Nî-bí-iâ-sū的法度
Nî-bí-iâ-sū ê hoat-tō͘
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 蔡長義 Chhoà Tiông-gī |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第630號 |
| 日期 | 1937/9 |
| 頁數 | 27-28 |
白話字（原文數位化）
Nî-bí-iâ-sū ê hoat-tō͘
(The Nevio͘s System)
Chhoà Tiông-gī
1937年9月630期 27-28
Chit phiⁿ sī Wiⁿ Phok-sū tī Thoân-kàu-su Siu-ióng-hoē ê sî só͘ kóng--ê. In-uī chit ê hoat-tō͘ sī Tiâu-sián Kàu-hoē heng-khí ê toā goân-tōng-la̍t ; Bêng Bo̍k-su ū kiò goá pit-kì, thang siāu-kài hō͘ khah choē lâng. Ū só͘-chāi sit-kì, iā káⁿ ū gō͘-kì; ǹg-bāng liōng-kái.
Nî-bí-iâ-sū tī Chú-āu 1865 nî lâi Soaⁿ-tang choè Soan-kàu-su. I khoàⁿ-kìⁿ hit-sî goā-kok lâng ēng choē-choē chîⁿ lâi thoân tō-lí, chóng-sī kong-hāu chin chió. Só͘-í sim-koaⁿ siūⁿ-tio̍h kái-oāⁿ hong-hoat, i chiū siūⁿ-chhut chi̍t ê goân-lí lâi si̍t-hêng thoân-tō ê hong-hoat. Hit ê kong-hāu put-chí hó.
1885 nî Tiâu-sián ê Soan-kàu-su thiaⁿ-tio̍h i ê miâ, chiū chhiáⁿ i lâi; hit-sî Tiâu-sián chí-ū 7 ê Soan-kàu-su. I lâi kóng-bêng hit ê hoat-tō͘ ê iàu-tiám:─
-
M̄-thang hō͘ ha̍k-hāu ê ha̍k-seng niá-chîⁿ. Sui-bóng sī Sîn-ha̍k-hāu, iā tio̍h chū-huì.
-
Kàu-hoē tio̍h siat tú-tú ha̍h Ki-tok-kàu ê ki-koan. Chhin-chhiūⁿ thoân-kàu ê lâng tio̍h kéng ū ha̍h ê lâng lâi ēng.
-
Kàu-hoē beh khí pài-tn̂g ê sî tio̍h ka-kī siat-hoat. Tú-tú chiàu in ê le̍k-liōng lâi kiàn-tio̍k.
-
Kàu-hoē tio̍h chū-thoân. Ta̍k-ê hoē-iú lóng sī ha̍k-seng, iā lóng sī sian-siⁿ, chiong só͘ o̍h ê lâi thoân.
-
Kàu-hoē hō͘ in chū-tī. Kuí-nā ê kàu-hoē choè chi̍t-thoân, chhiáⁿ chi̍t ê lâng lâi choè kang. Chiàu sî-chūn chiàu hoat-tō͘ khui káng-si̍p-hoē; chiàu sî-chūn, chiàu hoat-tō͘ káng-kiù Sèng-keng. M̄-bat Sèng-keng ê tō-lí, sǹg-sī bô toē-ki.
-
Liāu-lí chéng-tùn kàu-hoē, bô-lūn Sìⁿ-miâ-phō͘ ta̍k-hāng su-luī lóng tio̍h chhù-sū.
It-hoat chiàu chiah ê hoat-tō͘, kàu-hoē it-hoat hùn-heng. Ū lâng siūⁿ kóng sī hia ê lâng khah chhut-la̍t chiah ū kong-hāu; m̄-kú Tiâu-sián ū pa̍t phài bô ēng chit ê hong-hoat, só͘-í khah bô chìn-pō͘, thang chèng-bêng chit ê hong-hoat ū kong-hāu. Toā kàu-phài ū 10 só͘[sic]--ê, 10 só͘[sic]-nî bô toā chìn-pō͘. To̍k-to̍k Tiúⁿ-ló phài chhái-iōng chit ê hoat-tō͘ nā-tiāⁿ:─
Sìn-chiá chóng jîn-oân 525.200
Tiúⁿ-ló-phài 284.000
Bí-í-bí-hoē 62.000
Sèng-kiat-hoē 24.000
Kiù-sè-kun 15.000
An-hioh-ji̍t kàu-hoē 7.600
Hoē-chiòng-kàu ê lâng 4.000
Sèng-kong-hoē 7.300
Thian-chú-kàu 118.000
Kî-thaⁿ 3.300
Bí-í-bí-hoē(Kam-lí-kàu), í-chêng ê huì-iōng pí Tiúⁿ-ló-phài khah choē. In iā ū siūⁿ í-chêng só͘ khí chng-á ê lé-pài-tn̂g, hiān-sî chió lâng lé-pài, tek-khak sī hong-hoat m̄-hó.
Tiâu-sián kàu-hoē, keng-chè iā-sī khùn-lân; sui-jiân án-ni, in chin jia̍t-sim tī chū-tī, chū-ióng, chū-thoân. Ū chi̍t só͘-chāi, chi̍t-poàⁿ ka-kī hū-tam, chi̍t-poàⁿ goā-kok pó͘-chō͘. Tiong-kan chi̍t ê lâng kóng tio̍h chū-chi̍p, chiū án-ni to̍k-li̍p. Hiān-sî chū-kip ê só͘-chāi choē-choē, Soan-kàu-su kò-jîn pang-chān khiok ū, Kàu-sū-hoē bô pang-chān, ta̍k-lâng liáu-kái ka-kī tio̍h choè chi̍t ê kang, iū-koh chit ê kang m̄-sī Se-iûⁿ lâng ê kang, sī Siōng-tè ê kang.
In ka-kī khí pài-tn̂g, ka-kī uī-tio̍h ka-kī choè kang, sim-koaⁿ chin pêng-an, sui-bóng sī chháu-chhù ê pài-tn̂g, chē sī chháu-chhio̍h, m̄-kú in siūⁿ “che sī goá ê,” chhin-chhiūⁿ bó͘-kiáⁿ, chhù-the̍h sī goá ê. Chin khoài chìn-pō͘, chin ū hó-táⁿ. ēng chit ê hoat-tō͘ khah ū tông-chêng, iā ū thoân-thé-la̍t. In nā bô thang chū-kip, bô thang tit-tio̍h sian-siⁿ. Hia ê si̍t-koân lóng tī pún-toē bo̍k-su ê chhiú. Soan-kàu-su nā lóng tńg-khì, in lóng oē chū-li̍p, chū-tī, chū-thoân, chū-ióng. Che sī tuì Nî-bí-iâ-sū ê hoat-tō͘ só͘ tit-tio̍h hó ê pang-chān.
漢羅（Ùi原文改寫）
Nî-bí-iâ-sū的法度
(The Nevio͘s System)
蔡長義
1937年9月630期 27-28
這篇是Wiⁿ博士佇傳教師修養會的時所講--的。因為這个法度是朝鮮教會興起的大原動力；明牧師有叫我筆記，通紹介予較濟人。有所在失記，也敢有誤記；向望諒解。
Nî-bí-iâ-sū佇主後1865年來山東做宣教師。伊看見彼時外國人用濟濟錢來傳道理，總是功效真少。所以心肝想著改換方法，伊就想出一个原理來實行傳道的方法。彼个功效不止好。
1885年朝鮮的宣教師聽著伊的名，就請伊來；彼時朝鮮只有7个宣教師。伊來講明彼个法度的要點：─
-
毋通予學校的學生領錢。雖罔是神學校，也著自費。
-
教會著設拄拄合基督教的機關。親像傳教的人著揀有合的人來用。
-
教會欲起拜堂的時著家己設法。拄拄照in的力量來建築。
-
教會著自傳。逐个會友攏是學生，也攏是先生，將所學的來傳。
-
教會予in自治。幾若个教會做一團，請一个人來做工。照時陣照法度開講習會；照時陣，照法度講究聖經。毋捌聖經的道理，算是無地基。
-
料理整頓教會，無論姓名簿逐項書類攏著次序。
益發照遮的法度，教會益發奮興。有人想講是遐的人較出力才有功效；毋過朝鮮有別派無用這个方法，所以較無進步，通證明這个方法有功效。大教派有10數--个，10數年無大進步。獨獨長老派採用這个法度nā-tiāⁿ：─
信者總人員525.200
長老派284.000
美以美會62.000
聖潔會24.000
救世軍 15.000
安息日教會7.600
會眾教的人4.000
聖公會7.300
天主教118.000
其他3.300
美以美會(監理教)，以前的費用比長老派較濟。In也有想以前所起磚仔的禮拜堂，現時少人禮拜，的確是方法毋好。
朝鮮教會，經濟也是困難；雖然按呢，in真熱心佇自治，自養，自傳。有一所在，一半家己負擔，一半外國補助。中間一个人講著聚集，就按呢獨立。現時自給的所在濟濟，宣教師個人幫贊卻有，教士會無幫贊，逐人了解家己著做一个工，又閣這个工毋是西洋人的工，是上帝的工。
In家己起拜堂，家己為著家己做工，心肝真平安，雖罔是草厝的拜堂，坐是草蓆，毋過in想「這是我的，」親像某囝，厝宅是我的。真快進步，真有好膽。用這个法度較有同情，也有團體力。In若無通自給，無通得著先生。遐的實權攏佇佇本地牧師的手。宣教師若攏轉去，in攏會自立，自治，自傳，自養。這是對Nî-bí-iâ-sū的法度所得著好的幫贊。