ-pē chhe I to̍k-siⁿ Sèng Kiáⁿ,

uī guá choē-jîn pàng-sak sìⁿ-miā,

Thiⁿ-pē Siōng-tè chin-chiàⁿ sī thiàⁿ.

漢羅(Ùi原文改寫)

救主聖誕

高金聲

1939.01 646期 9-11頁

今仔日甚物代誌?就是咧數念救主耶穌出世。這个代誌記佇路加第2章;請讀8-14節就好,若愛讀較加,也是好。

當基督出世的時,雖然是佇烏暗暝,總是主的榮光照佇地裡無各樣日時。願聖神上帝照光咱的心,予咱的心清,有看著主耶穌來;心清會接納主入咱的心房。

彼暝天使徛佇牧者的身邊,牧者大驚。天使報in好消息,救主出世佇Tāi-pi̍t城。願咱大人佮囡仔會親像天使身穿白衫,面有光彩,行為清潔,來徛佇世間人的身邊,予in大搖choah;也願個人個人好膽對遐的心向俗情的人,宣傳福音予in攏親像牧者來揣耶穌,大家相佮講,「Taⁿ咱來去伯利恆,看所成的事,就是主所報咱知的。」

Taⁿ逐國攏有咧紀念出名人的例,總是未捌有先知佮聖人以及權力的人,親像主耶穌降生的日,受著遐爾濟國民咧慶賀,受著遐爾濟世代的人咧數念。彼个緣故是按怎?因為伊出世佮天下萬百姓有性命的相關連。請講三項排佇下面:-

I. 做第一大的福氣

這是咧講,對主的降生,人類受著做第一大的福氣。古早猶太的百姓有節期,每50年一擺,叫做禧年,這个是做第一大福氣的年,到第 50年的正月初一,窮苦ê百姓歡天喜地,因為in早日家內散赤,有賣 in 的身軀做奴才女婢,彼日一下到,不論男女,攏得著敨放來做自由的人。閣有人對in祖,in公,in爸,業產賣了了,家內空lo-so;禧年一下到,買主攏將in的田園厝宅還in。平素是散人,taⁿ變做富翁。主耶穌的降生,百姓受著伊的福氣,也親像按呢。對始祖犯罪,失落永活的業佇天國,閣連累天下萬百姓做罪惡的奴才,魔鬼的差用,人愛脫出是無路,taⁿ天使報講,「今仔日佇Tāi-pi̍t 的城已經為著恁生一个拯救的,就是主基督。」耶穌真正是救主,咱信伊,會脫出罪惡,離開撒旦的權勢,閣有永活的向望佇天裡,這福氣最大無比。所以咱taⁿ聚集禮拜呵咾主的深恩,讀聖冊說教來報揚主的聖愛。

II. 做第一大的歡喜

古今歡喜的事真濟,若是救主降生,這歡喜是做第一大。甚物緣故?

1.通世界有份

天使講,「莫得驚,因為我報恁大歡喜的好消息,予百姓攏有份。」咱囡仔,有的有媠衫的歡喜,別的就無。這戶有趁錢的歡喜,別戶就無。這庄有好年冬咧慶賀,別庄恬恬。這國有刣贏的快樂,別國咧煩惱。總是救主臨到世間,萬國萬民男婦老幼攏會得著伊的快樂,見若信的人,攏得著伊拯救,這款的歡喜無限量。

請大家閣來想猶太人的禧年,設使當時咱若去視察猶太地,看著幾若戶,攏無佮眾人相佮歡喜,咱就問in講,恁啥事冷靜,無佮人歡喜?這戶應講,阮是Mô͘-ap人,來遮抾麥屑。彼戶應講,阮是Chhui-lô人,擔魚來賣,猶太人的節期,阮無份。Taⁿ咱來赴這个聖誕,毋知甚物人也親像按呢,主出世的歡喜in無份。主的出世是為著你,請恁這霎著認伊做你的救主,來做上帝的百姓,就上帝對耶穌所賞賜天國的福,是你的福氣。主耶穌降生的大歡喜,你實在有份。

  1. 眾天神唱歌

世間人所對重的快樂,佇天裡無的確掠做快樂,獨獨主降生,地上快樂,天頂也快樂。快樂甚物?早年,台中有一口灶四个囡仔,看見in老母生一个嬰仔,大家相爭欲偝,面貌攏笑笑。我拍算主降生彼暝,忽然有濟濟天兵佮彼个天使相佮佇咧咧歡喜呵咾上帝,in也是有疼小弟小妹的觀念;知上帝的gâu計劃,賞賜聖囝降世,teh欲救出無數的小弟小妹,對佇亞當的世界,來入天爸的家(啟7:9,10)。為著按呢,眾天神唱歌講,「佇至懸的位,榮光歸佇上帝,地上和平佇伊所歡喜的人中間。」向望咱遮的細漢的朋友,歡喜迎接外面的囡仔來赴主日學,予in也會通入天爸的家,親像天使歡喜咱去天--裡。

  1. 這个歡喜延長

救主降生彼暝,天使傳報大歡喜的好消息,到今(taⁿ)是1938年,猶原咧歡喜。主日日咧救人,佇神靈界日日有廣告。失落的羊倒轉來,牧者就聚集伊的朋友厝邊共in講,「著佮我歡喜。我共恁講,歹人中有一人反悔,就佇天裡也欲按呢為著伊歡喜。」

「失落的銀已經揣著,就聚集伊的朋友厝邊講,著佮我歡喜。我共恁講,歹人中有一人反悔,就佇上帝天使的面前,為著伊歡喜也是按呢。」浪盪子轉來,老爸就講,「因為我這个囝死,有閣活;失落有閣得著,in就相佮歡喜。」按呢這个歡喜,會紲到新天新地的時。

III. 做第一卑微

主耶穌是獨一主宰,出世做平民;本是至聖,出世做罪人的囝;本是萬能的神,出世做嬰仔;本踮明宮,出世佇馬牢;本坐寶座,taⁿ睏佇馬槽;本是萬富有,taⁿ出世只有用布包。論伊的卑微,毋若按呢,閣伊踮佇卑微的地位,毋是干焦佇降生的年通看著,猶久有33年。救主啥事願做卑微?捌聽見歐洲有大船沉佇深海,主人心心念念愛伊浮--起來,就下大浮thāng佇水面,閣請gâu藏沬的人,身穿雨水衣,藏沬到海底,手提大索,一頭縛佇浮thāng,一頭縛佇破船,然後創予伊浮--起來,修理做有路用的船。救主甘願踮佇極卑微的位,亦是按呢;咱沉佇罪惡中,親像破船沉佇大海,主若無降生,咱袂出罪惡來做上帝的後生查某囝。伊的卑微,是為著咱,著感謝伊的恩無煞。

閣聽見天使講,「因為今仔日佇Tāi-pi̍t的城,為著恁生一个拯救--的,就是主基督。」這句話,是報咱知主出世佇Tāi-pi̍t城。Tāi-pi̍t本身做國王,出世佇這个城,所以號做Tāi-pi̍t城。Tāi-pi̍t城就是伯利恆,主前七百左右年,上帝託先知米迦讖語耶穌欲出世佇伯利恆(米迦5:2)。Taⁿ早耶穌出世佇這个小城,是予天爸,為著按呢,伊願徛起佇卑微。

咱遮的基督徒啊!若會榮光上帝,閣會利益別人,毋知咱會親像主甘願踮佇卑微的地位無?求主賞賜予咱會綴伊的跤步。

聖囝耶穌對天降臨,為咱世間有罪的人;天頂地下開聲來吟,呵咾聖主成做咱人。

和  哈里路亞,呵咾齊聲,

天爸差伊獨生聖囝,

為我罪人放捒性命,

天爸上帝真正是疼。