聖誕俗化的防止
Sèng-tàn Sio̍k-hoà ê Hông-chí
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 駱先春 Lo̍k Sian-chhun |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第633號 |
| 日期 | 1937/12 |
| 頁數 | 22-24 |
白話字（原文數位化）
Sèng-tàn Sio̍k-hoà ê Hông-chí
Lo̍h Sian-chhun
1937年12月633期 22-24
Choân sè-kài ê lâng ēng hoan-sim teh kî-thāi ê chiok Kiù-chú Sèng-tàn ê kî-ji̍t, koh chi̍t pái ti̍t-ti̍t pek-kūn tī lán ê gán-chiân lah!
Tī chit-sî tāi-ke tio̍h īⁿ-kháu tông-im(異口同音) kap 2000 nî chêng Kiù-chú Iâ-so͘ chhut-sì hit mî ê thiⁿ-sài kap thian-kun saⁿ-kap choê-siaⁿ o-ló Siōng-tè, kóng, “Tī ke̍k koâiⁿ ê uī êng-kng kui tī Siōng-tè, toē-chiūⁿ hô-pêng tī I só͘ hoaⁿ-hí ê lâng ê tiong-kan.”
“En̂g-kng kui tī Siōng-tè” chit kù, chiū-sī beh chú-tiuⁿ “Sèng-tàn sio̍k-hoà ê hông-chí” ê chek-ke̍k-tek ê hong-bīn. Lán chiok Sèng-tàn ê bo̍k-tek, sī beh kui êng-kng hō͘ Siōng-tè, á-sī ū beh hō͘ lán ê ngó͘-koan khoài-lo̍k, tāi-ke hán-hoā, kau-poê, sim-sek koè-ji̍t jî-í? “En̂g-kng kui tī Siōng-tè”, chit kù thang hō͘ beh ngiâ-chih, á-sī khèng-chiok Sèng-tàn ê lâng put-chí ū thang gîm-bī ê kè-ta̍t tī-teh.
Sian-ti chhàm-gú kóng, “Khoàⁿ ah! ū chāi-sek-lú beh hoâi-īn siⁿ kiáⁿ, kā I hō miâ kiò Í-má-loē-lī” (Í-sài-a 7:14). Koh kóng, “Ū chi̍t ê EN-á uī lán lâi chhut-sì, ū chi̍t ê kiáⁿ siúⁿ-sù lán; I beh hū-tam kok-chèng, I ê miâ chheng-choè Kî-biāu, Bô͘-sū, choân-lêng ê Siōng-tè, Eńg-oán tī-teh ê Pē, Hô-pêng ê Jîn-kun”(Í-sài-a 9:6).
Só͘-í Kiù-chú Iâ-so͘ ê chhut-sì, sī beh si̍t-hiān Siōng-tè chín-kiù jîn-luī ê kè-e̍k. I sī uī lán choē-jîn lâi chhut-sì, chiū-sī Siōng-tè kap lâng beh koh saⁿ chhin-kūn.
En̂g-kng ê thiⁿ-sài kap thian-kun uī-tio̍h chit ê hok-im lâi thoân-pò.
Pi-bî ê bo̍k-chiá uī-tio̍h chit ê le̍k-sú-tek toā sū-si̍t lâi pò-iông, kui êng-kng hō͘ Siōng-tè.
Tang-hng ê phok-sū khoàⁿ-kìⁿ kî-īⁿ ê chhiⁿ kàu-ke̍k ê hoaⁿ-hí, tuì hn̄g-hn̄g lâi kuī-pài tī I ê bīn-chêng.
Tng-sî thiaⁿ-kìⁿ chit ê siau-sit ê lâng iā uī-tio̍h che sū lâi hoaⁿ-hí tiô-thiàu.
Chú Iâ-so͘ chhut-sì sī beh choè choân sè-kài ê Kiù-chú, só͘-í choân sè-kài ê jîn-luī lâi khèng-chiok sī ha̍p-gî ê sū; chóng-sī chiok Kiù-chú Sèng-tàn sī khah sio̍k tī Ki-tok Kàu-hoē-lāi ê chong-kàu-tek hêng-sū(行事). Oāⁿ-oē lâi kóng, chiok Kiù-chú Sèng-tàn toā-pō͘-hūn sī sio̍k tī ū sêng-jīn Iâ-so͘ choè in sìn-gióng ê tuì-siōng ê kok, thoân-thé, kàu-hoē, á-sī kò-jîn ta̍k nî só͘ teh kú-hêng ê sîn-sèng ê lé-chiat(禮節). Sui-bóng sī án-ni, lán kàu-hoē beh kú-hêng chiok Sèng-tàn ê sî, iā ū hoan-gêng àn-nāi hoē-goā ê lâng chham-ka lâi khoàⁿ, che sī kàu-hoē chi̍t khoán ê thoân-tō ki-koan. Ū lâng ìn-siōng chin chhim, koat-sim ji̍p tī Ki-tok sìn-gióng--ê iā boē chió.
2000 nî lâi, Chú ê le̍k-sú-tek kàu-hoē, tī thoân-thé, á-sī kò-jîn ēng sím-mi̍h khoán ê cheng-sîn kap chún-pī teh chiok-hō Sèng-tàn, lán khah bô thang suî-piān chai, chóng-sī chiok Sèng-tàn nā-sī beh êng-kng Siōng-tè choè bo̍k-tek lâi khoàⁿ, kūn-lâi ê kàu-hoē, á-sī siā-hoē ê chiok Sèng-tàn, ū lī-khui hit ê khèng-chiok ê chin-chhé(真髓), chám-jiân hō͘ lán ū thang hân-sim iu-lū(寒心憂慮) ê só͘-chāi tī-teh.
- Tuì goā-pō͘ ê siā-hoē lâi khoàⁿ. Chú ê Sèng-hoē chiok Sèng-tàn, í-goā ū kàu-hoē goā it-poaⁿ ê êng-lī ki-koân(營利機關) ê thoân-thé, hoē-siā, pah-hè-tiàm, siong-tiàm, thiàu-bú-tiûⁿ, chiú-tiûⁿ, iū-koh(遊廓) téng, kap kî-thaⁿ ê gû-lo̍k ki-koan iā ū in ê クリスマス(chiah ê ki-koan m̄-chai chin ì-gī teh ēng ê, phah-sǹg chin choē). In beh chhái iōng クリスマス ê bêng-gī lâi thàn chîⁿ, bô beh sêng-jīn クリスマス ê Chú-jîn-kong(主人公) Iâ-so͘ Ki-tok choè in sìn-gióng ê tuì-siōng. Si̍t-chāi chin khó-lîn! Chhin-chhiūⁿ クリスマス大賣出, クリスマス割引奉仕, クリスマス料理特別奉仕, thiàu-bú クリスマス舞踏會, 遊廓クリスマス晚餐會 téng, chiah ê ki-koan ēng クリスマスê bêng-gī teh choè in ê chū-kí soan-thoân, kóng-kò, kap êng-lī ê chhiú-toāⁿ. Koh ū chi̍t khoán ê ki-koan kóng-kò, kóng, Hun, chiū-sī クリスマス御歲暮贈答ê最適品. Tì-kàu iā ū kàu-hoē iú-sò͘ ê lâng, ēng chiah ê mi̍h lâi saⁿ sàng, khoàⁿ án-ni chiah ū ha̍h sî-sè. Siū ê lâng nā tuì che lâi poa̍h-tó, ēng hun chiú lâi sàng lâng ê kiám bô koan-hē mah? Tio̍h kín-sīn ah! Ka-kī m̄-ài, bo̍h hō͘ lâng!
Lī-iōng クリスマスê bêng-gī lâi êng-lī, chiú-chuì, hòng-tōng, tó͘-phok, kiâⁿ put-gī, put-chèng ê sū, lâi siⁿ-khí pah-hāng ê choē-ok, che kiám ū ta̍t chiok クリスマスê bo̍k-tek? Lī-khui Iâ-so͘ Ki-tok ê chiok Sèng-tàn, á-sī bû-sī Siōng-tè Sèng Kiáⁿ ê ui-giâm kap êng-kng ê chiok Sèng-tàn, m̄-sī chiok Sèng-tàn.
Í-siōng kóng kàu-hoē hoān-uî goā hiah ê siā-hoē, m̄-sī kan-ta chiong Sèng-tàn ê bêng-gī lâi sio̍k-hoà nā-tiāⁿ, chiū-sī chiong Sèng-tàn lâi choē-ok-hoà. Ki-tok-tô͘ tio̍h ke̍k-le̍k sàu-tû, á-sī chhiú-su̍t chit khoán siā-hoē ê gâm.
II. Tuì lāi-pō͘ ê kàu-hoē lâi khoàⁿ. Kàu-hoē m̄-thang hō͘ chiah ê chiok Sèng-tàn sio̍k-hoà ê ki-koan thoân-jiám--tio̍h chiah sī èng-tap Pó-lô só͘ kóng, “Bo̍h-tit kap chit sè-kan siāng khoán” chit kù ê chú-tiuⁿ.
Koan-hē kàu-hoē-lāi chiok Chú Iâ-so͘ ê Sèng-tàn, ū kám-kak kuí-nā hāng tio̍h ke̍k-le̍k hông-chí kái-kek, á-sī si̍t-hêng ê sū, tāi-ke lâi saⁿ-kap tì-ì.
(a) Chong-sek(裝飾)
Ū sî lâng uī-tio̍h ài chng-thāⁿ kàu-hoē ê piah á-sī pò͘-kéng, lâi piáu-hiān Má-lī-a phō Iâ-so͘ ê tô͘, á-sī bé-chô-lāi ê EN-á Iâ-so͘ ê tô͘, uī liáu chin kî-khá koh-iūⁿ ê hêng-chōng, tì-kàu oē hō͘ lâng siⁿ-khí ài-chhiò iàm-ò͘ ê sim-koaⁿ, soà boē siⁿ-khí kèng-khiân chun-kèng ê sim chhut-lâi. Ū sî lâng ài chiong kó͘-kim chhut-miâ ê bí-su̍t-ka só͘ oē ê sèng-oē(聖畫) lâi chng-thāⁿ, á-sī bô͘-hóng(模倣) lâi oē chhut, chóng-sī hiah ê kiat-kio̍k mā-sī tuì lâng ê thâu-ló ê sióng-siōng(想像) lâi chō chhut--ê. In-uī siá-chin-su̍t sī hiān-sè ê sán-bu̍t, m̄-sī tuì chá chiū ū--ê, bat khoàⁿ-kìⁿ ū lâng tuì sèng-oē(聖畫) teh thìm-thâu, chhin-chhiūⁿ lia̍h choè he sī in sìn-gióng ê tuì-siōng tâng khoán, chng-thāⁿ sek-tiûⁿ kán-tan, sò͘-sò͘, iu-ngá ê chong-sek chiū oē choè tit.
(b) Chhut-ián(出演)
Khah kang-hu ê kàu-hoē khah-siông ū poaⁿ sèng-kio̍k(聖劇); chóng-sī bô siūⁿ sèng-kio̍k ê ì-sù, tì-kàu iā ū lâm-lú chng choè Iok-sek kap Má-lī-a ê hêng-chōng, chhēng kî-koài ê ho̍k-chong, á-sī hián-chhut bô kín-sīn ê giân-gú, lâi kóng hí-hiauh ê oē, koh ū sî só͘ piáu-hiān ê tōng-chok sī chhin-chhiūⁿ phó͘-thong ê pâi-iu, ián-chhut chhiò-khe teh poaⁿ-hì chi̍t iūⁿ. Só͘-í bô ta̍t-tio̍h sèng-kio̍k ián-chhut ê bo̍k-tek. In-uī Chú ê Sèng-só͘ m̄-sī chhin-chhiūⁿ hì-tâi, só͘-í ián-chhut tio̍h ū kèng-khiân ê cheng-sîn choè iàu-kín. Kú-hêng chiok Sèng-tàn, m̄-sī kan-ta beh hō͘ lâng ê ba̍k-chiu, á-sī hī-khang hoaⁿ-hí nā-tiāⁿ, chiū-sī beh hō͘ lán koh chi̍t pái lâi niá-siū Siōng-tè choè-ko ê un-sù, chiū-sī beh ngiâ-chih Kiù-chú Iâ-so͘ tī lán ê sim-lāi, hō͘ lán ê sim-sîn oē kám-chhiok-tio̍h Chú oa̍h-miā ê khuì-la̍t, koh chi̍t pái lâi keng-giām têng-thâu-siⁿ ê un-tián.
(c) Loē-iông(內容)
Ū só͘-chāi kè-thâu chù-tiōng tī sèng-kio̍k ê ián-chhut, soà chiong Siōng-tè iàu-kín ê oē, chiū-sī kiù lâng ê hok-im, á-sī Christmas message(クリスマスメツセーヂ) pàng chi̍t piⁿ, kiat-kio̍k khì hù ê lâng soà bô thiaⁿ-kìⁿ Siōng-tè ê siaⁿ, khang-hu ê sim toé chi̍t-koá chhiò-khe ê oē, á-sī hì-chhut tńg-khì, nā án-ni chiū bô lī-ek. Só͘-í tē-it iàu-kín, he̍k-sī tuì-oā(對話), kò͘-sū, á-sī sèng-kio̍k ê giân-gú, tio̍h chhah Siōng-tè ê oē hō͘ i khah hong-hù khah hō͘; oāⁿ-oē hō͘ i khah hong-hù khah hó; oāⁿ-oē lâi kóng, chiū-sī tio̍h ēng Sèng-chheh choè tiong-sim ê hok-im-tek lāi-iông ê giân-gú khah choē, khah hó.
(d) Phah-chhiú(拍手)
Nā-sī phó͘-thong ê ián-gē-hoē ēng phah chhiú lâi o-ló, á-sī chióng-lē khiok hó ; m̄-kú chiok Chú ê Sèng-tàn tī kàu-hoē-lāi kìm-chí phah-chhiú sī khah hó. Ū sî khah gâu chiū kā i ti̍t-ti̍t phah-chhiú, khah ham-bān chiū bô beh kā i phah-chhiú, soà hō͘ ián-chiá(演者) siⁿ-khí sit-chì. Só͘-í thâu-bé lóng mài phah-chhiú sī khah hó, án-ni thang lâi pó-chhî sîn-sèng siok-chēng ê khong-khì.
(e) Sî-kan(時間)
ēng kè-thâu choē ê sî-kan lâi chún-pī á-sī ián-chhut, che sī sio̍k-tī bô tì-huī ê sū, m̄-chai ū só͘-chāi tuì nn̄g, saⁿ ge̍h ji̍t chêng chiū teh thoàn-liān khí á-bô? Ū só͘-chāi hi-seng Chú-ji̍t-o̍h ê kàu-oân, á-sī ha̍k-seng ê sî-kan chin-choē, ū-ê bô chia̍h, bô khùn, bô tha̍k-chheh, ta̍k ji̍t lâi thoàn-liān, siōng-chhiáⁿ chiong chèng-kui ê lé-pài, á-sī kî-tó-hoē ê sî-kan lâi choè thoàn-liān ê lō͘-ēng. Hit ê chún-pī ê cheng-sîn thang khó-chhú, chóng-sī hit ê hāu-kó bô tú-tú thang hō͘ lâng o-ló.
Ū bat chi̍t pái khì hù bó͘ kàu-hoē ê chiok Sèng-tàn, hit ê sî-kan soà kàu poàⁿ-mî 12 tiám goā chiah pì-hoē. Khiok iā ū chún-pī kang-hu, choē lâng ián-chhut, sūn-sū tn̂g ê koan-hē, chóng-sī chiàu khoàⁿ sî-kan chiūⁿ 2 tiám cheng í-siōng ê chiok Sèng-tàn, oē hō͘ lâng siⁿ-khí ià-siān, sit liáu chiok-hō ê cheng-sîn.
Í-siōng ēng “Sèng-tàn sio̍k-hoà ê hông-chí” ê toê-ba̍k lâi pau-hâm só͘ siá ê choân-pō͘, kiám-chhái bô tú-tú ha̍h, in-uī chit ê sī siau-ke̍k-tek ê toê-ba̍k. Sui-bóng sī án-ni, ǹg-bāng tha̍k-chiá oē lí-kái kì-chiá ê cheng-sîn, saⁿ-kap hia̍p-le̍k lâi hông-chí, tuì goā ê クリスマス ê sio̍k-hoà. ēng chi̍t kù oē lâi piáu-hiān, chiū-sī chiok Sèng-tàn tuì thâu kàu bé chìn-hêng ê cheng-sîn, giân-gú, tōng-chok, á-sī lāi-iông, tio̍h ū sîn-sèng ê ián-chhut(神聖之演出), lâi kui êng-kng tī Siōng-tè, chiah ū ì-gī.
漢羅（Ùi原文改寫）
聖誕俗化的防止
駱先春
1937年12月633期 22-24
全世界的人用歡心咧期待的祝救主聖誕的期日，閣一擺直直逼近佇咱的眼前啦！
佇這時大家著異口同音佮2000年前救主耶穌出世彼暝的天使佮天軍相佮齊聲呵咾上帝，講，「佇極懸的位榮光歸佇上帝，地上和平佇伊所歡喜的人的中間。」
「榮光歸佇上帝」這句，就是欲主張「聖誕俗化的防止」的積極tek的方面。咱祝聖誕的目的，是欲歸榮光予上帝，抑是有欲予咱的五官快樂，大家喊hoā，交陪，心適過日而已？「榮光歸佇上帝」，這句通予欲迎接，抑是慶祝聖誕的人不止有通吟味的價值佇咧。
先知讖語講，「看啊！有在室女欲懷孕生囝，共伊號名叫以馬內利」(以賽亞7：14)。閣講，「有一个嬰仔為咱來出世，有一个囝賞賜咱；伊欲負擔國政，伊的名稱做奇妙，謀士，全能的上帝，永遠佇咧的爸，和平的人君」(以賽亞9：6)。
所以救主耶穌的出世，是欲實現上帝拯救人類的計畫。伊是為咱罪人來出世，就是上帝佮人欲閣相親近。
榮光的天使佮天軍為著這个福音來傳報。
卑微的牧者為著這个歷史tek大事實來報揚，歸榮光予上帝。
東方的博士看見奇異的星到極的歡喜，對遠遠來跪拜佇伊的面前。
當時聽見這个消息的人也為著這事來歡喜趒跳。
主耶穌出世是欲做全世界的救主，所以全世界的人類來慶祝是合宜的事；總是祝救主聖誕是較屬佇基督教會內的宗教tek行事。換話來講，祝救主聖誕大部份是屬佇有承認耶穌做in信仰的對象的國，團體，教會，抑是個人逐年所咧舉行的神聖的禮節。雖罔是按呢，咱教會欲舉行祝聖誕的時，也有歡迎案內會外的人參加來看，這是教會一款的傳道機關。有人印象真深，決心入佇基督信仰--的也袂少。
2000年來，主的歷史tek教會，佇團體，抑是個人用甚物款的精神佮準備咧祝賀聖誕，咱較無通隨便知，總是祝聖誕若是欲榮光上帝做目的來看，近來的教會，抑是社會的祝聖誕，有離開彼个慶祝的真髓，嶄然予咱有通寒心憂慮的所在佇咧。
- 對外部的社會來看。主的聖會祝聖誕，以外有教會外一般的營利機關的團體，會社，百貨店，商店，跳舞-場，酒-場，遊廓等，佮其他的娛樂機關也有in的クリスマス(遮的機關毋知真意義咧用的，拍算真濟)。In欲採用クリスマス的名義來趁錢，無欲承認クリスマス的主人公耶穌基督做in信仰的對象。實在真可憐！親像クリスマス大賣出，クリスマス割引奉仕，クリスマス料理特別奉仕，跳舞クリスマス舞踏會，遊廓クリスマス晚餐會等，遮的機關用クリスマス的名義咧做in的自己宣傳，廣告，佮營利的手段。閣有一款的機關廣告，講，薰，就是クリスマス御歲暮贈答的最適品。致到也有教會有數的人，用遮的物來相送，看按呢才有合時勢。受的人若對這來跋倒，用薰酒來送人的敢無關係mah？著謹慎啊！家己毋愛，莫予人！
利用クリスマス的名義來營利，酒醉，放蕩，賭博，行不義，不正的事，來生起百項的罪惡，這敢有達祝クリスマス的目的？離開耶穌基督的祝聖誕，抑是無視上帝聖囝的威嚴佮榮光的祝聖誕，毋是祝聖誕。
以上講教會範圍外遐的社會，毋是干焦將聖誕的名義來俗化nā-tiāⁿ，就是將聖誕來罪惡化。基督徒著極力掃除，抑是手術這款社會的癌。
II. 對內部的教會來看。教會毋通予遮的祝聖誕俗化的機關傳染--著才是應答保羅所講，「莫得佮這世間siāng款」這句的主張。
關係教會內祝主耶穌的聖誕，有感覺幾若項著極力防止改革，抑是實行的事，大家來相佮致意。
(a)裝飾
有時人為著愛裝thāⁿ教會的壁抑是佈景，來表現馬利亞抱耶穌的圖，抑是馬槽內的嬰仔耶穌的圖，晝了真奇巧各樣的形狀，致到會予人生起愛笑厭惡的心肝，紲未生起敬虔尊敬的心出來。有時人愛將古今出名的美術家所晝的聖畫來裝thāⁿ，抑是模仿來書出，總是遐的結局嘛是對人的頭腦的想像來造出--的。因為寫真術是現世的產物，毋是對早就有--的，捌看見有人對聖畫咧頕頭，親像掠做彼是in信仰的對象同款，裝thāⁿ式場簡單，素素，優雅的裝飾就會做得。
(b)出演
較工夫的教會較常有搬聖劇；總是無想聖劇的意思，致到也有男女裝做約瑟佮馬利亞的形狀，穿奇怪的服裝，抑是顯出無謹慎的言語，來講喜hiauh的話，閣有時所表現的動作是親像普通的俳優，演出笑詼咧搬戲一樣。所以無達著聖劇演出的目的。因為主的聖所毋是親像戲台，所以演出著有敬虔的精神最要緊。舉行祝聖誕，毋是干焦欲予人的目睭，抑是耳空歡喜nā-tiāⁿ，就是欲予咱閣一擺來領受上帝最高的恩賜，就是欲迎接救主耶穌佇咱的心內，予咱的心神會感觸著主活命的氣力，閣一擺來經驗重頭生的恩典。
(c)內容
有所在過頭注重佇聖劇的演出，紲將上帝要緊的話，就是救人的福音，抑是Christmas message(クリスマスメツセーヂ)放一邊，結局去赴的人紲無聽見上帝的聲，空虛的心貯一可笑詼的話，抑是戲齣轉去，若按呢就無利益。所以第一要緊，或是對話，故事，抑是聖劇的言語，著插上帝的話予伊較豐富較予；換話予伊較豐富較好；換話來講，就是著用聖冊做中心的福音tek內容的言語較濟，較好。
(d)拍手
若是普通的演藝會用拍手來呵咾，抑是獎勵卻好；毋過祝主的聖誕佇教會內禁止拍手是較好。有時較gâu就共伊直直拍手，較頇顢就無欲共伊拍手，紲予演者生起失志。所以頭尾攏莫拍手是較好，按呢通來保持神聖肅靜的空氣。
(e)時間
用過頭濟的時間來準備抑是演出，這是屬佇無智慧的事，毋知有所在對兩、三月日前就咧鍛鍊起抑無？有所在犧牲主日學的教員，抑是學生的時間真濟，有的無食，無睏，無讀冊，逐日來鍛鍊，尚且將正規的禮拜，抑是祈禱會的時間來做鍛鍊的路用。彼个準備的精神通可取，總是彼个效果無拄拄通予人呵咾。
有捌這擺去赴某教會的祝聖誕，彼个時間紲到半暝12點外才閉會。卻也有準備工夫，濟人演出，順序長的關係，總是照看時間上2點鐘以上的祝聖誕，會予人生起厭siān，失了祝賀的精神。
以上用「聖誕俗化的防止」的題目來包含所寫的全部，檢采無拄拄合，因為這个是消極tek的題目。雖罔是按呢，向望讀者會理解記者的精神，相佮協力來防止，對外的クリスマス的俗化。用一句話來表現，就是祝聖誕對頭到尾進行的精神，言語，動作，抑是內容，著有神聖的演出(神聖之演出)，來歸榮光佇上帝，才有意義。