改革主義的信仰(2)
Kái-kek chú-gī ê Sìn-gióng (2)
文獻資訊
項目 | 資料 |
---|---|
作者 | 蔡受恩 Chhoà Siū-un |
卷期 | 台灣教會公報 |
卷期 | 第633號 |
日期 | 1937/12 |
頁數 | 26-27 |
白話字(原文數位化)
Kái-kek chú-gī ê Sìn-gióng(2)
Chhoà Siū-un
1937年12月633期 26-27
Chiân-hoê ê sū-gia̍p só͘ kóng-khí Kái-kek chú-gī sìn-gióng ê chhut-hoat, sī kun-kù tī Sèng-chheh só͘ hián-chhut ê Siōng-tè ê si̍t-chāi(Actual Existence). Bān-hāng-sū lóng sī Siōng-tè choè tiong-sim, sī uī-tio̍h I pún-sin lâi chûn-chāi. Tuì sìn-gióng lâi jīn-sek Siōng-tè ê si̍t-chāi-sèng(實在性). Chit ê カルヴインchú-gī ê sìn-gióng, sī chù-tiōng tī Sîn-koan-liām ê tiōng-iàu-sèng. ウアーフイールド(B.B.Warlfield) ū lūn-khí chit ê chú-gī ê te̍k-tiám, kóng “カルヴイン chú-gī-chiá ê sìn-gióng chiū-sī khoàⁿ só͘ ū ê hiān-siōng ê poē-āu ū Siōng-tè ê chi-phoè tī-teh, só͘ tú-tio̍h ê sū-chêng ta̍k-hāng lóng sī I só͘ ún-chún lâi chí-hui--ê, sī beh si̍t-hiān I ê chí-ì. Só͘-í tuì lán ê kî-tó, lâi hō͘ lán ê sìn-sim tuì Siōng-tè ê thài-tō͘ ū choa̍t-tuì i-nāi ê sìn-pîn, thang hō͘ lán it-seng ê oa̍h-tāng ū sì-chiàⁿ kap kú-tn̂g; tuì án-ni to̍k-to̍k lâi oa̍h tī Siōng-tè un-tián ê lāi-bīn.”Tuì chit-ê lâi siūⁿ カルヴイン chú-gī sìn-gióng, sī ēng Sîn-koan-liām lâi choè ko͘[sic.]-sêng iàu-sò͘. Tī-chia ū kap pa̍t kàu-phài ê thé-hē hun-piat. Kū-kàu(Roman Catholie Church) sī kàu-hoē choè chì-siōng-koân, ū mô͘-su̍t-tek ê la̍t tī-teh, só͘-í lâng nā ka-ji̍p tī chit ê kàu-hoē lóng oē tit-tio̍h kiù.
Chit ê thé-hē choân-jiân kap kái-kek chú-gī ê sìn-gióng bô saⁿ-tâng, iā boē-oē thang kan-sia̍p-tit. iā koh tuì chit ê ルツターchú-gī ê sìn-gióng ū koh-iūⁿ ê só͘-chāi. Sui-jiân tī chit ê ルツターchú-gī só͘ chú-tiuⁿ: Lūn chit ê Siōng-tè ê chú-koân kap tuì sìn tit-tio̍h chheng-choè gī ê kàu-lí ū saⁿ-tâng ê só͘-chāi, chóng-sī tio̍h kì-tit iā ū chin toā koh-iūⁿ ê tiám. ウアーフイールド(B.B.Warlfield) ū kóng-khí chit nn̄g pêng ê koh-iūⁿ tiám chin siông-sè. Tī-chia ài ín-chiàu tām-po̍h lâi choè chham-khó, hō͘ lán chai カルヴイン chú-gī sìn-gióng ê te̍k-īⁿ-sèng(特異性). I kóng: “ルツターchú-gī sī kan-ta khǹg tī lâng tuì sìn-gióng lâi kái-koat ka-kī só͘ taⁿ ê choē-tàⁿ hō͘ i lóng lak-lo̍h--khì, tit-tio̍h tháu-pàng lâi kap Siōng-tè koh hô.” Ì-sù sī tuì sìn-gióng tit-tio̍h sià-choē chheng-choè-gī lâi choè bo̍k-tek, bô khǹg tī cháiⁿ-iūⁿ oē tit-tio̍h chit ê bo̍k-tek, á-sī kóng tuì sím-mi̍h lâng lâi kái-koat lâng tuì sìn thang chheng-choè-gī ê būn-toê. Koh kóng “カルヴインchú-gī iû-goân ū kap ルツター chú-gī chit khoán saⁿ-tâng ê tui-kiû”. Lâng tio̍h cháiⁿ-iūⁿ-choè chiah oē tit-tio̍h kiù?” In put-chí siông-sè kái-bêng, m̄-nā án-ni, chìn-ji̍p khah chhim. Tuì tá-lo̍h lâi hō͘ lâng tuì sìn thang tit-tio̍h chheng choè gī? カルヴイン phài ê chú-tiuⁿ ū chin jia̍t-chhiat ê ìn-tap, chiū-sī tuì êng-kng ê Siōng-tè lâi chhut-hoat kap chhiâⁿ-bé. ルツターchú-gī ê khoàⁿ hoat sī khǹg tī lâng tuì sìn chheng choè gī. Nā-sī カルヴイン chú-gī sī khǹg tī lâng tuì sìn chheng choè gī sī Siōng-tè ê choè-kang, hō͘ lâng ū sìn-gióng thang niá-siū Siōng-tè ê khoán-sit. I ê siōng, sī hō͘ tuì Chú Iâ-so͘ lâi hō͘ lâng oē chhin-chhiūⁿ I. Só͘-í lâng oē tit-kiù, á-sī kóng tuì sìn chheng choè gī ê kun-kù sī khǹg tī Siōng-tè. カルヴイン chú-gī tē-it tuì-tiōng ê koan-tiám, sī Siōng-tè ê êng-kng. Siōng-tè pún-sin ê choè-kang, sī uī-tio̍h pún-sin ài hián-chhut hō͘ lâng chai I ê choân-lêng kap un-tián.
Koh chi̍t hong-bīn ê koh-iūⁿ, chiū-sī in nn̄g-pêng ê kái-kek ê si̍t-chè lāi-iông. Koan-hē chi̍t hong-bīn ê koân-ui-chiá ヘステイPhok-sū(Dr. Hesty) ū kóng khí in ê koh-iūⁿ-tiám, tī chia ín kuí-kù lâi chai-bat.
Chong-kàu kái-kek-chiá ルツター kap カルヴインin nn̄g lâng, tī tiong-sè-kí ê kàu-hoē só͘ koan-chhat kap kiám-thó ê li̍p-tiûⁿ bô kāng. ルツター só͘ koan-chhat--ê, chiū-sī tng-sî siū-liáu Iû-thài-kàu-tek hú-pāi chhim-ji̍p tī kàu-hoē, i kiám-thó ベラギユウス ê kàu-gī, khòng-gī kàu-hông-thiaⁿ ê chú-tiuⁿ kap koan-hē kàu-hông ê koân-ui, kap hêng-sek-tek lé-pài, í-ki̍p jîn-tek ê sià-hoē-tek hêng-uî. Oāⁿ-oē lâi kóng, chit ê tiong-sè kàu-hoē siū-liáu Iû-thài-kàu-tek kàu-gī, chit khoán bô chun-siú Sin-iok Sèng-chheh; chiū-sī lâng oē tit-kiù m̄-sī tuì sìn-gióng- sī tuì kiâⁿ-choè siú lu̍t-hoat chit khoán ê hú-pāi ê kám-hoà. ルツター chú-gī ê kái-kek, chiū-sī khòng-gī chit ê lāi-iông.
Chóng-sī カルヴイン chú-gī kap chit ê li̍p-tiûⁿ bô saⁿ-tâng; chiū-sī tng-sî kàu-hoē ū īⁿ-toan ê chhim-ji̍p, īⁿ-kàu-tek iàu-sò͘ chhim-hāi-tio̍h kàu-hoē. Chiū-sī chiong ngó͘-siōng lâi kuī-pài, siat-to̍k Siōng-tè ê chun-miâ, chong[sic.]-pài Má-lī-a, tui-kiû lâng ê kong-lô, tuì-tiōng kàu-hoē ê chè-tō͘ ū mô͘-su̍t-tek ê kiù-chín-la̍t, bô chiàu Sèng-chheh só͘ khé-sī ê kà-sī lâi chun-thàn Siōng-tè, tuī-lo̍h tī ēng lâng choè ngó͘-siōng ê lé-pài. カルヴイン chú-gī kiám-thó chit ê put-hoat, pâi-thek siū-chō-chiá ê lé-pài, thê-séng kap kàu-hoē tio̍h tò-tńg--lâi Sèng-chheh niá-siū Siōng-tè ê kiù-un, kap hâng-ho̍k Siōng-tè ê choa̍t-tuì koân, chiū-sī khòng-gī Lô-má kàu-hoē ê put-hoat.
Chóng-kóng, chit nn̄g pêng ê tiong-sim lūn-tiám: ルツターchú-gī sī khǹg-tī lâng tit-kiù sī tuì sím-mi̍h? Sī tuì sìn-gióng á-sī tuì hêng-uî, lâi choè būn-toê. Nā-sī カルヴイン chú-gī sī khǹg-tī hō͘ lâng tit-kiù--ê, sī sím-mi̍h? Sī chhòng-chō-chiá Siōng-tè, á-sī siū-chō-chiá lâi chò būn-toê. Lióng-pêng pîⁿ-pîⁿ sī tuì Ki-tok ê chín-kiù lâi chiâⁿ; chóng-sī カルヴインê lūn-tiám sī khǹg-khah chhim. Kiù goá--ê sī chī-chuī? Chī-huī ēng Ki-tok lâi kiù goá, hit ê chī-chuī choè tē-it tiōng-iàu ê būn-toê. (Hesty) ヘステイte̍k-pia̍t soat-bêng カルヴイン ê kiông-tiau tiám put-chí siông-sè. In-uī choá-bīn koan-hē, chiàu í-siōng kán-tan kóng na-tiāⁿ. Chóng-kóng Siōng-tè ê koan-liām si̍t-chāi sī カルヴインchú-gī thé-hē ê ki-chhó͘. Bô-lūn kóng-khí sím-mi̍h būn-toê, chiū-sī Siōng-tè choè chhut-hoat kap chiong-kio̍k. M̄-kú Siōng-tè bô khí-thâu bô soah-bé, án-ni thang chai lâng tit-kiù sī tuì Siōng-tè chhut-hoat ê un-ài, só͘-í tio̍h kui êng-kng tī Siōng-tè.
(Thāi-sio̍k)
漢羅(Ùi原文改寫)
改革主義的信仰(2)
蔡受恩
1937年12月633期 26-27
前回的事業所講起改革主義信仰的出發,是根據佇聖冊所顯出的上帝的實在(Actual Existence)。萬項事攏是上帝做中心,是為著伊本身來存在。對信仰來認識上帝的實在性。這个カルヴイン主義的信仰,是注重佇神觀念的重要性。ウアーフイールド(B. B. Warlfield)有論起這个主義的特點,講「カルヴイン主義者的信仰就是看所有的現象的背後有上帝的支配佇咧,所拄著的事情逐項攏是伊所允准來指揮--的,是欲實現伊的旨意。所以對咱的祈禱,來予咱的信心對上帝的態度有絕對依賴的信憑,通予咱一生的活動有四正佮久長;對按呢獨獨來活佇上帝恩典的內面。」對這个來想カルヴイン主義信仰,是用神觀念來做構成要素。佇遮有佮別教派的體系分別。舊教(Roman Catholie Church)是教會做至上懸,有魔術tek的力佇咧,所以人若加入佇這个教會攏會得著救。
這个體系全然佮改革主義的信仰無相同,也袂會通干涉得。也閣對這个ルツター主義的信仰有各樣的所在。雖然佇這个ルツター主義所主張:論這个上帝的主權佮對信得著稱做義的教理有相同的所在,總是著記得也有真大各樣的點。ウアーフイールド(B. B. Warlfield)有講起這兩爿的各樣點真詳細。佇遮愛引照淡薄來做參考,予咱知カルヴイン主義信仰的特異性。伊講:「ルツター主義是干焦囥佇人對信仰來解決家己所擔的罪擔予伊攏lak落--去,得著敨放來佮上帝閣和。」意思是對信仰得著赦罪稱做義來做目的,無囥佇怎樣會得著這个目的,抑是講對甚物人來解決人對信通稱做義的問題。閣講「カルヴイン主義猶原有佮ルツター主義這款相同的追求」。人著怎樣做才會得著救?」In不止詳細解明,毋但按呢,進入較深。對tá落來予人對信通得著稱做義?カルヴイン派的主張有真熱切的應答,就是對榮光的上帝來出發佮成尾。ルツター主義的看法是囥佇人對信稱做義。若是カルヴイン主義是囥佇人對信稱做義是上帝的做工,予人有信仰通領受上帝的款式。伊的像,是予對主耶穌來予人會親像伊。所以人會得救,抑是講對信稱做義的根據是囥佇上帝。カルヴイン主義第一對重的觀點,是上帝的榮光。上帝本身的做工,是為著本身愛顯出予人知伊的全能佮恩典。
閣一方面的各樣,就是in兩爿的改革的實際內容。關係一方面的權威者ヘステイ博士(Dr. Hesty)有講起in的各樣點,佇遮引幾句來知捌。
宗教改革者ルツター佮カルヴインin兩人,佇中世紀的教會所觀察佮檢討的立場無共。ルツター所觀察--的,就是當時受了猶太教tek腐敗深入佇教會,伊檢討ベラギユウス的教義,抗議教皇廳的主張佮關係教皇的權威,佮形式tek禮拜,以及人tek的赦罪tek行為。換話來講,這个中世教會受了猶太教tek教義,這款無遵守新約聖冊;就是人會得救毋是對信仰- 是對行做守律法這款的腐敗的感化。ルツター主義的改革,就是抗議這个內容。
總是カルヴイン主義佮這个立場無相同;就是當時教會有異端的深入,異教tek要素侵害著教會。就是將偶像來跪拜,褻瀆上帝的尊名,崇拜馬利亞,追求人的功勞,對重教會的制度有魔術tek的救拯力,無照聖冊所啟示的教示來遵趁上帝,墮落佇用人做偶像的禮拜。カルヴイン主義檢討這个不法,排斥受造者的禮拜,提醒佮教會著倒轉--來聖冊領受上帝的救恩,佮降服上帝的絕對權,就是抗議羅馬教會的不法。
總講,這兩爿的中心論點:ルツター主義是囥佇人得救是對甚物?是對信仰抑是對行為,來做問題。若是カルヴイン主義是囥佇予人得救--的,是甚物?是創造者上帝,抑是受造者來做問題。兩爿平平是對基督的拯救來成;總是カルヴイン的論點是囥較深。救我--的是chī-chuī?Chī-huī用基督來救我,彼个chī-chuī做第一重要的問題。(Hesty) ヘステイ特別說明カルヴイン的強調點不止詳細。因為紙面關係,照以上簡單講na-tiāⁿ。總講上帝的觀念實在是カルヴイン主義體系的基礎。無論講起甚物問題,就是上帝做出發佮終局。毋過上帝無起頭無煞尾,按呢通知人得救是對上帝出發的恩愛,所以著歸榮光佇上帝。
(待續)