雜錄：澎湖教聲
Cha̍p-lio̍k: Phêⁿ-ô͘ Kàu-siaⁿ
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 賴仁聲 Loā Jîn-seng |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第628號 |
| 日期 | 1937/7 |
| 頁數 | 11-14 |
白話字（原文數位化）
Cha̍p-lio̍k
1937年7月628期 11-14
I. Phêⁿ-ô͘ Kàu-siaⁿ.
Kiong-kèng chhéng-an chèng hiaⁿ-ché, chit-sî goá ài chiong 5 goe̍h Phêⁿ-ô͘ ê kàu-sè pò lín chai. Chóng-sī goá ài kiû lín liōng-kái nn̄g-hāng:-
-
Só͘ siá sī chhin-chhiūⁿ ēng goá chò tiong-sim lâi siá; chhin-chhiūⁿ goá ū chò chē-chē kang, kî-si̍t m̄-sī. Sī goá ê tông-liâu in toà tī Hiā-tâng, Hoe-the̍h, Toā-sū hiah ê sè-sè ê tó-sū; sī chin hi-seng, sī chin lô-le̍k. Nā-sī goá sī tiāⁿ ka-tī kiàn-siàu, goá tiàm Má-keng sī bô su tiàm Tâi-oân ê toā to͘-chhī, só͘-í lóng bô hi-seng.
-
Goá chit-sî teh chò-kang sī chhin-chhiūⁿ chin jia̍t-sim . Chóng-sī che sī joa̍h-thiⁿ, nā kàu ji̍p 9 goe̍h bīn khí kàu mê-nî ê 3 goe̍h, goán sī chin bô ki-hoē thang chò kang. In-uī hit sî ū toā hong; in chia ê lâng kiò-chò gōng hong, chhin-chhiūⁿ hong-thai thàu bē tiām. Só͘-í chit sî ke chò tām-po̍h kang iā bô thang kám-sim.
Taⁿ goá chiong 5 goe̍h--ê, kì tī-chia:-
Chhe 4 ji̍t: Kap Tè Hong-liân Sian-siⁿ kap goá ê choa̍t-loē[sic] chē chûn khì Ke-bó-ù, tī-hia chū-chi̍p ka-têng lé-pài ū 8 ê lâng chi̍p-hoē.
Chhe 6 ji̍t: Kap Tè Hong-liân Sian-siⁿ kap tng-chit khì Ô͘-sai-chng pò͘-tō, ū 500 liân lâng lâi thiaⁿ. Goá ǹg-bāng tī-hia ē-tit siat Káng-gī-só͘, hia lī Má-keng iok phò͘-jī lō͘ khah chiok. Hit-mî ū kuí-nā lâng hián-jiân ài kiû-tō.
Chhe 7 ji̍t: Khì Tiong-liâu pò͘-tō. Goán ê tiúⁿ chip-sū, hiaⁿ-tī chí-moē chē-chē chhut-se̍k, iok 186 lâng lâi thiaⁿ; chia sī khah sè-sè ê siā.
Chhe 9 ji̍t: Lé-pài-ji̍t. Kin-á-ji̍t goán ū chū-chi̍p thâu chi̍t-hoê ê Loē Tâi jîn ha̍p-pèng ê Kok-gú lé-pài, ū 14 lâng chhut-se̍k.
Cha̍p-jī ji̍t: Kap Tè Hong-liân Sian-siⁿ khì Sai-sū ê Tek-ko-oan chū-chi̍p hoē-iú lé-pài. Hia ū nn̄g hō͘ hoē-iú sìn Chú 40 liân-nî, tuì Ko Tok-hêng Bo̍k-su ê tiūⁿ-lâng Chhim-hô peh tit-tio̍h tō-lí. Nn̄g ke ha̍p-kiōng 25 lâng hit ē-tàu tī-hia tit-tio̍h 27 lâng chò-hoé lé-pài. Chin tú-hó, hit ji̍t kóng sī in chng-nih ū chi̍t ê thái-ko--ê sí ê tuì-nî, thong chng bô chú-chia̍h, kóng kiáⁿ[sic]-liáu thái-ko ê kuí cháu ji̍p-khì ian-tâng-khang soà oè-tio̍h; só͘-í goá kap Tè Sian-siⁿ kap hū-jîn-lâng lóng gō chi̍t-tǹg. Lán ê hoē-iú khiok bô khiàn-sńg, chóng-sī thé-thiap choân-chng ê lâng.
Cha̍p-saⁿ ji̍t: Kap Tè Hong-liân Sian-siⁿ chò-hoé lo̍h-khì Peh-tàu.I tò-lâi hioh-joa̍h, soà kap goá chò kau-thong pò͘-tō. I tāi-seng tuì Peh-tàu chiūⁿ-lio̍k khì Hoe-the̍h Kàu-hoē. Goá kap Khó͘ Lêng-hûn siù-châi ê tē 3 kong-chú, Se-tiû Sian-siⁿ chò-hoé lo̍h-khì Toā-sū. Kàu-uī khoàⁿ Khó͘ Ek-chhiau Sian-siⁿ khîn-khîn teh kà 10 goā ê chí-moē kap gín-ná tha̍k chheh. Tī-hia siū i chin hō͘-thāi, khì khoàⁿ kuí-nā uī bêng-só͘. Hit àm tī-hia pò͘-tō, iok ū 85 lâng lâi thiaⁿ.
Chū-jiân-kài ê keng-īⁿ(驚異).
Ah! Siōng-tè ê toā koân-lêng thang kiaⁿ. Toā-sū ê Sèng-kéng m̄-sī pit-ba̍k só͘ thang hêng-iông. Lia̍t-ji̍t chhong-thian iông-iông tāi-hái. Sū ê tang-pêng, Toān-gâi choa̍t-phek. Kông-éng lōng-tîn, lâi kòng hiah ê guî-jiân ê toān-gâi; chiâⁿ-chò tōng-khang chin chhim, hái chin chhim, chuí chin chheng, hái-té chheⁿ leng-leng. Lōng-tîn kòng hái-piⁿ ê gâm-chio̍h, hit ê pho poà kuí-nā tn̄g, hit ê kong-kéng ê suí, iā kiaⁿ. Ah! Siōng-tè ê keng-īⁿ, sì-piⁿ ê hái chē-chē gâm-chio̍h. Ū-ê chhin-chhiūⁿ chhù, ū chhin-chhiūⁿ chûn-phâng toā-cheng, chéng-chéng ê hêng, koân-koân phû tī hái-bīn chin suí. Hia ê lâng khah kīn tī Goân-sí seng-oa̍h. Chē-chē hî-chûn, kui chûn ê lâng lóng lō͘-thé bô jia-cha̍h, chhàng chuí-bī lia̍h hái-tám(ウニ) kap ēng hî-chhiám chha̍k-hî. Goá khoàⁿ chi̍t ê hū-jîn-lâng ū chhàng chuí-bī poàⁿ hun cheng khah ke lâi chha̍k-tio̍h hî. Ah! Chin chhù-bī. Chit hō ê hoaⁿ-hí lín nā bô lâi, tit bē tio̍h.
Cha̍p-sì ji̍t: Tuì Toā-sū thàu-chá 5 tiám liân, chē Hô-tek-oân 12 bé la̍t ê sè hî-chûn kàu Sai-sū-pêng sè-sè ê sū, iok toà 100 goā lâng. Tuì chûn khoàⁿ hái-té hiān-hiān; hái-té sī Siōng-tè te̍k-pia̍t ê hoe-hn̂g. Hiah ê ló͘-kó͘ chiàu goá só͘ ē, sǹg m̄-nā 10 khoán ê hoe; iā ū hái-chhiū-á, ū koân, ū kē, ū pe̍h soa ê kheⁿ-á, 10 hoe 5 sek ê hî, sô tī hit tiong-kan, Tuì chûn-ē khoàⁿ iok nn̄g tn̄g liân ê chhim, bêng-bêng. Hit ê Sū lâng m̄-bat tī-hia thoân tō-lí, Ek-chhiau Sian-siⁿ kap goá khì, i khì soaⁿ-nih kiâⁿ-kiâⁿ, goá lio̍h-á hîn-chûn tó tī hái-piⁿ ê gâm-chio̍h-kha hioh-khùn. Ek-chhiau Sian-siⁿ i him-bō͘ āu-lâi ē tī-hia pò͘-tō, lī Toā-sū iok 1 tiám cheng kú ê chuí-lō͘; āu-lâi koh khui-chûn kàu Peh-tàu. Hit ē-tàu kap cha ē-tàu lóng tī chûn-pho-téng chia̍h pn̄g. Hî oa̍h-oa̍h chām-chām-leh kûn pe̍h-chuí, kui tiáⁿ tāi-ke khû-khû-leh, hî thiⁿ kui oáⁿ chún pn̄g pe. Koè-tàu āu kàu Hoe-the̍h Pài-tn̂g.
Tī chit ê sè-sè ê hái-sū ū chi̍t-keng suí-suí ê pài-tn̂g. Si̍p-jī-kè ê kì-hō koân-koân khiā tī Sèng-tn̂g chhù-téng ê chiam-hong; si̍t-chāi kám-khài bû-liōng. Toā-ah! Siōng-tè ê hông-in. Tī-chia thiaⁿ kuí-nā-nî chêng Lâu Chín-hong, Gô͘ Thian-sù jī-uī Bo̍k-su hō͘ hong-éng koaiⁿ ê chhám-kéng; iā ài chhiò, iā khó-lîn. Chóng-sī in koaiⁿ-liáu chin hó; hit sî in lâi kū pài-tn̂g phoà-sàm lāu hō͘. In koaiⁿ tī-chia chiah ê thòng-kám hit ê chêng-hêng lâi kó͘-bú. iā Siōng-tè chīn-tiong ê lāu lô͘-po̍k Tè Hong-liân Sian-siⁿ tī-chia . I ê lēng-lông Tè iāu-lû I-ha̍k-sū, khui ài-seng i-īⁿ tī Má-keng ; se-iûⁿ-lâu m̄ toà, goān lâi chia ku, ka-tī pû oê-á, kin-nî thàu 4 nî--lah. án-ni tī-chia lâi chí-tō khí chit keng pài-tn̂g. Ah! O-ló Chú. Hit-àm tī-hia pò͘-tō iok 125 lâng lâi thiaⁿ.
Cha̍p-gō͘ ji̍t: Khì hóng-būn Bōng-an Chi-thiaⁿ-tiúⁿ, chûn soà chē bô tio̍h, āu-lâi chhiàⁿ chi̍t-chiah 5 bé la̍t ê choè sè hî-chûn tò-lâi Má-keng; goá kap Se-tiû kun tó tī chûn-pho téng ná teh pha̍k hî-pó͘, thàu tiong-tàu 11 tiám liân kàu ngó͘-āu iok 2 tiám poàⁿ kàu Má-keng. Pha̍k kuí-nā tiám cheng, hong chin thàu, pak-hong, éng-koân, chûn giâ chiūⁿ éng-chiam, lòng lo̍h éng kau, chuí phoah ji̍p chûn, kui thâu-bīn lâm hái-chuí, tiām-tiām tó m̄-káⁿ ngia̍uh. Se-tiû kun kuí-nā pái hiám thò͘, I sī Hiā-tâng-lâng. Sui-jiân án-ni iáu-kú chin kan-khó͘, kàu chhù soà khí tiong-ní-iām, hiān-chāi iáu tó-chhn̂g tiong, chhiáⁿ thè I kî-tó. Kai-chài Chú pì-iū goá pêng-an, keh-ji̍t lé-pài koh thang kà Chú-ji̍t-o̍h kap 3 pái ê chú-lí.
Cha̍p-chhit ji̍t: Chin hó ki-hoē kap chi̍t ê Ka-poà-sū(吉貝嶼) ê Kong-I chò-tīn khì Ka-poà-sū, tio̍h chē koaⁿ-chûn. Pak-tó teng-tâi chûn, chit ê teng-tâi sī Tang-iûⁿ tē-it koân ê teng-tâi, pí Ngô-loân-phīⁿ ê khah koân. Kám-siā Chú, chia ū Thian-lâm-oân, Chhoan-ú-oân, Iú-bêng-oân 3 chiah koaⁿ-chûn. Koaⁿ-thiaⁿ chún goá lâi chē, chûn-tiúⁿ goá lóng kap in hoē-bīn, chē in ê chûn iok 2 tiám cheng ê chuí-lō͘. Hia boē bat thiaⁿ hok-im, ū iok 2000 lâng tiàm. Chhut-sán cheng-lê thang chè-chō lê-liú, kap jiû-hî chin-chē. Gū-tio̍h lo̍h-hō͘, tī tiàm-lāi iok 32 lâng lâi thiaⁿ, ū sàng in iok 10 pún ê chheh. Chia ê lâng chá siông-siông chò hái-chha̍t; lâng toā-hàn, chho͘-ióng. Chá chûn siông-siông tī-chia kòng-phoà. Hit ē-tàu hō͘ kéng-chhat chhiáⁿ, hit ē-po͘ liâm-piⁿ tò-tńg-lâi.
Jī-sì ji̍t: Koh chi̍t-pái chē koaⁿ-chûn kap choa̍t-loē[sic] khì Hoe-the̍h Kàu-hoē. Hit àm kap Tè Sian-siⁿ kap lú Thoân-tō Lū Gio̍k-lân Sian-siⁿ khì Chuí-oaⁿ pò͘-tō, ū 215 lâng lâi thiaⁿ. Hō͘ hia ê kéng-chhat chin hō͘-thāi , keh-ji̍t liâm-piⁿ tò-lâi.
Jī-la̍k-ji̍t: Kap choa̍t-loē[sic] koh khì Téng-soaⁿ, Hiā-tâng Kàu-hoē. Hā Ú Sian-siⁿ tī-hia chīn-la̍t thoa-boâ; ēng sìn kap thiàⁿ-sim lâi chiàu-kò͘ nn̄g ê cheng-sîn-pēⁿ ê hiaⁿ-tī; chi̍t-ê chám-jiân khah hó, chi̍t-ê khah bân. Sian-siⁿ-niû sī Tâi-lâm chhī ê lâng, iáu-kú chin goān tâng-khó͘. Hit ē-tàu kap Sian-siⁿ kap Tè Siù-lē lú-sū(Hoa-lâm Tâi-ha̍k chāi-ha̍k tiong. Hong-liân Sian-siⁿ ê lēng-ài) kap choat-loē khì āu-liâu pò͘-tō, tit-tio̍h chng Hia̍p-gī-oân ê hó-ì, ū 134 lâng lâi thiaⁿ.
Jī-chhit ji̍t: Tī Bûn-ò-té pò͘-tō 132 lâng lâi thiaⁿ.
Jī-peh ji̍t: Khì Ô͘-sai hóng-būn chêng-ji̍t khì pò͘-tō hiah ê khah ū kiû-tō sim ê lâng, chū-chi̍p 10 ê lâng chò-hoé lé-pài.
Hit ē-tàu lâi Sai-khe hóng-būn Kò͘ Tân Lo̍k Sian-siⁿ ê chhin-chhek, hiaⁿ-tī. Hit chng bô lâng him-bō͘ tō-lí , sīm-chì in ê chhin-chhek soà thí-chhiò Siōng-tè ê bô sè-le̍k. Kóng Tân Lo̍k Sian-siⁿ chò Kong-ha̍k-hāu Sian-siⁿ khì thoân-tō, thoân bô chi̍t-nî chiū sí, ûn-ûn. Khiok iā ū-ê o-ló kóng pài Siōng-tè--ê ū thiàⁿ sim, tàu poê-iúⁿ Kò͘ Sian-siⁿ ê uî-cho̍k. Ah! Siūⁿ-tio̍h Sian-siⁿ ê hó-táⁿ lī kò͘-hiong , bô iàu-kín chhin-cho̍k ê kong-kek lâi uī Chú. iā sui-jiân sí, iáu-kú I ê tē-jī lēng-lông Iok-hān kun hiān-sî iû-goân teh tha̍k Sîn-ha̍k , beh koh soà-chiap lāu-pē ê uî-chì. Koh siūⁿ-tio̍h Sian-siⁿ chá bat kap goá tâng-o̍h tī Sîn-ha̍k. Sim sng, nâ-âu tīⁿ, siàu-liām Phêⁿ-sū Sai-khe ê uí-kia̍t, lêng-kài ê chiàn-sū Kò͘ Tân Lo̍k Sian-siⁿ ê chò lâng. Chi̍t-sî sim chin kan-khó͘. Lâi kàu Sai-khe kiô-piⁿ, (chit tiâu sī Phêⁿ-ô͘ î-it ê khe, kî-si̍t sī kau-á, chóng-sī choâⁿ tuì Thài-bú-san chhut. Chit ê soaⁿ iok koân 350 chhioh; khe-lâu iok 4,5 lí lō͘, sī chiáⁿ-chuí ê tn̂g-lâu-chuí. Só͘-í chin chhù-bī, tī sió-sió ê hái-sū ū chit tiâu khe, ū chi̍t-chō soaⁿ, soaⁿ-kha ū kuí-nā ê chiáⁿ-chuí ê liân-hoe-tî; ū chiáⁿ-chuí hî, che lóng sī Siōng-tè ê keng-īⁿ). Chia̍h goá ê mī-pau koè chi̍t tǹg, sim tuì[sic]-bō͘ Kò͘ Tân Sian-siⁿ, būn-būn chi̍t-lō͘ ēng pō͘-kiâⁿ tò-lâi Má-keng, (in-uī bô chhia choā).
Í-siōng sī 5 goe̍h khah kín-iàu ê kang-chok. Chhiáⁿ lín thè goán kî-tó , hō͘ Chú ê êng-kng moá-moá tī Phêⁿ-ô͘.
(Loā Jîn-seng ki3)
漢羅（Ùi原文改寫）
雜錄
1937年7月628期 11-14
I. 澎湖教聲。
恭敬請安眾兄姊，這時我愛將5月澎湖的教勢報恁知。總是我愛求恁諒解兩項：-
-
所寫是親像用我做中心來寫；親像我有做濟濟工，其實毋是。是我的同僚in蹛佇瓦硐，花宅，大事遐的細細的島嶼；是真犧牲，是真勞碌。若是我是定家己見笑，我踮媽宮是無輸踮台灣的大都市，所以攏無犧牲。
-
我這時咧做工是親像真熱心。總是這是熱天，若到入9月面起到明年的3月，阮是真無機會通做工。因為彼時有大風；in遮的人叫做戇風，親像風颱透袂恬。所以這時加做淡薄工也無通感心。
Taⁿ我將5月--的，記佇遮：-
初4日：佮戴Hong-liân先生佮我的拙內坐船去雞母塢，佇遐聚集家庭禮拜有8个人集會。
初6日：佮戴Hong-liân先生佮當職去湖西莊佈道，有500連人來聽。我向望佇遐會得設講義所，遐離媽宮約舖二路較足。彼暝有幾若人顯然愛求道。
初7日：去中寮佈道。阮的長執事，兄弟姊妹濟濟出席，約186人來聽；遮是較細細的社。
初9日：禮拜日。今仔日阮有聚集頭一回的內台人合併的國語禮拜，有14人出席。
十二日：佮戴Hong-liân先生去西嶼的竹篙灣聚集會友禮拜。遐有兩戶會友信主40連年，對高篤行牧師的丈人深河伯得著道理。兩家合共25人彼下晝佇遐得著27人做伙禮拜。真拄好，彼日講是in庄裡有一个癩ko--的死的對年，通莊無煮食，講驚了癩ko的么走入去煙筒空紲穢著；所以我佮戴先生佮婦仁人攏餓一頓。咱的會友卻無讉損，總是體貼全莊的人。
十三日：佮戴Hong-liân先生做伙落去Peh-tàu。伊倒來歇熱，紲佮我做交通佈道。伊代先對Peh-tàu上陸去花宅教會。我佮許Lêng-hûn秀才的第3公子，Se-tiû先生做伙落去大嶼。到位看許Ek-chhiau先生勤勤咧教10外的姊妹佮囡仔讀冊。佇遐受伊真厚待，去看幾若位名所。彼暗佇遐佈道，約有85人來聽。
自然界的驚異。
啊！上帝的大權能通驚。大嶼的聖景毋是筆墨所通形容。烈日蒼天洋洋大海。嶼的東爿，斷崖絕壁。狂湧浪陳，來摃遐的巍然的斷崖；成做洞空真深，海真深，水真清，海底青leng-leng。浪陳摃海邊的岩石，彼个波簸幾若丈，彼个光景的媠，也驚。啊！上帝的驚異，四邊的海濟濟岩石。有的親像厝，有親像船帆大鐘，種種的形，懸懸浮佇海面真媠。遐的人較近佇原始生活。濟濟魚船，規船的人攏露體無遮閘，藏水沬掠海膽(ウニ)佮用魚攕鑿魚。我看一个婦人人有藏水沬半分鐘較加來鑿著魚。啊！真趣味。這號的歡喜恁若無來，得袂著。
十四日：對大事透早5點連，坐和德丸12馬力的細魚船到西嶼爿細細的嶼，約蹛100外人。對船看海底現現；海底是上帝特別的花園。遐的硓kó͘照我所會，算毋若10款的花；也有海樹仔，有懸，有低，有白沙的坑仔，10花5色的魚，趖佇彼中間，對船下看約兩丈連的深，明明。彼个嶼人毋捌佇遐傳道理，Ek-chhiau先生佮我去，伊去山裡行行，我略仔眩船倒佇海邊的岩石跤歇睏。Ek-chhiau先生伊欣慕後來會佇遐佈道，離大嶼約1點鐘久的水路；後來閣開船到Peh-tàu。彼下晝佮cha下晝攏佇船波頂食飯。魚活活斬斬咧焄白水，規鼎大家跍跍咧，魚添規碗準飯扒。過晝後到花宅拜堂。
佇這个細細的海嶼有一間媠媠的拜堂。十字架的記號懸懸徛佇聖堂厝頂的尖峰；實在感慨無量。大啊！上帝的鴻恩。佇遮聽幾若年前劉振芳，吳天賜牧師予風湧關的慘景；也愛笑，也可憐。總是in關了真好；彼時in來舊拜堂破sàm漏雨。In關佇遮遮的痛感彼个情形來鼓舞。也上帝盡忠的老奴僕戴Hong-liân先生佇遮。伊的令郎戴iāu-lû醫學士，開愛生醫院佇媽宮；西洋樓毋蹛，願來遮跔，家己pû oê-á，今年透4年--啦。按呢佇遮來指導起這間拜堂。啊！呵咾主。彼暗佇遐佈道約125人來聽。
十五日：去訪問望安支廳長，船紲坐無著，後來倩一隻5馬力的最細魚船倒來媽宮；我佮Se-tiû君倒佇船波等若咧曝魚脯，透中晝11點連到午後約2點半到媽宮。曝幾若點鐘，風真透，北風，湧懸，船夯上湧尖，挵落湧溝，水潑入船，規頭面淋海水，恬恬倒毋敢蟯。Se-tiû君幾若擺險吐，伊是瓦硐人。雖然按呢猶過真艱苦，到厝紲起中耳炎，現在猶倒床中，請替伊祈禱。佳哉主庇佑我平安，隔日禮拜閣通教主日學佮3擺的主理。
十七日：真好機會佮一个吉貝嶼的公醫做陣去吉貝嶼，著坐官船。北島燈台船，這个燈台是東洋第一懸的燈台，比鵝巒鼻的較懸。感謝主，遮有天南丸，Chhoan-ú丸，有名丸3隻官船。官廳准我來坐，船長我攏佮in會面，坐in的船約2點鐘的水路。遐未捌聽福音，有約2000人踮。出產鐘螺通製造螺鈕，佮鰇魚真濟。遇著落雨，佇店內約32人來聽，有送in約10本的冊。遮的人早常常做海賊；人大漢，粗勇。早船常常佇遮摃破。彼下晝予警察請，彼下晡連鞭倒轉來。
二四日：閣一擺坐官船佮拙內去花宅教會。彼暗佮戴先生佮女傳道呂玉蘭先生去Chuí-oaⁿ佈道，有215人來聽。予遐的警察真厚待，隔日連鞭倒來。
二六日：佮拙內閣去等山，瓦硐教會。夏宇先生佇遐盡力拖磨；用信佮疼心來照顧兩个精神病的兄弟；一个嶄然較好，一个較頑。先生娘是台南市的人，猶過真願同苦。彼下晝佮先生佮戴秀麗女士(華南大學在學中。Hong-liân先生的令嬡)佮拙內去後寮佈道，得著莊協議員的好意，有134人來聽。
二七日：佇Bûn-ò-té佈道132人來聽。
二八日：去湖西訪問前日去佈道遐的較有求道心的人，聚集10个人做伙禮拜。
彼下晝來西溪訪問故陳Lo̍k先生的親戚，兄弟。彼莊無人欣慕道理，甚至in的親戚紲恥笑上帝的無勢力。講陳Lo̍k先生做公學校先生去傳道，傳無一年就死，云云。卻也有的呵咾講拜上帝--的有疼心，鬥培養故先生的遺族。啊！想著先生的好膽離故鄉，無要緊親族的攻擊來為主。也雖然死，猶過伊的第二令郎約翰君現時猶原咧讀神學，欲閣紲接老爸的遺志。閣想著先生早捌佮我同學佇神學。心酸，嚨喉淀，數念澎嶼西溪的偉傑，靈界的戰士故陳Lo̍k先生的做人。一時心真艱苦。來到西溪橋邊，(這條是澎湖唯一的溪，其實是溝仔，總是泉對太武山出。這个山約懸350尺；溪流約4，5里路，是汫水的長流水。所以真趣味，佇小小的海嶼有這條溪，有一座山，山跤有幾若的汫水的蓮花池；有汫水魚，這攏是上帝的驚異)。食我的麵包過一頓，心追慕故陳先生，悶悶一路用步行倒來媽宮，(因為無車逝)。
以上是5月較緊要的工作。請恁替阮祈禱，予主的榮光滿滿佇澎湖。
(賴仁聲記)