人的活，毋但倚靠餅
Lâng ê oa̍h, m̄-nā oá-khò piáⁿ
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 陳金然 Tân Kim-jiân |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第630號 |
| 日期 | 1937/9 |
| 頁數 | 12-13 |
白話字（原文數位化）
Lâng ê oa̍h, m̄-nā oá-khò piáⁿ (Thài 4:4)
Tân Kim-jiân
1937年9月630期 12-13
Sio̍k-gú kóng, “Tē-it chia̍h, tē-jī chhēng”, án-ni káⁿ ū iáⁿ chia̍h sī tē-it iàu-kín ê khoán. Siōng-tè boē chhòng-chō jîn-luī , chiū seng chhòng ta̍k-hāng ê bu̍t-chit lóng chiâu-pī. iā chiàu jîn-luī ta̍k sî-tāi ê khiàm-ēng lâi èng-ún chia̍h-mi̍h. “Hn̂g-lāi ta̍k hō chhiū ê koé-chí, thang suî-ì lâi chia̍h” (Chhòng 2:16); koh “kìⁿ-nā oa̍h ê tōng-bu̍t lóng chò lín ê chia̍h mi̍h”(Chhòng 9:3). In-uī án-ni hit ê î-bu̍t-lūn chiá Feuerbach soà kóng “lâng chiū-sī chia̍h mi̍h ê tōng-bu̍t “; sū-si̍t Siōng-tè koàn-kò͘ I ê peh-sìⁿ, ēng toā ê chí-tō-chiá kiù in chhut Ai-ki̍p, bián siū khok-hêng, bián chò lô͘-châi. Che in lóng bē hiáu kám-siā, só͘ toà ê chia̍h mi̍h lio̍h-á khah chió beh liáu liâm-piⁿ nga̍uh-nga̍uh liām, hiâm Siōng-tè, sim-koaⁿ tò-tńg-khì Ai-ki̍p! Lán khoàⁿ in tī Sìn ê khòng-iá ê chêng-kéng(Chhut 16:1─), put-chí thang chò lán ê kà-sī: Peh-sìⁿ ê sió-sìn, hiâm Mô͘-se, hiâm Siōng-tè; Mô͘-se ta̍k-hāng uî-lân sū ê sî, lóng thè kàu “Siōng-tè ê bīn-chêng. Siōng-tè ê in-sù chiū moá chhut lâi, kàu ū chhun!”
- Siōng-tè ēng I ê liap-lí lâi iúⁿ-chhī I ê peh-sìⁿ.
“Ian-chhun” sī sìn-chiáu(候鳥); 3,4 goe̍h chiū tuì A-hui-lī-ka hong-bīn î-soá khì Au-chiu tē hng; 8, 9 goe̍h chiū koh tò-tńg khì. Si̍t té, poe bē hn̄g , só͘-í ta̍k pái tio̍h kui-kûn lī-iōng hong-sè lâi î-tōng(Sîn 11:31,32). “Má-ná”, chiàu choè-kīn Iâ-lō͘-sat-léng Tāi-ha̍k Se-nái thàm-hiám tuī ê pò-kò, kóng sī kià-seⁿ tī Má-ná sèng liú-chhiū-nih, Má-ná thâng ê hun-pì-bu̍t, sè-sè îⁿ-îⁿ chhin-chhiūⁿ sng, tiⁿ hó-chia̍h. Siōng-tè ēng I ê koân-lêng lī-iōng chit hō chū-jiân mi̍h, kàu-gia̍h lâi chhī chit 200 bān ê lâng. Chóng-sī tio̍h kut-la̍t chiah ū thang chia̍h(2 Thiap 3:10).
1) Ta̍k-ji̍t khioh ta̍k-ji̍t ê gia̍h (Chhut 16:4). Bē ēng-tit khioh khí-lâi khǹg tit; lán sìn Siōng-tè iā tio̍h ta̍k-ji̍t chìn-pō͘, ta̍k-ji̍t sìn. M̄-sī chò chi̍t pái sìn khí-lâi hē-teh, m̄-sī chò chi̍t pái kî-tó chē-chē khí-lâi khǹg, tha̍k Sèng-keng mā m̄-sī chò chi̍t pái tha̍k-tha̍k lè, iā chò chut-gia̍p sìn-chiá. Siōng-tè ê in-sù chhin-chhiūⁿ Má-náji̍t-ji̍t lo̍h, lán ê sìn-sim iā tio̍h ji̍t-ji̍t ǹg I lâi sêng-siū.
2) Lé-pài-ji̍t khioh bô(Chhut 16:27). La̍k ji̍t tio̍h chò kang, tē 7 ji̍t tio̍h kì-liām Chú, tio̍h ho̍k-sāi Siōng-tè; tē 6 ji̍t tio̍h khioh têng-poē, lé-pài-ji̍t khì khioh iā-sī bô! Só͘-í lé-pài-ji̍t bô beh kèng-pài Siōng-tè khì chò-kang, kiat-kio̍k iā-sī khang-khang!
- Khioh chē--ê bô chhun, khioh chió--ê bô khiàm(Chhut 16:18).
Tī-chia chiàu khoàⁿ sī ki-hâi-tek ê pêng-téng, chóng-sī tio̍h chìn-pō͘ kàu tī cheng-sîn-tek ê pêng-téng: Siōng-tè ê in-sù sī bô hān, chóng-sī chiàu lí só͘ ē siū--ê, chiū-sī koh chiàu in ê châi-tiāu lah!(Thài 25:15).
1) Tī Siōng-tè ê bīn-chêng, lâng ê oa̍h-miā ê kè-ta̍t sī pêng-téng (Chhut 31:15).
2) Só͘-í iú-bû ài siong-thong(Hēng-toān 2:44, 45; 2 Ko 8:15).
- Bu̍t-chit bē khò tit.
Lâng ài ka-tī chek-chū, ài khò só͘ chek-chū--ê, chhin-chhiūⁿ hit ê gōng ê hó-gia̍h lâng chin gâu chek-chū. M̄-kú Siōng-tè beh kā i kóng, “Gōng-lâng ah”! Si̍t-chāi bu̍t-chit bē khò tit khǹg keh-mê, chiū chhàu-bī(Chhut 16:20). Só͘-í Chú kóng, “Lângê oa̍h-miā put-chāi i só͘ chek-chū ê hong-sēng”(Lō͘ 12:15). “Bo̍h-tit uī-tio̍h ē pāi-hoāi ê bí-niû lâi tio̍h-boâ”, in-uī “hō͘ lâng oa̍h--ê chiū-sī Sîn”(Hān 6:27,63).
1) Nā uī jio̍k-thé lâi chek-chū--ê, ē hō͘ i khò bu̍t-chit bô khò Siōng-tè, lō͘-boé kap Lô-tek ê bó͘ siāng kiat-kio̍k(Lō͘ 17:32); koh i só͘ chek-chū sian ē phah-pháiⁿ, thâng ē chiù, chha̍t ē ia̍h khang thau-the̍h(Thài 6:19).
2) uī pún-sin lâi chek-chū, sī lī-ek pún-sin hāi pa̍t-lâng; uī ka-tī toā hoat-châi, in beh kap Pa-lân kiâⁿ siāng lō͘ (2 Pí 2:15). Che sī bān-ok ê kin-goân(1 Tê 6:10). Chóng-sī hiân-bêng ê chèng-hú ū kín kái-chèng pō-lī chhú-thê[sic] lēng(暴利取締令, 8 goe̍h 3 ji̍t hú-pò), lâi chhú-thê[sic] hiah bô chèng-tong ê pō-lī-ka, bián tì ū lâng chhun koh bô tàng khǹg, ū lâng teh bô thang chia̍h.
Taⁿ in hiah ê Í-sek-lia̍t peh-sìⁿ Siōng-tè ū ēng Má-ná chhī in, nā-sī in ngī-sim, m̄-sìn, tì-kàu pha̍k kut-thâu tī khòng-iá, bē tit ji̍p só͘ èng-ún ê tē (Lō͘ 3:16─19). Nā-sī Siōng-tè taⁿ ēng tuì thiⁿ lâi piáⁿ─oa̍h-miā. Piáⁿ, Ki-tok─siúⁿ-sù lán, hō͘ sìn ê lâng ū éng-oa̍h(Hān 6:47─51). Lán kiám thang koh ēng chio̍h-thâu chò piáⁿ, lâi chia̍h; iā bô oá-khò Siōng-tè ê oē mah?
漢羅（Ùi原文改寫）
人的活，毋但倚靠餅(太4：4)
陳金然
1937年9月630期 12-13
俗語講，「第一食，第二穿」，按呢敢有影食是第一要緊的款。上帝未創造人類，就先創逐項的物質攏齊備。也照人類逐時代的欠用來應允食物。「園內逐號樹的果子，通隨意來食」(創2：16)；閣「見若活的動物攏做恁的食物」(創9：3)。因為按呢彼个唯物論者Feuerbach紲講「人就是食物的動物」；事實上帝眷顧伊的百姓，用大的指導者救in出埃及，免受酷刑，免做奴才。這in攏袂曉感謝，所帶的食物略仔較少欲了連鞭nga̍uh-nga̍uh念，嫌上帝，心肝倒轉去埃及！咱看in佇汛的曠野的情境(出16：1─)，不止通做咱的教示：百姓的小信，嫌摩西，嫌上帝；摩西逐項為難事的時，攏退到「上帝的面前。上帝的恩賜就滿出來，到有賰！」
- 上帝用伊的攝理來養飼伊的百姓。
「鵪鶉」是信鳥(候鳥)；3，4月就對阿非利加方面移徙去歐洲地方；8，9月就閣倒轉去。翼短，飛袂遠，所以逐擺著規群利用風勢來移動(神11：31，32)。「嗎哪」，照最近耶路撒冷大學西奈探險隊的報告，講是寄生佇嗎哪聖柳樹裡，嗎哪蟲的分泌物，細細圓圓親像霜，甜好食。上帝用伊的權能利用這號自然物，夠額來飼這200萬的人。總是著骨力才有通食(2 帖 3：10)。
1)逐日抾逐日的額(出16：4)。袂用得抾起來囥得；咱信上帝也著逐日進步，逐日信。毋是做一擺信起來下咧，毋是做一擺祈禱濟濟起來囥，讀聖經嘛毋是做一擺讀讀咧，也做卒業信者。上帝的恩賜親像嗎哪日日落，咱的信心也著日日向伊來承受。
2)禮拜日抾無(出16：27)。六日著做工，第7日著記念主，著服侍上帝；第6日著抾重倍，禮拜日去抾也是無！所以禮拜日無欲敬拜上帝去做工，結局也是空空！
- 抾濟--的無賰，抾少--的無欠(出16：18)。
佇遮照看是機械tek的平等，總是著進步到佇精神tek的平等：上帝的恩賜是無限，總是照你所會受--的，就是閣照in的才調啦！(太25：15)。
1)佇上帝的面前，人的活命的價值是平等(出31：15)。
2)所以有無愛相通(行傳2：44，45；2 哥 8：15)。
- 物質袂靠得。
人愛家己積聚，愛靠所積聚--的，親像彼个戇的好額人真gâu積聚。毋過上帝欲共伊講，「戇人啊」！實在物質袂靠得囥隔暝，就臭味(出16：20)。所以主講，「人的活命不在伊所積聚的豐盛」(路 12：15)。「莫得為著會敗壞的米糧來著磨」，因為「予人活--的就是神」(翰 6：27，63)。
1)若為肉體來積聚--的，會予伊靠物質無靠上帝，路尾佮羅得的某siāng結局(路 17：32)；閣伊所積聚sian會拍歹，蟲會註，賊會搤空偷提(太6：19)。
2)為本身來積聚，是利益本身害別人；為家己大發財，in欲佮巴蘭行siāng路 (2彼2：15)。這是萬惡的根源(1 提 6：10)。總是賢明的政府有緊改正暴利取締令(暴利取締令，8月3日府報)，來取締遐無正當的 暴利家，免致有人賰閣無當囥，有人咧無通食。
Taⁿ in遐的以色列百姓上帝有用嗎哪飼in，但是in硬心，毋信，致到曝骨頭佇曠野，袂得入所應允的地(路 3：16─19)。但是上帝taⁿ用對天來餅─活命。餅，基督─賞賜咱，予信的人有永活(翰 6：47─51)。咱敢通閣用石頭做餅，來食；也無倚靠上帝的話mah？